Niniejszy esej stanowi piąty rozdział tomu The Realm of Spirit kończącego cykl The Realms of Being. Podstawą przekładu jest pierwsze wydanie dzieła: George Santayana, The Realms of Being (London: Constable and Co., Ltd., Toronto: The Macmillan Company, 1940), 67–89. -/- This essay is the fifth chapter of The Realm of Spirit volume concluding The Realms of Being series. The translation is based on the first edition of the work: George Santayana, The Realms of Being (London: Constable and Co., Ltd., Toronto: (...) The Macmillan Company, 1940), 67-89. (shrink)

Most of Polish translations of David Hume’s essays have been collected in two well-known volumes edited by T. Tatarkiewiczowa and Ł. Pawłowski, but some of them were also published in various scientific journals. Moreover, some are also available in two, or even three Polish versions, whereas some were not available in Polish until they were translated and published in several issues of this journal. The dissipation of translations and functioning of various versions of their titles cause problems for Hume scholarship (...) in Poland. In answer to this problem the article collates all existing Polish translations of Hume’s essays. (shrink)

_Three Stoic Exercises _is the first Polish translation, done by Adam Grzeliński, of three excerpts from Shaftesbury’s notebooks: _Character and Conduct_, _Attention and Relaxation_, and _Improvement _being part included in the collection entitled _Askêmata_. These texts prove that these notebooks not only complement the contents of _Characteristics of Men, Manners, Opinions, and Times_, the three-volume set which made Shaftesbury a famous and influential philosopher, but they are to be seen mainly as a kind of moral exercises and soliloquies in (...) which Shaftesbury comments the works of the stoics: Epictetus and Marcus Aurelius. (shrink)

The Self is the first Polish translation of an excerpt from Shaftesbury’s notebooks entitled Askêmata. The text proves that these notebooks not only complement the contents of his Characteristics of Men, Manners, Opinions, Times, the three-volume set which made Shaftesbury a famous and influential philosopher but is to be seen mainly as a kind of moral exercises and soliloquies in which Shaftesbury comments the works of the stoics: Epictetus and Marcus Aurelius. In one of the previous issues of „Folia Philosophica” (...) three other excerpts from the same set were published: Character and Conduct, Attention and Relaxation, and Improvement; the present one is a continuation of the series. (shrink)

John Locke’s medical interests resulted in several short texts in which he criticizes two theoretical conceptions of his days, paracelsianism and galenism. Two of the texts – ‘ Morbus’ and ‘ Anatomia’ – show the influence of Thomas Sydenham on Locke’s understanding of medicine which can be summarized as a turn towards clinical medicine and empirical investigations. The article reconstructs this early stage of the development of Locke’s standpoint leading to ‘ An Essay Concerning Human Understanding’.

Artykuł rekonstruuje najważniejsze elementy filozofii polityki Dawida Hume’a dotyczące możliwość ukonstytuowania się państwa. Zdaniem szkockiego filozofa warunkiem wyjścia ze stanu natury jest określenie praw własności, które w dalszej konsekwencji prowadzi do stworzenia prawa pozytywnego oraz wskazania reguł sprawowania władzy. Hume wskazuje na psychologiczne przesłanki powstania państwa, odnajdując je w naturalnej dla wszystkich ludzi motywacji egoistycznej i ograniczonej życzliwości. Wizja powstania państwa, wynikająca ze sposobu, w jaki Hume rozumiał udział rozumu i namiętności w ludzkim doświadczeniu, stanowi jednocześnie kontynuację krytycznego namysłu nad (...) filozofią praktyczną wywodzącą się w brytyjskiej filozofii od Locke’a i Hobbesa. (shrink)

Kartezjanizm i antykartezjanizm locke’owskiej koncepcji tożsamości osobowej Niniejszy artykuł koncentruje się na zależnościach pomiędzy Locke’owskim i kartezjańskim pojmowaniem tożsamości osobowej. Wbrew częstym odczytaniom, różnica pomiędzy nimi nie daje się sprowadzić do prostego przeciwstawienia substancjalizmu i empiryzmu. Locke nie rezygnuje ze stanowiska substancjalistycznego, jednakże rozgranicza dwie sfery — naturalnego, bazującego na doświadczeniu poznania oraz filozoficznych spekulacji, w których stara się przedstawić racjonalną i zgodną ze swym programem epistemologicznym interpretację dogmatów religijnych. Krytyka Locke’a dotyczy możliwości istnienia rzeczy myślącej jako substancji istniejącej niezależnie (...) od ciała, natomiast rozbudowaniu w stosunku do filozofii kartezjańskiej ulega opis różnicowania się doświadczenia i ludzkiej subiektywności, zaś pojęcie tożsamości osobowej zyskuje eksplikację na czterech uzupełniających się poziomach: psychologicznym, biologicznym, społeczno-prawnym i religijnym. (shrink)

Brytyjska estetyka została w XVIII wieku zapoczątkowana pracami A.A.C. Shaftesbury’ego i Josepha Addisona. Shaftesbury jako pierwszy wskazał na specyfikę doświadczenia estetycznego, odmiennego od bezpośredniego doznania zmysłowego, odwołując się do pojęć zmysłu wewnętrznego ( inward sense ) oraz bezinteresowności jako warunku tego doświadczenia. Do wyobraźni czytelników przemawiał pochodzący z Moralistów przykład pasterza podziwiającego piękno oceanu: „Doża, jako pan młody, który w majestatycznym bucentaurze płynie na łonie swej Tetydy – mówi jeden z rozmówców tego dialogu – posiada mniej niż biedny pasterz, który, (...) swobodnie wyciągnięty na zwisającej skale lub szczycie wysokiego cypla, zapomina o swych stadach i podziwia piękno oceanu” [Shaftesbury 1790, 328]. Ocena piękna wiąże się z przyjemnością płynącą z kontemplacji zjawisk, nie odnosi się do realnego istnienia przedmiotów. Pojęcie bezinteresowności w filozofii Shaftesbury’ego rozumiane jest jednak znacznie szerzej. Oznacza ono pewien sposób percypowania zjawisk poddanych kontemplacji i osądowi estetycznemu. Skoro zaś smak estetyczny opiera się na odrębnej władzy zmysłu wewnętrznego, podmiotowego warunku doświadczenia piękna, bezinteresowność odwołuje się także do określonej postawy, gdy obserwator porzuca własne, indywidualne upodobanie (związane z doznawaniem przyjemności, nie zaś piękna), a wydaje sąd, który ma mieć charakter obiektywny. Podając powody zepsucia smaku, Shaftesbury pisze m.in. (shrink)

"Adam Wiegner's work belongs to Polish analytical philosophy, but it falls outside of its main current, the Lvov-Warsaw School, which was influenced by Hume's ideas. Wiegner, influenced by neo-Kantianism, developed a non-Humean conception of "holistic empiricism," which anticipates some of the ideas of K. R. Popper and W. V. O. Quine. Some of his ideas remain original to this day. His main research interests included epistemology, philosophy of mind, philosophy of science especially philosophy of psychology, analytical history of philosophy, (...) and interpretation of traditional logic in terms of mathematical logic."--BOOK JACKET. (shrink)

W. Matthews Grant's "Dual Sources Account" aims at explaining how God causes all creaturely actions while leaving them free in a robust libertarian sense. It includes an account of predestination that is supposed to allow for the possibility that some created persons ultimately spend eternity in hell. I argue here that the resources Grant provides for understanding why God might permit created persons to end up in hell are, for two different reasons, insufficient. I then provide possible solutions to these (...) two problems, compatible with Grant's account overall, that help show why God might allow hell. (shrink)

In this paper I argue that both defence and criticism of the claim that humans act ‘under the guise of the good’ neglects the metaphysical roots of the theory. I begin with an overview of the theory and its modern commentators, with critics noting the apparent possibility of acting against the good, and supporters claiming that such actions are instances of error. These debates reduce the ‘guise of the good’ to a claim about intention and moral action, and in so (...) doing have become divorced from the theory's roots in classical and medieval philosophy. Aristotle and Aquinas’ ‘guise of the good’ is primarily a metaphysical claim resting on the equivalence between actuality and goodness, from which conclusions about moral action are derived. I show the reasoning behind their theory and how it forms the basis for the claims about intention and action at the centre of the modern debate. Finally, I argue that the absence of its original foundation is apparent in recent attacks on the ‘guise of the good’. It is unsurprising that modern action theory and ethics have not always been able to comfortably accommodate the ‘guise of the good’; they are only telling half of the story. (shrink)

The foundation for a system of morals, this 1749 work is a landmark of moral and political thought. Its highly original theories of conscience, moral judgment, and virtue offer a reconstruction of the Enlightenment concept of social science, embracing both political economy and theories of law and government.

In order to predict and explain behavior, one cannot specify the mental state of an agent merely by saying what information she possesses. Instead one must specify what information is available to an agent relative to various purposes. Specifying mental states in this way allows us to accommodate cases of imperfect recall, cognitive accomplishments involved in logical deduction, the mental states of confused or fragmented subjects, and the difference between propositional knowledge and know-how .

Many have claimed that unspecific evidence sometimes demands unsharp, indeterminate, imprecise, vague, or interval-valued probabilities. Against this, a variant of the diachronic Dutch Book argument shows that perfectly rational agents always have perfectly sharp probabilities.

This thoughtful new abridgment is enriched by the brilliant commentary which accompanies it. In it, Laurence Dickey argues that the _Wealth of Nations_ contains--and conceals--a great deal of how Smith actually thought a commercial society works. Guided by his conviction that the so-called Adam Smith Problem--the relationship between ethics and economics in Smith's thinking--is a core element in the argument of the work itself, Dickey's commentary focuses on the devices Smith uses to ground his economics in broadly ethical and (...) social categories. An unparalleled guide to an often difficult and perplexing work. (shrink)

When one encounters disagreement about the truth of a factual claim from a trusted advisor who has access to all of one's evidence, should that move one in the direction of the advisor's view? Conciliatory views on disagreement say "yes, at least a little." Such views are extremely natural, but they can give incoherent advice when the issue under dispute is disagreement itself. So conciliatory views stand refuted. But despite first appearances, this makes no trouble for *partly* conciliatory views: views (...) that recommend giving ground in the face of disagreement about many matters, but not about disagreement itself. (shrink)