İslam hukukun temel ilkelerinin yazımında ve beyanında usûlcülerin yöntemleri farklıdır. Şîrâzî, fıkıh usûlünde birçok kitap telif etmiş, şöhreti yayılmış bir usûlcüdür. Bu çalışmada Şîrâzî’nin ve onun en önemli kitaplarından olan “el-Luma’ fî usûli’l-fıkh”ın tanıtımı yapılacak ardından yönteminin en belirleyici özellikleri ve kitabının içeriğini sunma yaklaşımı açıklanacaktır. Böylece uygulamalı bir şekilde mensup olduğu fıkhî ekolün ayırt edici özelliklerinin tesbiti yapılacaktır. Araştırmanın neticesinde Şîrâzî’nin mütekellim metodunu takip ettiği sonucuna varılmıştır. Eserinde fıkıh usûlünün bir dizi teriminin tanıtımına ve usûl kaidelerinin beyanına yer vermesi, (...) onları farklı kanıtlarla doğrulaması ve kaleme alması metodunun belirleyici özelliklerindendir. Şîrâzî, akli, nakli ve dilin delaleti olmak üzere farklı deliller kullanır. Selefin araştırdıkları konuları nakledip kapsamlı bir incelemeyle tartışmalı konuları aktarır. Furu’u fıkıh konularına veciz bir şekilde, sadece temel kaideleri açıklaması ve örnek olması açısından değinir. Eserinde fıkıh usûlü konularına ayrıntılı bir şekilde yer verir ancak kelamî konulara yer vermez. Şîrâzî’nin görüşlerinin kesin delillerle desteklenmesi fikrî bağımsızlığına işarettir. O, araştırmasında tarafsız ve bağımsızdır. Herhangi bir mezhep taassubu düşüncesi yoktur. İhtilaflı meselelerde muhaliflerin delillerini zikretmemesinden ötürü eleştirilmiştir. Eseri bazı meseleler hariç fıkıh usûlünün bütün konularını şamildir. Alanında faydalı ve ulemanın istifade ettiği bir eserdir. (shrink)

Die Reihe Islamkundliche Untersuchungen wurde 1969 im Klaus Schwarz Verlag begründet und hat sich zu einem der wichtigsten Publikationsorgane der Islamwissenschaft in Deutschland entwickelt. Die über 330 Bände widmen sich der Geschichte, Kultur und den Gesellschaften Nordafrikas, des Nahen und Mittleren Ostens sowie Zentral-, Süd- und Südost-Asiens.

Ikhtisâr refers to the process of compilation a work by summarizing short and concise information or a large volume of work through abbreviation. It is intended to facilitate reading, learning and memorization, or to eliminate difficult parts in a book written in the form of Ikhtisâr. The compilation of concise works that fulfilled their purpose has become widespread over time and transformed into a tradition and also concise works have been compiled in fiqh as in other disciplines of sciences. In (...) particular, the work entitled Ghayâ fi’l-Ikhtisâr by Abu Shudjâ al-Isfahânî (d. after 500/1107), which is one of the concise works written in the Shafi'î madhhab, constitutes an important part of this tradition. In this study, primarily, the concise works written in the field of usûl/ancestor and furû/descendant in the Shafi’î madhhab were identified and given in chronological order, right after that, Ghayâ fi’l-Ikhtisâr and Ahmad bin Omar al-Shatirî’s (d. 1360/1941) work entitled Al-Yaqut al-Nafis were examined in terms of the ikhtisâr method. The comparative method was employed in order to determine the common and different aspects of these two works, which are among the basic sources of the Shafi'î madhhab, in terms of content and method. In this context, primarily, basic information regarding Ghayâ fi’l-Ikhtisâr and Al-Yaqut al-Nafis was presented, and right after that the classificcations and information in both works were compared and evaluated in terms of style. In this respect, it was determined that some of the topics in one of the aforementioned works are not included in the other work, and that there are certain differences between them in terms of the arrangement of the topics and the way they are explained. Based on this, in Ghayâ fi’l-Ikhtisâr the topics are dealt with in a brief manner and jurisprudential rulings are presented without giving much space to their evidences. In Al-Yaqut al-Nafis, on the other hand, each topic is dealt with in a detailed manner, and the elements, conditions and provisions related to the topics are mentioned as sub-headings. In particular, issues related to fiqh other than worship are explained with examples. Nevertheless, as in Ghayâ fi’l-Ikhtisâr the evidences of fiqh provisions are not included much. The topics in both works are arranged according to the Shafi'î fiqh methodology. (shrink)

Bu makale Aristotelesçi bilim teorisinin ve filozofların ilmî eserlere belirli konularla giriş yapma geleneğinin İslamî ilimlerin tasavvur edilmesi ve sunulmasında etkili olduğunu fıkıh usulü el kitaplarından Muhtasarü’l-Müntehâ’nın girişi üzerine yapılan tartışmalara binaen göstermektedir. Aristotelesçi bilim teorisi her ilmin konu, ilke ve meselelerden oluştuğunu ileri sürmekte, felsefî mukaddime yazma geleneği ise bir eserin konusunu, amacını ve sair belli başlı meselelerini ele alarak giriş yapma tarzını sunmaktaydı. Makale felsefî bilim teorisiyle ilmî eserlere mukaddime yazma geleneğinin, İbnü’l-Hâcib’in (ö. 646/1249) Muhtasarü’l-Müntehâ’sının girişi üzerine yapılan (...) şerh ve haşiyelerde kesiştiklerini göstermektedir. Bu metne onlarca şerh ve haşiye yazılmıştır, fakat makalede bunlar içerisinden on üç ve on dördüncü yüzyıllarda Kâdî el-Beyzâvî (ö. 691/1291-92), Ziyâüddin et-Tûsî (ö. 706/1306-7), Kutbüddin eş-Şîrâzî (ö. 710/1311), Cemâleddin el-Hillî (ö. 726/1325), Bedreddin et-Tüsterî (ö. 732/1332), Adudüddin el-Îcî (ö. 756/1355), Sa‘deddin et-Teftâzânî (ö. 792/1390) ve Seyyid Şerif el-Cürcânî (ö. 816/1413) tarafından yazılanlar incelenmektedir. İbnü’l-Hâcib’in giriş mahiyetindeki iki cümlesi üzerine yapılan yorumlar mebâdî kelimesinin ilkeler ve başlangıçlar şeklindeki -ilki bilim teorisi ikincisi ise bilimlere giriş yazma geleneğiyle ilişkili olan- iki anlamı arasındaki gerilimi göstermektedir. Makale İbnü’l-Hâcib’in Muhtasar’ı üzerine yapılan şerh ve haşiyelerdeki tartışmalar üzerinden hem fıkıh usulünün tasavvur ve sunumunun felsefî bilim teorisi ve bilimlere giriş yazma geleneği doğrultusunda olduğunu hem de bu metnin mebâdî kavramının lügavî ve ıstılahî anlamlarını kapsayacak şekilde yeniden tasavvur edilmesini tetiklediğini ortaya koymaktadır. En nihayetinde, mebâdî üzerine yapılan tartışmaların bir bilimin birlik yönünü bilmeyi temellendiren etkili bir argümanı doğurduğu, ayrıca o dönemdeki yaygın bilim teorisine karşı ilimlerin esasında üç değil tek bir öğeden oluştuğu şeklinde bir eleştiriye yol açtığı gösterilmektedir. (shrink)

Erken dönemlerden itibaren fıkhî meseleler üzerindeki tartışmalar, bir yönteme bağlı kalınarak icra edilmiştir. Tartışmalarda belirli soru ve cevap türlerine başvurulmuş, soruların tertibine özen gösterilmiştir. Bu sayede taraflar kendi görüşlerinin doğruluğunu, karşıt görüşün yanlışlığını çelişkiye düşmeden ortaya koymaya çalışmıştır. Bu çalışmada ilk olarak cedelden ve cedelin fıkha tatbikinden bahsedilmiş, sonrasında münâzaracı kimlikleriyle meşhur olan Hanefî fakihi Kudûrî ile Şâfiî fakihi Ebu’t-Tayyib et-Taberî arasında geçtiği rivayet edilen talâka dair bir münâzara inceleme konusu edilmiştir. Bu münâzarada, muhâlea ile boşanılan kadına, kadının iddeti esnasında (...) tekrardan ricî talâk yapılabileceğini savunan Kudûrî ile bu durumda talâkın geçersiz olacağını söyleyen Taberî’nin karşılıklı istidlal ve itirazları yer almaktadır. Bu tartışmanın temelini Kudûrî’nin muhâlea yapılan kadını ricî talâkla boşanan kadına kıyas etmesi oluşturmaktadır. Taberî bu kıyasın illetine yönelik mutâlebe, itirâz ve muâraza türü sorulara başvurmuş, Kudûrî ise kendi illetinin sıhhatini savunmaya çalışmıştır. Yer yer tartışma kurallarına atıfların yapılması yönüyle de önemli olan bu münâzara incelenirken, cedelin fıkha tatbikine dair kısımda zikredilen bilgilerin pratikte nasıl uygulandığına işaret edilmiştir. (shrink)

Genel olarak İslam düşüncesini özel olarak da fıkıh düşüncesini derinden etkileyen isimlerden biri de hiç şüphesiz Kâdî Abdülcebbâr’dır (öl. 415/1025). Hayatının çoğu hicrî 4./11. yüzyılda geçen ve Basra Mu’tezilesi’nin Cübbâî’lerden sonra en önemli temsilcisi olan Abdülcebbâr, hem kelam hem de fıkıh usûlü alanındaki eserleriyle sadece Mu’tezilî çevrelerde değil Sünnî muhitlerde de çığır açıcı bir âlim olarak görülmüştür. Birçok Sünnî usûlcünün ortak kanaatine göre İmam Şâfiî’den sonra fıkıh usulü alanındaki en önemli isimlerden biri Abdülcebbâr’dır. Teoloji ve metodoloji alanlarında bu denli etkili (...) olan Kâdî Abdülcebbâr’ın amelî hayatını hangi sistematik çerçevede sürdürdüğü ve öğrenciliği sırasında benimsemiş olduğu Şâfiî mezhebine bağlılığını devam ettirip ettirmediği merak konusu olmuştur. İlgili literatürde Kâdî Abdülcebbâr’ın hayatı boyunca Şâfiî mezhebini benimsediği iddiası çokça dillendirilmiştir. Öyle ki Şâfiî fakihlerin tanıtıldığı tabakât eserlerinde Abdülcebbâr’a bir Şâfiî olarak yer verilmiştir. Günümüze kadar devam eden bu anlayış akademik çalışmalarda da devam eden bir kabul halini almıştır. Acaba gerçek böyle midir? Bu sorunun peşine düşen elinizdeki araştırma, şu adımlarla konuyu incelemiştir: Önce Kâdî Abdülcebbâr’ın fıkıhta takip ettiği yol ile ilgili olarak literatürde zikredilen iddialar sergilenmiş, ardından Abdülcebbâr’ın Mu‘tezile usûlündeki konumu ortaya konmuştur. Mu’tezilî bir âlimin benimsediği iddia edilen mezhebin kurucu imamının yani Şâfiî’nin (öl. 204/820) Mu‘tezile’ye olan mesafesi ve hatta onunla mücadelesine değinildikten sonra Kâdî Abdülcebbâr’ın İmam Şâfiî’nin meşhur usûl görüşlerine muhalif tavırları tespit edilmiştir. Abdülcebbâr’ın usûl görüşlerini İmam Şâfiî’nin usûl görüşleriyle mukayese ederek ilerleyen işbu araştırma, onun amelî sahada Şâfiî mezhebini benimsemiş olduğu iddiasının çok isabetli olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Mukayeseyi, Şâfiî usûl düşüncesinin en ayırt edici 6 (altı) meselesi üzerinden yürüten araştırma Abdülcebbâr’ın İmam Şâfiî’ye ve Şâfiî usûlcülere açıkça muhalefet ettiğini göstermektedir. İslam hukuk metodolojisinin en önemli tartışma konuları arasında yer alan bu altı mesele şunlardır: Kur’ân ve Sünnet’in birbirilerini nesh edip edemeyeceği, Peygamber’den nakledilen söz ve fiillerin kabulünün ön şartı olarak bunların Kur’an’a arzı yani delil olabilmesi için Kur’an’ın ilgili düzenlemesiyle uyumlu olup olmadığının tespiti hususu, kıyas sonucu ulaşılan hükmü bir gerekçeye dayanarak terk edip başka bir hüküm koymak demek olan istihsân, çözüm bekleyen yeni meselenin iki veya daha fazla asla/makîsün aleyhe birden benzemesi halinde birçok açıdan en çok benzediği düşünülen aslı dikkate alarak söz konusu yeni meseleye bu aslın hükmünü vermek demek olan şebeh kıyası, mefhûmu’l-muhâlefenin yani bir sözün ters anlamının o sözdeki meselenin tam tersi olup hükmü belirtilmeyen meseleye aktarımı anlamına gelen karşıt kavram kanıtının sahih bir istidlal sayılıp sayılmaması ve emir kipinin hangi anlama geleceği konusu. (shrink)

Dini sahada tartışılan bazı kavramlar birden fazla disipline konu olmuş ve bu kavramlar her disiplinde farklı açılardan ele alınmıştır. Dinî nasların anlaşılmasında önemli yeri olan hakikat ve mecaz bu tür kavramlardandır. Hakikat ve mecaz salt dilbilimsel kavramlar gibi görünseler de birçok dini disipline önemli ölçüde konu olmuşlardır. Fıkıh usûlü, bu kavramları yoğun bir şekilde konu edinen temel dini disiplinlerden biridir. İlk dönem dil kaynaklarında mecaza dair bir tanım yapılmamışsa da ana hatlarıyla “lafzın dilde vazedildiği anlam dışında kullanılması” mecaz kabul edilmiştir. (...) Günümüze ulaşan ilk fıkıh usulü eserinin müellifi İmam Şâfiî (öl. 204/820) ve Mu‘tezilî öncülerden Câhiz (öl. 255/869), Ebû Ali el-Cübbâî (öl. 303/916) ve Ebû Hâşim el-Cübbâî (öl. 321/933) de görüşlerini temellendirirken kavram tanımı yapmadan mecazı kullanmışlardır. Kelamcı usûlcülerden ilk defa mecaz tanımı yapan Ebû Abdullah el-Basrî’den (öl. 369/979-80) iki farklı tanım nakledilmiştir. Ebû Abdullah’ın yaptığı bu tanımlar ana hatlarıyla sonraki asırlarda yaşayan usûlcülerin tanımları üzerinde etkili olmuşsa da yakın takipçileri tarafından kabul görmemiştir. Cessâs (öl. 370/981) ve Bâkıllânî (öl. 403/1013) düşünsel mülahazalar içermeyen sade bir tanım yaparken Mu‘tezilî usûlcülerden Ebü’l-Hüseyin el-Basrî (öl. 436/1044) mecaza dair kelâmî mülahazalar içeren komplike bir tanım geliştirmiştir. Ebü’l-Hüseyin, yaptığı tanımda lafzın mecazi anlamda kullanıldığını ortaya koymak için ilk olarak hitabın türünün temel belirleyici unsurlardan biri olduğuna dikkat çekmiştir. Ebü’l-Hüseyin yaptığı tanımda ikinci olarak lafzın hakiki anlamı gibi mecazi anlamının da bir vazՙ ile olduğuna işaret etmiştir. Ayrıca yaptığı tanımda açık şekilde ifade etmese de konu çerçevesinde yaptı değerlendirmelerde lafzın mecazi anlamda kullanıldığını ortaya koymak için karinenin temel belirleyici unsurlardan biri olduğunu vurgulamıştır. Ona göre lafız, ancak hakiki anlamda kullanılmasına engel bir karinenin olması durumunda mecazi anlama hamledilir. Mu‘tezilî usûlcülerin mecaz tanımlarını konu edinen bu çalışmada öncelikle İlk beş asırda dilcilerin ve Mu‘tezile dışındaki fıkıh usûlcülerinin ortaya koydukları mecaz tanımları incelenmiştir. Daha sonra Mu‘tezilî usûlcülerin mecaz tanımları değerlendirilmiştir. Mu‘tezilî âlimlerin mecaz tanımları içerisinde ekolün düşünsel mülahazalarını dikkate alan Ebü’l-Hüseyin el-Basrî’nin tanımı yakından incelenmiştir. Mu‘tezilî düşünürlerden Kādî Abdülcebbâr’ın mecaz anlayışını yansıtan tanımı günümüze ulaşmadığı için Ebül-Hüseyin’in tanımı incelenirken Kādî Abdülcebbâr’ın görüşleri de irdelenmiştir. Böylece Ebül-Hüseyin’e ait fıkıh usulü sahasında yoğun kelâmî mülahazalar ihtiva eden mecaz tanımının temelde Kādî Abdülcebbâr’a dayandığı ortaya konulmuştur. Çalışmamızda son olarak Ebül-Hüseyin’den nakledilen mecaz tanımının diğer ekollere mensup usûlcüler üzerindeki etkisi de ortaya konulmuştur. Bu tanımın söz konusu usûlcülerden Fahreddin er-Râzî (öl. 606/1210) tarafından kabul gördüğü belirtilmiş ve Râzî’nin bu tanım çerçevesindeki görüşleri Mu‘tezile’nin düşünsel zemininde tartışılmıştır. (shrink)

Bu makalede, müşriklerle sosyal ilişkinin mahiyetine dair Müslüman düşünce geleneğinde ortaya konulan literatür genel hatlarıyla ele alınmaktadır. Söz konusu literatür, “müşrikler bu yıldan sonra Mescid-i Harâm’a yaklaşmasınlar” (Tevbe 9/28) ayeti temelinde şekillenmiştir. Bu bağlamda âlimler şirkin mahiyeti, Mescid-i Harâm bölgesinin sınırları ile bu bölgeye yaklaşmamayı ifade eden fiilin içeriği ve özellikle de ayetteki uyarının Hac ibadeti ile sınırlı/kayıtlı olup olmadığı gibi hususları tartışma konusu yapmışlardır. Bu ayet çerçevesinde ortaya konulan literatürde iki görüşün ön plana çıktığı görülmektedir. Bunlardan ilki, Mescid-i Harâm (...) ifadesiyle kastedilen mananın tüm mescitleri kapsayacağı düşüncesinden hareketle “yaklaşmama” yasağın sınırlarını genişletirken diğer görüş, maslahatçı bir yaklaşımla söz konusu bölgenin Kâbe ve çevresiyle sınırlı olduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu bağlamda ilk görüşte, harem bölgesine müşriklerin hiçbir surette giremeyeceği savunulurken ikinci görüşte, müşriklerin cahiliye döneminde yaptıkları tarzda hac ve umre ibadeti yapmak amacıyla söz konusu bölgeye giremeyecekleri ancak ticaret, seyahat vb. farklı maksatlarla gelebilecekleri vurgulamaktadır. Makalede konu H. VII. yüzyıla kadar kaleme alınan rivayet, dirayet, ahkâm ve Şiî tefsirler temelinde irdelenmiştir. Bu bağlamda Mukātil b. Süleymân, İmâm Şâfiî, Cassâs, Ebû Bekir İbnü’l-Arabî ve Kurtubî’nin kaleme aldığı ahkâm tefsirleri; Taberî, İbn Ebî Hâtim, Ebû İshak es-Sa‘lebî ve İbn Kesîr’in yazdığı rivayet tefsirleri; Mâtürîdî, Zemahşerî, Fahreddin er-Râzî, Beyzâvî ve Ebu’l- Berakât en-Nesefî’nin dirayet tefsirleri ile Şiî müfessirler Kummî, Ayyâşî, Ebû Ca‘fer et-Tûsîve Tabersî’nin tefsirleri incelenmiştir. Konunun bahsi geçen tefsirler temelinde ele alınmasındaki amaç ayetin anlaşılmasına bağlı olarak ortaya konulan fıkhî hükümleri ve gerekçelerini tespit ederek mukayese yapmaktır. Zira Tevbe suresi 28. ayetin anlaşılmasında, dini anlama tarzları bakımından Ashâbu’l-Hadis ve Ashâbu’r-Rey olarak nitelenen âlimlerin görüşlerinin belirleyici olduğu görülmektedir. Konu bağlamında Şiî tefsirlerin incelenmesindeki amaç ise söz konusu literatürde Tevbe suresi 28. ayetin ele alınmasına ilişkin bakış açısının Ashabu’l Hâdis’e mi Ashabu’r-Rey’e mi yakın olduğunu tespite yöneliktir. İncelenen tefsirlerde ilk görüşün İmâm Mâlik ve İmam Şâfiî’ye ait olduğu belirtilirken ikinci görüş Ebû Hanîfe’ye nispet edilmiştir. İmâm Mâlik ve İmam Şâfiî’ye ait olan görüş genel kabul görürken Ebû Hanîfe ve Mâtürîdî’nin benimsediği, Hanefî-Mâtürîdî âlimler tarafından kabul gören ikinci görüş, tarihsel süreçte şaz olarak nitelendirilmiş ve dikkate alınmamıştır. Makalede, H.7. yüzyıl’a kadar yazılan rivayet, dirayet, ahkâm ve Şiî tefsirleri özelinde bu görüşlerin temel mantığı, ortaya çıkış süreçleri ve bu çerçevede üretilen fıkhî hükümler analitik bir bakış açısıyla irdelenmeye çalışılmıştır. Makalede sonuç olarak Ashabu’l-Hadis’e mensup âlimlerden İmâm Mâlik ve İmâm Şâfiî’nin konuyu sadece müşrikleri değil tüm gayr-i müslimleri içerecek şekilde ele aldıkları ve bu gruplarla kurulacak sosyal, ekonomik ve siyasi ilişkinin mahiyeti hakkında fıhkî hükümler koydukları görülmektedir. Bu hükümlerle, Müslüman düşünce geleneğinde gayr-i Müslimlerin özellikle sosyo-kültürel açıdan ötekileştirilmeleri meşrulaştırılmıştır. Bu bakış açısı Müslümanların birlikte yaşama kültürüne katkı sağlamalarını engellediği gibi insana saygıyı temel alan Kur’an’ın bakış açısı ile de çelişmektedir. Bu bağlamda Ashabu’r-Rey’in önemli temsilcilerinden biri olan Ebu Hanîfe’nin yasaklama emrini cahiliye döneminde yapılan hac fiili ile sınırlaması konuya ilişkin bakış açısında ciddi farklılıklara imkân tanımaktadır. Ebû Hanîfe’nin bu anlama biçimi, gayr-ı Müslimlere ilişkin olumsuz bir uygulamaya imkân vermediği gibi takipçisi Mâtürîdî tarafından geliştirilerek ahlakî bir boyutta ela alınmıştır. Süreç içerisinde söz konusu anlama biçimi, aynı düşünce geleneğine mensup olan Cassâs ve Ebû’l-Berekât en-Nesefî tarafından devam ettirilerek geliştirilmiştir. (shrink)

Britanya'daki tüm Müslüman toplumu için tek bir dini otoritenin olmaması, etnik ve mezhepsel farklılıklara bağlı olarak pek çok dini otoritenin oluşmasına neden olmaktadır. Britanya’daki Müslüman topluluklar genelde etnik ve mezhepsel kimlikler etrafında kümeleştiklerinden ötürü camileri ve dini otoriteyi de buna göre oluşturmuşlardır. Bu makale, Britanya doğumlu genç Sünnî Müslümanlar için dini otoritenin ne olduğunu araştırmaktadır. Bu çalışmada kullanılan veriler Britanya’nın en kozmopolit şehirlerinden biri olan Leeds şehrinde, etnografik bir çalışmayla 18-30 yaş aralığındaki genç- Sünni Müslümanlarla yapılan mülakatlardan elde edilmiştir. Bu (...) çalışmanın temel gayesi bu genç Müslümanların günlük dini yaşamlarında dini tavsiyeleri nereden ve nasıl aldıklarını yansıtmaktır. Dolayısıyla bu çalışma, Britanya bağlamında araştırmaya katılan kişilerin dini otorite arayışlarındaki tercihlerini ortaya koymaktadır. Bu açıdan özellikle Britanya doğumlu genç Müslümanların eğilimini ortaya koymak son derece önemlidir. Bu makale, başlangıç olarak katılımcıların tercihlerine dayalı olarak Müslümanlar için dini otoritenin merkezinde bulunan dört cami imamını takdim etmektedir. Onları ele almakla, Britanya’daki Sünni Müslümanların yaşamlarında cami imamlarının rolü ortaya konulmaktadır. Her bir imamın profili incelenirken camii cemaatinin hangi sorular sorduğu ve imamlara yaklaşım metodu yansıtılmaktadır. Daha sonra, Leeds ’teki Müslümanların dini yaşamlarında özel bir önemi olan ve fetva veren iki meşhur din uzmanı ele alınmaktadır. Son olarak da Britanya’da yaşayan sıradan Müslümanların dini otorite arayışında sanal bir bilgi kaynağı olarak internet incelenmektedir. Böylece bu çalışma başlıca iki sonuç ortaya koyar: Britanya’daki genç Müslümanlar Deobandī, Barēlwī ve Cema’ati İslâmî gibi farklı mezhebi kimliklerden de olsalar da sıradan bir Müslümanın belli bir ameli mezhebi (Hanefî, Şafiî, Malikî ve Hanbelî) takip etmenin elzem olduğunu kabul etmektedirler. Diğeri ise onların dini otorite arayışındaki eğilimlerinin genelde ilk olarak yerel cami imamından başlayıp sonra da onların etnik ve mezhebi çevrelerinde meşhur olan daha uzman ulemaya kadar geniş çevreye ulaşmasıdır. (shrink)

Fəlsəfə tarixinə nəzər yetirdiyimiz zaman insanın mental hallarının əsasən ruh/nəfs fikri ilə izah edildiyinin şahidi oluruq. Nəfsin mahiyyəti məsələsi isə qədim yunan filosoflarından bəri müzakirə olunmuş və bu barədə fərqli nəzəriyyələr ortaya qoyulmuşdur. Qədim yunan filosoflarından Platon nəfsin maddi bədəndən təmamilə fərqli, qeyri-maddi bir substansiyadan təşkil olunduğunu düşünür və onun bədəndən müstəqil var ola bilən, əzəli və əbədi olduğunu iddia edirdi. Substansial dualizm olaraq tanınan bu nəzəriyyəni qəbul etməyən Aristotel isə nəfsi bədənin mükəmməlliyi kimi tərif edir və Platondan fərqli olaraq (...) onun bədəndən öncə var olması fikrini, eləcə də, ölümsüzlüyünü inkar edirdi. İslam filosofları Aristotelin nəfs tərifini qəbul etsələr də onu Platon kimi qeyri-maddi substansiya hesab edir və insanın maddi bədən və qeyri-maddi nəfsdən təşkil olunduğunu deyirdilər. Səfəvilər dövrünün İslam filosofu Sədrəddin Şirazi isə sələflərindən bir çox cəhətdən fərqlənən nəfs konsepsiyası ilə çıxış edir. O da İbn Sina və digər müsəlman filosoflar kimi nəfsin “orqanları olan təbii bir cismin ilk mükəmməlliyi (ἐντελέχια)” olmasına dair aristotelist tərifi qəbul edir, ancaq onun fikrincə tərifdəki orqanlar maddi bədən üzvləri olmayıb, nəfsin gücləridir. Platondan fərqli olaraq Şirazi nəfsin əzəli olmayıb yarandığını qəbul edir. Lakin nəfsin bədənlə birlikdə yarandığını düşünən İbn Sinadan fərqli olaraq Şirazi nəfsin yarandığı zaman mücərrəd varlıq olması fikrini rədd edir. Ona görə nəfs maddi bədəndə ortaya çıxır. Maddi yaransa da Şiraziyə görə nəfs təbiətən sahib olduğu substansial hərəkət sayəsində zamanla dəyişərək ruhani varlığa çevrilərək ölümsüzlük əldə edir. Bu məqalə Sədrəddin Şirazinin nəfs konsepsiyasını ələ alaraq onun nəfs və ruh anlayşını, nəfsin tərifi, yaranması və bədənlə münasibtinə dair fikirlərini təhlil edir. (shrink)

Fakihler evlenme engellerini sürekli ve geçici olmak üzere iki kısım altında ele almışlardır. Sürekli evlenme engelleri de kan bağı, süt ve sıhriyet yoluyla oluşan haramlık olmak üzere üç kısma ayrılmaktadır. Kan bağı ve süt yoluyla oluşan haramlık konusunda fakihler arasında bir tartışma bulunmamakla birlikte sıhrî hısımlıkla ilgili ihtilaf bulunmaktadır. Evlenmenin taraflar arasında doğurduğu bu hısımlık, klasik fıkıh literatüründe sıhriyet mahremiyeti (hürmet-i musâhere) olarak ifade edilmiştir. Bu bağlamda zinanın hürmet-i musâhereyi gerektirip gerektirmediği problemiyle ilgili olarak doktrinde iki görüş ortaya çıkmıştır. Hanefîler, (...) Hanbelîler ve Şiî fakihlerin ekseriyetinin savunduğu birinci görüşe göre zina, hürmet-i musâhereyi gerektirir. Buna karşılık Şâfiîler, Mâlikîler, Zâhirîler ve Hanbelîler’den İbn Kayyim el-Cevziyye’nin savunduğu ikinci görüşe göre ise zina ile hürmet-i musâhere sabit olmaz. Bu çalışmanın temel amacı, zinanın hürmet-i musâhereyi gerektirmediği görüşünde olan Şâfiî’nin görüşünü temellendirmektir. Zira tespit edebildiğimiz kadarıyla Şâfiî’nin bu meseleyle ilgili görüşünün temellendirilmesi konusunda spesifik bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışmada öncelikle fakihlerin zinanın hürmet-i musâhereyi gerektirip gerektirmediği konusundaki görüş ve gerekçeleri ele alınmıştır. Daha sonra Şâfiî ve Şâfiî fakihlerin konuyla ilgili görüş ve gerekçeleri zikredilmiş ve bu yönüyle Şâfiî’nin savunduğu hukuk mantığı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Konuyla ilgili görüş ve gerekçeler her ekolün temel fıkıh eserleri esas alınarak incelenmiştir. (shrink)

Bişr el-Merîsî taraftarları ile Osman ed-Dârimî arasında burada tartışma konusu yapılan hadisler haberî sıfatları konu alan ve müşkil nitelikte olan rivayetlerden oluşmaktadır. Bu rivayetleri genelde Bişr el-Merîsî ve taraftarlarının tecsîm ve teşbîh içerdiği iddiasıyla münker kabul ettikleri görülmektedir. Ehl-i re’y özellikleri taşımakla birlikte ilahî sıfatlar konusunda Mu’tezilî bir anlayışa sahip olduklarından tenzih anlayışları gereği sıfatları reddetmektedirler. Yaratılmışlara ait niteliklerin yaratıcıya nisbet edilmesini tenzîh anlayışlarına aykırı gördüklerinden bu tür müşkil rivayetleri ya kendi anlayışları doğrultusunda te’vîl ya da reddettikleri gözlenmektedir. Sert bir (...) ehl-i hadîs âlimi olan Osman ed-Dârimî ise, ayet ve hadislerde bildirilen ilahî sıfatlara iman edilmesi gerektiğini kabul etmektedir. Bu anlayışı sebebiyle bu rivayetlerde bildirilen haberî sıfatlara da te’vîl etmeksizin lafzî anlamıyla yaklaşmakta; kendi görüşü doğrultusunda Bişr el-Merîsî ve taraftarlarının yaptığı te’vîlleri reddetmekte, bu te’vîllerin ta’tîle yol açacağını ileri sürmektedir. Bu rivayetlerin lafzî (literal) anlamları doğrultusunda anlaşılması gerektiğini savunmaktadır. Bu hadisler üzerinde yapılan tartışmalar, temel hadis eserlerinin yazıldığı dönemde Ehl-i re’y ve Ehl-i hadîs ekollerine mensup âlimlerin hadislere yaklaşımlarını göstermesi bakımından önem arzetmektedir. Burada vermiş olduğumuz hadisler üzerindeki tartışmalar bu iki ekolün uluhiyet anlayışını, haberî sıfatlara yaklaşımlarını ortaya koyduğu gibi bunların genel anlamda hadis perspektifi hakkında bizlere bilgi vermektedir.ÖzetBu araştırma, temel hadis kitaplarının yazıldığı dönemde, yani III./IX asırda, haberî sıfatlar ihtiva eden bazı hadisler üzerinde yapılan tartışmaları ele almaktadır. Tartışma Osman ed-Dârimî (ö. 280/894) ile Bişr el-Merîsî’nin (ö. 218/833) taraftarları arasında geçmektedir. Hadisler üzerinde Ehl-i hadîs ile Ehl-i re’y mensubu âlimler arasında gerçekleşen bu tartışmalar bir yönüyle hadislerin anlaşılması ve yorumlanmasını ilgilendirmektedir. Tartışmanın, burada ele alınan hadislerin nasıl anlaşılması gerektiği; lafızların kelime anlamı mı (literal) yoksa bu lafızların ötesindeki muhtemel mecazî anlamları dikkate alınarak mı anlaşılması gerektiği noktasında odaklandığı söylenebilir. İnceleme konusu yapılan hadisleri tartışan tarafları kısaca tanıtmak yerinde olacaktır. Sözünü ettiğimiz rivayetlerle ilgili tartışmalar Bişr el-Merîsî taraftarları ile Osman ed-Dârimî arasında geçmektedir. Ehl-i hadîs’in önemli simalarından biri olan Osman ed-Dârimî, hadislerle ilgili bu tartışmaları içeren ayrı bir eser yazmıştır. Bu eser, Allah’ın sıfatları ve bazı hadis meseleleri konusunda Bişr el-Merîsî ve onun iki talebesinin görüşlerine reddiye olarak yazılmıştır. Bişr el-Merîsî, Ebû Yusuf’tan (ö. 182/798) fıkıh tahsil etmiş, önemli bir kelâmcı olarak tanınmıştır. O, kelâmla ilgili konularda aralarında İmâm Şâfiî’nin (ö. 204/820) de bulunduğu pek çok âlimle ilmî tartışmalar yapmış bir ehl-i re’y âlimdir. Halife Me’mûn’un (ö. 218/833) danışma meclisinde bulunmuş, Kur’ân’ın yaratılmışlığı (Halku’l-Kur’ân) görüşünün benimsenmesinde önemli payı olmuştur. Osman ed-Dârimî ise, Yahyâ b. Ma’în (ö. 233/848), Ali b. Medînî (ö. 234/848-49), İshâk b. Râhûye (ö. 238/853) ve Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855) gibi döneminin otoritelerinden hadis öğrenmiş bir ehl-i hadîs âlimidir. Hadis tahsili için önemli bütün şehirleri dolaşarak hadis öğrenmiş ve rivayette bulunmuştur.Haberi sıfatları ispat ve bunlarla ilgili rivayetlerin teviline karşı çıkan anlayış ile, bu rivayetlerin tenzih anlayışına uygun biçimde tevilini savunan kesimler ilk dönemden itibaren eserler telif etmişlerdir. Osman ed-Dârimî’ye göre, ehl-i hadîs’in eleştiri edebiyatının ortaya çıkmasında, Mu’tezile’nin ilahî sıfatları reddetmesi etkili olmuş ve pek çok müellif bu yönde eserler yazmışlardır. Ebû Hüreyre’den nakledilen bir rivayetle ilgili olarak muârız, bu rivayetin Allah için bildiğimiz göz ve kulak organlarından oluştuğu izlenimi verildiğini söyler. Osman ed-Dârimî, bu hadisin göz ve kulak organlarını değil görme ve işitmeyi ispat ettiğini söyler. Hiçbir konuda Allah’ın benzerinin bulunmadığını belirtir. Dolayısıyla Allah’ın organlardan oluştuğu iddiasını ehl-i hadîs’e nisbet etmek iftiradır. Ebû Dâvûd, bu hadis ile Allah için görme ve işitme sıfatlarının ispat edildiğini ve Cehmiyye’nin ilahî sıfatları inkar görüşüne reddiye olduğunu belirtir. Ebû Hüreyre’in Hz. Peygamber’e nispet ederek naklettiği: "İman Yemenlidir, hikmet Yemenlidir! Ben Rabbi’nizin nefesini Yemen tarafından hissediyorum!" rivayetini de muârız münker kabul etmiştir. Çünkü Bişr el-Merîsî ve ashâbına göre nefes ancak karın boşluğu olanlardan çıkar, Allah ise bundan münezzehtir. Osman ed-Dârimî’ye göre, muârız yanlış anlamıştır. Burada kastedilen, Yemen tarafından esen ve insanı rahatlatan rüzgardır. Bu rivayet bağlamında bakıldığında, Bişr el-Merîsî taraftarlarının rivayeti literal değerlendirdiğini, Osman ed-Dârimî’nin ise rivayeti yorumladığını görmekteyiz. İbnü’s-Selcî, "Siz, Allah’a ondan çıkandan (Kur’ân’dan) daha faziletli bir şeyle yaklaşamazsınız!" rivayeti hakkında, Müşebbihe’nin bunu, karın boşluğu olan, kendisinden kelâm çıkan şeklinde anladıklarını belirtir. Allah boşluğu olmayan anlamında "samed" olduğundan bu anlayış geçersizdir. Bu hadisle, Kur’ân’ın Allah’tan değil O’nun katından çıkması kastedilmiştir. Osman ed-Dârimî’ye göre, İbnü’s-Selcî’nin asıl maksadı Allah’ın kelâm sıfatını inkâr etmektir. Kur’ân’ın O’ndan çıktığında bir şüphe yoktur, bunu sadece kelâm sıfatını kabul etmeyenler inkâr etmektedir. İbn Abbâs’a atfedilen; "Rükn (Hacerülesved) yeryüzünde Allah’ın sağ elidir, halk ile onunla musafaha eder" rivayetinde geçen "yemînullah" (Allah’ın sağ eli) sözünün anlamı, İbnü’s-Selcî’ye göre bildiğimiz sağ el değil, Allah’ın nimeti ve ikrâmıdır. Hacerülesved ile elin kastedilmediğini kabul eden Osman ed-Dârimî’ye göre, İbnü’s-Selcî’nin maksadı, geçersiz te’villerle Allah hakkında ayet ve hadislerde belirtilen iki eli inkar etmektir. İbn Abbâs’ın Hz. Peygamber’den naklettiği başka bir rivayeti İbnü’s-Selcî’nin eserine alıp nakletmesini eleştiren Osman ed-Dârimî, bu tür zayıf rivayetlerin yayılmaması gerektiğini söyler. Buna ilave olarak İbnü’s-Selcî’nin yaptığı yorumun da çirkin olduğunu belirtir ve eleştirir. Çünkü sözü edilen rivayette Allah, yeşil bir takım elbise giymiş kıvırcık saçlı bir genç olarak tasvir edilmektedir. Böyle bir rivayet Hz. Peygamber’den gelen sahih rivayetlerle çeliştiği için de güvenilmez bir rivayettir. Rivayetle ilgili bu değerlendirmeyi yapan Osman ed-Dârimî, rivayet hakkında muârızın yaptığı yorumları da reddeder. Muârıza göre, "Rabbimin yanına girdim" sözü, "Adn cennetinde Rabbimin huzuruna girdim" demektir. Osman ed-Dârimî’ye göre bu gibi müşkil (problemli) hadisler re’y ile tefsir edilmemeli, rivayet edilip bırakılmalıdır. Hz. Peygamber’e dayandırılan ve Allah’ın kendisine geldiğinden bahisle cevabını bilemediği bazı sorulan sorduğundan, sonra Rabbinin elini sırtına koymasıyla parmaklarının serinliğini hissettiğinden ve her şeyi öğrendiğinden bahseden rivayetle ilgili olarak muarız şu değerlendirmede bulunur: Allah Resûlü’ne gelen Rabbi değil güzel suretli bir melekti, o melek Allah tarafından yönledrilmekteydi ve elini koyan da o melekti. Osman ed-Dârimî, muârızın bu yorumunu reddeder. Bu yorum aynı zamanda diğer sahih hadislere de aykırıdır. Osman ed-Dârimî, sözkonusu rivayet hakkında muârızın yorumunu reddettikten sonra zikrettiği sahih rivayetlere dayanarak buna güvenilemiyeceğini ifade etmiştir. İlahî sıfatlar hakkında konuşmak en zor konular arasında görüldüğünden, selef âlimleri bu konuda susmayı tercih etmişlerdir. Ancak sonraki nesiller bu konuda farklı yollar tutmuşlardır. İlahi sıfatları anlama konusundaki temel yaklaşımları tefvîz, teşbîh ve te’vîl şeklinde üç ana başlıkta toplamak mümkündür. Tefvîz, selef alimlerinin benimsediği yol olup, Allah’ın zâtı ve sıfatlarının mahiyetine ilişkin bilgiyi ilâhî ilme havale etmek demektir. Teşbîh, Allah’ı yaratılmışlara veya yaratılmışları Allah’a benzetmek anlamına gelir. Te’vil, Allah’ın yaratılmışlara benzediği izlenimini veren ayet ve hadisleri dil bilimi ve aklî bilgilerle yorumlamaktır. Sıfatları inkar edenlere Muattıla denilmiş, sıfatları ispat edenler Sıfâtiyye diye anılmıştır. Ehl-i re’y’e göre Allah’a atfedilen ve sözlük anlamı bakımından teşbîh ve tecsîm izlenimi veren sıfatları uygun biçimde te’vil etmek gerekir. İlâhî sıfatlarda Mu’tezile tenzihi öne çıkarmış, Eş’ariyye ve Mâtürîdiyye ise tenzihe uygun te’vili benimsemiştir. Müşebbihe, Vehhâbî-Selefî anlayış da ilahî sıfatlardaki lafızları zahiri anlamlarıyla almışlardır. Hadis ilminde en önemli temel eserlerin telif edildiği II./VIII. ve III./IX. asırda yaşamış olan âlimler arasında cereyan eden inceleme konusu yaptığımız tartışma, ilk döneme ait olması bakımından önemlidir. Bunun yanında tartışma, âyet ve hadislerden oluşan naslara yaklaşımda, iki temel yaklaşımı göstermesi bakımından da önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Bu iki temel yaklaşımdan biri ehl-i re’y ekolünü, diğeri ise Ehl-i hadîs anlayışını temsil etmektedir. Osman ed-Dârimî genel olarak rivayetin lafzına bağlı kalmayı savunmakta, Bişr el-Merîsî ve ashâbı ise münker olduğu gerekçesiyle rivayeti eleştirmekte ya da te’vil etmektedir. Nadir de olsa Osman ed-Dârimî’nin rivayeti ret ya da te’vil ettiği, Bişr el-Merîsî ve ashâbının ise rivayeti savunduğu yerler de görülebilmektedir. Müteşâbih (problemli) rivayetler hakkında Bişr el-Merîsî’nin yaptığı te’viller sonraki âlimler üzerinde etkili olmuştur. Onun te’villeri, Cübbâî (ö. 303/916), Kādî Abdülcebbâr (ö. 415/1025), Ebü’l-Hüseyin el-Basrî (ö. 436/1044) gibi Mu’tezilî âlimlerin yanı sıra, İbn Fûrek, Gazâlî (ö.505/1111), İbn Akîl (ö. 513/1119), Fahreddîn er-Râzî (ö. 606/1210) gibi sünnî âlimler tarafından da iktibâs edilmiştir. Rivayete dayalı olan hadis ilminde hakikatin ortaya konulabilmesi, "rivayet" ve "re’y" seçeneklerinden birini tercih etmekle değil; bunların her ikisini de yerinde ve dengeli olarak kullanılmasına bağlı olduğunu hatırda tutmak gerekir. Hakikatin ortaya çıkarılmasında rivayet re’ye, re’y de rivayete muhtaçtır. Rivayet ve re’y birbirinin rakibi değil tamamlayıcı unsurları olarak görmek gerekir. (shrink)

"Bu araştırmada Meraga Rasathanesi'nin kurucusu Nasîrüddin Tûsî'nin öğrencisi, meşhur alim, matematikçi, astronom ve İşrâkî filozof Kutbüddîn-i Şîrâzî'nin hayatı, eserleri, öğrencileri ile XIII. Yüzyılın son çeyreğinde İlhanlı nüfuzu altında bulunan Selçuklu Türkiye'sindeki faaliyetleri incelenmiştir. Şîrâzî, Sivas'ta kadılık ve Gök Medrese'de müderrislik yapmış, daha sonra İslamı kabul eden ilk İlhanlı hükümdarı Ahmed Tekudar tarafından elçi olarak Memluk sultanı Kalavun'a gönderilmiştir. Siyasi görevleri bununla sınırlı olmayan Şirazî, Argun Han tarafından Yakın-Doğu haritasını çizmekle vazifelendirilmiş, o da bu görevi başarıyla ifa ederek İlhanlı Devletinde önemli (...) bir konuma yükselmiştir. Ancak Şirazî bu siyasî görevleriyle pek anılmamaktadır. Nitekim onun ilim adamı sıfatı daha önde olmuş, siyaseti bazı nedenlerle tercih etmiştir. Şirazî Anadolu'da aklî ilimler sahasında dersler vererek Meraga matematik ve astronomi ekolunun buraya taşınmasını sağlamıştır. Daha sonra Tebriz'e giderek yetiştirmiş olduğu öğrenciler ve telif ettiği eserleriyle Anadolu, İran ve Türkistan coğrafyasında ilmî ve fikrî bir birliktelik oluşturmuştur. Daha sonra Semerkant matematik astronomi okulu mensuplarının Osmanlı ülkesine göçmeleriyle, Şirazî'nin astronomi ve matematik sahasındaki eserleri Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulmuştur."--Back cover. (shrink)

As in the Arab and Persian literatures, many works have been written on the education and teaching of tajwīd, which provides the correct reading of the Qurʼān in Islamic Turkish Literature. Works on this subject were written generally as prose. Besides, some of these works were written in verse style because of practical benefits in education. In this context, the work named Ẓafar written by S̲h̲umnulu Ḥilmī Efendi (d. 1200/1785-86), which is one of the poetical tajwīds that has not been (...) studied enough, is one of the works that can be evaluated under a separate title within religious literaty genres such as forty hadith, ʻaqāʼidnāme and s̲h̲urūt al-ṣalāt (pillars or prayer). This study primarily deals with Ḥilmī Efendi’s tajwīd of verse in Turkish, named Ẓafar, with form and content analysis. The aim of the study is to give information about Ḥilmī Efendi, based on his works and to reveal the text of the work named Ẓafar, which has been transcribed. The importance of the study stems from the fact that it will introduce the first Turkish tajwīd written in verse as far as it has been identified and the master of qırāʼat poet author who can be accepted as the founder of this genre.Summary: During the formation of Islamic sciences such as tafsīr, hadīth, kalām, fiḳh, and ḳırāʼat many works related to these sciences were written in Arabic, Persian, and Kurdish languages. After Turks met with Islam, works were written in verse and prose style to learn the al-Ḳurʼān, the hadīth and the sciences that would help to understand these two sources in order to live a true faith and worship life. On the other hand, as a result of the writing of verse works, some literary genres emerged in Turkish Islamic literature. This issue has also been appeared in the science of tajwīd, which is defined as “a set of rules for the correct pronunciation of the letters with all their qualities” and which ensures the Ḳurʼān to be read properly. As a matter of fact, the writing of both prose and verse tajwīd works defined as a religious-literary genre is an indication of this phenomenon. For instance, Tuḥfe-i Şerīfī (S̲h̲erīfī d. 1260/1844) and Naẓmuʼl-Ehem (S̲h̲eyhī d. 1235/1819-20) are examples of verse tajwīd works. In this context, one of the verse tajwīds is Ẓafar, which is defined by his own writer, S̲h̲umnulu Ḥilmī Efendi, as the first work written in this type.The author of the work, Ḥilmī Efendi, lived in Vardar Yenicesi (Giannitsa) for a long time and died in Hijāz in 1200 (1785-86), is one of the 18th century authors and an specialist in the field. In the work named Osmanli Müellifleri (Bursalı Meḥmed Ṭāhir, 1333 / Ottoman Authors) it is stated that he has works named Manẓūm Tajwīd (Ẓafar) and Manẓūm S̲h̲urūt-ı ṣalāt (Naẓm-ı nefīs) and that he wrote death dates with poetry on the gravestones of the grandchildren of G̲h̲āzī Evrenos Bey (d. 820/1417) and an Arabic khatim prayer. Information about Ḥilmī Efendi's personality, educational life, and scientific level could not be found. One of the works of Ḥilmī Efendi is Naẓm-ı nefīs, which was written in 1190/1776-77, and is in the form of S̲h̲urūt-ı ṣalāt. In this work of 125 couplets except for the title of “Tertīb-i Secāvend-i Ḥurūf” (fāʻilātün fāʻilātün fāʻilün) the author used the meter of the fāʻilātün fāʻilātün fāʻilātün fāʻilün and preferred the masnavī as a form of verse. The work consists of a introduction of 9 couplets, a main part of 24 couplets, an addition and conclusion of 3 couplets.Another work of Ḥilmī Efendi is the work called Ẓafar in the form of verse tajwīd, which he wrote on the request of some of his friends and which is the main subject of this study. There is no record of the writing date of this work. This study also includes the transcribed text of the work. However, when considering the period the author lived in and the time of his other work Naẓm-ı nefīs (1190/1776-77) it is estimated that Ẓafar was written after the second half of the 18th century. However no manuscript copy of Ẓafar could be found. Therefore, for the text to be transcribed in this study, the oldest dated and printed copy with Arabic diacritics of the work (Istanbul: Dār at-tıbāʻa al-āmire, 1265) was taken as basis. In this copy, the work was incorrectly named as Tajwīd-i Manẓūm. Also, there are some typographical errors in the headlines or text; these errors were tried to be corrected. It consists of 71 couplets; an introduction and 25 main titles. Ẓafar, written was written in half, full and rich rhyme. In some places, as well as rhyme, redif (repeated voice) created with an appendix or a word was used. The work has a clear, intriguing and narrative language and expression.Traditionally, the author starts his work by praising God, salawat, prayer, followed by a statement about the importance and the provisions of the learning tajwīd. Then the author gives informations about some tajwīd subjects such as ḥarf-i med, sebeb-i med, medd-i muttaṣıl, medd-i munfaṣıl, and so forth.The author bases on the Ḥafṣ narration of the ḳırāʼat of the ʻĀṣım probably because of taking into account the readers. Another point that draws attention in the work is that the tajwīd issues are explained shorter and clearer compared to other verse tajwīds. There are also no secondary topics such as ţūl, tevaṣṣut, ḳaṣr, ḥarf-i muḫaffefe, kelime-i müṡaḳḳale or istiʻāẕe-basmala, states of tā-i teʼnīṡ. To provide an easy memoration Ḥilmī Efendi does not apply the method of formulations of letters corresponding to the bases such as ikhfā, iẓhār as in many other tajwīd Works. Instead, he writes the letters of a specific rule one by one. Additionally, he does not give many examples from Qurʾān verses to consolidate the rules, and sometimes refers only to the surahs. With his work called Ẓafar, the author follows and represents the tradition of religious-literary works in general, and in particular, the tradition of the verse tajwīd. In some verse types of tajwīd works, for example, only subjects of ḳatʻ and vaṣl are discussed, however, in Ẓafar, most rules of tajwīd are included.It can also be said that the work has a special place and importance due to the possibility of being the first text (constituent text) written in verse tajwīd. On the other hand, when considering the conditions of the period and the fact that it was published more than once, it can be stated that Ẓafar was used as a material in educational activities and raised attention. (shrink)

Haber-i vâhidin delil değeri problemi, 2. (8.) yüzyıldan itibaren kelamcılar (:Mutezile), fıkıhçılar ve hadisçiler arasında tartışılan ve hakkında kayda değer bir literatür ortaya çıkan usûlî konuların başında gelmektedir. Şeybânî (ö. 189/805), Şâfiî (ö. 204/820), İsâ b. Ebân (ö. 221/836) ve Buhârî (ö. 256/870) gibi sünnî ekolün tanınmış fıkıh ve hadis alimlerinin haber-i vâhid lehine ortaya koydukları çalışmalar bu noktada oldukça etkili olmuştur. Bu etkinin bir sonucu olarak başlangıçta haber-i vâhidi toptancı bir yaklaşımla reddeden Mutezili isimler, yerini zamanla Ebû Ali el-Cübbâî (...) (ö. 303/916) gibi başka bir delille desteklenmesi şartıyla kabul eden alimlere bırakmıştır. Cübbâî, muhtemelen Kitâbü’l-ahbâr isimli günümüze ulaşmayan çalışmasında, hem tek kişinin haberi anlamındaki haber-i vâhidin hücciyet delillerini tenkit etmiş hem de çeşitli delillerle kendi kişisel görüşünü temellendirmeye çalışmıştır. Onun bu tenkit ve görüşleri, 4. (10.) yüzyılın önemli Hanefi fakih ve usulcüsü Cessâs (ö. 370/981) tarafından usul ilminin kurucu metinlerinden el Fusûl’de üstü kapalı bir şekilde nakledilmiş ve eleştirel bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Araştırmamızda Cübbâî’nin, haber-i vâhidin delil değeri, kabul şartları konusundaki eleştiri ve görüşleri ile Cessâs’ın ona verdiği cevaplar ve karşı eleştirileri ele alınmıştır. (shrink)

In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content:Commentary on “Wilhelm Griesinger”Aaron L. Mishara (bio)Arens situates Wilhelm Griesinger in a historical context with which we are no longer familiar. In doing so, she has performed an important task for contemporary clinicians, philosophers, and historians. We find ourselves working and thinking (both in everyday clinical practice and in the construction of our models of mental disorder) with the same categories that Griesinger struggled to sort out and redefine; (...) we often do so, however, without awareness of their history or lack of permanence. Ackerknecht writes that all the dominant trends in modern psychiatry can be traced back to Griesinger; he states that Griesinger is the “founder of neuropsychiatry,” a “merging of the two disciplines” neurology and psychiatry. Griesinger presents us with a “systematic synthesis of the anatomical, physiological, psychological and clinical points of view” (Ackerknecht 1959, 63). Somewhat contrarily, Karl Jaspers, in his General Psychopathology, groups Griesinger with the great observers and describers of clinical experience rather than among the systematic analyzers (Jaspers 1963, 849–50). Although Griesinger is best known for his identification of mental disorders as a subset of brain diseases, Karl Bonhoeffer, a successor to Griesinger as director of the Charité Clinic in Berlin, cautions that Griesinger “continued to see in psychological causes the most frequent and abundant source of mental disorders” (Bonhoeffer 1911, 53). Kales, Kales, and Vela-Bueno, however, write, “Griesinger was representative of a clinical movement that minimized the value of psychological concepts in the understanding of mental diseases” (Kales, Kales, and Vela-Bueno 1990, 15). Precisely because of his importance, contention surrounds his legacy.If Griesinger is the pioneer of empirical approaches in biological neuropsychiatry (as Ackerknecht and others claim), he is also precursor to philosophical criticisms of their limits. It is not so easy to lump Griesinger to one side of the oppositions with which we think today: Griesinger’s scientific psychiatry (formed on the basis of the newly emergent empirical physiology) was meant to steer between the Scylla of the previously reigning overspeculative romantic medicine and the Charybdis of the antitheoretical and “positivistic” materialism of Magendie. As Arens suggests, even during the same generation of university psychiatry which Griesinger was critical in forming, he was posthumously denounced as belonging to the Hegelian idealists; later, he was proclaimed to be an empiricist. Griesinger’s work contained both idealism and empiricism in a fragile synthesis that soon broke asunder.Hermeneutic theory points out that we inevitably interpret an author, in this case, Griesinger, in terms of the prejudices of our own present context of understanding and our current problems of application to clinical practice (Gadamer 1993). On the one hand, we benefit from the advantage of seeing all that follows Griesinger’s work and are able to “understand the author [End Page 165] better than he understood himself.” We are able to see what he only anticipates but is still not able to explicitly articulate as the unpredicted effects of his work. On the other hand, our interpretations are encumbered by the sedimentations of the views of his successors: his work lies buried under the subsequent interpretations and vicissitudes of a reception with its own agendas, contexts of interpretation, and realms of application. It would be easier if we could simply assign him to one side of our current debates concerning mind/body, individual/culture, and explanation/understanding rather than seeing that our present quandaries in understanding, classifying, and treating mental disorder result precisely from a reading of Griesinger that is not careful enough. It is here that Arens can help us develop our present views further by reviewing their past.Although Griesinger is heralded as the pioneer of an empirical physiological approach which employs a natural scientific concept of mechanism (Ackerknecht, O. Marx, Verwey), Arens situates him in the tradition of Kant and German idealism. It is perhaps this solution of being both philosophical and empirical which seems hard for us, today, to understand. We have come to view these directions as contradictory, to be necessarily in a mutually exclusive relationship. (But that is rather the expression of the present impasse and not the way that Griesinger originally approached these problems.) Arens ambitiously retraces the genealogy of Griesinger’s model... (shrink)

The left ventricular assist device was originally designed to be surgically implanted as a bridge to transplantation for patients with chronic end-stage heart failure. On the basis of the REMATCH trial, the US Food and Drug Administration and the US Centers for Medicare & Medicaid Services approved permanent implantation of the left ventricular assist device as a destination therapy in Medicare beneficiaries who are not candidates for heart transplantation. The use of the left ventricular assist device as a destination therapy (...) raises certain ethical challenges. Left ventricular assist devices can prolong the survival of average recipients compared with optimal medical management of chronic end-stage heart failure. However, the overall quality of life can be adversely affected in some recipients because of serious infections, neurologic complications, and device malfunction. Left ventricular assist devices alter end-of-life trajectories. The caregivers of recipients may experience significant burden (e.g., poor physical health, depression, anxiety, and posttraumatic stress disorder) from destination therapy with left ventricular assist devices. There are also social and financial ramifications for recipients and their families. We advocate early utilization of a palliative care approach and outline prerequisite conditions so that consenting for the use of a left ventricular assist device as a destination therapy is a well informed process. These conditions include: (1) direct participation of a multidisciplinary care team, including palliative care specialists, (2) a concise plan of care for anticipated device-related complications, (3) careful surveillance and counseling for caregiver burden, (4) advance-care planning for anticipated end-of-life trajectories and timing of device deactivation, and (5) a plan to address the long-term financial burden on patients, families, and caregivers. Short-term mechanical circulatory devices (e.g. percutaneous cardiopulmonary bypass, percutaneous ventricular assist devices, etc.) can be initiated in emergency situations as a bridge to permanent implantation of ventricular assist devices in chronic end-stage heart failure. In the absence of first-person (patient) consent, presumed consent or surrogate consent should be used cautiously for the initiation of short-term mechanical circulatory devices in emergency situations as a bridge to permanent implantation of left ventricular assist devices. Future clinical studies of destination therapy with left ventricular assist devices should include measures of recipients' quality of end-of-life care and caregivers' burden. (shrink)

Comment by Aaron L. Mackler on “‘Through Her I Too Shall Bear a Child’: Birth Surrogates in Jewish Law” by Elie Spitz Reply by Elie Kaplan Spitz Research Note by G. Scott Davis.

Si l'art n'est pas d'abord considéré en tant que production d'objets mais comme manière d'être au monde, intéressant tout homme et toute société, si la foi n'est pas considérée en tant qu'adhésion intellectuelle aux vérités de la foi, mais comme acte capable d'illuminer et transformer le monde, alors, loin d'être uniquement en rapport d'interaction, d'interdépendance, ou de ressemblance, l'art, la foi et le politique sont une unique réalité vivante. En ce sens, chacune des trois entités sera d'autant mieux comprise et (...) pensée qu'elle sera vue comme l'une des modalités de la même dynamique. Cette thèse se développe en trois étapes éclairant successivement les présupposés de sa démonstration, son effectivité dans la personne individuelle comme dans la société, enfin sa portée programmatique : le monde n'aura d'avenir qu'en assumant le ressort poétique qui le constitue et l'anime depuis le commencement. (shrink)

Un spectre hante l'Université française : celui de la déconstruction. Créé par Jacques Derrida à la fin des années 1960, ce concept est devenu, dans l'esprit des réactionnaires de tout poil, le mot-valise désignant tout ce qu'ils haïssent dans la pensée, lorsque celle-ci cherche à émanciper davantage qu'à ordonner. Dégénérescence de la culture, mépris pour les grandes œuvres, délire interprétatif, amphigouri linguistique, danger politique, confusion sexuelle, licence morale : à en croire les ennemis de la déconstruction, tout ce qui va' (...) mal dans le monde lui est imputable. Que signifie la fixation frénétique d'une frange d'intellectuels sur tout ce qui peut ressembler à une pensée différente, inventive et fondamentalement démocratique? Que cela signifie-t-il, si ce n'est la volonté de policer la pensée et ses institutions, pour mieux, ensuite, policer les corps? Telle est l'interrogation qui a présidé au colloque "Qui a peur de la déconstruction?", qui s'est tenu à l'École normale supérieure et à la Sorbonne en janvier 2023. En voici les actes."--Cover page 4. (shrink)

This study focuses on the narration, "Whoever makes a tafsīr the Qur'an according to his own opinion, let him prepare his place in Hell," which Abū Manṣūr al-Māturīdī (d. 333/944) considered as a basis while defining the terms tafsīr and tawīl in the introduction of his work titled "Ta'wilatu'l-Qur'an." Various scholarly studies have examined al-Māturīdī's distinction between the terms tafsīr and tawīl from both theoretical and practical perspectives. However, it has not been examined in terms of the narration, authenticity status, (...) and its impact on subsequent works when explaining the difference between these words, while making a choice among the various wordings and containing the verb "فَسَّر". In this study, initially, an investigation of how the terms tafsīr and tawīl were used in dictionaries, ḥadīth literature, and exegesis works before al-Māturīdī’s time a diachronic reading was conducted to comprehend the intellectual background that led al-Māturīdī to distinguish between them. Explanations and narrations related to these words found in dictionaries and exegesis works after al-Māturīdī were excluded from the scope of the study. Subsequently, other narration variants distinct from the one al-Māturīdī utilized in his argumentation, which prohibited making interpretations about the Qur'an through personal opinion and which differed from al-Māturīdī’s preferred variant, were examined. The study also presents the approach of early Islamic scholars to this issue. Finally, al-Māturīdī's interpretation, defined as "the only and definitive explanation made with Allah as a witness regarding the verses," and his preference for the variant of the narration, "Whoever makes a tafsīr the Qur'an according to his own opinion, let him prepare his place in Hell," are analyzed in terms of their authenticity, their impact on Islamic sciences, and the possible reasons behind al-Māturīdī's choice of this particular variant. (shrink)

- "Le reve est toujours en avance sur la vie" -, ecrit Louis Althusser a Claire, une de ses passions.Au moment d ecrire son autobiographie, "L Avenir dure longtemps," en 1985, dans laquelle il cherche a comprendre et expliquer le meurtre de sa femme Helene Rytmann, Louis Althusser a consulte l ensemble des recits de reves, dont certains etrangement premonitoires du drame de novembre 1980. Il les avait soigneusement conserves dans ses archives, avec des notes sous la forme d un (...) journal, prises et redigees avant ou apres des seances avec ses differents psychanalystes.C est cet ensemble de reves que nous donnons ici, avec l espoir que leur lecture et interpretation permettra de mieux comprendre les processus qui ont conduit Louis Althusser a commettre l acte irreparable qui a fait du philosophe un meurtrier."- Quand je suis sorti du reve, il n y avait plus rien, ecrit-il dans un de ses recits de reve, rien qu un bruit de sabots dans la gorge. Rien qu une main qui dessinait sans fin dans l air comme un contour. -"En epilogue parait ici pour la premiere fois un texte fascinant intitule "Un meurtre a deux" la note attribuee par Althussera son psychiatre traitant apres le meurtre de sa femme Helene - mais dont tout donne a penser qu'elle est en realite un dialogue avec lui-meme.". (shrink)

Éléments d'autocritique.--Sur l'évolution du jeune Marx.

Il n’y a pas d’autre manière de penser le mouvement en sa vérité que de l’effectuer R. Barbaras, De l’être du phénomène D’une manière générale, il est vrai que Renaud Barbaras est critique de Sartre, au sens où il souligne avant tout les problèmes, les échecs et les impasses de sa philosophie. De plus, Barbaras étant une référence dans les études merleau-pontyennes, outre la reconnaissance de la portée de sa propre philosophie, il est naturel d’attribuer une certaine continuité entre les (...) pos... (shrink)

Découvertes en 1940, les grottes de Lascaux et leurs peintures rupestres témoignent d’une volonté d’arrachement du sujet à une condition primaire : les dessins sur les murs sont une façon d’affirmer une forme d’expression différente de celle utilisée jusqu’alors. Une certaine idée de la sensibilité des individus, ou du groupe afférant à ces peintures est mise en lumière. Les grottes de Lascaux sont une marque du temps témoignant d’une temporalité en fuite vers l’arrière : en documentariste d...

Nous ne pouvons pas laisser l'avenir de l'humanité et les questions écologiques à l'appréciation de quelques-uns. Ce problème mérite un véritable débat scientifique, philosophique et politique. Au milieu des incertitudes grandissantes, cet ouvrage se propose comme une lecture critique d'une culture dominée par la raison technoscientifique et la puissance capitaliste. Si l'humanité doit continuer à exister, comme le pense Hans Jonas, comment la vulnérabilité peut-elle devenir une force, un levier pour sa préservation? Le devoir-être des générations futures implique un devoir-agir (...) urgent de la part des générations actuelles. Lorsque cette exigence est menacée, la responsabilité s'impose comme un devoir de type kantien. L'humanité doit redécouvrir un nouveau rapport au monde : elle doit reconnaître que la nature est limitée et qu'elle n'est pas disponible à volonté. L'amour de la nature, la sobriété, la justice semblent incontournables dans l'exercice de cet impératif: 'Agis de façon que les effets de ton action soient compatibles avec la permanence d'une vie authentiquement humaine sur terre'"--Page 4 of cover. (shrink)

It is known how much of the work that Arthur Danto has dedicated to the philosophy of art has concerned the concept of representation and, specifically, the concept of artistic representation. The basic thesis that Danto developed starting from The Artworld (1965) consists in the idea that art should be considered as a particular type of representation, as opposed to what Plato had suggested, who considered it as a form of mimesis of reality. The article will show how this Dantian (...) thesis, which is based on the notion of artistic representation exhibited by Friedrich Nietzsche in the Birth of Tragedy, firstly hides a partial misunderstanding of Nietzsche's theses, and secondly reveals a philosophical error equal to and contrary to that made by Plato. We will also show how art is often a form of mimesis and how different types of mimesis are in fact compatible with artistic representation. Finally, we will show how mimesis and representation offer different forms of knowledge that belong to the art of all times. (shrink)

Le concept de machine désirante rompt avec le sujet cartésien porteur d’une intériorité. Dès lors cette terminaison mécaniste nous place d’emblée dans un plan d’immanence. La machine est traversée par le flux du désir qui, initie son processus de productivité et le commande selon le modèle du rhizome. Néanmoins, la machine désirante n’est pas dépourvue de conscience parce que dans son mouvement apparaît le corps sans organe, qui n’est autre qu’une nouvelle forme de subjectivité qui se définit par la présence (...) à la sensation. (shrink)