On a souvent accusé Hegel de ne pas arriver à dire ce qu’il voulait dire. Notre hypothèse est que l’obscurité du dire hégélien tient en grande partie à une volonté délibérée de ne pas réduire la complexité des choses à un savoir de surface, de façon à obliger le lecteur à assimiler le sens qui se cache derrière les représentations bien connues. Pour étayer notre hypothèse, nous montrons comment le dire et le vouloir se nouent dans l’écriture du système hégélien (...) aussi bien dans sa mouture phénoménologique que dans sa mouture encyclopédique. Par ce biais, il s’agit de clarifier à la fois le problème de l’instanciation du système hégélien et celui de sa finalité, laquelle n’est autre que celle d’une philosophie qui se veut institution du sens. (shrink)

Selon Wittgenstein « la théorie des ensembles part du concept de fonction défini par Dirichlet ». Cette remarque généalogique n'est pas seulement décisive dans la philosophie des mathématiques de Wittgenstein. Le concept de « fonction arbitraire » dû à Dirichlet, en effet, qui étend d'abord la notion de fonction au-delà des mathématiques, en rend de surcroît la règle variable et finit même par se placer au-dessus des lois. Le rôle que Wittgenstein accorde à Dirichlet définit donc un précédent éclairant pour (...) les thèses paradoxales qu'il soutient au sujet des règles, même si le cas des fonctions mathématiques y forme une exception. Ainsi, c'est toute la question de la règle qui est à repenser à partir des possibilités ouvertes par Dirichlet. Dans le commentaire de Kripke, en particulier, l'interprétation sceptique peut être évitée en isolant un noyau dur qui explicite et corrobore la lecture proposée ici. According to Wittgenstein, « set theory starts from Dirichlet's concept of a function ». This genealogical remark is not only decisive in Wittgenstein's philosophy of mathematics. The concept of « arbitrary function », originating from Dirichlet, who was the first to extend the notion of function beyond mathematics, additionally renders its rule variable and ultimately allows it to be placed above the laws. The role that Wittgenstein assigns to Dirichlet thereby defines an enlightening precedent for the paradoxical theses that he defends regarding rules, even if the case of mathematical functions emerges as an exception. Thus, it is the whole question of the rule that is to be reconsidered following the new possibilities set forth by Dirichlet. In Kripke's commentary, in particular, the skeptical interpretation can be avoided by isolating a core theory which specifies and corroborates the interpretation proposed here. (shrink)

Монография представляет собой исследование философских взглядов одного из представителей второй половины XIX века, мыслителя, публициста, литературного критика, переводчика, издателя, Н. Н. Страхова.

In his later work, Metafizicheskie predpolozheniia poznaniia. Opyt preodoleniia Kanta i kantianstva [Metaphysical Presuppositions of Knowledge. An Attempt to Overcome Kant and Kantianism], Evgeny N. Trubetskoy tried to overcome the Kantian tradition in philosophy in order to advance his conception of all-unity and the philosophy of absolute and unconditional consciousness. Despite insisting on the distinction between the “historical Kant” and Neo-Kantianism, in reality Trubetskoy was strongly dependent on the Neo-Kantian interpretation of Kant’s philosophy, which meant that his fight against Kantian (...) philosophy was really fought against a conception of Kant he unconsciously adopted from the Neo-Kantians. Evidence of this can be seen in his interpretation of the theory of knowledge and its tasks, his thesis concerning the antimetaphysical direction of Kantian philosophy, and his insistence on the presence of the transcendental method in Kant’s philosophy. (shrink)

Kavramlar doğru anlamlandırılmadığı takdirde meselelerin anlaşılması noktasında yanlış sonuçlara varmanın kaçınılmaz olduğu bir hakikattir. Fıtrat kavramı bu manada insanın neliği bağlamında başat kavram olarak her daim farklı değerlendirmelere konu olmuştur. İnsanın, gerek kendisini var eden Allah ile olan ilişkisi gerekse hemcinsleriyle ve içerisinde yaşadığı âlemle ilişkisi çerçevesinde bu kavramın anlam alanının tespiti yine ait olduğu dünya üzerinden yapıldığı zaman konu hakkında doğru sonuçların elde edilmesine imkân tanıyacaktır. Kur’ân ve hadislerde yerini bulan fıtrat kavramının anlam alanına yönelik çalışmaların bu alanlarda derinlemesine (...) tahlili noktasında söz konusu metinleri, kendi iç bütünlükleri ve birbirleriyle olan ilişkileri bağlamında meseleyi ele alması, en sağlıklı yol olacaktır. Bu çalışmada kavramın önce sözlük anlamı, türevleri üzerinden ele alınmış daha sonra Kur’ân ve hadislerde geçtiği durumları, belirtilen usûl üzerinden değerlendirmeye tâbi tutulmuştur. Sonuç olarak luğavî anlamı da dikkate alınarak fıtrat kavramı ile Kur’ân’da insanın Allah’la ilişkisine, hadislerde ise insanın doğasındaki sâfiyete ve insanlarla olan ilişkisinde dikkat gerektiren yönüne vurgu yapıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. (shrink)

According to familiar accounts, Rousseau held that humans are actuated by two distinct kinds of self love: amour de soi, a benign concern for one's self-preservation and well-being; and amour-propre, a malign concern to stand above other people, delighting in their despite. I argue that although amour-propre can (and often does) assume this malign form, this is not intrinsic to its character. The first and best rank among men that amour-propre directs us to claim for ourselves is that of occupying (...) 'man's estate'. This does not require, indeed it precludes, subjection of others. Amour-propre does not need suppression or circumscription if we are to live good lives; it rather requires direction to its proper end, not a delusive one. (shrink)

Öz Çalışmanın konusu irfanî geleneğin on beşinci yüzyıldaki önemli temsilcilerinden ve aynı zamanda İbnü’l-Arabî’nin takipçilerinden biri olan İbn Türke’nin varlık mertebelerine dair görüşleridir. Konu, İbn Türke’nin varlık ve varlığın mertebeleri ile ilgili düşüncelerinden hareketle hazırlanmıştır. Birincil kaynakların esas alındığı bu çalışmada, İbn Türke ve Ekberî geleneğin önemli temsilcilerinin eserlerine müracaat edilmiştir. Çalışmanın amacı, felsefe ve kelâmın yanı sıra tasavvuf felsefesinin en önemli konularından biri olan varlık düşüncesi ve varlık mertebelerini İbn Türke’nin görüşleri çerçevesinde ele alarak âlemdeki varoluşun hakikatinin ne olduğu, (...) insanoğlunun özünün nereden geldiği gibi temel sorulara cevap olabilecek özgün bir çalışma ortaya koymaktır. Bu çalışmayla; varlığın bir ve tek hakikat olduğu, Hak’tan feyz ederek görünür âlemde ortaya çıkan her şeyin O’nun isim ve sıfatlarının tecellisi olduğu, her ne kadar Hak’tan ayrıymış gibi görünse de aslında Hakk’a doğru sonsuz bir dönüş içerisinde olduğu, dolayısıyla tek varlıktan kaynaklı çok sayıda varlığın esasen yokluğa mahkûm olduğu ve asıl varlığın Allah olduğu sonucuna varılmıştır. (shrink)

Pandemi süreciyle birlikte hızlı ve ani şekilde uygulanmaya başlayan uzaktan eğitime dair değerlendirmenin yapılabilmesinde eğitim sisteminin sac ayaklarından biri olan öğreticinin rolü ve tutumu ehemmiyet arz etmektedir. Bu amaçla çalışmada yüksek din öğretiminde uzaktan eğitimin etkileri, öğretim elemanlarının perspektifinden mercek altına alınmıştır. İlâhiyat/İslami ilimler fakültesinde görev yapan 134 öğretim elemanı araştırmaya katılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel nitelikli tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın verileri demografik bilgiler yanında 5’li Likert tarzında 40 maddeden oluşan anket formu ile toplanmıştır. SPSS 26 programıyla analizler betimsel (...) istatistik yöntemlerinden frekans, yüzde ve ortalama hesaplamaları ile yapılmıştır. Teknoloji kullanımı ve uzaktan eğitim destek biriminin rolü, derslere hazırlık ve motivasyon, öğretim süreci ve yönteme dair genel değerlendirme boyutlarındaki bulgular tablolarla sunulmuş ve yorumlanmıştır. Sonuçta ilk etaptaki kaygı ve endişenin öğretim elemanlarında azaldığı, kendilerini uzaktan eğitim yöntemine yeterince adapte edebildikleri ancak derslerden alınan verim, öğrencilerin derse katılım oranları ve kullanılan ölçme-değerlendirme yöntemlerinden memnun olmadıkları ortaya çıkmıştır. Özellikle uygulamalı derslerin kazanımlarına ulaşmasında oldukça yetersiz bulunan uzaktan eğitimin ilâhiyat/İslami ilimler fakülte programına entegrasyonu tam olarak sağlanamamıştır. Geleneksel eğitimi destekleyici pozisyonda değerlendirilen uzaktan eğitime yönelik negatif sayılabilecek olumsuz tutumun ise yapılacak iyileştirme çalışmaları ile değişebileceği söylenebilir. (shrink)

To many, chance and art are antagonistic terms. But a number of 20th century artists have turned this notion on its head by attempting to create artworks based on randomness. Among those, three in particular articulated a well-argued and thorough theory of the radical use of chance in art: André Breton (writer), John Cage (composer) and François Morellet (visual artist). The implications of such a move away from established aesthetics are far-reaching, as much in conceptual as in practical terms, as (...) this book hopes to make clear. Of paramount importance in this coincidentia oppositorum is the suggested possibility of a correlation between the artistic use of chance and a system of thought itself organised around chance. Indeed placing randomness at the centre of one’s art may have deeper philosophical consequences than just on the aesthetical level. (shrink)

Монография представляет собой исследование философских взглядов одного из представителей второй половины XIX века, мыслителя, публициста, литературного критика, переводчика, издателя, Н. Н. Страхова.

Skeptical theists are seeking for some reasonable solutions to the evidential problem of evil. One of the most fundamental responses of skeptical theism is that the concept of “gratuitous evil”, which cannot be a proof of the absence of God. Therefore, it is not the existence of God that skeptical theism suspects. Instead, skeptical theism contemplates whether the evil in the world really has a “gratuitous” basis. This paper focuses on Peter van Inwagen's “no-minimum claim”. No-minimum claim” stands in opposition (...) to the views that assume that God minimizes the evils that exist in the world in order to achieve justice. “No-minimum claim” acknowledges that these evils still have enormous amounts to people. Thus “no-minimum claim” suggests that the evils experienced in the world are incompatible with the “best of all possible worlds” views or the other explanations of classical theodicy. According to the “no minimum claim”, the reason why the amount of evil in the world still seems so high may be God’s deliberate calculations in effecting the distribution of these evils. In order to reach these calculations, it is not necessary for the amount of evil that God allowed to reflect on the world to be perfectly manifested at the minimum level. The purpose of this paper is to consider the skeptical theism approach within the framework of Peter van Inwagen's “no-minimum claim” and to limit his arguments to an alternative approach to skeptic theism. Our claim is that such view coincides with skeptical theism, but the “no- minimum claim” still has some ambiguities at the point of the limits of evil. From this, we can conclude that the “no minimum claim” has received many objections in the skeptical theism literature and these objections are justified at certain points. (shrink)

In his book on Karl Barth Professor T. F. Torrance spoke at one point of ‘the great watershed of modern theology’. ‘There are,’ he wrote, 1 ‘two basic issues here. On the one hand, it is the very substance of the Christian faith that is at stake, and on the other hand, it is the fundamental nature of scientific method, in its critical and methodological renunciation of prior understanding, that is at stake. This is the great watershed of modern theology: (...) either we take the one way or the other – there is no third alter native… one must go either in the direction taken by Barth or in the direction taken by Bultmann.’. (shrink)

In recent years the writings of Ludwig Wittgenstein have received much attention from philosophers in general and especially from philosophers interested in religion; and there is no doubt that Wittgenstein's legacy of thought is both highly suggestive and highly problematical. It seems likely, however, that the vogue which Wittgenstein now enjoys owes not a little to his peculiar place in the development of modern philosophy and, in particular, of that empiricist tradition in philosophy which stems from what has been called (...) the revolution in philosophy in the early decades of the present century. (shrink)