The article discusses the concept of social economy. In the first part, some essential historical sources of the subject matter are described. The second part deals with the concept of social economy, taking into special consideration its definitional problems, founding values and characteristic principles as well as dilemmas and difficulties connected with its implementation.

In the individual, social, and political dimensions, the shaping of the liberal tradition has met up with and will continue to meet up with the presence of the Roman Catholic Church with its own philosophy. Yet has this always led to sharp conflict between Catholicism and liberalism? Has the social thinking of the Church evolved in its assessment of the liberal tradition and vice versa? Have there been points in common in the two systems of thinking? In contrast, where have (...) sparks appeared? Does Catholicism support the stability of liberal democracy? A response to these questions comprises the primary aim of the work at hand. Herein is a presentation and appraisal of one of the most interesting and continually lively clashes, accompanied by a portrayal of both Catholicism and liberalism. Analysis will be conducted at the level of social philosophy, through incidental political practice, and from the historical perspective – all of which together will enable illustration of the dynamic relationship between Catholicism and liberalism. Due to the scope of liberalism, the analysis of the Catholicism-liberalism relationship will be limited solely to the philosophy of politics and of economics. Such a restricted social philosophy involves the following issues: the genesis, essence, and characteristics of social policy; its ultimate justification or lack thereof; the relationship between the political society and its members; the types of structured political communities; the genesis, nature and duties of political authorities; the definition of the law, its foundations and limitations; the essence and properties of economic life; types of ownership; and, finally, the relations taking place between politics and economics. The problem inherent in an encounter between the social thinking of the Roman Catholic Church and liberalism appear to be especially meaningful in the context of the Polish discourse regarding the new order, its theoretical bases and institutions, projects for the realization of individual freedom, and the superiority or inferiority of values in today’s pluralistic universe. This matter is of great consequence and significance – not only intellectually but above all practically – and manifests itself in political, economic, and cultural life. Nonetheless, for decades now, Polish research into this issue has been entangled in occasional conflicts of a worldview and political nature. In turn, there is a lack of understanding and objective theoretical reflection on the subject. In fact, there are no publications which attempt to understand liberalism and assess the validity of the accusations against it. The vast amount of literature devoted to this problem most frequently opens, right from the start, with arguments stemming from either a Marxist or Catholic apologetics. The liberal credo is not identified with the philosophy of politics, but rather the theory of pro-capitalist economics. This, as a result, not only misrepresents the crux of liberalism, but also narrows the catalogue of responses by the Church on this very topic – starting with the encyclical Rerum novarum (1891) by Pope Leo XIII. In order to resolve this problem, the analysis will be rooted in the broader philosophical and historical context. In other words, it will look into liberalism on the one hand, and into those Church documents in which that institution first spoke of liberalism on the other. The discussions and deliberations contained within this volume are laid out in an introduction, four chapters, and a conclusion. The introduction includes the theoretical bases and methodological assumptions of this work, taking into account the principles of philosophical reflection and analysis. The fundamental chapters present the evolution of an attitude towards liberalism in the social teachings of the Roman Catholic Church – from Pius VI to John Paul II – taking under consideration the key moments and figures in the development of liberalism (e.g., John Locke, John Stuart Mills, John Rawls). In this time period four stages of a Catholic reference to liberalism will be distinguished. The first three constitute: 1) animosity and condemnation (from Pius VI to Pius IX), 2) criticism accompanied by tolerance (from Leo XIII to Pius XII, and 3) criticism accompanied by limited concord (from John XXIII to Paul VI). Today, and with increasing frequency, voices are heard speaking of the teachings of John Paul II as marking a new caesura in the Catholic-liberalism relationship. Hence it is worth re-evaluating and re-analyzing if such opinions are justified. The volume closes with a conclusion comprising an attempt to answer the following questions. Are Catholic accusations addressed at liberalism correct or not? Has liberalism turned out to be a philosophy open to criticism and capable of modification as the weak points in liberal theory and practice are disclosed? Can Catholic values enrich the liberal political order? Can Catholic moral-religious norms, introduced into the realm of political responsibilities, endanger the foundations of the liberal system? Reviewing the evolution of Catholicism as well as liberalism, has Catholicism found its place amidst the pluralistic harmony of liberal democracy? Kształtowanie się tradycji liberalnej napotykało i będzie napotykać na promowaną przez Kościół rzymskokatolicki filozofię, zarówno w wymiarze indywidualnym, społecznym, jak i politycznym. Czy zawsze prowadziło to do ostrego sporu między katolicyzmem a liberalizmem? Czy społeczna myśl Kościoła ewoluowała w swojej ocenie tradycji liberalnej i vice versa? Czy w obu systemach myślowych istniały punkty wspólne? Czego dotyczyły ogniska zapalne? Czy katolicyzm wspiera stabilność liberalnej demokracji? Te pytania sprawiły, że głównym celem niniejszej pracy jest prezentacja i ocena jednego z najbardziej interesujących i wciąż aktualnych sporów, a pośrednio przedstawienie dwóch filozofii – katolicyzmu i liberalizmu. Analiza tego sporu prowadzona jest na płaszczyźnie filozofii społecznej, incydentalnie – praktyki politycznej w ujęciu historycznym, co umożliwia ukazanie dynamiki relacji między katolicyzmem i liberalizmem. Z powodu zakresu liberalizmu w analizie relacji katolicyzm – liberalizm praca ta ogranicza się jedynie do filozofii polityki i filozofii gospodarki. Tak okrojona filozofia społeczna interesuje się następującymi problemami: genezą, istotą i cechami społeczności politycznej, jej ostatecznym uzasadnieniem lub brakiem takowego oraz relacjami między społeczeństwem politycznym a jego członkami, typami ustrukturyzowania wspólnoty politycznej, genezą, naturą i zadaniami władzy politycznej, definicją prawa, jego podstawą i ograniczeniami, istotą i właściwościami życia gospodarczego, rodzajami własności, stosunkami zachodzącymi między polityką a ekonomią. Problem spotkania myśli społecznej Kościoła katolickiego z liberalizmem wydaje się szczególnie znaczący również w kontekście polskich dyskusji o tworzącym się ładzie, jego teoretycznych podstawach i instytucjach, projekcie realizacji indywidualnej wolności oraz wyższości i niższości wartości w dzisiejszym, pluralistycznym uniwersum. Problem ten ma olbrzymie znaczenie nie tylko intelektualne, ale przede wszystkim praktyczne, objawiające się na poziomie życia politycznego, ekonomicznego i kulturowego. Jednak od wielu dziesięcioleci polskie studia nad tym zagadnieniem są uwikłane w doraźne konflikty o charakterze światopoglądowym i politycznym, natomiast brakuje rozumiejącej i obiektywnej refleksji teoretycznej na ten temat. Właściwie nie ma publikacji próbujących zrozumieć liberalizm i ocenić zasadność stawianych mu zarzutów. Ogrom literatury poświęcony temu problemowi najczęściej zawiera prace już na wstępie wychodzące z pozycji apologetycznie marksistowskich czy katolickich. Utożsamia się w nich credo liberalizmu nie z filozofią polityki, lecz z teorią ekonomii prokapitalistycznej, co nie tylko zakłamuje istotę liberalizmu, lecz także zawęża katalog wypowiedzi Kościoła na jego temat, rozpoczynając je od encykliki Rerum novarum (1891) Leona XIII. Aby sprawę wyjaśnić w niniejszej książce, analiza jest umieszczona w szerszym kontekście filozoficznym i historycznym, czyli „ma wgląd”, z jednej strony w liberalizm, z drugiej – w dokumenty Kościoła, w których on po raz pierwszy zabrał głos w sprawie liberalizmu. Rozważania zawarte w niniejszej pracy podzielone są na wstęp, cztery rozdziały i zakończenie. We wstępie prezentuję podłoże teoretyczne i założenia metodologiczne rozprawy, przestrzegając zasad refleksji i analizy filozoficznej. Rozdziały przedstawiają ewolucję stosunku do liberalizmu w społecznej nauce Kościoła rzymskokatolickiego, od czasów Piusa VI do Jana Pawła II, z uwzględnieniem ważniejszych momentów rozwoju myśli liberalnej (John Locke, John Stuart Mill, John Rawls). W omawianym okresie wyróżniam cztery etapy katolickiego odniesienia do liberalizmu: pierwszy – wrogości i potępienia (od Piusa VI do Piusa IX), drugi – krytyki, ale zarazem tolerowania (od Leona XIII do Piusa XII), trzeci – krytyki, choć i ograniczonej zgody (od Jan XXIII do Pawła VI) i czwarty – powszechnie oceniany jako przełom w katolickiej percepcji liberalizmu (pontyfikat Jana Pawła II). Całość rozważań zamknie zakończenie, którego treścią jest próba odpowiedzi na pytania: czy katolickie zarzuty pod adresem liberalizmu są trafne czy też nie? Czy liberalizm okazał się filozofią otwartą na krytykę, zdolną do modyfikacji pod wpływem ujawniania słabych stron teorii lub praktyk liberalnych? Czy wartości katolickie mogą wzbogacić liberalny porządek polityczny? Czy też katolickie normy moralno-religijne, wprowadzone w obręb obowiązków politycznych, zagrażają fundamentom ustroju liberalnego? Czy zarówno wobec ewolucji katolicyzmu, jak i liberalizmu katolicyzm odnalazł się w pluralistycznej harmonii liberalnej demokracji? (shrink)

Sprawiedliwość należy do najważniejszych i zawsze aktualnych problemów życia społeczno-politycznego. Dotyczy każdego z nas. Nikomu bowiem nie jest obojętne, jak jest traktowany przez prawo i władzę, jak są dzielone korzyści wynikające ze społecznej współpracy. Sprawiedliwość mobilizuje nas do społecznego zaangażowania i solidarności, ze względu na nią wciągamy się w obywatelskie nieposłuszeństwo czy decydujemy się na emigrację. Odwołania do niej pojawiają się zarówno w okrzykach burzycieli, jak i obrońców starego porządku. Nie jesteśmy jednak pierwszymi, którzy stawiają pytania o sprawiedliwość. Mają one (...) długą i bogatą tradycję. Od starożytności filozofowie twierdzą, że sprawiedliwość jest podstawową cnotą społeczną. Stąd, aby dobrze i krytycznie myśleć i mówić o sprawiedliwości czy realizować sprawiedliwą politykę, należy skonfrontować swoje myślenie z refleksją filozoficzną. Oczywiście wśród filozofów nie ma i nie będzie zgody w odpowiedziach na pytanie: czym jest sprawiedliwość i jak stworzyć ustrój, w którym będzie ona funkcjonować w sposób odczuwalny dla wszystkich? Taka natura filozofii, że prawda odsłania się w sporze. We współczesnej filozofii polityki dominuje pięć stanowisk w kwestii sprawiedliwości: dwa liberalne, libertarianistyczne, komunitarystyczne i feministyczne. Moim celem jest prezentacja tych poglądów . (shrink)

Istnieją przynajmniej dwa powody zajęcia się liberalizmem w pracy poświęconej zależnościom pomiędzy myślą a rzeczywistością. Centralnym problemem filozofii polityki jest najlepszy ustrój, który stanowi owoc spotkania ludzkiego umysłu z życiem społeczno-politycznym. To po pierwsze. Po drugie, liberalne ujecie związków teoria – praktyka stanowi jeden z wyznaczników doktryny liberalnej w ogóle. Liberalizm był i jest filozofią, która wywiera potężny wpływ na charakter nowoczesnych społeczeństw i nowożytnej myśli społecznej. Liczne hasła, które stanowiły kiedyś o jego odrębności, weszły na stałe do abecadła zachodniej (...) kultury (np. prawa człowieka, konstytucjonalizm, trójpodział władzy, społeczeństwo obywatelskie, tolerancja, rozdział Kościoła od państwa). Zarazem został on uznany za wroga przez wszystkie inne nurty filozofii polityki (konserwatystów, socjalistów, marksistów, anarchistów, feministki, komunitarystów, libertarian), można wręcz powiedzieć, że uzyskały one swą tożsamość przez opozycję wobec liberalizmu. Sytuacja ta jest szczególnie widoczna w Polsce, gdzie w wiedzy potocznej i dyskursie medialnym (a nierzadko i naukowym) głęboko zakorzeniła się definicja liberalizmu wywodząca się z propagandy antyliberalnej uprawianej przez środowiska ideowo zainteresowane krytyką tej filozofii . Nad Wisłą oznaczanie liberalizmu koncentrowało się na pomówieniach, wadach odmian skrajnych przy jednoczesnym lekceważeniu zalet podstawowych idei. Konsekwentnie liberalizm kojarzono z koncepcjami Thomasa Hobbesa, Jean Jacques Rousseau i prorynkowych myślicieli (neoliberałów, a nawet libertarian). Kładziono nacisk na skrajny leseferyzm i indywidualizm. Natomiast przemilczano wspólnotowe i socjalne wątki myśli liberalnej, utajano liberalne wysiłki prowadzące do minimalizacji napięcia między dobrem wspólnym i wolnością jednostki, wolnością indywidualną i wolnością polityczną, wolnością ekonomiczną a równością i sprawiedliwością. W ustach Polaka słowo „liberalizm” to wciąż obelga bądź straszak. Parafrazując powiedzenie Ludwiga von Misesa można powiedzieć, że nienawiść do liberalizmu jest jedyna rzeczą, co do której Polacy zgodzili się. Zanim zatem przejdziemy do prezentacji relacji między praxis a logos w myśli liberalnej rozwikłajmy problemy semantyczne narosłe wokół liberalizmu. (shrink)

Work of elderly is a controversial problem. The introduction of protection of old age in form of pensions and retirement caused shaping in modern societies qualitatively new social category of persons in post-working age. Growth of human life-span with simultaneous lack of the principle changes of pensionable age inflicts grow in quantity of persons’ using welfare benefits. Growing costs of seniors livelihood lead to transformations in socio-economical structures as well as forcing them to engage in activities that will help increase (...) their social participation, including the lengthening of their professional activity. It seems that the nowadays processes of dematerialization of work combined with the shaping of knowledge-based economy and the movement of third-age universities largely enable the achievement of these objectives. Article aims to approximate the results of qualitative analysis of elderly economic activity in Bialystok conducted in the context of social capital research. Study describes main factors that restrict work opportunities for older people, as well as their hidden resources and potential workplaces. ** Wykonywanie pracy zarobkowej przez osoby starsze jest zagadnieniem kontrowersyjnym. Wprowadzenie zabezpieczenia starości w formie rent i emerytur sprawiło, że w społeczeństwach nowoczesnych ukształtowała siȩ jakościowo nowa kategoria społeczna składaj¸a}ca siȩ z osób w wieku poprodukcyjnym. Wzrost długości życia ludzkiego przy jednoczesnym braku zasadniczych zmian progów wieku emerytalnego sprawia, że ilość osób korzystaj¸a}cych ze świadczeń rośnie. Zwiȩkszaj¸a}ce siȩ koszty utrzymania seniorów prowadz¸a} do szeregu przemian w strukturach społeczno-ekonomicznych oraz wymuszaj¸a} podejmowanie działań, które pozwol¸a} na wzrost ich uczestnictwa społecznego, w tym na wydłużanie ich aktywności zawodowej. Wydaje siȩ, że zachodz¸a}ce współcześnie procesy dematerializacji pracy ł¸a}czone z kształtowaniem siȩ gospodarki opartej na wiedzy oraz ruch uniwersytetów trzeciego wieku w znacznej mierze umożliwiaj¸a realizacjȩ tych celów. Artykuł ma na celu przybliżenie wybranych wyników jakościowych analiz aktywności ekonomicznej ludzi starych w Białymstoku prowadzonych w kontekście badań nad kapitałem społecznym. Określone zostały podstawowe czynniki ograniczaj¸ace możliwości wykonywania pracy przez ludzi starych, jak również ich ukryte zasoby i potencjalne miejsca pracy. (shrink)

This paper presents considerations on altruism and prosocial behaviour formulated on the basis of some experiments with the ultimatum game. In the first part it will discuss relations between expected utility theories, the characteristics of homo oeconomicus and a modern understanding of altruism. It will focus in particular on conceptual differences, indicating that we can find more than one definition of altruism in modern literature. The second part of the text will provide an overview of selected behavioural theories of prosocial (...) behaviour. It will also present the manner in which needs, social determinants, norms, and individual psychological features affect the propensity to behave in a prosocial fashion. (shrink)

One of the fundamental methodological problems of economics as a separate science is the question whether economic theorists are able to restrict themselves to the description of facts without assessing them. Is it possible to create an economic theory utterly deprived of value judgements? In other words – is economics a positive science? This problem is still debatable, notwithstanding efforts to eradicate all value judgements from economic analysis and to treat it as a touchstone of the scientificity of economic reasoning. (...) The main purpose of the article is to analyse Sedláček arguments and to confront his stance with other approaches. Furthermore, an attempt is made to assess whether his position could be attractive for contemporary mainstream economists. (shrink)

Stanisław Głąbiński (1862-1941), professor of Lviv University and the author of the two-volume ‘National Economics (‘Ekonomika narodowa’), was one of the main representatives of the historical-national approach in Polish economics. The study of national economics which he created was divided into general economics, i.e. economic theory, and practical economics, referred to as economic and social policies. Głąbiński emphasizes that there is a close relationship between the latter and ethics. Before the development of economic theory, economic thought was normative, because of (...) its close relationship to ethics. However, it was not the history of economic theory, but the history of the notion of economic politics and of its practical application. Due to the social nature of ethics, there are also specific relations between it and theoretical economics. In modern countries finding a solution to the so-called social question has become a common task of economics and ethics. Ethical topics are also contained in the content of the category ‘social resources’, in which the social determinants of human economic activity find their fullest reflection. This applies in particular to the category of moral resources, which illustrates the functioning of state bodies and public institutions, the state of education, the prevailing habits and the customs and the character of the nation. (shrink)

Development economics became a separate discipline in economic science in the 50s but only in the 60s and mid-70s can one note a bigger interest in those issues. Gradually, there has appeared an extensive literature concerning economic development. In the 80s it turned out, however, that despite some successes, the economic development of the majority of mid- and less developed countries was less satisfactory than expected. During most of the 80s and 90s the so-called Washington consensus dominated theory and practice (...) of economic development. This notion covered the whole range of activities that were to lead the developing countries to greater welfare and prosperity. It included tough fiscal and monetary policy, deregulation, foreign trade and capital flow liberalisation, elimination of government subsidies, moderate taxation, liberalisation of interest rates, maintaining low inflation, etc. From the developmental experience of the past years, a new developmental paradigm is emerging, the elements of which can be described in the following way: • basic economic environment should support investments in the long term • economy should be very sensitive to market stimuli • human resources should complement physical capital • information quick flow and absorption in the fast changing world attribute the key role to the institutions and mechanisms which jointly react to the stimuli. • Wherever there are market imperfections, state intervention should be market friendly. • Social equality must be guaranteed if the economic development is supposed to last on a sustainable basis. (shrink)

“Przeglad Powszechny” first appeared in 1884, when the Jesuits in Krakow agreed to take over “Przeglad Lwowski” from Fr. Edward Podolski, who had been its editor. At the turn of the 19th and 20th centuries, the editors-in-chief of the “Przeglad” were Marian Ignacy Morawski SJ, Jan Pawelski SJ, Jan Urban SJ and Jan Rostworowski SJ. Thanks to their efforts and extensive prior editorial experience, “Przeglad” stood for a high level of quality, and was one of the most highly valued social (...) and cultural journals devoted to religious, philosophical, ethical, cultural, historical and political issues. The overriding aims set out by the editors of the review were the dissemination of properly Catholic principles of conduct and obedience to the Church. The article will present the social thought of the Jesuits as they appeared in “Przeglad Powszechny” from the time of its inception until the recovery of Poland’s independence. (shrink)

The title of this article refers to one of the best-known essays written by David Hume, That Politics may be reduced to a Science. Hume assumed that politics was a science because it admitted of some general truths, which could not be varied by human beings. He adopted a similar stance, albeit indirectly, in the case of economics, discovering several general truths concerning the origins of wealth, money and international trade. At times, however, he was far from being consistent and (...) this undermined these truths. Consequently, it can be argued that, from his perspective, economics was a science on a theoretical level, but it lost this character at a more practical level. Similar doubts can be raised when it comes to Hume’s role in the history of economic thought. In some respects he was an original thinker, but several of his key concepts resembled to some extent ideas that had been put forward by ‘mercantilists’, especially those ‘mercantilists’ who were active in his native Scotland in the first decade of the 18 th century. (shrink)

Podstawowym założeniem artykułu jest uznanie, że złożoność wyzwań związanych ze starzeniem się populacji wymusza rozwój powiązań kooperacyjnych między podmiotami polityki publicznej reprezentującymi różne sektory. Innymi słowy: niezbędna jest bardziej intensywna i lepiej skoordynowana współpraca między organizacjami sektora publicznego, komercyjnego, pozarządowego, nieformalnego oraz sektora obejmującego podmioty gospodarki społecznej (np. spółdzielnie). Zasadnicze znaczenie ma w tym kontekście wdrażanie założeń teorii współzarządzania (governance), koprodukcji oraz mieszanej gospodarki dobrobytu (inaczej: wielosektorowej polityki społecznej). W konsekwencji artykuł wskazuje na wybrane wątki dyskursu dotyczącego relacji procesu starzenia (...) się ludności z przedsiębiorczością społeczną i innowacjami społecznymi. Tekst przytacza także przykłady dobrych praktyk i inicjatyw z obszaru gospodarki społecznej. Podsumowanie zawiera rekomendacje dla podmiotów polityki publicznej oraz proponowane kierunki dalszych badań. (shrink)

In our contemporary literature and academic discourse we often see how popular the topic of corporate social responsibility is. In my opinion another problem – tightly linked to this – and strongly influencing our business life is consumer’s activity. This second part of business relations is often associated rather with legal demands and customer’s protection. The purpose of my article is to show how consumer social responsibility can help not only corporations, but all those involved in the market exchange to (...) contribute to the common good and improve quality of millions of transactions people make every day. To become real, this responsibility needs effort – courage to witness by expressing consumer’s opinion and education. The first aspect shows how important action is in revealing values and introducing ethics into everyday market activity, the second shows that emphasizing basic economical education and expecting thorough information from companies can help build and enhance consumer awareness. In my paper I am also trying to show the contribution of Catholic Social Thought to the problem of social responsibility. (shrink)

By emphasising the role of the social factor in the human life, the sophists created the foundations of European sociopolitical thought which arose from the spirit of criticism, pervading the Athenian democratic culture in the second half of the 5th century B.C. They gave rise to the first anthropological breakthrough in the history of our civilisation by treating philosophy, education and upbringing as preparation for life in a free civil society. They also had their share in depriving the laws of (...) their sacral status since they treated the state and the law as results of a social contract dictated by utilitarian reasons. Therefore they should be regarded as the inventors of legal-political conventionalism and utilitarianism which have formed the basis for today’s democracy. Protagoras was the author of the notion of social evolution. That notion was later to become the foundation of leftist, liberal and conservative sociopolitical attitudes. According to Protagoras, education is preparation for life in the society, and thus he might be called a patron of the modern „education for democracy”. Prodicus put forward the ideal of an individual sacrificing his interests for the sake of the community and showed the social function of work. He also regarded religion as a human invention, acquiring its shape in the course of history. Hippias and Antiphon created the notion of the law of nature and the idea of social egalitarianism, since they claimed that all human beings are naturally equal. Moreover, they formulated and contrasted the two notions: nature and legal convention. Later this opposition became a fundamental question of the European philosophy of law and politics. The sophists of the classical period, though they propagated relativism and epistemological sensualism, were far from preaching antisocial and immoral individualism. Their teachings were based on antihedonistic ethical restraint. They all recognised primacy of the community over an individual which was the most important foundation of the Greek political culture in that period. They were also forerunners of those tendencies in the modern pedagogy that aim at endowing the pupil or student first of all with social and professional efficiency. (shrink)

The rule of Continuous Improvement is one of the pillars of the concept of Total Quality Management. It states that one should continuously seek the sources of arising problems and eliminate or minimize them. The article presents a method of implementing the concept of Corporate Social Responsibility based on the above rule and afterwards it identifies the most important advantages of using the rule. The article also stresses its usefulness in the area of Small and Medium-sized Companies.

F. Skarbek's creative output and activity are most often an object of analyses performed by literature specialists, economists, penitentiarists, etc. This article is an attempt to show the entire social thought of Skarbek contained in publications, economic and non-economic works and having its origins in the Enlightenment reformatory tradition and creative reception of the greatest achievements in the field of the classical political economy. It proves that in Skarbek's creative output, there are consistently outlined the ideas of: the safe, organic (...) agricultural-industrial society; the free competitive economy, remaining within the sphere of influence of the protective state, which provides an appropriate socio-economic cover for the weakest participants of the economic community; an economical man restraining his aspirations, hardworking, industrious and, simultaneously, "kind-hearted". They correspond with a moderate criticism of the industrial society, with the liberal- utilitarian social ideology, with an attitude of a moralist and a social activist in the Kingdom of Poland. (shrink)