W niniejszym artykule podejmuje się próbę przeanalizowania zaprezentowanych przez Edytę Stein w O zagadnieniu wczucia opisów relacji między uczuciami, osobą oraz wartościami. Pokaże się przede wszystkim, na czym polega postulowana przez Stein korelacja między osobą a wartościami. Istotne dla tego celu będzie zarysowanie Stein fenomenologii uczucia. W artykule wskazuje się na problematyczność niektórych ujęć proponowanych przez autorkę. Zwraca się uwagę przede wszystkim na niedostateczność analizy przedmiotowej strony uczuć oraz istoty wartości. Centralnym punktem krytyki jest jednak pogląd Stein, traktujący czucie wartości (...) oraz uczucia jako dwa kierunki jednego przeżycia. Pokazuje się, czym w ujęciu autorki jest osoba oraz w jaki sposób dochodzi do jej fenomenologicznej konstytucji. Stawia się również omawiane zagadnienia w kontekście intersubiektywności. Argumentuje się, że według Stein własne życie emocjonalne człowieka posiada istotne znaczenie dla rozumienia innych osób. Analizę O zagadnieniu wczucia pogłębia się przez wskazanie na pewne zmiany w ujęciu zagadnień aksjologicznych w późniejszych rozprawach Stein. (shrink)

The article reviews the book Osoba—fikcja czy rzeczywistość? Tożsamość i jedność ja w świetle badań neurologicznych [Persons: Fiction or Reality? The Identity and Unity of the “Self” in the Light of Neurological Research] 2nd ed., by Józef Bremer.

The article reviews the book Osoba—fikcja czy rzeczywistość? Tożsamość i jedność ja w świetle badań neurologicznych [Persons: Fiction or Reality? The Identity and Unity of the “Self” in the Light of Neurological Research] 2nd ed., by Józef Bremer.

The article reviews the book Osoba—fikcja czy rzeczywistość? Tożsamość i jedność ja w świetle badań neurologicznych [Persons: Fiction or Reality? The Identity and Unity of the “Self” in the Light of Neurological Research] 2nd ed., by Józef Bremer.

Pierwsze trzy części mają charakter wstępny. Ich zadaniem jest, na podstawie filozofii procesu Whiteheada, zdefiniować podstawowe terminy, takie jak cielesność, osoba ludzka, świadomość, jedność osobowa, etapy, fazy i wymiary procesu stawania się osobą. Szczególnie istotne dla rozumienia pojęcia osoby ludzkiej okazuje się właściwe rozumienie pojęcia Boga. Wskazano różnice pomiędzy Platońską i Arystotelesowską teologią oraz psychologią, szczególnie w aspekcie duszy pożądliwej. W kolejnych częściach omówione są etapy stawania się osobą ludzką: dzieciństwo, dorosłość i dojrzałość. Każdy z nich przedstawiony zostaje z (...) perspektywy łączącej wymiar cielesny z duchowością. W ostatnim rozdziale podjęto próbę wysłowienia niektórych Platońskich intuicji psychologicznych w języku współczesnym. Przede wszystkim zrekonstruowano Platoński opis stawania się osobą dojrzałą poprzez rozwój duchowo-psychologiczny opisany w Państwie. Prowadzi to do ukazania Platonizmu jako podstawy nowoczesnej praktyki terapeutycznej. (shrink)

Głównym celem niniejszego tekstu jest przedstawienie bibliografii włoskiego fenomenologa Paola Valoriego. Postać ta jest prawie nieznana w Polsce, dotychczas ukazały się tylko cztery opracowania dotyczące jego twórczości1, zaś jego bibliografia nie została wcześniej opracowana ani w Polsce, ani w jego ojczyźnie.

The author is one of the pupils of Klemens Szaniawski. Szaniawski has lead a very active life as a scientist and a public activist. His public activity is quite well-known. His early period of life and scientific interests are not so well-known, however. And it is these latter matters that the author focuses on in her paper.

This paper aims to present some basic information on life and work of Sextus Empiricus.

The article reviews the book Osoba – fikcja czy rzeczywistość? Tożsamość i jedność ja w świetle badań neurologicznych [A Person: Fiction or Reality? Identity and Oneness of the I in View of Neurologic Research], by Józef Bremer.

Autor wylicza problemy, którymi zajmuje się terapia filozoficzna i podejmuje próbę podania jej definicji. W tekście znajdziemy odwołania do psychologii homeryckiej, współczesnych nurtów terapeutycznych oraz przykładów zastosowania terapii filozoficznej. W artykule ukazany został związek terapii filozoficznej ze starożytnym pojmowaniem filozofii. Główną osią, wokół której prowadzone są rozważania jest zastosowanie terapii filozoficznej w procesie stawania się osobą.

The article reviews the book Osoba – fikcja czy rzeczywistość? Tożsamość i jedność ja w świetle badań neurologicznych [A Person: Fiction or Reality? Identity and Oneness of the I in View of Neurologic Research], by Józef Bremer.

V Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu „W kręgu pytań o człowieka: osoba, brak, byt?”.

SOPHIA – GOD’S WISDOM. QUALITY, ENERGY OR SEPARATE DIVINE PERSON IN THE THEOLOGY OF THE EASTERN CHURCH (TO THE 15th CENTURY) The representation of Sophia – personified God’s Wisdom, based on the text of old-testament Sapiental Books, took quite an important place in the spiritual culture of Byzantium. What should be noted is the Empire inhabitants’ striving to identify Wisdom with one of the persons of Trinity. A vast majority of the Church Fathers and later East Christian thinkers inclined towards (...) christological interpretation of Sophian images. The Second Hypostasis – the Word Incarnate, was identified with Sophia by Justin Martyr, Athenagoras of Athens, Clement of Alexandria, Origen, Methodius of Olympus, Eusebius of Caesarea, Cyril of Jerusalem, Athanasius of Alexandria, Gregory of Nazianzus, Gregory of Nyssa, Cyril of Alexandria, Theodoret of Cyrus, Anastasius of Sinai, Patriarch Germanus of Constantinople, St. Theodore of Stoudios, Symeon the Metaphrast, St. Simeon the New Theologian, and Philotheos Kokkinos – author of three extensive educational works devoted to Sapiental metaphors, presented in the Book of Proverbs. Several other apologists preferred to identify God’s Wisdom with the Holy Spirit (Theophilus of Antioch, Irenaeus of Lyons, Paul of Samosata). At the same time in the Byzantine theology emerged a completely abstract interpretation of Sophia, based on the views of Saint Basil the Great, Pseudo-Dionysius the Areopagite and Maximus the Confessor. Its highlight was to be a theory, proposed by Gregory Palamas in the fourteenth century, according to which Sophia should be understood primarily as one of the uncreated energies of God. (shrink)

Celem artykułu jest analiza problemu autointerpretacji w odniesieniu do formuły „mocnego wartościowania” oraz zagadnienia osoby ludzkiej. Przedmiotem analiz jest koncepcja wartości Charlesa Taylora ujęta w kontekście jego filozoficznych inspiracji oraz krytyki niektórych jego rozwiązań. Poznanie własnego „ja” dokonuje się w kontekście odkrywania i realizacji takich wartości jak wolność, godność, autentyczność, sprawczość i odpowiedzialność, itp. Można wskazać na relację, jaka zachodzi między strukturą aksjologiczną a osobą, która pozwala jej na autointerpretację. Z jednej strony dzięki wartościom podmiot określa własną tożsamość, z drugiej (...) strony stanowią one element „wspólnoty znaczeń” – umożliwiający zrozumienie „sytuacji ludzkiej” i dialog między osobami. Świat wartości odkrywamy w trakcie artykulacji i interpretacji własnych uczuć oraz rozumienia uczuć innych ludzi. Wartości umożliwiają rozmowę na temat tego, co nas łączy lub dzieli, umożliwiają porozumienie, a także na artykułowanie przyczyn nieporozumienia. Rozwój osoby jest zapośredniczony w kulturowych formach ekspresji oraz w dialogu z innymi podmiotami. Koncepcja Taylora stanowi ciekawą i ważną próbę połączenia refleksji z zakresu filozofii człowieka, teorii wartości i filozofii kultury ekspresji. (shrink)

Współczesna etyka coraz rzadziej odwołuje się do kategorii prawdy – z tego powodu zainteresowanie budzić może każda propozycja etyczna, której twórca umieszcza kategorię prawdy w samym jej centrum. Na gruncie polskim taką etyką prawdy jest teoria Tadeusza Stycznia (1931-2010), w której prawda ma charakter normatywny. Do normatywnej mocy prawdy w etyce, choć rozumie on prawdę w zupełnie inny sposób, odwołuje się także francuski filozof Alain Badiou (ur. 1937). Zarówno w myśli Stycznia, jak i Badiou zagadnienie prawdy jest ściśle związane z (...) pojęciem powinności. Nie da się ukryć, że filozofie tych myślicieli są od siebie różne, ale można dostrzec między nimi pewne podobieństwa. Celem tego artykułu jest ukazanie zbieżnych punktów w filozofiach Tadeusza Stycznia i Alaina Badiou. Obaj myśliciele zdają się twierdzić, że człowiek, który dochowuje wierności odkrytej prawdzie czy wydarzeniu, jako podmiot moralny pozostaje wolny, unika zła oraz jest osobą lub Nieśmiertelny. (shrink)