Artykuł przedstawia sformułowaną przez M.A. Krąpca propozycję filozoficznego wyjaśnienia bytu społecznego na podstawie rozumienia człowieka jako spotencjalizowanej osoby. Kluczowe dla zaprezentowanej w artykule koncepcji M.A. Krąpca jest filozoficzne ujęcie dobra wspólnego rozumianego personalistycznie, jako analogicznie wspólny wszystkim ludziom cel: aktualizacja potencjalności osobowych człowieka, a więc rozwój moralny, wolitywny i twórczy każdego człowieka. Zapewnienie środków realizacji tak rozumianego dobra wspólnego stanowi zasadniczą rację bytu społeczeństwa i państwa. Wszelki byt społeczny jest bowiem — jako rzeczywistość relacyjna — ontycznie „słabszy” niż istniejąca w (...) sposób podmiotowy osoba ludzka. Dobro wspólne rozumiane personalistycznie stanowi jedyne dobro w pełni nieantagonistyczne: rozwój osobowy poszczególnych ludzi nikogo nie uszczupla, a wszystkich ubogaca. Zatem nie stanowi ono podporządkowania jednostki dobru całości rozumianej w sposób kolektywny. Jednocześnie pozwala na wskazanie racjonalnych podstaw dla konieczności istnienia rozmaitych społeczności, bez których rozwój osobowy nie mógłby się dokonać. Zaproponowana w artykule koncepcja M.A. Krąpca, akcentując prymat osoby względem bytu społecznego, jednocześnie wskazuje na fakt konieczności istnienia różnorakich społeczności jako ugruntowanych w ludzkiej spotencjalizowanej naturze środowisk umożliwiających rozwój osobowy człowieka. Tym samym pozwala na przekroczenie dychotomii indywidualizm — kolektywizm. (shrink)

The idea of a law-governed state, which is referred to so commonly, exists as a synonym of the principle of the supreme meaning and standing of the constitution in the state system. The law-governed state in its pure form is one where the law provides not only the framework and barriers for the state and the actions of the authorities, but a state wherein its beginning and foundations are rooted in the law. The concept of the law-governed state has many (...) highly detailed elements ; its essence, however, is the recognition of the law as a particular means and a yardstick with which both the state’s system and the recognition of the legal standards vested with the power to shape social relationships, the regulatory power, are moulded. It is the prestige of the law – nomos basileus – which should be the source of state order. The supremacy of the law provides the premise on which the introduction of every detailed solution which turns the idea of the law-governed state into specifics, is based. If the rule of law, rather than that of the authorities is to exist, this must be a law wherein each citizen may contribute to its shape; ideally it will be one established directly by the citizens rather than by the established authorities, democratic in an indirect way. This must be a law binding upon everyone equally, observed by everyone, operating effectively and surely. It must also be a law made for society’s sake rather than for that of an idea, and it must be fitting to those realities, standards and common practices that exist in that society. It must also be a law not too rigorous and imposing neither excessive requirements nor strange measures. (shrink)

The market society: how the logic of the market affects our lives.

Civil society was defined in various ways. Among others, J. Locke, G.W.F. Hegel and A. de Tockeville presented the most relevant characteristic of what civil society is or could be. For the purpose of the paper we distinct civil society and the state. To the first one we assign spontaneity and diversity, the second we treat as procedural and homogeneous. In the paper we will stand for the thesis: civil society is the nest of virtues and as such characterized plays (...) one of the most prominent parts in contemporary social and political reality. The problem is not that presently civil society does not exist. The problem is that once it was established within the state, it has been developed in such a way that it became a hybrid combined from the state and what could be called apolitical human activity. The core of the problem is that the hybrid is more political than apolitical. To the essence of civil society belong: existence of free associations of any kind, economy free from political coerce as much as it could be and public sphere of opinion, all organized in such a political way that the political power is limited by division of it to three independent institutions: a legislature, an executive and a judiciary and also by the law. A ground for apolitical human social activities was prepared by J. Locke in his political theory. The state is one of possible emanations of apolitical society in the state of nature. Montesquieu expanded such a vision of society that it exists within the state but the state itself is limited by division of political power and civil rights which allow the members of the society to protect their freedom and dignity. Moral civil society we are developing protect the citizens from overwhelming influence of the state and particular egoisms of individuals. As such it promotes moral activity, it brings trust to the public sphere and it protects human dignity. (shrink)

Civil Society in Poland. An Almost Personal Study.

Proces starzenia się społeczeństw stanowi istotne wyzwanie dla krajów Unii Europejskiej. W napływie emigrantów z młodszych regionów świata - głównie Azji i Afryki - dostrzega się sposobu na uzupełnienie malejących zasobów pracy, co prowadzi do wzrostu obaw w zakresie możliwości ich integracji w wymiarze międzypokoleniowym ze społecznościami przyjmującymi. Jednocześnie upatruje się korzyści z migracji seniorów oraz możliwości kształtowania gospodarek regionalnych i lokalnych tak by sprzyjały zaspokajaniu ich potrzeb. Celem opracowania jest przybliżenie koncepcji ageizmu (dyskryminacji ze względu na wiek) w formie (...) zwielokrotnionej, zarządzania różnorodnością, polityki kreatywności oraz związków wielokulturowości z konstruowaniem srebrnych gospodarek. Podsumowanie zawiera potencjalne kierunki dalszych badań nad wielokulturowymi aspektami srebrnej gospodarki. ** Process of ageing is important challenge for European Union countries. Influx of immigrants from younger regions of the world - mainly in Asia and Africa - is considered to be a way of supplementing dwindling labour resources, which leads to an increase in concern for their possible inclusion in the intergenerational dimension of the host communities. At the same time sees the benefits of migration and seniors opportunities to develop regional economies and encourage local authorities in order to meet their needs. Aim of this paper is to present concepts of multiple age discrimination, diversity management, creativity policy and relationships of multicultural society with construction of silver economies. Summary contains potential directions for further research on multicultural aspects of silver economy. (shrink)

The author attempts to answer, by describing the phenomena involved, the question as to whether nationalist ideals constitute a real threat to liberal democracy and whether, despite the popularity of nationalism, it is possible to create a post national, multicultural and cosmopolitically liberal world? Disputes around the concept of nationalism are set out, as exemplified by the views of Jacek Woroniecki and Jozef Maria Bocheński.

Narcyzm: Jednostka--Społeczeństwo--Kultura Uniwersytet w Białymstoku.

Katoicka nauka spoleczna koncentruje się wokół zagadnień godności osoby ludzkiej oraz wynikających z niej uprawnień indywidualnych i spolecznych. Jednym ze szczególnych uprawnień jest prawo do wolności obywatelskiej, wyrażające się w wolności działania, myślenia, przekonań religijnych i możliwości budowania spoleczeństwa obywatelskiego. Prawo do wolności jest często rozpatrywane także w kontekście różnych filozoficznych koncepcji, a zwłaszcza w filozofii liberalnej. We współczesnej historii Polski tego rodzaju myśl wolnościowa związana była z istnieniem opozycyjnych ugrupowań dysydenckich i politycznych. Interesującym zagadnieniem z punktu widzenia powstawania neoliberalnej (...) idei wolnosci w ramach opozycji demokratycznej przed 1989 rokiem w Europie Środkowo-Wschodniej jest zwrócenie uwagi na dwa podstawowe elementy myslenia na przekór komunistycznej tradycji. Pierwszym z tych zagadnieh jest problematyka autonomii jednostki. Drugie zagadnienie natomiast mozna okreslic mianem spoleczehstwa obywatelskiego. (shrink)

Katoicka nauka spoleczna koncentruje się wokół zagadnień godności osoby ludzkiej oraz wynikających z niej uprawnień indywidualnych i spolecznych. Jednym ze szczególnych uprawnień jest prawo do wolności obywatelskiej, wyrażające się w wolności działania, myślenia, przekonań religijnych i możliwości budowania spoleczeństwa obywatelskiego. Prawo do wolności jest często rozpatrywane także w kontekście różnych filozoficznych koncepcji, a zwłaszcza w filozofii liberalnej. We współczesnej historii Polski tego rodzaju myśl wolnościowa związana była z istnieniem opozycyjnych ugrupowań dysydenckich i politycznych. Interesującym zagadnieniem z punktu widzenia powstawania neoliberalnej (...) idei wolnosci w ramach opozycji demokratycznej przed 1989 rokiem w Europie Środkowo-Wschodniej jest zwrócenie uwagi na dwa podstawowe elementy myslenia na przekór komunistycznej tradycji. Pierwszym z tych zagadnieh jest problematyka autonomii jednostki. Drugie zagadnienie natomiast mozna okreslic mianem spoleczehstwa obywatelskiego. (shrink)

Współczesność oraz znana nam kultura związane są ściśle z postępem technicznym. Ta kultura w sposób dogłębny przenika nasze codzienne życie – służy jako rozrywka, wygoda, narzędzie pracy czy komunikacji. Fakt, że krocząc w przyszłość, stajemy się coraz bardziej zależni od technologii, jest źródłem wielu problemów różnorakiej natury. Istnieje w konsekwencji potrzeba dyskusji nad zagadnieniami takimi jak: technologiczne uzależnienia, realność rzeczywistości wirtualnej, wpływ technologii na relacje międzyludzkie bądź konsekwencje cyfryzacji. Owa potrzeba jest realizowana w dyskusji uniwersyteckiej, tak jak miało to miejsce (...) na konferencji Człowiek i społeczeństwo wobec wyzwań technologii. Filozoficzno-kulturowe aspekty postępu technicznego. Odbyła się ona 23 maja 2019 roku w budynku Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego przy ulicy Wóycickiego 1/3 w Warszawie. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Koło Naukowe Studentów Filozofii UKSW, a uczestnicy pochodzili z licznych środowisk akademickich całej Polski. (shrink)