L'Afrique se propose de lutter de façon efficace pour la réduction de la pauvreté. La pauvreté en Afrique est certainement matérielle, mais elle est aussi spirituelle. Autant elle est dépourvue des moyens de vivre à la mesure de sa population, autant elle semble manquer de ressort spirituel capable de lui permettre d'assumer de façon responsable son destin. La réduction de la pauvreté matérielle passe par la réduction de la pauvreté spirituelle. Et cette dernière passe par la redécouverte des richesses de (...) l'esprit et de la manière dont ces richesses ont aidé dans le passé et peuvent encore aider dans le présent à prendre en charge le devenir de l'Afrique. Les auteurs voudraient instaurer et explorer un de fondements essentiels de la Renaissance africaine : l'histoire des idées dans l'Afrique traditionnelle. Aussi le présent ouvrage se fixe-t-il pour tâche de présenter les principes, les démarches et une application de cette discipline à la fois ancienne et, dans le contexte de l'Afrique traditionnelle, inédite. (shrink)

Concept of African social and political philosophy -- Faces of African freedom -- African socialism and Nyerere -- African personality : a social portrait -- Negritude : a philosophy of social action -- African tribalism : social and political implications -- Apartheid and African social experience -- The African and neo-colonial predicament -- Social self in African philosophy -- Crisis of common good and political instability -- Pan-Africanism as a concept and social philosophy -- African philosophy and social reconstruction.

This book looks in particular at Achebe's Anthills of the Savannah and Petals of Blood by Ngugi wa Thiong'o, but situates these within the broader context of developments in African literature over the past half-century, discussing writers from Ayi Kwei Armah to Wole Soyinka. M.S.C. Okolo provides a thorough analysis of the authors' differing approaches and how these emerge from the literature. Okolo argues that these authors have been profoundly affected by the political situation of Africa, but have (...) also helped to create a new African political philosophy. (shrink)

Nnewi is situated some 30 kilometres South East of Onitsha in Anambra State in the southeastern part of Nigeria. This highly commercial town has undergone rapid urbanisation and industrialisation within the past two decades, since the end of the 1967–1970 Nigerian civil war. The Igbo community of the study area had traditionally employed bioconversion methods and other indigenous technology to process or recycle bio and non-degradable wastes. Industrialisation has enjoyed priority status in this locality as a requirement for modernisation and (...) economic progress. The rapid urbanisation, aggressive industrialisation, and the attendant uncontrolled population growth have had a deleterious impact on the environment. There is now a wide range of industrial wastes that are released daily into the environment. Effects of these activities on the socio-cultural practices of the people, plant genetic resources and the environment are highlighted. In addition to palliative measures suggested here, a call is made to revisit the successful indigenous waste treatment and management technology formerly practised by the Igbo community. The importance of combining modern biotechnological approaches with the indigenous technology, norms and practices of Nwewi people to effect suitable waste treatment and management, as well as improving the living habits and the education of the people about their environment, is recommended. (shrink)

Hermeneutics is a crucial but neglected perspective in African philosophy. Here, Tsenay Serequeberhan engages post-colonial African literature and the ideas of the African liberation struggle with critically-used insights from the European philosophical tradition. Continuing the work of Theophilus Okere and Okonda Okolo, this book attempts to overcome the debate between ethnophilosophy and professional philosophy, demonstrating that the promise of African philosophy lies with the critical development of the African hermeneutical perspective.

Hermeneutics is a crucial but neglected perspective in African philosophy. Here, Tsenay Serequeberhan engages post-colonial African literature and the ideas of the African liberation struggle with critically-used insights from the European philosophical tradition. Continuing the work of Theophilus Okere and Okonda Okolo, this book attempts to overcome the debate between ethnophilosophy and professional philosophy, demonstrating that the promise of African philosophy lies with the critical development of the African hermeneutical perspective.

The aim of this paper is to re-examine the hermeneutic in the ongoing discourse on methodology in African philosophy. The diverse understanding of hermeneutics is not only limited to Western philosophy; in the few decades of its history in African philosophy, hermeneutics has also assumed different meanings. This paper discusses not only the historical evolution and development of hermeneutists in the West, but also the African hermeneutists: Tsenay Serequeberhan, Okonda Okolo, Sophie Oluwole, Raphael Madu, and Bruce Janz. Through (...) a comparative critical inquisition on the strengths and the problems involved in the conceptions of hermeneutics by these African philosophers, this paper argues that basic to hermeneutics is dialogue and its proclivity towards intercultural understanding. Keywords : Hermeneutics, African philosophy, intercultural understanding, Oral tradition. (shrink)

Nie ulega wątpliwości, ze jak na książkę filozoficzną praca L. Boreckiego jest pozycją nietypowy i zarazem wyjątkową. Jej nietypowość wynika przede wszystkim z faktu, że autor nie jest zawodowym filozofem, a jego filozoficzne zainteresowania wynikają z problemów, na które natknął się w dziedzinach nie związanych z filozofią. Mamy tutaj do czynienia z książką „filozofującego lekarza", tak osoby autora określa się we Wstępie. Tego rodzaju prac pojawia się dość sporo. Wiele z nich - właśnie dzięki swemu potocznemu, pozbawionemu specjalistycznych wyrażeń językowi (...) - zdobywa popularność, jednakże stosunkowo nieliczne mają rzeczywisty wartość poznawczy, która nie polega wyłącznie na dostarczeniu czytelnikowi porcji przyciągających uwagę ciekawostek i kontrowersyjnych interpretacji, lecz jest odkrywcza z punktu widzenia filozofii. (shrink)

Okolo maintains that the African is identified by his personality which is the attitudinal disposition he designates as ‘beingwith’. He adopts the term ‘being-with’ to represent the African ‘communality’ which is all there is to be truly African. Though maintaining a radical communalistic viewpoint suspending in socio-ontological considerations, Okolo posits that this attitude characteristically defines and symbolically stands for that by which ‘an African’ is identified. However, Okolo’s position inheres some problems that border on one, the question (...) and place of right and freedom of the individual as a community-member in the face of the community-consciousness, two, imposition of the title ‘African’ on even non-Africans as he opines that even an American, for instance, who imbibes by the principle of ‘being-with’ is ‘an African’, among other problems. Nonetheless, this paper defends that there are serious series of challenges/disruptions to this personality of ‘being-with’ which today hinder a satisfactory realization of its practicability/liveability even among Africans. The expectations from the paper include one, an analysis of Okolo’s thoughts, pointing out the loopholes for further academic exercise on African philosophical discourse, two, to reiterate the fact that what is African has substantial potency to sustain Africa, and address African problems hence ‘African solutions to African problems’, and third and finally, to propose an alternative view to ameliorating the radical communalistic positions in Okolo. The paper shall here also adopt philosophical conceptualization, content and contextual analysis and clarifications to critically review Okolo. (shrink)

Tom 1. Metafilosofii︠a︡, ontologii︠a︡, gnoseologii︠a︡, filosofii︠a︡ i metodologii︠a︡ nauki --.

Nie ulega wątpliwości, ze jak na książkę filozoficzną praca L. Boreckiego jest pozycją nietypowy i zarazem wyjątkową. Jej nietypowość wynika przede wszystkim z faktu, że autor nie jest zawodowym filozofem, a jego filozoficzne zainteresowania wynikają z problemów, na które natknął się w dziedzinach nie związanych z filozofią. Mamy tutaj do czynienia z książką „filozofującego lekarza", tak osoby autora określa się we Wstępie. Tego rodzaju prac pojawia się dość sporo. Wiele z nich - właśnie dzięki swemu potocznemu, pozbawionemu specjalistycznych wyrażeń językowi (...) - zdobywa popularność, jednakże stosunkowo nieliczne mają rzeczywisty wartość poznawczy, która nie polega wyłącznie na dostarczeniu czytelnikowi porcji przyciągających uwagę ciekawostek i kontrowersyjnych interpretacji, lecz jest odkrywcza z punktu widzenia filozofii. (shrink)

Około trzydziestu lat temu G. Picht pisząc esej filozoficzny o pojęciu odpowiedzialnosci mógl stwierdzić, ze zna tylko jedną monografiię poswieconą temo zagadnieniu. Dzisiaj istnieje juz wiele studiów o odpowiedzialności, a wydana w niedługim czasie po publikacji Pichta rozprawa R. Ingardena, zdążyła stać się klasyczną. Pomimo tej obfitości analiz - a raczej, dzięki niej - pytania o odpowiedzialność i „do odpowiedzialności" powracają. Rodzą się one zresztą nie tylko w kontekscie uczonych dysput ; przynosi je „samo życie". To przecież codzienność jest miejscem (...) „zdziwienia" i impulsem dla ruchu mysli filozoficznej. Do tejże codzienności filozofia nieustannie powraca, w zamiarze dochodzenia do tego, "jak jest naprawdę". W niniejszych rozważaniach o odpowiedzialności, nie rezygnując z odniesienia do potocznego doświadczenia, chcemy wejść w dialog z myslą Martina Bubera, który swoje zadanie filozoficzne pojmował jako "prowadzenie rozmowy" i wskazywanie „na coś w rzeczywistości, co nie zostalo zauważone lub jest za mało dostrzegane". Był on jednym z tych myślicieli, dzięki którym pojęcie odpowiedzialności zostało wprowadzone do filozofii i teologii w nowym, a przynajmniej „malo dostrzeganym" przez tradycję znaczeniu. Jakie to jest znaczenie? A jakie było tradycyjne? (shrink)

Około trzydziestu lat temu G. Picht pisząc esej filozoficzny o pojęciu odpowiedzialnosci mógl stwierdzić, ze zna tylko jedną monografiię poswieconą temo zagadnieniu. Dzisiaj istnieje juz wiele studiów o odpowiedzialności, a wydana w niedługim czasie po publikacji Pichta rozprawa R. Ingardena, zdążyła stać się klasyczną. Pomimo tej obfitości analiz - a raczej, dzięki niej - pytania o odpowiedzialność i „do odpowiedzialności" powracają. Rodzą się one zresztą nie tylko w kontekscie uczonych dysput ; przynosi je „samo życie". To przecież codzienność jest miejscem (...) „zdziwienia" i impulsem dla ruchu mysli filozoficznej. Do tejże codzienności filozofia nieustannie powraca, w zamiarze dochodzenia do tego, "jak jest naprawdę". W niniejszych rozważaniach o odpowiedzialności, nie rezygnując z odniesienia do potocznego doświadczenia, chcemy wejść w dialog z myslą Martina Bubera, który swoje zadanie filozoficzne pojmował jako "prowadzenie rozmowy" i wskazywanie „na coś w rzeczywistości, co nie zostalo zauważone lub jest za mało dostrzegane". Był on jednym z tych myślicieli, dzięki którym pojęcie odpowiedzialności zostało wprowadzone do filozofii i teologii w nowym, a przynajmniej „malo dostrzeganym" przez tradycję znaczeniu. Jakie to jest znaczenie? A jakie było tradycyjne? (shrink)

Antyrealizm etyczny reprezentowany jest obecnie przez około 30% filozofów analitycznych. Podzielają oni przekonanie, że nie istnieją moralne własności, fakty czy wartości. Przez długi okres rozwijany był on zwłaszcza przez akognitywistów. Jednak od czasu publikacji książki J. Mackiego Ethics. Inventingright and wrong (1977) antyrealistyczny sceptycyzm został zradykalizowany, przybierając także formę teorii globalnego błędu. Przyjęcie powyższego przekonania prowadzi do trzech strategii postępowania: 1. fikcjonalizmu asertorycznego (J. Mackie), 2. fikcjonalizmu nieasertorycznego (R. Joyce) oraz 3. eliminatywizmu (I. Hinckfuss i R. Garner). W artykule, przyjmując (...) antyrealistyczny punkt wyjścia przedstawicieli teorii globalnego błędu, analizuję powody, dla których warto wyeliminować etykę, i powody, dla których moglibyśmy mieć z tym problem. Następnie przedstawiam argumenty, ze względu na które pomysł eliminacji etyki pośrednio wspiera zmianę myślenia o realizmie etycznym z paradygmatu ontologicznego na racjonalistyczny. W związku z tym prezentuję koncepcję rewizyjnego realizmu racji oraz dowodzę, że nie poddaje się ona argumentom zwolenników eliminacji etyki. (shrink)

Autor prezentuje mało znane fakty z historii polskiej nauki świadczące o tym, że przedstawiciele polskiej emigracji powojennej mieli bardzo dobre rozeznanie o sytuacji w nauce krajowej. W filozofii przykładem tego były kontakty Zbigniewa Jordana (1911–1977) z przedstawicielami filozofii pracującymi w kraju. Jordan przez wiele lat utrzymywał systematyczne kontakty z około czterdziestoma osobami, stanowiącymi elitę polskiej powojennej filozofii i socjologii. Do grona jego znajomych i korespondentów należeli m.in. Jan Łukasiewicz, ks. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Tadeusz i Janina (...) Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, a także przedstawiciele polskiej emigracji pracujący na uczelniach zachodnich. Dzięki tym kontaktom potrafił zrealizować naraz dwa cele. Po pierwsze, popularyzował godne upamiętnienia osiągnięcia nauki polskiej, dzięki czemu jego starania zapewniały ścisły związek między nauką krajową a światową. Po drugie, zapewniał historyczna ciągłość nauki polskiej, której nie przerwało nawet wprowadzenie komunistycznych porządków w kraju, które sprowadzały się do próby odrzucenia całej dotychczasowej tradycji. Autor stoi na stanowisku, że nauka stanowi najważniejszą część kultury i z tej racji dokonania Jordana powinny zostać spopularyzowane w całym środowisku nauki w Polsce jako przykład, którym winni kierować się jej młodzi adepci, koncentrujący się wyłącznie na karierze w zagranicznych instytucjach naukowych. (shrink)

This paper will put forward to new audiences the core of Claude Sumner's thesis regarding philosophy in the "broad" and "narrow" senses, the former referring to wisdom and the sapiential tradition. It will look at Sumner's role in popularizing early Ethiopian texts in a project meant to debunk preconceptions that Africa has no written history of philosophy. Nevertheless Sumner does not limit himself to written texts in the Ethiopian tradition, but has branched out into collecting and analyzing the oral traditions (...) as well. He has argued that the written texts of Zera Yacob are examples of "religious rationality" in some ways similar to Descartes' scientific rationality. He argues that proverbs possess "figurative logic," which while different than conceptual logic is still indeed logic. Both written and oral sources of Ethiopian philosophy stretch well beyond the last fifty years, Sumner asserts, and thus African philosophy becomes known as being older than Hountondji, Okolo and others have thought. The paper argues that Sumner's contributions to the growth of the field of African philosophy should not be overlooked. (shrink)

Sprawiedliwość jako kategoria etyczno-prawna pozostaje w ścisłym związku z prawem tak naturalnym, jak też pozytywnym. Powiązania te są wszakże tego rodzaju, że umożliwiają traktowanie sprawiedliwości jako odrębnej struktury w ramach ogólnego ładu moralno-prawnego. Dzięki temu również w obrębie etyki chrześcijańskiej istnieje pokaźna literatura poświęcona problematyce oplecionej około tego pojęcia. W czasie, kiedy łacina była w powszechnym użyciu, często pojawiały się traktaty pod tytułem De iustitia bądź De iure et iustitia. Z chwilą, kiedy w filozofii i etyce górę wzięły języki narodowe, (...) sprawiedliwość nadal przyciąga ku sobie uwagę autorów. Owszem krąg zainteresowania się tą problematyki rozszerzył się na teoretyków innych także, poza chrześcijańskich filozofów. Panujący w tym świecie pluralizm doktryn etycznoprawnych spowodował, ze zamiast coraz klarowniejszego pojecia sprawiedliwości mamy coraz więcej znaków zapytania, niekiedy wręcz zasadniczych trudności odnośnie do właściwego rozumienia tego pojecia. W tym stanie poglądów narzuca się konieczność skonfrontowania stanowiska etyki chrześcijańskiej z głoszonymi dziś koncepcjami. Dobrą po temu okazję stwarza praca znanego w Polsce i zagranicą filozofa i teoretyka prawa Ch. Perelmana. Nie jest to autor tak w świecie naukowym populamy, jak np. J. Rawls, ale właśnie jego prace dostarczają najlepszego materiału dla realizacji postawionego sobie przed chwilą celu. (shrink)

Sprawiedliwość jako kategoria etyczno-prawna pozostaje w ścisłym związku z prawem tak naturalnym, jak też pozytywnym. Powiązania te są wszakże tego rodzaju, że umożliwiają traktowanie sprawiedliwości jako odrębnej struktury w ramach ogólnego ładu moralno-prawnego. Dzięki temu również w obrębie etyki chrześcijańskiej istnieje pokaźna literatura poświęcona problematyce oplecionej około tego pojęcia. W czasie, kiedy łacina była w powszechnym użyciu, często pojawiały się traktaty pod tytułem De iustitia bądź De iure et iustitia. Z chwilą, kiedy w filozofii i etyce górę wzięły języki narodowe, (...) sprawiedliwość nadal przyciąga ku sobie uwagę autorów. Owszem krąg zainteresowania się tą problematyki rozszerzył się na teoretyków innych także, poza chrześcijańskich filozofów. Panujący w tym świecie pluralizm doktryn etycznoprawnych spowodował, ze zamiast coraz klarowniejszego pojecia sprawiedliwości mamy coraz więcej znaków zapytania, niekiedy wręcz zasadniczych trudności odnośnie do właściwego rozumienia tego pojecia. W tym stanie poglądów narzuca się konieczność skonfrontowania stanowiska etyki chrześcijańskiej z głoszonymi dziś koncepcjami. Dobrą po temu okazję stwarza praca znanego w Polsce i zagranicą filozofa i teoretyka prawa Ch. Perelmana. Nie jest to autor tak w świecie naukowym populamy, jak np. J. Rawls, ale właśnie jego prace dostarczają najlepszego materiału dla realizacji postawionego sobie przed chwilą celu. (shrink)