This article is about the notion of the will to power in Friedrich Nietzsche’s philosophy. In the philosophy of the author of Beyond Good and Evil, this idea shows up as crucial. Moreover, it appears in Nietzsche’s philosophy in many quite different contexts. Of these, three would seem to be most important: metaphysics, anthropology and ethics. The will to power occupies a privileged place in each of these. In this paper, the author attempts to show the differences separating the various (...) presentations of the concept of the will to power in Nietzsche’s philosophy. The author also tries to resolve the difficulties arising from the ambiguous character of the notion itself. (shrink)

In vorliegender Arbeit wird von mir die Gedanke von Nietzsche als Philosophie aufgezeigt, deren die oberste Wert und Wesen unbedingte und hinausgehende über die Rahmen des anwesendes Daseins die Schaffung ist. Meine Arbeit fange ich damit an, die Tiefe und Ausdehnung dieser Problematik im Werk "Also sprach Zarathustra" darzustellen. Dann überlege ich die Schwierigkeiten, die vor der konstitutiven für Erfahrung des Wesens von der Schaffung stehen, die Schwierigkeiten, die vor allem aus den Begrenzungen von der Natur der Sprache und des (...) Bewußtseins als die Vorstellung folgen. In Bezug auf die Auslegungen von Deleuze und Heidegger zeige ich weiter die Problematik der Schaffung in der Perspektive des Werdens und des Ereignisses, die eng mit der ahistorisch verstandenen Frage der Zeit zusammengehängt wird. Sehr wichtige Rolle spielt hier das Begriff der Zukunft, das der gesehenen im Gedächtnis und in der vergangenheit Grundlage der Zeit entgegengesetzt wird. Die Zukunft als schöpferischer und zugleich destruktiver Abgrund drückt hier eigene Sphäre von der Konstituierung der Zeit aus. Gemaß dahinter wird diesen Artikel mit den berlegungen geschlossen, die der Möglichkeit mystischen Auslegungen der Gedanken von Nietzsche im Zusammenhang mit der Frage der Schaffung betreffen. (shrink)

Zsfassung der Beitr. in engl. Sprache. - Engl. Zsfassung u.d.T.: On Friedrich Nietzsche's philosophy.

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie dwóch przejawów zaproponowanego przez autora ujęcia „pasji do filozofowania” w życiu i dziele Fryderyka Nietzschego: jej osobistego wymiaru oraz pragnienia przemiany samego siebie. Metodologia badań opiera się na wykorzystaniu kategorii „pasji do filozofowania” jako narzędzia interpretacyjnego życia i filozofii Nietzschego, z uwzględnieniem analizy jego dzieł i listów oraz materiału biograficznego. Najpierw zdefiniowano pojęcie „pasja”, ze wskazaniem jego związków z fenomenem „cierpienia”. Następnie zdefiniowano fenomen pasji do filozofowania”. Dalej omówiono kwestię osobistego wymiaru pasji (...) do filozofowania Nietzschego. W ostatniej części omówiono pasję przemiany samego siebie realizowaną przez Nietzschego, z odwołaniem do interpretacji autorstwa Safranskiego i Deleuze’a. (shrink)

The article reconstructs Nietzsche’s “Got is dead” conception, giving it a new broader context by explicit emphasing the evolution of this idea in the latest writings of the philosopher. The question in the title “If the cross is an argument” is a pretext for reflection on the border between philosophy and theology which poses the ultimate question why the cross is an object of worship and how event of Calvary reads Nietzsche, symbolically. The author juxtaposes two perspectives the death of (...) God: by Nietzsche and this, which is present in Protestant theology, and he finds in both universal philosophical conclusions. This cross from the title is a symbol of contact with divinity available for human, and makes possible too a creation of new man – the superman. (shrink)

Die ewige Wiederkehr gehört zu den meist unklaren Fragen in der Philosophie von Friedrich Nietzsche. Die Idee der ewigen Wiederkunft wird von mir als ein integraler Teil seiner Philosophie angesehen, da meines Erachtens ist das die grundsätzliche Kategorie, die das Ganze jener Philosophie begreifen laßt. Am Beispiel konkreter Interpretationen werden dann genannt und kritisch betrachtet drei Interpretationsweisen der Idee der ewigen Wiederkehr, die sich in der Geschichte der Rezeption der Philosophie Nietzsches finden lassen: die ewige Wiederkehr im stoischen Sinne als (...) Wiederkehr der "identischen Fälle, die ewige Wiederkunft im ethischen Sinne als Postulat der Wirkung und die ewige Wiederkunft im dionysischen Sinne - als Prinzip und Charakteristik des Werdens. Ich spreche für die "dionysische" Interpretation aus, da sie mit den Voraussetzungen und mit der ursprünglichen Fassung der Philosophie von F. Nietzsche am meisten übereinstimmt. (shrink)

W tekście rozważane są zagadnienie realności i związana z nim tematyka epistemologiczna w trzecim okresie filozofii Fryderyka Nietzschego. Analizując ten obszar filozofii Nietzschego, autor zwraca szczególną uwagę na problem życia. Opisuje go za pomocą metafory pnącej się wzwyż spirali. Metafora ta rozwijana jest przez autora w kontekście koncepcji „ekstatycznego tańca kratofanicznego” Zbigniewa Kaźmierczaka. Autor rozpoczyna rozważania od interpretacji stanowiska Nietzschego na temat trzech władz poznawczych: świadomości, rozumu i języka metafizycznego. Następnie stara się opisać wpływ, jaki — (...) zdaniem filozofa — wywierają one na powstanie koncepcji realności. Z tego powodu przechodzi do analizy struktury woli. W ostatniej części tekstu autor dokonuje analizy koncepcji realności, zestawiając wyniki badań z metaforą spirali. (shrink)

Jan Karol Kochanowski, polski filozof i historyk, żyjący na przełomie XIX i XX wieku, został już niemal zapomniany. Tylko dwie jego prace, tj. Tłum i jego przewódcy wydane w 1906 roku i Echa prawieku i błyskawice praw dziejowych na tle teraŸniejszooeci1, odbiły się większym echem zarówno w kraju jak i zagranicą. W filozofii polskiej jest jednym z autorów wzmiankowanych co najwyżej przez historyków dyscypliny. Należy do myślicieli niemal zupełnie zapomnianych, a autorzy, którzy interesowali się jego poglądami przyznają, że istniejące informacje (...) biograficzne są „zarazem zbyt skąpe”. Stąd w przedstawionej pracy starałam się przybliżyć postać Kochanowskiego, którego poglądy zasługuj ą na uwagę jako fakt historyczny, bez którego dzieje polskiej filozofii i socjologii nie są kompletne. Myśl Kochanowskiego wykazuje wiele wspólnych cech z założeniami psychologizmu i socjologizmu, choć ten pierwszy na pewno był mu bliższy. Można spotkać u tego myśliciela wątki, dla których inspiracją była refleksja nad tłumem Gustava Le Bona, teoria podboju Lestera F. Warda, psychologizm historyczny Karla Lamprechta, naturalizm Ludwika Gumplowicza, teoria resentymentu Fryderyka Nietzschego. Niniejszy artykuł stanowi próbę rekonstrukcji i analizy wybranych poglądów Kochanowskiego odnoszących się do filozofii dziejów i psychologii narodów. (shrink)

Współczesny coaching dość dobrze sprawdza się w praktyce wychowawczej i terapeutycznej, ale brakuje mu solidnego fundamentu antropologicznego, to znaczy takiej koncepcji człowieka, która mogłaby stać się podstawą konstruktywnego rozwoju w duchu autentycznej wolności. Wydaje się, że w teorii coachingowej warto posłużyć się stworzoną przez Fryderyka Nietzschego koncepcją nadczłowieka. Oczekiwany przez Zaratustrę-Nietzschego nadczłowiek jest człowiekiem, który przezwyciężył własne słabości i potrafi twórczo działać w świecie, kierując się poczuciem odpowiedzialności za Ziemię. Korzystając z tej koncepcji człowieka, coach mógłby skutecznie (...) pomagać swym podopiecznym i wychowywać ich „ku wolności”, zarazem nie uzależniając ich od żadnej doktryny psychologicznej, społecznej czy etycznej. (shrink)

Religia jest dla człowieka życiowy i życiodajny sprawy, dlatego namysł nad jej powstaniem, funkcji i istoty jest zawsze na czasie, tym bardziej w okresie postmodernistycznego zagubienia. Jeśli religia jest dla człowieka tak ważną sprawą to jego namysł nad nią nie jest niczym innym, jak myśleniem samego siebie. Jest ona bowiem tą rzeczywistością, która trafia w serce człowieka, w nerw jego życia. Religia, tak jak życie człowieka, jest uwarunkowana historycznie, to znaczy: czasowo, lokalnie, kulturowe, ma okresy wzlotów i upadków. Wydaje się, (...) że dla człowieka nowożytnego, a zwłaszcza człowieka ostatnich dwóch wieków, religia straciła na życiowej i życiodajnej wartości, przestała być jego fundamentalną, wewnętrzną postawy wobec Boga, stała się raczej wyrazem jego kulturowo-społecznego, zewnętrznego funkcjonowania. Początki przemiany tej postawy można dzisiaj dokładnie zanalizować, jej konsekwencje dla współczesnego człowieka można opisać. (shrink)

Das Thema "Nietzsche und die Romantik" stellt eine unerschöpfliche Forschungsquelle und dabei ein mehrdimensionales, hermeneutisches Problem in der Literatur- und Philosophiegeschichte dar. Als erster nahm Karl Joël in seiner 1905 erschienenen Monographie "Nietzsche und die Romantik" die Frage der geistigen Verwandtschaft Nietzsches mit romantischen Autoren und der Verwurzelung seiner Philosophie in dem romantischen Komplex unter die Lupe. Aufschlussreiche Forschungsergebnisse lieferten darüber hinaus die Arbeiten von Ernst Behler, Linda Duncan, Ingrid Hennemann Barale, Steffen Dietzsch, Norbert Langer und Dirk von Petersdorff. Insgesamt (...) gehen die Meinungen der Forscher über Nietzsches Verhältnis zur Romantik auseinander. Die einen lehnen entschieden die These, Nietzsche sei der Fortsetzer der romantischen Linie, ab. Die anderen dagegen betonen die weltanschaulichen Ähnlichkeiten in der Denkweise des deutschen Philosophen und der Jenaer Romantiker und halten Nietzsche für den wichtigsten Entdecker der romantischen Motive. Es unterliegt keinem Zweifel, dass Nietzsches Beziehung zur Romantik durch Ambivalenz gekennzeichnet ist. Man muss aber in seinem Falle zwischen den verschiedenen Gestalten und Phasen der Romantik unterscheiden. Mit Sicherheit tritt er gegen die Romantik als die schmerzen- und leidensmildernde Erscheinung auf, die mit "Hunger" und nicht "Überfluss" zu assoziieren ist. Die romantische Kunst als "stimulans des Lebens" wird dann der dionysischen gegenübergestellt, die das Leben bejaht und das Tragische am Leben erscheinen lässt. Die negative Einschätzung der Romantik verbindet sich hier vor allem mit der Kritik an Wagner und Schopenhauer, also den absoluten Meistern aus der Frühphase im Schaffen Nietzsches. Einen anderen Bezugspunkt bietet aber die unterschwellige, geistige Verwandtschaft Nietzsches mit den Schöpfern der Frühromantik, worauf bereits Ernst Behler hingewiesen hat. Die Periodisierung und Differenzierung der Romantik lag zu Lebzeiten Nietzsches nicht vor. Es bleibt auch eine offene Frage, inwieweit der Autor des "Zarathustra" mit den Werken der Jenaer Romantiker vertraut war. Seine Novalis-Lektüre ist zwar dokumentiert, die ästhetischen Vorlesungen von August Wilhelm Schlegel sollen ihm bekannt gewesen sein, aber die eventuelle Friedrich-Schlegel-Lektüre kann durchaus in Frage gestellt werden. Empirische Befunde können somit nicht als ein Ausgangspunkt für die Bearbeitung der Parallelen im Werk Nietzsches und der Jenaer Romantiker dienen. Den Schwerpunkt soll man auf die geistig verwandte ästhetische Weltwahrnehmung und die aktive Form des Denkens legen, das von der widersprüchlichen Struktur des Seins ausgeht. Die Hauptidee gründet sich auf die zerstörerisch-schöpferische, und dadurch ironische, Konzeption des Lebens, die an das Postulat der Poetisierung und Revolutionisierung der Welt, das in-Frage-stellen der Wahrheit und die dynamische, perspektivistische Weltauffassung gebunden ist. Zu den wichtigsten Begriffen der frühromantischen Ästhetik gehören: Poesie, Ironie, Witz, Humor, Fantasie; Nietzsche führt die Kategorie der Kunst, des Dionysischen, des Tragischen und des Übermenschen ein. In beiden Fällen handelt es sich um die Überzeugung, dass die Welt sich ständig in Bewegung, im Prozess des Schaffens befindet. Friedrich Nietzsche gehört zu der sogenannten ironischen Literatur, die Frühromantiker angefangen haben und die im 20. Jahrhundert von solchen Schriftstellern wie Thomas Mann, Walter Benjamin oder Ernst Jünger fortgesetzt wird. (shrink)