Eşʿarîliğin son aşamasını temsil eden Îcî’nin argümanları, ekoldeki geleneksel ve felsefî yaklaşımları yansıtmaktadır. Bu makale Îcî’nin Muʿtezile’nin ahlâkî realizmine karşı kullandığı temel argümanlarını sunmaktadır. Çalışmanın amacı Îcî’nin argümanlarını değiştirmeden sağlam bir şekilde sunmak, açıklamak, itirazları tartışmak ve sonunda güçlü ve zayıf yönlerini değerlendirmektir. Makalenin amacı Muʿtezile’nin argümanlarını açıklamak değildir; yine de Îcî’nin argümanlarını daha net anlamak için bazı açıklamalar yapmaktadır. Makalenin ilk kısmında Eşʿarîler ile Muʿtezile’nin ahlâk anlayışları arasında belirgin bir çizgi çizmektedir. Tartışma noktasını belirtip kelâmî argümanlar için zemin hazırlamaktadır. (...) Îcî’nin argümanları üç kısma ayrılmıştır. Birinci kısımda Îcî’nin Muʿtezile’nin ahlâkî temellerine şüphe düşürmek için insanın seçme özgürlüğünü ortadan kaldırmak için polemik argümanını sunmaktayız. Argümana karşı eleştirileri tartıştıktan sonra Îcî’nin insanın gücü ve seçme özgürlüğü konusundaki gerçek görüşünü ortaya koyuyoruz. İkinci kısım, intrinsik değerler görüşüne karşı üç argüman ihtiva etmektedir. İlk iki argüman Îcî tarafından benimsenmiş, üçüncüsü ise genel bir şekilde diğer Eşʿarîlere atfetmiştir. Bu iki argüman yalanı ve doğruyu söylemenin intrinsik etik değerleriyle ilgilenmektedir, üçüncüsü ise Eşʿarîlerin meşhur: “Bir araz başka bir araz üzerinde konamaz” deyişine dayanmaktadır. Makalenin son kısmı, Îcî’nin Muʿtezile'nin ahlâkî vecihler teorisine karşı argümanını tartışmaya ayrılmıştır. Îcî’nin argümanını tartışmadan önce teori ve taraftarları hakkında yeterli bir açıklama yapılmıştır. Ayrıca Îcî’nin ve Muʿtezile’nin ilâhî ahlâk anlayışına dair kısa bir giriş, argümanın içinde tartışılmaktadır. Adalet ve hikmet gibi bazı ilahî nitelikler Eşʿarî ve Muʿtezile’nin bakış açılarından ele alınmaktadır. Sonuç olarak makale, Îcî’nin Muʿtezile’nin ahlâkî realizmine karşı argümanlarını açık ve net bir şekilde ortaya koymakta, itirazları sunup değerlendirmekte ve argümanların güçlü ve zayıf yönlerini göstermektedir. Son olarak, Eşʿarîlerin Muʿtezile’ye karşı ahlâkî argümanlarını daha etkili bir şekilde anlamak için bir çözüm önermektedir. (shrink)

Günümüz bilim felsefesi, sosyal ve etik değerlerin bilimsel akıl yürütmedeki kaçınılmaz rolünü vurgulamaktadır. Değerlerin bu rolü, toplumun bilime güveninin hangi temeller üzerine inşa edilmesi gerektiği sorusunu gündeme getirir. Bu makale, bu soruya cevap sunan üç yaklaşımı sunup değerlendirmektedir. Yüksek epistemik standartlar yaklaşımına göre, bilim insanları sadece oldukça kesin sonuçları halkla paylaşmalıdır. Bu makale, bu yaklaşımın sadece tümevarımsal riskler konusunda bize yardımcı olduğunu, diğer epistemik riskler konusunda aydınlatıcı olmadığını savunur. Bu yaklaşımın diğer bir eksiği ise bazı durumlarda bilimsel bulguların yetersiz (...) kullanılmasına yol açmasıdır. Demokratik değerler yaklaşımı, bilimsel araştırmaların demokratik süreçler ışığında belirlenen değerleri kullanması gerektiğini ileri sürer. Bu makale, bu yaklaşımın bilimin uluslararası ve zamanlar arası doğasıyla gerilim içinde olduğunu ve pratik açıdan eksikleri olduğunu savunur. Boulicault ve Schroeder’in önerdiği karma yaklaşım, ilk iki yaklaşımın unsurlarını ve Wilholt’un metodolojik konvansiyonların önemine dair gözlemlerini harmanlar. Bununla birlikte, bu yaklaşım üç yaklaşımın faydalarını bir araya getiremez. Bu yaklaşımın diğer bir sorunuysa üç farklı yaklaşımın aynı anda kullanılmasının güçlüğüdür. Makale, bu yaklaşımların hiçbirinin kapsamlı bir çözüm sunmadığı sonucuna varırken, etkili bir çözümün yerine getirmesi gereken temel kriterleri sunar. Bu kriterler arasında pratik uygulanabilirlik, bilimsel bilgiyi tam olarak kullanma, sadece tümevarımsal risklerin değil, genel olarak epistemik risklerin başarıyla yönetilmesi, bilimin sosyal organizasyonu ile uyum ve teşvik uyumluluğu bulunmaktadır. (shrink)

This study points out the importance and meaning of apologizing as a moral value in compensating the imperfections committed by individuals in social relations and correcting the deteriorating relationships. Accepting that every person can make mistakes is the most essential element that paves the way for the emergence of apology as a virtue. It teaches one to accept that he/she may be wrong, not to consider himself superior to anyone, and arouses the will and will not to make such mistakes. (...) Apology tells the necessity to be respectful and to value other people as well as to be honest. Apologizing is like forcing a person to be honest, and it tells you about the need to care about other people and to be respectful. It is seen that different kinds of apologies are made according to the culpable, guilty person, the environment, the victim, and the situation of the defect. This study discusses the meaning of the words used in apologizing whether they mean full apology or not, the meaning of the apology, its moral dimension, and its relationship with repentance. It also discusses the reasons for the apology, apologizing strategies, accountability, assuming responsibility, proposing repairs, and making promises on not doing something wrong again. The similarity of repentance in religious traditions with apologizing was emphasized, and the relationship between forgiveness and apology was evaluated in terms of the attitudes that the parties should adopt. Finally, as a rule of value and courtesy, suggestions were made on how to provide apologies education in the family.Summary: This study draw attention to the meaning and importance of apologizing as a moral value in compensating for the imperfections that individuals have committed against each other in social relations and in correcting broken relationships. Acknowledging that every person can make mistakes is the most important element that paves the way for the emergence of an apology as a virtue. Accepting that one can be wrong teaches that one should not think of himself as superior to anyone and arouses the will and desire not to make such mistakes. Apologizing leads people to be honest and tells them about the need to care about other people and be respectful.Apologizing is admitting that the rhetoric, actions, and practices that lead to apologies are not fair, accurate, and legitimate. First, apologizing means that the person to whom we made a mistake is a human being. It means that accepting anyone can make a mistake, and we can be wrong. It gives this person the understanding that s/he should not be superior to anyone else. It also arouses a desire and will not make such mistakes anymore. Apologizing tells you the necessity of caring and respecting other people as well as forcing people to be honest. The person who apologizes to him is undoubtedly respectable. The respected person will surely appreciate to others. The basis of social order and life is mutual respect. Being able to apologize draws the individual's point of view to the end where he or she should be and provides the basis for the healthy functioning of the social order by gaining the understanding of respect for other people. Also, being able to apologize is an expression of confession, honesty, and sincerity. Apologizing in this respect is a virtue and merit. The society that values are lost and surrounded by selfishness and nihilism must be turned into virtues, and people who know the value of human beings.The good and virtuous person is not without fault, s/he is the one who apologizes for the mistakes, s/he has committed or seeks ways to redeem that mistake, s/he is the one who returns from his/her mistake. Apologizing should be not only a responsibility but also an indicator of self-confidence. It should not be forgotten that conscientious accounting is a self-judgment. S/he can quickly apologize for stepping on someone else's feet, soiling his clothes, but s/he does not think of a full apology consisting of remorse, compensation, and repair for the person who has taken away a person's right, poisoned his life and tarnished his future.When the parent says that the child should apologize, a process will be initiated for the child to consider. If the child apologizes in front of his or her parent, who points to the necessity of this, it is an important step in the child's moral education, and this indicates that the child internalizes these norms and engages in independent moral accounting. Because s/he now realizes that a value s/he defends without dictating from the outside has been violated, and therefore, has the motivation to make an apology.Arrogance is the biggest obstacle to apologizing. In men-women relations, it can be seen that women are more easily able to apologize, they do not consider apologizing as an indicator of as powerlessness and insulted as men. A manager, a boss, a leader, or a president can delay or fail to realize that his/her authority and dignity will diminish when s/he apologizes to his/her subordinate and those under his/her command. Men in the family, teachers at school, managers in the institution, boss and so on leader and authority persons refrain from apologizing by going to show and bless what they say and do to legitimize the past, to forget or reject mistakes, to prevent them from being questioned morally. This tells us the importance of internalizing the understanding of apologetics as a social culture starting with the family.Individual mistakes should be apologized for in daily life, institutional errors, as well as for some unfortunate incidents. Apologies have the potential for establishing a suitable basis for the establishment of a culture of dialogue in inter-communal relations and sharing some common values and interests. Apologies can contribute significantly to the development of a culture of tolerance, cooperation, and peaceful coexistence among communities.When a defect requiring a committed apology, the event must be evaluated not only from a unilateral perspective, but from a whole context and sides so that the perpetrator can adopt the feelings and understanding of the victim.In the apology, there should be a strategy such as an expression of regret, accountability, taking responsibility, offering repairs, and making promises on not happening again. Repentance in religious traditions is similar to an apology. In the face of apology, the victim reduces negative feelings towards the offender by forgiving and repairs the relationship. Apologies are a reputation-protecting action for the victim, while a discreditable step is taking place for the wrong person. It is also important to forgive and protect the reputation of the person who made a mistake. Like the cultural past, gender causes men and women to choose different apology strategies. Various forms of apology are also influenced by factors such as age, income status, occupation, and ethnicity. The time to apologize, the environment, the mood of the interlocutor must be well calculated. If enough care is not given to them, the apology may not reach its purpose, and thus, there is no possibility of correcting the broken relationship. Since childhood, it is important to teach individuals that a person may have been guilty by making mistakes towards others, society and the environment. Also, individuals should be educated on apologizing from others when needed. The child should apologize when he/she makes a mistake by taking the model in his / her family and the people around him and should be forgiving in cases made against him/her. (shrink)

Kimi zaman akademik hayatımızı doğrudan etkileyen kararların kimler tarafından nerede ve nasıl alındığını bilemeyebiliriz. Kimi zaman da bilsek bile bu akademik toplumun şeffaf olduğu anlamına gelmeyebilir. Doktora sonrası yurda dönmeden önce, tezimi okuyan hocalarımdan “Orada seni anlayan birilerini bulabilecek misin?” gibi bir soru gelmişti. Sorunun doğru yanıtının ne olduğundan emin değildim; hala da değilim.

Knjiga je poglobljena analiza mutacije etike, do katere je prišlo z zamenjavo aristotelovske etike prave mere z moderno, kantovsko etiko zakona. Avtorica izpostavi kot osrednji problem obeh etik soočanje s čezmernostjo, da je namreč za etiko prave mere, ki se ravna po načelu ugodja, čezmernost obsojena kot zlo in izločena iz etike, narobe pa etika zakona ne priznava nobene mere, ker sam zakon prelomi z načelom ugodja. Vendar avtorica zamenjave etik ne obravnava zgolj v zgodovinski perspektivi, pač pa (...) raziskuje tudi potenciale obeh etik v globaliziranem svetu. Avtorica pri tem pokaže, da se glede tega vprašanja filozofija in psihoanaliza razhajata. Za filozofijo je atribut neskončnega pripisan volji. Zlom koncepta avtonomne volje zato etiko danes obsoja na bioetiko, to je, na obrambo gole somatičnosti. Narobe pa psihoanaliza, ki umešča neskončno v samo telo, namreč v užitek, nakazuje možnost nove etične paradigme, ki zagovarja nezastarljive pravice užitka, ne da bi podlegla pastem newageovske ideologije. (shrink)

Anvendt etik har i for ringe grad interesseret sig for de procedurale og refleksive aspekter ved det som i artiklen kaldes den forhandlede normdannelse. Diskursetikken således som den udvikles hos Jürgen Habermas kan fungere som teoretisk ramme for en sådan analyse. Artiklen præsenterer en undersøgelse af det svenske Gentekniknævn med henblik på at vise hvorledes den forhandlede normdannelse foregår i dette nævn. Artiklen konkluderer på baggrund heraf at den forhandlede normdannelse peger på et bredere politisk spørgsmål om mulighedsbetingelserne for (...) et deliberativt demokrati. I denne optik er anvendt etik ikke primært et spørgsmål om applicering af normer eller principper, men om studiet af mulighedsbetingelserne og formerne for en kollektiv evaluering af det normative grundlag for konkrete handlinger. (shrink)

Dette kapitel fokuserer på ’etik og patientinddragelse’, men søger med afsæt i devisen ‘sapere aude’ også at skabe interesse for filosofi og etik blandt sygeplejestuderende. Kapitlet er en opfordring til sygeplejestuderende om at betjene sig af egen forstand og finde mod til at filosofere over problematikker i forbindelse med patientinddragelse frem for at falde tilbage i umyndighedens bekvemmelighed og vente på at andre træder til. Kapitlet starter med at se nærmere på, hvordan patientinddragelse italesættes i vor tid efterfulgt (...) af en kort eksposition af to af oplysningstidens vigtigste libera- le filosoffer, herunder pligtetikeren Immanuel Kant og nytteetikeren John Stuart Mill, hvis syn på henholdsvis autonomi og frihed influerer debatten om patientinddragelse. Efterfølgende præsenteres og diskuteres to eksempler, hvor patientinddragelse og etik er i rampelyset. Mere specifikt rettes fokus på 1) etik, patientinddragelse og den psykiatriske patient og 2) etik, patientinddragelse og unge mennesker. Eksemplerne er udvalgte med henblik på at belyse, hvad der kan komme på spil i sundhedsfaglige situationer udspændt mellem individuel frihed, herunder også ideen om autonomi; sygehusvæsenet, inklusive personale, som autoritær vi- dens-institution/aktør og det etiske, herunder ideen om ’det gode’ eller efterstræbelsesværdige. Afslutningsvis argumenteres der for, at sundhedsarbejdere med blik for etik og patientinddragelse kan udgøre en positiv kraft for den inddragede patient, men at det kræver, at denne vover at være vis. Afsnit: Resume Patientinddragelse i vor tid Autonomi, frihed og patientinddragelse Etik, patientinddragelse og den psykiatriske patient Etik, patientinddragelse og den unge Afslutning . (shrink)

Med afsæt i Niklas Luhmanns systemteori og med eksempler inden for videnskab, kunst, økonomi m.m. argumenterer forfatteren for at der i dag ikke findes et etisk regelsæt som kan fortælle os hvad vi skal gøre og ikke gøre.

Ahlak ve müzik, tarih boyunca, insanlığın ortak bilinci tarafından bir araya getirilen insan faaliyetinin iki farklı alanıdır. Müzik aracığıyla insanın ruhsal durumunu etkilemeye yönelik sihirsel ve dinsel ritüeller buna örnektir. Ancak sadece Antik Yunanistan'da bu iki kavram birleştirilmiş, bir teoriye dönüşmüş ve bu teori felsefi bir doktrin olarak değerlendirilmiştir. Bu teorinin adı Ethos'tur. Bu kelime Yunanca Hqo? kelimesinden üretilmiş ve Etik kavramına hayat vermiştir.Antik Yunan filozofları Ethos teorisi çerçevesinde, armoni, ritim, mod, çalgı gibi müzik kategorilerini detaylı bir şekilde incelemişlerdir. (...) Bu müzik araçlarının, insanın ahlakına edebileceği etkiye yönelik değerlendirmelerinin sonucunda onların kullanımıyla ilgili önemli neticelere ulaşmışlardır. Ethos teorisinin önemli kısımlarından birisi olan müzik eğitimi; müziği, insanın ahlaki terbiyesinin en önemli aracı olarak değerlendirmektedir.Bu çalışmada Antik Yunan felsefesinde Ethos kavramı ve teorisinin tarihçesi aydınlatılmakta ve devlet, birey, eğitim ve müzik gibi kavramların etkileşimi araştırılmaktadır. Ayrıca bu çalışmada, müziğin etik ve eğitici cephesi detaylı bir şekilde aydınlatılmaktadır. (shrink)

Diogenes of Sinope, bilinen adıyla Diogenes ya da Sinoplu Diyojen’e yönelik yapılan bu çalışmada amacım, Dioegenes’in yaşamının, felsefi duruşunun ve benimsediği etik kuralların kapsamlı ve belgelenmiş bir şekilde sunulmasıdır. Diogenes’in hayatını ve öğretilerini güvenilir bir şekilde aktarmak aşırı derecede zordur, çünkü diğer antik filozoflardan ayrı olarak, onun yaşamına ilişkin güvenilir kaynaklar bulmak oldukça sınırlıdır. Ayrıca, fıçının içinde yaşayan bir Kinikli’ye yönelik ortaya konulmuş birçok kurmaca anekdot ile uğraşılması gerekmektedir. Güvenilir bilginin azlığı ve belgesiz atıfların yarattığı zorluklara rağmen, yine de (...) birçok kişinin hayalinde hayatta kalmayı başaran ünlü filozofun portresini ölümünden yirmi üç yüzyıl sonra yeniden inşa etmek mümkün gözükmektedir. Bu bağlamda, Diogenes’in yaşam tarzı ve felsefesine yönelik bilgiler verilecek, ardından temsil ettiği akım olan kinizmin temel öğretileri çeşitli kaynaklardan gösterilerek aktarılacaktır. Son olarak da, Diogenes’in Sinop kültürünün ve kültürel mirasımızın bir parçası olarak kabul edilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılacaktır. (shrink)

Hur bör vi bete oss mot livsformer som är väldigt annorlunda än vi? Spelar det någon roll att de är annorlunda? Spelar det någon roll hur annorlunda? Etiken sysslar med många olika frågor som alla har att göra med hur vi bör hantera det faktum att det vi gör (eller inte gör) påverkar andra än oss själv. En fråga för etiken gäller vad som gör en handling rätt. Är det till exempel effekterna av handlingen, avsikten med handlingen, eller ligger det (...) i själva handlingen som sådan? En annan fråga för etiken är vad som har värde och ytterligare en är vilka olika slags värden det finns. Den fråga vi framför allt skall ägna oss åt här har att göra med vem man behöver ta etisk hänsyn till när man handlar eller fattar beslut, och varför. Man brukar fråga: ”Vad krävs för att vara ett moraliskt objekt” eller ”vad krävs för att ha moralisk status”? Det är två olika sätt att ställa samma fråga. I vårt fall skall vi försöka ta reda på om extrema livsformer kan ha moralisk status, det vill säga om vi måste ta hänsyn till dem när vi handlar eller fattar beslut som påverkar dem. (shrink)

Wittgenstein Tractatus'ta anlamlı bir tümcenin işlevinin bir şey durumunu öne sürmek olduğunu belirtir ve böyle yapmayan bütün tümceleri anlam alanının dışına bırakır. Buna karşılık anlam alanının dışında kalan tümceler işlevsiz değildirler; onlar bir şeyleri gösterebilirler. Bu söylemek/göstermek ayrımı Tractatus için temel önemde olsa da ayrımın göstermek ile ilgili kısmını Wittgenstein yeterince açıklamaz. Bu yazıda bu kavramın özellikle de etik ve estetik söz konusu olduğunda bir bakış açısını göstermek olarak anlaşılabileceğini öne süreceğim. Algı çalışmalarında yaygın bir kavram olan bakış açısı, (...) dilbilim alanına özellikle metafor konusundaki çalışmalarla taşınmıştır. Bir metaforun belirli bir bakış açısı etkisi yaptığı sıklıkla söylenir. Wittgenstein'ın "göstermek" derken anlatmak istediği bir bakış açısı kazandırmak olarak yorumlanabilir. -/- In Tractatus, Wittgenstein states that the function of a meaningful sentence is to assert a state of affairs and excludes all sentences that do not do so from the realm of meaning. Sentences outside the realm of meaning, however, are not useless; they can show something. Although this saying/showing distinction is of fundamental importance for Tractatus, Wittgenstein does not clearly explain the part of the distinction related to showing. In this paper I will argue that this notion can be understood, especially in the case of ethics and aesthetics, as showing an aspect. Aspect, which is a widely used notion in perception studies, has been carried to the field of linguistics, especially with studies on metaphor. It is often said that a metaphor makes an aspectual effect. What Wittgenstein meant by "showing" can be interpreted as making someone recognise an aspect. (shrink)