Qism 1. Muqaddimat al-maḥqūq. al-Manṭiq. 1960.--Qism 2. al-Ṭabīʻīyāt. al-Ṭabʻah 2, [1968].--Qism 3. al-Ilahīyāt. al-Ṭabʻah 2. 1966.--Qism 4. al-Taṣawwuf. al-Ṭabʻah 2. 1968.

Respect for personal autonomy in decision making is one of the four ethical principles in medical circumstances. This paper aims to present evidence that can be considered good exemplars in the clarification of the ethical viewpoints of the western and Shi’i Islamic perspectives on this issue. The method followed was originally a search in international indexing services in April 2016. Our findings point towards various controversies on individuals’ autonomy lead to different decision making outcomes by health workers in both different (...) traditions. We concluded that although Shi’i Islamic jurisprudence does not seem to allow for personal autonomy in the sense it is understood in a western context, evidence indicates that Shi’i Islamic jurisprudence respects personal autonomy. (shrink)

Bóg i człowiek oraz relacja zachodząca między nimi to główne pola zainteresowań brytyjskiego myśliciela oświeceniowego George’a Berkeleya (1685-1753). Niniejsza monografia podejmuje próbę analizy rozważań filozofa w tym względzie w perspektywie problemów rozpatrywanych na gruncie filozofii moralnej i społecznej. W ten sposób sięga ona poza obszar znanych polskiemu czytelnikowi analiz metafizyczno-epistemologicznych autora Traktatu o zasadach poznania ludzkiego (1710). Rekonstrukcja i analiza myśli moralnej i społecznej Berkeleya uwzględnia trzy okresy jego pisarstwa, tj. brytyjski, amerykański i irlandzki, i jest dokonywana przez pryzmat zjawiska (...) patriotyzmu brytyjskiego i irlandzkiego w XVIII wieku. (shrink)

Artykuł stawia dwa pytania: jaki rodzaj etyki ekologicznej daje się wyprowadzić z posthumanistycznej refleksji i jak taka etyka mogłaby działać w konkretnej przestrzeni – ogrodzie działkowym. Interesuje mnie pole teoretyczne, kt.re wyznacza troska i namysł nad światem poza człowiekiem. Jako punktu wyjścia używam schematu trzech traum opisanego przez Zygmunta Freuda. Sytuacja człowieka po trzech traumach odczytana zostaje jako krajobraz postapokaliptyczny, w którym możliwe jest budowanie nowej etyki ekologicznej. Omawiając spektrum posthumanizmu, zwracam uwagę na problem granicy i dualizmu. Oprócz wskazania przykład.w (...) etycznych praktyk ogrodniczych, proponuję, aby w proces kształtowania struktury ogrodu włączyć śmierć ogrodników. (shrink)

Artykuł jest próbą sformułowania fenomenologii solidarności jako zjawiska społecznego. Autor odróżnia solidaryzację subiektywną od intersubiektywnej, podkreślając, że w tym drugim przypadku ma się do czynienia z konstytucją grup. Artykuł jest podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej z nich analizuje się tzw. problem mostu, czyli prezentuje się zasadność przejścia od analizy solidaryzacji subiektywnej do intersubiektywnej. Punktem wyjścia są przy tym teorie Ingardena i Tischnera. Następnie prezentuje się opis struktury i elementów solidarności jako aktu złożonego. Na tej podstawie autor formułuje zarys (...) alternatywnego ujęcia solidarności jako konstytucji grup i odniesienia się do świata jako wspólnego. (shrink)

Borden Parker Bowne was the founder of the School of Philosophy in Boston, taught there for more than a generation, and made a lasting impression on American philosophy. During Bowne’s career at Boston University (from 1876 until his death 1910), many of his students, who later also became professors in different areas, were inspired by his thinking and his person. His basic conviction is that it is the human person that is at the basis of Ontology and Ethics : the (...) person that preserves its identity within change thanks to memory; the person that is active in knowing and choosing; the person that acts deliberately towards values; the person that thinks – all these at least potentially. The purpose of the article is to examine Bowne’s metaphysics, i.e. the roots of his view of Personalism. What emerges is his idea of existence in general and of human existence in particular. This is done also historically, by examining some earlier views of man and reality in general, which were the background for Bowne’s specific ideas. He begins from his idea of existence as active and self-determining, and of nature as activated by the intellect and will of God, the Most-High Person. That is why the human person has the attributes of awareness and self-awareness, freedom and the ability to act, and self-control. The connection of Bowne’s Personalism with idealism also presents the problem of how do we come to discover the notion of person, which is not from simple experience of reality, but is rather developed or postulated. For Bowne the model for the notion of person is the Person of God. If we look at reality from the perspective of God-Person (Person par excellence), there is the danger of theologizing Philosophical Anthropology, and a reality of Bowne’s metaphysics, which wasn’t very popular among many philosophers. Nonetheless Bowne’s ideas were positively received by the Church in America, and were used for many years as the model for defending the Christian world-view against the attacks of naturalism. In that context, his Personalism effectively fulfilled its role, showing the human person to be a spiritual being, ultimately coming from God, the Most-High Person. (shrink)

L'auteur de ce livre est depuis longtemps professeur de philosophie de l'homme a la Faculte de Philosophie de la Compagnie de Jesus a Cracovie. II a publie notamment deux ouvrages collectifs sur ce sujet: Czlowiek i swiat [L'homme et le monde], Cracovie 1972, et Człowiek - istnienie i działanie [L'homme - son existence et son agir], Cracovie 1974. Apres l'Avant-propos et la Bibliographie, ce livre contient 3 parties inegales: 1) Questions preliminaires; 2) L'histoire de la philosophie de l'homme; 3) Principaux (...) problemes de la philosophie de l'homme. (shrink)

L'auteur de ce livre est depuis longtemps professeur de philosophie de l'homme a la Faculte de Philosophie de la Compagnie de Jesus a Cracovie. II a publie notamment deux ouvrages collectifs sur ce sujet: Czlowiek i swiat [L'homme et le monde], Cracovie 1972, et Człowiek - istnienie i działanie [L'homme - son existence et son agir], Cracovie 1974. Apres l'Avant-propos et la Bibliographie, ce livre contient 3 parties inegales: 1) Questions preliminaires; 2) L'histoire de la philosophie de l'homme; 3) Principaux (...) problemes de la philosophie de l'homme. (shrink)

Zasadnicza problematyka książki została podzielona na dwie części, uwzględniające tradycyjny podział na filozofię przyrody nieożywionej i filozofię przyrody ożywionej. Zastosowanie wspomnianego podziału jest uzasadnione zarówno charakterem bytów przyrodniczych, jak i dotychczasową literaturą przedmiotu. Te części poprzedzone zostały omówieniem zagadnień metodologicznych związanych z uprawianiem filozofii przyrody. Czwartą, dodatkową część publikacji, zatytułowaną Tajemnice przyrody, stanowią refleksje nad całością świata przyrodniczego ułożone w filozoficzny tryptyk: Przypadek, Cud, Sens. Są one próbą poszukiwania odpowiedzi na najbardziej podstawowe pytania, które pojawiają się na styku badań przyrodoznawstwa, (...) refleksji filozoficzno-przyrodniczej i teologii przyrody. (shrink)

Celem niniejszej pracy jest zastosowanie wizji „Lewiatana” Thomasa Hobbesa do koncepcji superinteligencji lub nadludzkiej inteligencji, które dyskutowane jest wśród transhumanistów i poruszone jest przez takich filozofów i futurologów jak między innymi Nick Bostrom, Stanisław Lem, albo Ray Kurzweil. Inspiracją mojej pracy były pytania w rodzaju: „kiedy człowiek przestaje być autonomicznym podmiotem?” albo „czy człowiek w ogóle może być samodzielny?”. Niemniej jednak wydaje mi się, że takie pytania mogą się pojawić wtedy, kiedy człowieka rozpoznamy jako zwierzę polityczne (politikon zoon w sensie (...) Arystotelesowskim). Albowiem trudno wyobrażać sobie wyłonienie pojęcia polityki wobec człowieka samotnego, to znaczy w izolacji od innych ludzi i bez odniesienia się lub ustosunkowania się do nich. Będę argumentował z perspektywy historyka ewolucyjnego. Za badaczy posiadających wkład do takiego stanowiska można uznać Karola Darwina, Samuela Butlera, George’a Dysona i szczególnie Yuvala Noaha Harariego. Opieram się głównie na pracach dwóch ostatnich. (shrink)

Zagadnienie pochodzenia życia stanowi przedmiot ludzkich dociekań od wieków. Wszystkie istniejące poglądy na ten temat można przyporządkować do różnych obszarów ludzkiej wiedzy o świecie: nauk przyrodniczych, filozofii, teologii. Warto przyjrzeć się im bliżej i spróbować uporządkować je według określonej typologii. Można wówczas dostrzec istniejące między nimi powiązania i relacje, które wskazują na charakter tych poglądów. Różnice między istniejącymi współcześnie teoriami biogenezy, występujące na gruncie przyrodniczym, zostaną przedstawione jako drugorzędne w porównaniu z różnicami wynikającymi z filozoficznych założeń leżących u podstaw badań (...) nad genezą życia. Propozycja uporządkowania i klasyfikacji różnego rodzaju teorii genezy życia umożliwia wyodrębnienie koncepcji określonego typu: teistycznych, filozoficznych i przyrodniczych oraz porównanie ich ze sobą. Najbardziej ogólny podział w tym zakresie pozwala na wyróżnienie koncepcji metafizycznych i koncepcji przyrodniczych. Niektóre z nich odpowiadają na pytanie o powstanie życia w ogóle, a inne dotyczą jedynie kwestii pochodzenia życia na Ziemi. W perspektywie współczesnych badań naukowych na temat pochodzenia życia wydaje się interesujące, że dwie główne historyczne idee dotyczące problemu powstania życia, samorództwo i panspermia, wciąż są obecne w założeniach wspomnianych teorii, oczywiście w zmodyfikowanej postaci. Artykuł stanowi omówienie i wyjaśnienie proponowanego schematu klasyfikacji głównych typów teorii na temat pochodzenia życia, w którym kluczową rolę odgrywa kryterium natury filozoficznej. Jednym z najważniejszych pytań, na które wspomniany schemat dostarcza odpowiedzi, jest pytanie o to, które z filozoficznych założeń obecne w przyrodniczych teoriach biogenezy okazały się trwałe mimo zmian i różnic występujących w ich warstwie ściśle przyrodniczej. (shrink)

L'auteur de ce livre est depuis longtemps professeur de philosophie de I'homme a la Faculte de Philosophie de l'Ecole Universitaire de Philosophie et de Pedagogie Ignatianum a Cracovie. II a publie notamment deux ouvrages collectifs sur ce sujet: Człowiek i świat [L'homme et le monde], Cracovie 1972, et Człowiek - istnienie i działanie [L'homme - son existence et son agir], Cracovie 1974. La philosophie de l'homme est un manuel universitaire, destine surtout aux etudiants de ladite Faculte. La premiere edition de (...) ce manuel a paru a Cracovie en 1995 et la deuxieme - en 1996. Apres l'Avant-propos et la Bibliographie, ce livre contient 4 parties inegales : 1) Questions preliminaires ; 2) L'histoire de l'antropologie philosophique ; 3) Principaux problemes de la philosophie de l'homme ; 4. Anthologie de textes concernant l'homme. (shrink)

L'auteur de ce livre est depuis longtemps professeur de philosophie de I'homme a la Faculte de Philosophie de l'Ecole Universitaire de Philosophie et de Pedagogie Ignatianum a Cracovie. II a publie notamment deux ouvrages collectifs sur ce sujet: Człowiek i świat [L'homme et le monde], Cracovie 1972, et Człowiek - istnienie i działanie [L'homme - son existence et son agir], Cracovie 1974. La philosophie de l'homme est un manuel universitaire, destine surtout aux etudiants de ladite Faculte. La premiere edition de (...) ce manuel a paru a Cracovie en 1995 et la deuxieme - en 1996. Apres l'Avant-propos et la Bibliographie, ce livre contient 4 parties inegales : 1) Questions preliminaires ; 2) L'histoire de l'antropologie philosophique ; 3) Principaux problemes de la philosophie de l'homme ; 4. Anthologie de textes concernant l'homme. (shrink)

The advent of the sharing/gig economy has created new forms of employment embedded in new labor practices. Advocates of the sharing economy frame it in salutary terms, lauding its sustainability, decentralization, and employment-generation capabilities. The workers of the gig economy are seen as independent contractors under law rather than employees, and the owners of the gig economy platforms celebrate this categorization as a form of entrepreneurship. In this paper, we use insights from the entrepreneurship literature to examine this claim critically. (...) Taking Uber as an exemplar, we look at the arguments behind the company’s contention that its drivers are actually “partners” who are engaged in entrepreneurship, and demonstrate why these claims are problematic. We utilize a stakeholders’ theory framework that initiates a dialogue between ethics and entrepreneurship in order to focus on the mechanisms that help ensure ethical practices in the sharing economy and to examine the efficacy of these mechanisms. We also discuss the role of the entrepreneurship literature in promoting entrepreneurial behaviors that lead to income inequality. We conclude by arguing that the sharing economy reflects the intensification of an ongoing neoliberal trend that misuses the concept of entrepreneurship in order to justify certain forms of employment practices, and make a case for regulatory oversight. (shrink)

The purpose of the article is to collect and arrange considerations and views expressed so far about same aspects of professional ethics. Moreover, the article attempts to give a sociological view of these problems. At this stage the author makes same terminological remarks; for instance, she proposes to distinguish between the concepts of „professional ethics” and „professional morality”, which are often used alternatively. By professional ethics we mean a totality of principles of action formulated by certain individuals or groups, often (...) in a form of tenets which should be obligatory for a profession. The author proposes to split the professional morality into two groups: a) the accepted professional morality which includes all moral norms and evaluations valid among people of a given profession with regard to the fulfilment of their professional functions, b) the represented professional morality, i.e. behaviours which are subject to moral evaluation and actually take place in a certain professional group. The author is primarily interested in the professional ethics and in the specific tenets formulated by professional groups and accepted by them. In this connection the following problems are emphasized. (shrink)

My project of cultural ontology aims at a specific modification of Heidegger’s ontology of being, which enables the analysis of historical communal being and the cultural nature of all ways of being. In the first part I shall consider: the motives for using an expression ’cultural ontology,’ arguments for the necessity of overcoming phenomenological analysis toward ontological philosophizing, and reasons for going beyond the analytic of Dasein toward ontological analysis of communities and human history. A sociohistorical ontology must be, finally, (...) transformed into a cultural ontology because all ways of being, human and non-human alike, are cultural in their constitution. As a starting point for the ontological exposition of culture I also discuss pre-ontological, e.g. scientific, views of culture and take up the question whether a cultural ontology can be useful for them. (shrink)