Because of the coronavirus pandemic, reminders of death are particularly salient. Although much terror management theory research demonstrates that people engage in defensive tactics to manage mortality awareness, other work shows that existential concerns can motivate growth-oriented actions to improve health. The present study explored the associative link between coronavirus anxieties, fear of death, and participants' well-being. Results, using structural equation modeling, found that increased mortality concerns stemming from COVID-19 were associated with heightened benefit finding from the pandemic. Increased benefit (...) finding, in turn, was related to higher life satisfaction, meaning in life, self-esteem, resilience, and vitality while also correlating negatively with depression and stress scores. There was no evidence for reverse mediation in that fear of mortality did not predict well-being through coronavirus worries. Overall, although many persons have experienced mental health concerns as a function of the COVID-19 pandemic, our findings demonstrate positive benefits that paradoxically follow in terms of an increased appreciation of life, improved relationships, and better health. (shrink)

Although previous research has shown that there exist individual and cross-linguistic differences in planning strategies during language production, little is known about how such individual differences might vary depending on which language a speaker is planning. The present series of studies examines individual differences in planning strategies exhibited by speakers of American English, French, and German. Participants were asked to describe images on a computer monitor while their eye movements were monitored. In addition, we measured participants' working memory capacity and (...) speed of processing. The results indicate that in the present study, English and German were planned less incrementally prior to speech onset compared to French, which was planned more incrementally. Crucially, speed of processing predicted the scope of planning for French speakers, but not for English or German speakers. These results suggest that the different planning strategies that are invoked by syntactic choices available in different languages are associated with the tendency for speakers to rely on different cognitive support systems as they plan sentences. (shrink)

When we read narrative texts such as novels and newspaper articles, we segment information presented in such texts into discrete events, with distinct boundaries between those events. But do our eyes reflect this event structure while reading? This study examines whether eye movements during the reading of discourse reveal how readers respond online to event structure. Participants read narrative passages as we monitored their eye movements. Several measures revealed that event structure predicted eye movements. In two experiments, we found that (...) both early and overall reading times were longer for event boundaries. We also found that regressive saccades were more likely to land on event boundaries, but that readers were less likely to regress out of an event boundary. Experiment 2 also demonstrated that tracking event structure carries a working memory load. Eye movements provide a rich set of online data to test the cognitive reality of event segmentation during reading. (shrink)

Rad razmatra predavanja o globalnoj etici koje je držao John Dewey tijekom svojih međunarodnih putovanja, posebno tijekom dvije godine koje je proveo u Kini . Tvrdim da je Deweyev naturalizam, utemeljen na uvažavanju načina na koje se djelo Charlesa Darwina može primijeniti u humanističkim disciplinama, pruža modele za međukulturalnu etičku diskusiju. Smatram da se neke prepreke uvažavanju Deweyevog doprinosa globalnoj etici mogu naći u pogrešnim čitanjima i krivim interpretacijama njegovog djela, poput onih koje je razvio Roberto M. Unger. Naposljetku, smatram (...) da postoji mala vjerojatnost pojave globalne etike sve dok ljudi ne nadiđu uske nad-naturalističke i ne-naturalističke dogme i ne prihvate naturalističke svjetonazore. (shrink)

W epistemologii aż do XX wieku, najbardziej rozpowszechniony pogląd dotyczący wiedzy głosił, że musi ona posiadać niepodważalne podstawy, w przeciwnym wypadku w jej uzasadnianiu popadlibyśmy w regres w nieskończoność. Takie stanowisko zostało nazwane fundamentalizmem i spotkało się z szeroką krytyką. W latach siedemdziesiątych w teorii poznania powstał nowy kierunek – eksternalizm. Jego twórcy odeszli od tradycyjnego rozumienia wiedzy i odrzucili podstawowe założenia przyjmowane przez fundamentalistów jak i niektórych z ich krytyków. Ciekawą krytykę fundamentalizmu zaprezentował John Langshaw Austin, który dominował na (...) filozoficznej scenie Oxfordu w latach pięćdziesiatych ubiegłego wieku. Z uwagi na to, że większość swojego krótkiego życia poświęcił nauczaniu, opublikował tylko kilka artykułów. Tekst Zmysły i przedmioty zmysłowe, na którym, w sporej mierze, opieram interpretację poglądów Austina, został opublikowany po jego śmierci i jest rekonstrukcją notatek filozofa do prowadzonych przez niego wykładów. Austin znany jest w Polsce przede wszystkim jako filozof języka, twórca teorii aktów mowy. Poruszał on jednak także niektóre z kluczowych zagadnień teorii poznania, o czym często się zapomina. W niniejszej pracy rekonstruuję poglądy Austina, przedstawiając je jako pewną wersję antyfundamentalizmu oraz wskazuję na niektóre wspólne cechy jego koncepcji i teorii eksternalizmu epistemologicznego. (shrink)

Celem artykułu jest prezentacja i ocena argumentacji na rzecz potrzeby tolerancji religijnej, jaką znajdujemy w Liście o tolerancji Johna Locke’a. Pojęcie tolerancji zostało wypracowane przez angielskiego filozofa w odniesieniu do politycznej zasady cuius regio, eius religio, sformułowanej expressis verbis na Zjeździe w Augsburgu w 1555 r., ale znacznie wcześniej zastosowanej w Anglii za rządów króla Henryka VIII. Locke pokazał, że podporządkowanie religii bieżącej polityce było fatalnym błędem politycznym. W latach 1530-1689 spowodowało to państwowy terror, wrzenie społeczne i wyraźną deprecjację (...) religii chrześcijańskiej. Król stał się najwyższym zwierzchnikiem Kościoła w Anglii, decydował o formach kultu i o dogmatycznym kształcie oficjalnej religii. Rządy oparte na zasadzie cuius regio, eius religio z definicji były nietolerancyjne wobec „niepaństwowych” grup wyznaniowych. Ich przekonania religijne były spychane do sfery życia prywatnego, pozostając z punktu widzenia prawa nielegalnymi. Przeciwnicy władzy królewskiej byli wykluczani ze sfery publicznej, więzieni, a nawet skazywani na karę śmierci. John Locke był pierwszym europejskim myślicielem, który do końca pojął istotę tego skrajnie niebezpiecznego i politycznie kosztownego błędu, popełnionego przez króla Henryka VIII i jego następców. Wywołując swoimi tekstami szerokie dyskusje o potrzebie tolerancji, znacząco przyczynił się do politycznego, społecznego i religijnego pokoju w Anglii.Pierwotnym celem Johna Locke’a nie był projekt ogólnie akceptowanej tolerancji religijnej. Mimo pewnych sympatii dla socynian, angielski myśliciel nie miał skłonności irenistycznych. Nie chciał uczestniczyć w opracowywaniu międzyreligijnego teologicznego minimum, możliwego do zaakceptowania przez wszystkie strony religijnego sporu. Locke jako filozof polityki odpowiedział na potrzebę swoich czasów. Głównym problemem było wyjście Anglii ze stanu permanentnego wrzenia, krwawych konfliktów i ciągłych ideologicznych dysput, powodujących wzrost nienawiści religijnych i politycznych, i zaprowadzenie trwałego pokoju społecznego. Jego koncepcja tolerancji miała przede wszystkim znaczenie historyczne, ale do pewnego stopnia przyczyniła się także do rozwoju europejskiej demokracji. (shrink)

Studie se zabývá analýzou politické teorie modu vivendi britského politického filosofa Johna Graye, přičemž za její hlavní cíl lze považovat především určení autorovy ideologické pozice v kontextu liberálního myšlení, jakož i posouzení koherence Grayovy teorie s koncepcí liberalismu strachu. Na základě kritické reflexe převažujícího univerzalistického pojetí liberalismu článek identifikuje a analyzuje stěžejní atributy Grayova specifického uchopení liberální teorie v podobě ideálu modu vivendi, etické teorie hodnotového pluralismu, univerzálního minima a hodnoty tolerance. V návaznosti na tuto identifikaci je následně zkoumán (...) i etický rozměr Grayovy politické teorie, jehož charakteristika umožňuje zhodnotit, do jaké míry lze autorovu teorii interpretovat v kontextu liberálního myšlení. V této souvislosti se studie rovněž snaží ukotvit Grayovu tvorbu v širším rámci alternativních projektů liberální teorie, když usiluje o prokázání principiálních paralel mezi Grayovým politickým modelem a politickým myšlením Bernarda Williamse jakožto stěžejním představitelem tzv. liberalismu strachu. Výzkum těchto paralel pak přispívá především k nastolení otázek souvisejících s možností důsledného odlišování politické a morální teorie a chápání konfliktu jakožto neodmyslitelné součásti politické reality v rámci současného liberalismu. The paper aims to analyse the political theory of modus vivendi by political philosopher John Gray and to determine the ideological standpoints of Gray's theory within the context of liberal thought as well as to assess its coherence with the concept of liberalism of fear. On the basis of a critical reflection of the prevailing universalistic conception of liberalism, the study identifies and analyses essential attributes of Gray's specific but controversial political theory: the ideal of modus vivendi; ethical theory of value pluralism; universal minimum and the value of toleration. Having interpreted all those main parts of the concept, the study is supposed to clarify also the ethical dimension of Gray's theory which makes it possible to decide to what extent the author might be identified as a liberal thinker. In this regard, the study endeavours to embed Gray's thought in a broader framework of alternative projects of liberal theory by demonstrating fundamental parallels between Gray's model and political thought of Bernard Williams as the main theoretician of liberalism of fear. Investigations of those parallels thus contributes towards articulating questions concerning the possibility of consistently distinguishing between the political and the moral theory as well as perception of a conflict as an ineradicable part of political reality in the framework of contemporary liberalism. (shrink)

Kluczowym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie o proponowaną przez Johna Lachsa filozofię. Według niego, stoicki pragmatyzm łączy pełną akceptacji skromność stoików z poszukiwaniem ulepszeń propagowanym przez pragmatystów. Teoria ta odzwierciedla podejście ludzi, którzy dążą do lepszego życia ale gdy wszystko zawodzi gotowi są przyjąć zastaną rzeczywistość. Zdaniem Lachsa, stoicyzm i pragmatyzm uzupełniają się wzajemnie. Razem w zestawie mogą służyć jako poradnik cenny dla planowania społecznego i indywidualnego życia. W moim tekście skrótowo przedstawiona zostaje struktura książki Stoicki pragmatyzm, argumenty (...) przemawiające za mariażem stoicyzmu z pragmatyzmem oraz zagadnienia z nim związane. Za przyjęciem stoickiego pragmatyzmu przemawiają błędy w podejściu pragmatycznym, niewłaściwe przeciwstawianie aktywnego pragmatyzmu pasywnemu stoicyzmowi oraz fakt, że każda zmiana na lepsze zakłada istnienie pewnych niezmiennych czynników. Wniosek płynący z tych rozważań jest taki, że zarówno stoicyzm, jak i pragmatyzm ujmuje tylko część prawdy o kondycji ludzkiej dlatego, by ująć ją w całości, potrzebują siebie nawzajem. Wolność, odpowiedzialność, miejsce jednostki w społeczeństwie i radość to pozostałe podejmowane przeze mnie problemy. Są to kwestie, które w moim przekonaniu pozwalają lepiej zrozumieć koncepcję stoickiego pragmatyzmu oraz znaczenie, jakie według Lachsa może mieć w życiu człowieka. (shrink)

John Locke’s medical interests resulted in several short texts in which he criticizes two theoretical conceptions of his days, paracelsianism and galenism. Two of the texts – ‘ Morbus’ and ‘ Anatomia’ – show the influence of Thomas Sydenham on Locke’s understanding of medicine which can be summarized as a turn towards clinical medicine and empirical investigations. The article reconstructs this early stage of the development of Locke’s standpoint leading to ‘ An Essay Concerning Human Understanding’.

Tekst govori o Milbankovom poimanju kulture kao donologije. Namjera je autora da se tematizira hermeneutička dispozicija i metafizička vizija projekta poznatijeg pod nazivom ‘Radikalna ortodoksija’ unutar kojeg John Milbank ima ulogu neformalnog voditelja. Nakon kratkog odgovora na pitanje što je ‘Radikalna ortodoksija’ dolazimo do njihove kritike modernizma, pogotovo onog dijela koji se odnosi na kulturu. Nakon toga predstavljamo Milbankovo promišljanje o postmodernoj kulturi i njegovu kritiku kulture kao donologije. Pored Deleuze i Gauttarija najvažniji autor za Milbanka jest Augustin kojeg on (...) iščitava i tumači pomoću participativno doksološkog diskursa u kontekstu postmoderne teorije.This text is about Milbank’s concept of culture as donology. Intention of author is present hermeneutical disposition and metaphysical vision of project very well known as Radical Orthodoxy. John Milbank is informal leader of the project. After short explanation what is Radical Orthodoxy all about, we came to their critique of modernity, especially this part of critique which is concerned with a culture. After that critique we will shortly introduce Milbank’s insights on postmodern culture and his critique of culture as donology. Most important authors for Milbank are not only Deleuze and Gauttary but also in first place Augustine Aurelius. Milbank reads and interprets Augustine with the help of participative doxolological discourse in context of postmodern theory. (shrink)

Artykuł jest próbą naszkicowania ideału człowieka według J.S. Milla. Omawia cechy, które zdaniem tego filozofa powinna posiadać wartościowa jednostka. Przedstawia proces samodoskonalenia się ludzi oraz przeszkody, jakie napotykają na tej drodze. Prezentuje również stanowisko Milla w sprawie możliwości realizacji jego wizji człowieka w kontekście oceny współczesnego mu społeczeństwa.

The paper seeks to give an ontological account of idea as mental content in the philosophy of John Locke. The foundation on which to place and polarise philosophical standpoints with regard to this issue is the 17th- century controversy between J. Locke and N. Malebranche with respect to the genesis of human knowledge. Showing the foundation of this controversy, as expressed in the polemic work of Locke entitled An Examination of P. Malebranche\'s Opinion of Seeing All Things in God, I (...) shall outline two possible approaches to our mental contents, namely the psychologistic and anti-psychologistic ones. In this perspective Locke is a representative of the first standpoint, whereas Malebranche of the second. In the psychologistic approach, the content of our conscious acts (or according to 17th-century Cartesian philosophy ideas) is exclusively an internalelement of this consciousness. On the contrary – in the case of the anti- psychologistic characteristation, the content of our consciousness is described as ontologically antonomous, i.e. as independent from thr knowing subject. Following the analyses of An Examination, I obtain additional arguments on behalf of the psychologistic interpretation of Locke\'s conception of idea (expressed, among others, by J. Yolton and M. Ayers), contrary to the anti-psychologistic approaches (claimed by, among others, T. Reid, R. McRae, and N. Jolley). (shrink)

translation of Arnold Berleant's "Engaging Dewey...".

Zdaniem Johna Macmurray, teoretyczny i egocentryczny charakter tradycyjnej filozofii byl źródłem subiektywizmu i dualistycznego postrzegania rzeczywistości, co w konsekwencji prowadziło do zafałszowania obrazu świata, człowieka i Boga. W swej filozoficznej karierze Macmurray bardzo wcześnie, bo już w latach trzydziestych zdał sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jakie dualistyczne myślenie niosło ze sobą dla osobowego życia ludzkości, a w konsekwencji i dla wiary religijnej. Kulturowym i społecznym skutkiem dualistycznych sposobów myślenia w filozofii, teologii, sztuce i nauce było bowiem zaznaczające się na coraz (...) większą skalę w międzywojennej Europie osłabienie integralności życia osobowego, a tym samym zarzucenie wiary religijnej i przyjęcie światopoglądu ateistycznego. Dlatego też już od początku swojej filozoficznej refleksji postawił on sobie za cel rozpoznanie filozoficznych żródeł i nurtów myślenia, które charakteryzowały współczesny okres historii i zniekształcały rozumienie osoby i życia osobowego. Jego poszukiwania doprowadziły go do przekonania, że głównym źródłem myślenia subiektywistycznego we współczesnej filozofii jest filozofia kartezjanska oraz jej kontynuacja w kantyzmie i nurtach filozoficznych z niego się wywodzących. (shrink)

Zdaniem Johna Macmurray, teoretyczny i egocentryczny charakter tradycyjnej filozofii byl źródłem subiektywizmu i dualistycznego postrzegania rzeczywistości, co w konsekwencji prowadziło do zafałszowania obrazu świata, człowieka i Boga. W swej filozoficznej karierze Macmurray bardzo wcześnie, bo już w latach trzydziestych zdał sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jakie dualistyczne myślenie niosło ze sobą dla osobowego życia ludzkości, a w konsekwencji i dla wiary religijnej. Kulturowym i społecznym skutkiem dualistycznych sposobów myślenia w filozofii, teologii, sztuce i nauce było bowiem zaznaczające się na coraz (...) większą skalę w międzywojennej Europie osłabienie integralności życia osobowego, a tym samym zarzucenie wiary religijnej i przyjęcie światopoglądu ateistycznego. Dlatego też już od początku swojej filozoficznej refleksji postawił on sobie za cel rozpoznanie filozoficznych żródeł i nurtów myślenia, które charakteryzowały współczesny okres historii i zniekształcały rozumienie osoby i życia osobowego. Jego poszukiwania doprowadziły go do przekonania, że głównym źródłem myślenia subiektywistycznego we współczesnej filozofii jest filozofia kartezjanska oraz jej kontynuacja w kantyzmie i nurtach filozoficznych z niego się wywodzących. (shrink)