Artykuł przedstawia krótką analizę krytyczną wybranych pism z czasów cywilizacji sumeryjskiej w kontekście wiedzy filozoficznej. Tekst podzielony jest na dwie części. Pierwsza odnosi się do refleksji sumeryjskiej z zakresu etyki, druga dotyczy wiedzy o świecie zewnętrznym. Bez wątpienia refleksja sumeryjska miała jedynie formułę wiedzy praktycznej, jednak niektóre jej fragmenty wpisują się w kurs przyszłej filozofii.

Tekst stanowi.prezentację historii refle­ksji bioetycznej i jej glównych zagadnień wy­rażonych w sześciu grupach tematycznych: problematyce prokreacji, eugenice, trans­plantologii, terapii śmierci i umieraniu, sto­sunku do zwierząt.

Review of the book Między humanistyką a przyrodoznawstwem. Od podstaw psychologii do eksperymentalnej psychologii klinicznej [Between humanities and natural science. From basics of psychology to experimental clinical psychology] including a collection of works by Andrzej Lewicki, as well as an introduction to them.

Głównym przedmiotem tekstu jest prezentacja różnych mutacji tej teleologicznej teorii etycznej. Wywodzący się z klasycznego utylitaryzmu konsekwencjalizm posegregowany został według kilkunastu różnych kryteriów. Ukazany zarys uzupełniono też zestawieniem zalet i wad przypisywanych tej teorii.

Przedmiotem artykułu jest paradoks fikcji. Prezentuję wybrane najważniejsze próby jego wyjaśnienia i rozwiązania. Twierdzę, że ów paradoks wynika z przyjęcia silnego założenia, że do powstania reakcji emocjonalnej niezbędne jest przekonanie o realnym istnieniu czegoś. Przekonanie to wcale nie jest jednak konieczne — można bać się, że p, a równocześnie nie mieć silnego przekonania, że p. Wystarczy posiadać określoną myśl. Bronię tezy, że nasze reakcje emocjonalne zapośredniczone są przez umysł i jego reprezentacyjno-treściowe wyposażenie. Ze względu na skromne piśmiennictwo poświęcone temu tematowi (...) w języku polskim artykuł został napisany w języku rodzimym autora. Artykuł ma zatem charakter edukacyjny i przede wszystkim popularyzacyjny. (shrink)

The steady growth of the number of DNA tests offered results in the discussion on the ethical aspects of these tests becoming increasingly lively and multifaceted. This text provides an overview of selected issues concerning the characteristics, protection and quality of the information acquired as a result of carrying out DNA tests. I discuss the salient points in the debates on the possibility to justify the so-called genetic exceptionalism, and the ways of specifying the scope of the principle of confidentiality (...) that protects the privacy of the information given by the subject. The final part of the article features the discussion on the importance of the possibility to use the information, acquired from these tests, in practice – for making decisions about the introduction of new kinds of tests for the clinical application. (shrink)

Celem artykułu jest krytyka kilku popularnych argumentów przeciwko wykorzystywaniu współczesnych osiągnięć biomedycznych do poprawiania ludzkiej kondycji fizycznej lub umysłowej. Na przykładzie prac Habermasa, Sandela, Fukuyamy omówię trzy argumenty tego typu odwołujące się do: 1) autonomii; 2) życia jako daru; 3) naturalnej równowagi. Na koniec pokażę, że sprzeciw względem niektórych propozycji biomedycznego polepszenia kondycji ludzkiej może być wynikiem swoistego błędu poznawczego, który psychologowie określają jako efekt status quo.

Artykuł jest celnym przeglądem metod dowodzenia twierdzeń o stopniach maksymalności i rezultatów uzyskanych w tej dziedzinie do 1979 r.

[Przekład] W artykule dokonano przeglądu historiografii immunologii od 1999 roku, co w pewnym stopniu jest odpowiedzią na stanowisko takich historyków jak Thomas Söderqvist, którzy twierdzili, że to pole badawcze nie było wówczas dość rozwinięte (Söderqvist i Stillwell). Najpierw wskazano przeszłe i teraźniejsze problemy, które historiografia ma ze zdefiniowaniem immunologii, a następnie skomentowano ostatnie studia nad pojęciem immunologicznego „ja”. W dalszym toku przeglądu przeanalizowano i oceniono nowe publikacje poświęcone zróżnicowanym zagadnieniom immunologii oraz niektóre charakterystyczne oskarżenia formułowane wobec niedostatku pewnych dziedzin historii, (...) na przykład historii biograficznych i historii instytucji. W podsumowaniu przedstawiono konkurujące ze sobą kierunki, w których rozwinęła się historia immunologii, wychodząc poza wstępne, tymczasowe stadia uchwycone w poprzednim przeglądzie, i stając się wielogłosową, pluripotencjalną dyscypliną, podobną do przedmiotu jej badań. Pokazano też, że historia immunologii nadal rozwija się na wiele nowych i ekscytujących sposobów. (shrink)

Powszechność stosowania eksperymentów myślowych w filozofii sprawia, że same eksperymenty myślowe stają się coraz częstszym przedmiotem filozoficznych analiz. Różni autorzy, wychodząc od rozmaitych epistemologicznych i metafizycznych założeń, proponowali rozmaite poglądy na naturę eksperymentów myślowych. Moim celem jest krytyczna analiza tych stanowisk. W pierwszej części artykułu podaję ogólną charakterystykę eksperymentów myślowych, zakładając podobieństwo eksperymentów myślowych i eksperymentów rzeczywistych. W drugiej części omawiam obecne w literaturze propozycje typologizacji eksperymentów myślowych. W trzeciej części przedstawiam sześć stanowisk dotyczących natury eksperymentu myślowego.

Artykuł zajmuje się problemem struktury i specyfiki twierdzeń dyscyplin praktycznych wyodrębnionych obok teoretycznych w naukach empirycznych. Wymieniony problem, jak i kwestia dychotomicznego podziału nauk empirycznych, jest ciągle powodem licznych kontrowersji. Aktualnie rozpowszechniona jest, różna od pozytywistycznej, koncepcja prawa empirycznego jako zdania ściśle ogólnego, gwarantującego prawdziwość odpowiednich warunkowych zdań kontrfaktycznych. W poglądach metodologów i badaczy, uprawiających refleksję metodologiczną, zarysowały się dwa główne stanowiska o dyrektywalnej i niedyrektywelnej - opisowej strukturze twierdzeń nauk praktycznych. W ramach pierwszego stanowiska decydujący wpływ na poglądy wielu (...) metodologów wywarły koncepcje T. Kotarbińskiego i A. Podgóreckiego. W obu przypadkach kwestią wielce problematyczną jest wartość logiczna tak podejmowanych twierdzeń, analiza przykładów wykazuje, że nie są one zdaniami w sensie logicznym. Pozostałe propozycje w ramach dyrektywalnej koncepcji twierdzeń posiadają wymienione i inne niedopatrzenia natury metodologicznej. Zwrot w poglądach dotyczących twierdzeń nauk praktycznych datuje się od stwierdzenia H. Stonerta, iż nauki empiryczna nie różnią się pod względem twierdzeń. Stanowisko to nie zyskało aprobaty, ale skierowało poszukiwania uzasadnienia wyróżniania nauk praktycznych na płaszczyznę idealizacyjnej teorii nauki, również kontrowersyjnej. Zwolennicy tej koncepcji stoją na stanowisku niedyrektywalnej postaci twierdzeń i przyjmują, iż są to twierdzenia idealizacyjne, spełnione w dziedzinie typów idealnych bądź faktualno-idealizacyjne. Twierdzenia idealizacyjne są wg L. Nowaka w naukach praktycznych twierdzeniami optymalizacyjnymi, podającymi warunki realizacji ideałów i wzorów. Analiza przykładów twierdzeń optymalizacyjnych w pedagogice przeprowadzona w artykule wykazała, iż twierdzenia te charakteryzują się podrzędnością instrumentalną i aksjologlozną. Wgląd w czynności badawcze prowadzone w ramach nauk praktycznych pozwolił na ustalenie etapów poprzedzających formułowanie twierdzeń optymalizacyjnych, będących podstawą projektowania modeli realnych, a tychże modelach twierdzenia optymalizacyjne dotyczą kolejnych rozwiązań postawionego problemu optymalizacji, czyli realizowania przyjętego kryterium efektywności, równoznacznego np. z kryterium jakości w naukach technicznych. Twierdzenia optymalizacyjne są elementami teorii optymalizacyjnej, określają zależność i między wartością postulowaną w kryterium efektywności a czynnikami, od których zależy jej realizacja. Przedstawione rozważania wskazują na fakt, że metodologia nauk praktycznych jest dziedziną aktualnie rozwijającą się. Należy przypuszczać, iż wyniki jej badań znajdą zastosowanie w doskonaleniu procedury badawczej i budowanych teorii w poszczególnych naukach praktycznych. (shrink)

Andrzej Klimczuk, Raport Desk Research: samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim. Przegląd literatury i dokumentów strategicznych (Desk Research Report: Local government and civic organisations cross-border cooperation in the Podlaskie region. A literature and strategic documents review), Fundacja SocLab, Białystok 2013, 137p. ** Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie podstaw teoretycznych dyplomacji publicznej oraz charakterystyki metod i obszarów współpracy transgranicznej prowadzonej przez samorządy województwa podlaskiego. Raport w szczególności zwraca uwagę na obywatelski i samorządowy wymiar polskiej polityki zagranicznej. Podjętą analizę (...) ukierunkowano na rozpoznanie dotychczasowych praktyk w tym zakresie, jak też na określenie wniosków i rekomendacji, co do dalszego rozwoju zdecentralizowanej polityki zagranicznej. W raporcie w pierwszej kolejności omówiono podstawowe pojęcia teoretyczne związane z obywatelską i samorządową współpracą transgraniczną. Zwrócono uwagę na priorytety zdecentralizowanej polityki zagranicznej Polski oraz na zróżnicowanie sektorowe aktorów współpracy transgranicznej w województwie podlaskim. Następnie w podziale na powiaty omówiono realizowane i planowane inicjatywy współpracy transgranicznej obecne w dostępnych publicznie dokumentach strategicznych samorządów woj. podlaskiego. W dalszej części raportu podjęto próbę podsumowania obszarów i metod współpracy oraz wskazano na główne wnioski i rekomendacje. ** The aim of this paper is to present the theoretical basis of public diplomacy and the characteristics of methods and areas of cross-border cooperation conducted by local governments in Podlaskie Voivodship. Report, in particular, draws attention to the civic and local government dimension of Polish foreign policy. Undertaken analysis was targeted to recognition of existing practices in this area, as well as to identify conclusions and recommendations for further development of decentralized foreign policy. This report first discusses the basic theoretical concepts related to citizenship and local government cross-border cooperation. Attention was drawn to priorities of Polish decentralized foreign policy and sectoral diversification of cross-border cooperation actors in the Podlaskie Voivodship. Next the existing and planned cross-border cooperation initiatives present in the public programs and strategies of local governments and districts were discussed. Later in the report an attempt to summarize the areas and methods of cooperation were undertaken as well as some main conclusions and recommendations were pointed out. (shrink)

Christian Ethics and Contemporary Philosophy. Edited by Ian T. Ramsey.Evil and the God of Love. By John Hick.Blondel et Teilhard de Chardin, Correspondance Commentée. By Henri de Lubac.The Structure of Behaviour. By Maurice Merleau-Ponty.New Testament Essays. By Raymond E. Brown, S.S.Ideologies. By Patrick Corbett.Worship in Israel. By Hans-Joachim Kraus. Translated by Geoffrey Boswell.The Theology of St John. By Joseph Crehan, S.J.Jesus and the Kingdom. By George Eldon Ladd.Finding the Historical. By James Peter.The Shape of Christology By John Mcntyre.Christology. By Dietrich (...) Bonhoeffer. Translated by John Bowden, with an introduction by Edwin H. Robertson.Theology of the English Reformers. By Philip Edgcumbe Hughes.The Execution of Justice in England: A True, Sincere, and Modest Defense of English Catholics. By William Cecil and William Allen. Edited by Robert M. Kingdon.The Revolution of the Saints. By Michael Walzer.L'Église au temps du Grand Schisme et de la crise conciliaire. By E. Delaruelle, E.-R. Labande and P. Ourliac.John Hus at the Council of Constance. Translated and introduced by M. Spinka.Mission to France 1944–1953, Angelo Giuseppe Roncalli, Pope John XXIII. Edited by Don Loris Capovilla. Translated by Dorothy White.The Vatican Council and Christian Unity. A commentary on the Decree on Ecumenism of the Second Vatican Council. By Bernard Leeming, S.J.The Documents of Vatican II. Edited by Walter M. Abbott, S.J. Translations edited by Mgr Joseph Gallagher. (shrink)

Aggression in a psychological and philosophical perspectives: Review of selected theories: The article focuses on the phenomenon of aggression. From the philosophical perspective, the views of Jean‐Jacques Rousseau and Thomas Hobbes are presented. From the psychological perspective, the definitions of aggression, with particular emphasis on the findings of Erich Fromm, and the main psychological theories: the instinct, libido and social learning are presented.

The idea of cognitive enhancement refers to multifaceted and interdisciplinary approach aimed at improving human mental processes. Cognitive enhancement is the amplification or extension of core mind capacities through improvement or augmentation of either internal or external information processing systems. This includes improvements of intelligence and attention, reinforcement of creativity and memory, or extension of perception range. The main feature of cognitive enhancement is voluntariness of use for overcoming natural mental limitations. This article is a synthesis of current trends in (...) cognitive enhancement from the perspective of transhumanism. The article presents various definitions of cognitive enhancement, methods of cognitive enhancement as well as challenges and questions concerning improving human mental processes. (shrink)