Could a robot be a good actor? Could it build an effective relationship of understanding and empathy with other actors or spectators? This paper offers just a glimpse, a first trace of research of a now important phenomenon that affects the Performing Arts, namely the integration of artificial agents both in the creative process and in the theatrical performance. It will be treated for this purpose by the example of the android Geminoid F, protagonist of the play Sayonara (2010) by (...) Japanese director Oriza Hirata, created by Osaka University’s robotics expert Professor Hiroshi Ishiguro, whose gestures have been learned by imitating those of a real professional actress. Watching this android act is an alienating aesthetic experience: from the position of the audience, the boundary between human and robot is unclear. Geminoid F was chosen as co-star in the film of the same name, shot in 2015 by the internationally acclaimed Japanese director Koji Fukada, precisely because of her expressive qualities, as effective as those of a human actor, capable of arousing an empathic reaction in the viewer. (shrink)

Author: Rogucki Krzysztof Title: PERFORMATIVES IN PHILOSOPHY LANGUAGE OF EUGENIUSZ GRODZIŃSKI (Wypowiedzi performatywne w filozofii języka Eugeniusza Grodzińskiego) Source: Filo-Sofija year: 2010, vol:.10, number: 2010/1, pages: 123-137 Keywords: JOHN L. AUSTIN, EUGENIUSZ GRODZIŃSKI, PHILOSOPHY OF LANGAUAGE, PERFORMATIVES Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail: www:The article is focused on the works of Eugeniusz Grodziński that concern performatives. The problem is if Austin’s theory of illocution is continuation of his theory of performatives (...) or to a degree contradicts it. Grodziński took the second. He claimed that the first theory is logically independent from the second and that it is possible to distinguish utterances that are informative (reporting, descriptive) from these that are performatives. (shrink)

Tekst omawia związek sformułowanej przez Leona Chwistka koncepcji przeżycia artystycznego z charakterem ocen dotyczących najnowszych zjawisk w sztuce polskiej formułowanych przez niego w latach 30. XX w. Ukazuje pokrewieństwo tej koncepcji z pojęciem „całościowego sensu plastycznego dzieła sztuki”, określającym charakter eksperymentów artystycznych dokonywanych w środowisku przedwojennej Grupy Krakowskiej. Ufundowana na założeniach teorii wielości rzeczywistości, koncepcja przeżycia artystycznego podkreśla nierozdzielność doświadczenia odbioru rzeczywistości wyobrażeniowej dzieła sztuki z impulsem jej współtworzenia. W zamierzeniu Chwistka koncepcja ta dostarczać mogła ugruntowania teoretycznego (...) class='Hi'>sztuki zaangażowanej społecznie. Stanowić miała również fundament dla kreślonego przez Chwistka projektu nominalistycznej estetyki zorientowanego na wypracowanie intersubiektywnych zasad oceny dzieł sztuki, na podstawie poddanych refleksji teoretycznej indywidualnych doświadczeń odbioru, przez wspólnotę osób zaangażowanych w publiczną dyskusję o sztuce. Wypracowane w ramach tego projektu kryteria oceny dzieł sztuki mogły znaleźć zastosowanie w krytyce artystycznej. (shrink)

The text is a commentary to the phenomena in Polish modern art in the final years of the 20th century. It constitutes a “first-hand” account by a participant of the events and the host of the location. The location was the author’s private workshop in the attic of a Łódź tenement house in the very centre of the city, in the circles of artists creating situations, meetings, events and objects, which established Kultura Zrzuty [the Whip-round Culture], a phenomenon which described (...) the activities of artists independent of state institutions and officials patrons in the 1980s. The analysis of the events within the area of independent Okolice Sztuki inspired the author to discuss the form of other artists and his own, who created art in Strych [literally: attic] in an unchanging conflict between physical and social existence and freedom in art. (shrink)

Uszkodzenie mózgowia o różnej etiologii wiąże się często z następczą zmianą zdolności poznawczych, emocjonalnych i motorycznych. Dotyczy to także osób zajmujących się bardziej lub mniej profesjonalnie tworzeniem dzieł artystycznych. W związku z tym powstaje pytanie o charakter zmian w stylu artystycznym po epizodzie neurologicznym oraz neuronalne korelaty takich zmian. Neuropsychologia jest jedną z dyscyplin zajmujących się empiryczną analizą zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Jak dotąd nie wypracowano spójnego modelu badań neuropsychologicznych w tym zakresie, dominują subiektywne analizy zmian artystycznych, zaś tematyka (...) badawcza jest znacznie rozproszona. Nie ma też zadowalających odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące relacji pomiędzy uszkodzonym mózgiem i zachowaniami artystycznymi. W artykule przedstawiono najpierw krytyczną analizę „koncepcji medycznej”, zgodnie z którą samo dzieło artystyczne pozwala na diagnozowanie form patologii. Następnie podejęto próbę ustalenia względnie jednolitej i adekwatnej metodologii badań zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Dodatkowo przedstawiono zarys aktualnych kluczowych tendencji badawczych i wyników neuropsychologii sztuki wizualnej. Ponadto krytycznej ocenie poddano modelowe badanie określające nasilenie i zakres zmian artystycznych po uszkodzeniu mózgowia. (shrink)

Mimo iż przestrzenie miejskie nasycone są dziełami sztuki, pełniącymi ważne funkcje estetyczne, społeczne, edukacyjne, historyczne, obiekty te często są przez odbiorców niezauważane, nierozu­miane lub nieidentyfikowane jako sztuka. Autorka stawia tezę, że jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest brak profesjonalnych podpisów. Celem tekstu jest analiza tablic informacyjnych wybranych obiektów znajdujących się w Łodzi. Porównanie zebranych przykładów wskazuje na różnorodne braki w treści podpisów, ich nieczytelność, niewłaściwe umiejscowienie, a nawet zu­pełne pominięcie jakiegokolwiek tekstu informującego o danym dziele. Poddane analizie zostały (...) dwadzieścia dwa obiekty wykonane po II wojnie światowej, reprezentujące różne gatunki sztuki i typy przestrzeni. Artykuł kończą lista postulatów, których spełnienia wymaga prawidłowe oznaczanie dzieł sztuki (sporządzona na wzór dziesięciopunktowego przewodnika opracowanego przez Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie) oraz propozycja przykładowej tablicy (dotyczącej konkretnego muralu), która mogłaby stać się rozwiązaniem standardowym. (shrink)

The Concept of Art in Ernst Cassirer’s Philosophy of CultureThe presentation is dedicated to the discussion of the concept of art and aesthetics within Ernst Cassirer’s philosophy of culture. The considerations are connected with an attempt to answer the question about the meaning of art in the system of symbolic forms and the position of aesthetics in Cassirer’s thought. It includes a reconstruction of his position on the tradition of aesthetic thought, including the theory of mimesis and theory of expression, (...) the notion of beauty and imagination. It shows the dialogical, dynamic and communicative nature of culture as viewed by Cassirer. In the context of his intuition of culture art as a “bridge,” the following is discussed: mediation between the “I” and “You,” subjectivity and objectivity, mimesis and creativity, rationality and emotionality. References are made to the positions adopted by Michaela Hinsch, Marion Lauschke, Birgit Recki. (shrink)

The criticisms I address in this article provoke questions about the very nature of aesthetic discourse and its relation to scientific approach in art theory. In the article, I try to respond to the author who criticizes me for disliking avant-garde art and, worse, contemporary aesthetics. I also try to explain that I am not a biological determinist, that I do not consider art an evolutionary adaptation, that I do not practice reductionism, and that I know how evolutionary mechanisms work. (...) I also describe the reasons why the contemporary aesthetics, which the critic represents, is afraid of being scientific, and what this has to do with the need for prestige and belonging to the art world. (shrink)

W niniejszym artykule rozważam możliwość orzekania prawdy i fałszu o wytworach aktywności artystycznej człowieka, czyli dziełach sztuki. Rozważania te zawierają trzy ograniczenia: w polu moich zainteresowań pozostają przede wszystkim literackie dzieła sztuki; chodzi mi przede wszystkim o czysto poznawczy sens prawdy i fałszu, w szczególności, możliwość aplikacji tzw. klasycznej definicji prawdy; za podstawę swoich rozważań biorę przede wszystkim ustalenia wypływające z rozważań fenomenologów, w szczególności: W. Stróżewskiego, R. Ingardena, M. Heideggera i E. Husserla. Ustalenia te pozwalają mi ostatecznie (...) przyjąć, iż dzieła sztuki nie mogą być wprawdzie nosicielami prawdy klasycznie pojętej, ale są i mogą być siedliskiem „prawdy jako manifestacji”. (shrink)

Celem artykułu jest porównanie wczesnopsychoanalitycznych koncepcji sztuki z metodą aktorską Konstantego Stanisławskiego oraz wykazanie analogii pomiędzy nimi. Na początku przedstawiono zarys głównych założeń metody aktorskiej rosyjskiego reżysera, następnie wskazano na podobieństwa zachodzące między nią a poszczególnymi elementami Freudowskiej i Jungowskiej koncepcji sztuki.

Artykuł poświęcony jest koncepcjom estetycznym polskiego filozofa i teoretyka pedagogiki, Stefana Szumana. Jego zainteresowanie twórczością dziecka i sztuką ludową wpisuje się w szeroki w kulturze europejskiej początków XX w. zwrot ku „prymitywowi”, będący pochodną tyleż krytycznej oceny procesów modernizacyjnych i regeneracyjnych tęsknot, co ówczesnych badań antropologicznych nad strukturą społeczeństw pierwotnych i ich twórczością. Podobnie jak Franz Boas, który w swej teorii sztuki prymitywnej odrzucił model ewolucjonistyczny i utożsamienie „prymitywu” z niższym stadium rozwoju, Szuman podkreślał swoistość twórczości dziecięcej i (...) class='Hi'>sztuki ludowej. Nawiązując do etnologa neoewolucjonisty Maxa Richarda Verworna i do psychologicznych hipotez Jeana Piageta, w sztuce dziecka widział związek z organicznym rozwojem zdolności poznawczych i potrzebą ich uzewnętrzniania. Proponowana przez Szumana koncepcja wychowania przez sztukę, zakładająca nie tyle gotowy program kształcenia, co wspomaganie indywidualnego rozwoju uczniów, stała się częścią silnego w polskiej tradycji nurtu pedagogiki personalistycznej, reprezentowanej m.in. przez Henryka Rowida, Janusza Korczaka czy Antoniego Kenara. (shrink)

Author: Bogusz-Bołtuć Ewa Title: WŁADYSŁAW TATARKIEWICZ’S DISJUNCTIVE DEFINITION OF ART. IN ANALYTIC PHILOSOPHY OF ART (Władysława Tatarkiewicza alternatywna definicja sztuki a analityczna filozofia sztuki) Source: Filo-Sofija year: 2011, vol:.13/14, number: 2011/2-3, pages: 591-600 Keywords: WŁADYSŁAW TATARKIEWICZ, ALTERNATIVE DEFINITION OF ART, DISJUNCTIVE DEFINITION OF ART, BERYS GAUT Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail: www:As a historian of ideas, Władysław Tatarkiewicz sought to introduce order to the meanders of philosophical debates of (...) the past, but as a philosopher, he tried to determine what a given thing is. In this essay I will attempt to show that the voice of Tatarkiewicz was significant for the philosophical debate about ‘what art is?’. In the fifties of the twentieth century, Morris Weitz concluded that defining art through describing the necessary and sufficient conditions for something to be a work of art, is unfounded. His thesis not only began the anti-essentialist trend in analytic aesthetics, but also prompted attempts to define art by drawing attention to its relational properties. In the disjunctive definition of art, which he formulated in the late 1960s, Władysław Tatarkiewicz opened a new option, where to get something regarded as a work; it is enough to set certain minimal sufficient conditions. What’s more, this way of defining art seems to be one of the more promising projects. The latest version of the disjunctive definition of art, the cluster definition of art by Berys Gaut, is also part of a trend set by the Tatarkiewicz’s definition. (shrink)

Martin Heidegger in 'The Origin of the Work of Art' (Der Ursprung des Kunstwerkes) developed a whole new way of thinking about art, going beyond traditionally understood aesthetics or even philosophy of art. Some of Heidegger’s thoughts, however, appear to be understated and only signal a huge complexity of both experiencing works of art and the very issue of the origin of the work of art. The analysis of the terms ‘anxiety’ and ‘eyeblink’ from 'Being and Time' presented in this (...) article complement and develop Heidegger’s ideas included in his essay. Linking art to these two crucial phenomena of fundamental ontological analysis of Dasein casts light on the status of art and its existential significance. The author aims mainly at demonstrating the aletheic connection (based on unclosedness) between the experience of ‘originary source’ of a piece of art and ‘anxiety’, and also, in conclusion, he points to the ‘event of beyng’ as the essential, non-metaphysical origin of art. (shrink)

In the article, the author tries to present what the specificity of the issue should consist of – the One and the Many in the aspect of the philosophy of art. For this purpose, he refers to the thought of H-G. Gadamer and Th. W. Adorno, showing the specificity of the existence of artistic objects and the necessity of the emergence of separate interpretations inscribed in it, which, however, have their source in the possibilitiesoffered by a work of art, and (...) are not an external application of content, with a completely separate specificity of existence. When adapting philosophical content, he tries not to forget about the exemplification coming straight from the world of art. (shrink)

Leon Chwistek był jednym z najważniejszych myślicieli w Polsce okresu międzywojennego. Będąc filozofem, logikiem, artystą i teoretykiem sztuki, niejednokrotnie komentował historyczne i współczesne sobie zjawiska życia artystycznego, a także formułował wyraziste poglądy na temat krytyki sztuki. Celem niniejszego artykułu jest syntetyczne omówienie tych poglądów i nakreślenie kontekstu, w jakim się one kształtowały. Tym samym w artykule autor odwołuje się nie tylko do osiągnięć teoretyczno-artystycznych Chwistka, ale również do jego filozofii i dokonań naukowych. W tym celu autor prezentuje kluczowe (...) zagadnienia krytyki sztuki Chwistka w układzie problemowym, przeprowadzając analizę treści wybranych wypowiedzi i nakreślając ich konteksty kulturowe. Omówione zostają kolejno następujące aspekty: miejsce krytyki artystycznej w ogólnie pojętym życiu kulturalnym Polski międzywojennej, doświadczenie jako podstawa sądu krytycznego, metodologia pracy krytyka sztuki, kryteria wartościowania dzieł sztuki i postaw twórczych. (shrink)