Konstanty Michalski w wykładzie wygłoszonym na uroczystym posiedzeniu Krakowskiego Towarzystwa Filozoficznego w dniu 14 stycznia 1914 roku w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego, poświęconym zmarłemu Franciszkowi Gabrylowi, wykazał, że filozofia neoscholastyczna nie jest już nauką, uprawianą i „zamykaną" w zaciszach klasztornych cel i salach wykładowych seminariów duchownych. Przeciwnie, neoscholastyka wychodzi naprzeciw współczesnej sobie filozofii nowożytnej i podejmuje dyskurs ze spychającymi ją na margines kultury umysłowej nurtami takimi jak: ontologizm, fideizm i kartezjanizm. Przez filozofią neoscholastyczną należy rozumieć szeroko pojęty tomizm, zarówno (...) w ujęciu tradycyjnym, jak i lowańskim, naukę Arystotelesa, Ojców i Doktorów Kościoła, oraz autorów scholastycznych. (shrink)

Konstanty Michalski w wykładzie wygłoszonym na uroczystym posiedzeniu Krakowskiego Towarzystwa Filozoficznego w dniu 14 stycznia 1914 roku w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego, poświęconym zmarłemu Franciszkowi Gabrylowi, wykazał, że filozofia neoscholastyczna nie jest już nauką, uprawianą i „zamykaną" w zaciszach klasztornych cel i salach wykładowych seminariów duchownych. Przeciwnie, neoscholastyka wychodzi naprzeciw współczesnej sobie filozofii nowożytnej i podejmuje dyskurs ze spychającymi ją na margines kultury umysłowej nurtami takimi jak: ontologizm, fideizm i kartezjanizm. Przez filozofią neoscholastyczną należy rozumieć szeroko pojęty tomizm, zarówno (...) w ujęciu tradycyjnym, jak i lowańskim, naukę Arystotelesa, Ojców i Doktorów Kościoła, oraz autorów scholastycznych. (shrink)

Jan Salamucha was born on the 10th of June 1903 in Warsaw and murdered on the 11th of August 1944 in Warsaw during the Warsaw Uprising very early on in his scholarly career. He is the most original representative of the branch of the Lvov-Warsaw School known as the Cracow Circle. The Circle was a grouping of scholars who were interested in reconstructing scholasticism and Christian philosophy in general by means of mathematical logic. As Jan Lukasiewicz’s successor in the area (...) of logic and Konstanty Michalski’s student in the area of the history of medieval thought, Salamucha had an excellent preparation for this task. His main achievements include a masterful logical analysis of the proof _ex motu _for the existence of God, a modern interpretation of analogical notions and a comprehensive approach to the problem of essence. He also contributed several historical studies: he examined Aristotle’s theory of deduction, he reconstructed William Ockham’s propositional logic and established the authenticity of his treatise on _insolubilia,_ and he identified the historical sources of the antinomies in Antiquity and the Middle Ages. He did not shy away from popularizing philosophy, and in that work he was able to elucidate rather than oversimplify the complexities of philosophy. (shrink)

Jan Salamucha was born on the 10th of June 1903 in Warsaw and murdered on the 11th of August 1944 in Warsaw during the Warsaw Uprising very early on in his scholarly career. He is the most original representative of the branch of the Lvov-Warsaw School known as the Cracow Circle. The Circle was a grouping of scholars who were interested in reconstructing scholasticism and Christian philosophy in general by means of mathematical logic. As Jan Lukasiewicz’s successor in the area (...) of logic and Konstanty Michalski’s student in the area of the history of medieval thought, Salamucha had an excellent preparation for this task. His main achievements include a masterful logical analysis of the proof _ex motu _for the existence of God, a modern interpretation of analogical notions and a comprehensive approach to the problem of essence. He also contributed several historical studies: he examined Aristotle’s theory of deduction (and found contradictions in it), he reconstructed William Ockham’s propositional logic and established the authenticity of his treatise on _insolubilia,_ and he identified the historical sources of the antinomies in Antiquity and the Middle Ages. He did not shy away from popularizing philosophy, and in that work he was able to elucidate rather than oversimplify the complexities of philosophy. (shrink)

Drawing on personal experience, the author discusses the vicissitudes of Jewish identity formation in the last two decades of Communist Poland and the first two decades which followed. He addresses the role of religion in the Jewish revival which occurred in that period, and sets it against other models of Jewish identity – Zionist, Yiddishist and assimilationist - on one hand, and the twin pressures of anti- and philosemitism in Polish society at large. This discussion is placed within the broader (...) framework of the Polish political transformation. He finally suggests that the survival and revival of the Jewish community in Poland offers a more general lesson for the continuation of Jewish peoplehood. (shrink)

After a brief outline of the history of the catholic doctrines of natural law the author concludes that although the doctrine itself has not changed, changes in its official interpretation and in the conclusions drawn from it are traceable. A rigid, invariable catholic natural law, universally binding for all times, all societies, and all men, has transformed into a natural law of variable content. It has become variable depending on both the socio-historical circumstances and on the different situations and different (...) mutual relations of various groups in the society. In this way the function of law has changed. Whereas to Pius XI natural law was still an expression of a static attitude towards society contributing to the restitution of a statical medieval system and securing the control of morality by the church, nowadays it should fulfil the two following functions: owing to its variability it should facilitate the dynamics of development, and owing to the fundamental invariability of its basic principles it should secure only a single consistent direction of development. (shrink)

. Uwagi na temat teorii rewolucji Hanny Arendt Niniejszy artykuł zawiera krytyczny komentarz do teorii rewolucji Hannah Arendt. W pierwszej części artykułu zostaną omówione główne kategorie, za pomocą których filozofka definiuje istotę każdej rewolucji: polityka, wolność publiczna, demokracja bezpośrednia, działanie jako praxis, system rad, nowość, pluralizm. W drugiej części wskazane zostaną deficyty argumentacyjne, które można sprowadzić do dwóch punktów: ukrytej irracjonalności pojęcia tego, co polityczne oraz zbyt ostrego przeciwstawienia demokracji bezpośredniej i parlamentarnej.

Fenomenologia w dwudziestym wieku wiąże się z filozofią Edmunda Husserla. Punktem wyjścia jego myślenia jest założenie korelacji świata i świadomości. Podstawowe pojęcie intencjonalności świadomości ukazuje, że świadomość jest zawsze świadomością czegoś. Tak więc wszelkie bycie tego, co bytuje, istnieje o tyle, o ile ma odniesienie do doświadczającej, postrzegającej i myślącej świadomości. Swiat jest zatem korelatem świadomości. Fenomenologia nie jest początkiem drogi myślowej Martina Heideggera. Jego myślenie filozoficzne ma swoje korzenie w teologii i wczesnej fascynacji ontologią. Droga myślowa Heideggera wiedzie przez (...) fenomenologię i ontologię fundamentalną ku myśleniu bycia. Husserl położył podwaliny pod fenomenologię w swoim dziele Logische Untersuchungen. Heidegger był tym dziełem zawsze zafascynowany. Nie mógł tylko zaakceptować fenomenologii jako filozofii transcendentalnej. Natomiast w pierwotnej fenomenologicznej zasadzie „ku rzeczom samym” widział doskonałą możliwość filozofowania i myślenia metafizycznego. Przez dziesięć lat był Heidegger postacią wiodącą wśród młodych fenomenologów we Fryburgu Bryzgowijskim, uznawaną również przez samego Husserla. Później ich drogi myślowe się rozeszły. Heidegger zajmował się fenomenologią przez całe życie. Od ukazania się jego Sein und Zeit przejął, zajmowaną dotąd przez Husserla, wiodącą pozycję w ruchu fenomenologicznym. Heidegger zarzucał Husserlowi, że ten nie wyciągnął konsekwencji ontologicznych z fenomenologii. Zawsze ubolewał nad tym, że ostatecznie ich drogi się rozeszły. (shrink)

The purpose of this article is a critical reconstruction of the Platonic conception of laughter, which is presented primarily in Republic and Philebus. A comic quality calls, in his opinion, to lower emotions, it throws human mind out of balance and undermines the prevailing order of values. The philosopher associates a laughter with the feeling of envy, which comes down to the joy of humiliating of someone weaker. The comic envy - as opposed to passive jealousy - almost automatically leads (...) to the activity, to the enhancement of humiliation. Laughter is caused according to Plato by a defect resulting from the ignorance about himself. The key feature of the comic situation is the asymmetry between the victim's weakness and the strength of a laughing person. Plato's concept of laughter turns out to be one-sided, when we compare it with "laughter of Democritus" which serves as a therapeutic and catharctic means. Laughter is here a clear signal that initiates the critical reflection on himself and gives impetus to a change of attitude towards the world. In his writings Plato did not include such educational and cognitive aspects of laughter because in his philosophy it becomes a specific antagonist of true knowledge. The negative attitude towards laughter does not go hand in hand with Plato’s recognition of Socrates, who used irony as a key element in his method of inquiry leading to truth. (shrink)

Author: Michalski Rafał Title: IN SEARCH OF PARADISIAC NAMES – PHILOSOPHICAL ANTHROPOLOGY AND THE PROBLEM OF ORIGIN OF LANGUAGE (W poszukiwaniu „rajskich imion” – antropologia filozoficzna wobec problemu genezy języka) Source: Filo-Sofija year: 2006, vol:.6, number: 2006/1, pages: 101-117 Keywords: WALTER BENJAMIN, HERDER, GEHLEN, ORIGINS LANGUAGE Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail: www:The article deals with the problem of origin of an individual, particular speech and its relation to the language (...) of intersubjective communication. Paradisiac names – the term used by Walter Benjamin – are words which release suppresed semantic potentiality originated in the early phase of childhood. The author of the article shows the way J.G. Herder and A. Gehlen make clear this phaenomen in their conceptions of anthropology. (shrink)

We show that that every countable model of PA has a conservative extension M with a subset Y such that a certain Σ1(Y)-formula defines in M a subset which is not r. e. relative to Y.

Using data collected from people with at least one brother and one sister, and consistent with an evolutionary perspective, we find that older men and women (a) are more upset by a brother’s partner’s sexual infidelity than by her emotional infidelity and (b) are more upset by a sister’s partner’s emotional infidelity than by his sexual infidelity. There were no effects of participant sex or sex of in-law on upset over a sibling’s partner’s infidelities, but there was an effect of (...) participant sex on reports of upset over one’s own partner’s infidelities. The results suggest that the key variable among older participants is the sex of the sibling or, correspondingly, the sex of the sibling’s partner, as predicted from an evolutionary analysis of reproductive costs, and not the sex of the participant, as predicted from a socialization perspective. Discussion offers directions for future work on jealousy. (shrink)