By the late 1920s in Europe new art directions were regarded as already completed phenomena, a part of “avant-garde tradition.” Such views were expressed by Jean Arp and El Lissitzky’s in their book Kuntismen, and by Amédée Ozenfant’s in Art. Bilan des arts modernes en France. Similar opinions were also voiced by Jan Brzękowski, a Polish poet and critic, who regarded this time as a period of “establishing certain values” rather than new breakthroughs. In this article I discuss Brzękowski’s strategies (...) as a spokesman of modern art, an intermediary between the Parisian artworld and Polish avant-garde, an author connected with constructivism, and also with surrealist circles in Paris. My main focus is his magazine “Sztuka Współczesna – L’Art Contemporain” and his series of articles “Mileages,” in which he summarizes the developments of modern art. Conscious of the “wearing up” of avant-garde ideas and critical about seeking “novelty” for its own sake, Brzękowski tried to establish a progressive position based on the idea of formal discipline and creative construction. While rejecting a mimetic conception of art, he argued for abstract artistic form that would be “anchored to the bottom of life,” thus emphasizing the interplay of abstract and figurative elements and their dialectic. (shrink)

Nature is frequently operationalized as greenery or water to estimate the restorativeness of the environment. Pursuing a deeper understanding of the connection between representation of naturalness and its relationship with restoration, we conducted an experiment aimed to investigate if the sky is perceived as an element of nature. The main goal of this study was to understand how the composition of the environment guides people’s selection of sky as nature in an explicit task. Moreover, we investigated how the amount of (...) visible sky determines this relationship. One hundred five participants participated in a novel explicit judgment task conducted online. In this task, we prepared a set of images trimmed out of 360-degree high dynamic range images. The images were classified according to two primary independent variables representing type of environment and horizon level. Each participant was asked to select, by clicking on the image, what they consider as “nature.” In addition, they were asked to judge images on five visual analogue scales: emotional response, aesthetic preference, feeling of familiarity, the openness of the space and naturalness. For analysis, images were segmented into 11 semantic categories with each pixel being assigned one semantic label. Our results show that, sky is associated with selections of nature in a specific pattern. The relationship is dependent on the particular set of conditions that are present in the environment rather than the type of the environment. The availability of sky on the image affects the selection of other nature labels with selections more likely when only a small amount of sky was available. Furthermore, we found that the amount of sky had a significant positive association with the naturalness rating of the whole image, but the effect was small. Our results also indicate that subjective selections of sky predict the naturalness better than trees and water. On the other hand, objective presence of trees and water has a stronger positive association with naturalness while objective presence of sky is positively associated with naturalness. The results show that, relative to its availability sky is considered as nature. (shrink)

Artykuł przedstawia Deborę Vogel jako jedną z najważniejszych krytyczek i teoretyczek sztuki lat trzydziestych XX wieku. Po polsku oraz w jidysz stworzyła ona system, w którym sztuka jawi się jako poetycko-programowa reakcja na rzeczywistość. Jest ona elitarna, ale też ściśle związana z codziennością. Jest niezbędna dla życia, ale też jest „samym życiem”, w sensie banalnej i wiecznej ballady. Za tą konstrukcją myślową kryje się malarstwo Marca Chagalla. To na przykładzie jego obrazów Vogel dowodzi głównej tezy awangardy o jedności formy (...) i treści. Na tożsamość życia i sztuki Vogel spogląda przez pryzmat aktualności rozumianej nie jako manifestowanie poglądów politycznych, lecz jako konstruowanie rzeczywistości w dziele sztuki. Punktem wyjścia jest dla lwowskiej intelektualistki estetyka Hegla, od której stopniowo przesuwa się ku dialektyce materialistycznej, rozwijając m. in. tezy Lu Märten, pionierki estetyki marksistowskiej. Poetyka życia oraz koncepcje sztuki były u Vogel szeroko zakorzenione w filozofii, m.in. w teorii subiektywnego postrzegania Jakoba von Uexkülla. W artykule omówiona zostaje jego koncepcja koła funkcjonalnego, jak i mająca duży wpływ na artystów awangardowych teza, iż rzeczywistość stanowi dla indywiduum wyłącznie konstrukcję własnych doznań zmysłowych. Na koniec stawiane są pytania dotyczące znaczenia myśli Bergsona i Simmla dla rozumienia sztuki w ujęciu proponowanym przez Deborę Vogel. (shrink)

The 17th and 18th centuries were exceptionally important in Western philosophy for the problematization and formation of the modern concept of subjectivity. Conceptions of the subject formulated in that period drew both from the rational, Cartesian tradition, and from the irrational elements that preceded 19th-century Romanticism; they were also anchored in everyday praxis. The explorations of reality, and limitations of one’s ego exposed in the uncommon situation of travel or wandering, fi ll the writing (philosophical and otherwise) of the 18th (...) century. Its proliferation laid the theoretical foundations for the eponymous “art of travelling,” and for conceptions of the subject which were opposed to radical rationalist ones. The attempts to defi ne human being as an “unfi nished project,” becoming itself in the experience of travelling, creating, and being created, rather than a finite and static res cogitans, support the vision of the subject known in contemporary philosophy. (shrink)

Rozumienie sztuki w chrześcijaństwie nie jest jednolite. Kościoły różnie podchodzą do tej kwestii, tłumacząc się przestrzeganiem II przykazania dekalogu (Wj 20, 3–4). Ważne tu jest jednak podejście do danego dzieła sztuki: czy patrzymy na nie jako na obraz Boży, czy raczej jako na okno do transcendencji. Spotkanie ze sztuką opiera się na trzech płaszczyznach: na intencji autora, intencji dzieła i intencji odbiorcy. W bogactwie różnorodności ekumenicznej sztuka jest jak symbol, który stał się narzędziem umożliwiającym dostęp do Boga i całej (...) rzeczywistości niedającej się w pełni poznać przez współczesny język werbalny i rozum ludzki. Jej głównym zadaniem jest doprowadzenie aktu myślenia człowieka poprzez podobieństwa do zrozumienia jakiejś rzeczy lepiej i pełniej niż przez rozpoznanie zmysłami. (shrink)

Les écrivains montrent leurs expériences, liées avec la lecture, dans: les cours sur la littérature, les traductions de la classique littéraire, les analyses des textes, les notes sur les lectures et les modifications des œuvres. Cet article presente de différents exemples de l’art de la compréhension des textes, des lectures étant la création et la production de tels auteurs, comme: A. Libera, P. Huelle, O. Tokarczuk, S. Mrożek, S. Chwin, K. Lars, V. Nabokov, W. Bąk, J. P. Davidts, J. Updike.

Autor porusza zagadnienie oceny dzieł sztuki w odniesieniu do teorii neuroestetyki oraz problemu oceny świata zewnętrznego przez człowieka.

In the article I defend some of the thesis presented in my book ‘Art as Adaptation: Universalism in Evolutionary Aesthetics’ against the claims of my critics. I focus especialy on some misreadings regarding the explanatory power of evolutionary science. I try to show that even though evolutionarily informed aesthetics is not a handy tool for analyzing the intrinsically diverse currents of modern and neo-avant-garde art, it does an excellent job of explaining the mental tendencies and typical behaviors behind these practices. (...) I also focus on the artistic abilities of animals and the problematic dominance of the visuality paradigm in the evolutionary approach, topics that are unjustifiably considered to be most momentous in evolutionary aesthetics. (shrink)

Author: Bogaczyk Małgorzata Title: THE DIFFERENT ART. ON THE PRIMITIVE ART, NAÏVE ART AND ART BRUT (Sztuka Inna. O sztuce prymitywnej, naiwnej i surowej) Source: Filo-Sofija year: 2006, vol:.6, number: 2006/1, pages: 239-256 Keywords: DIFFERENT ART, PRIMITIVE ART, ART BRUT, NAÏVE ART Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail:In the sketch I show some similarities in the artist’s way of perceiving the work of art, the process of artistic creativity, and the (...) fate of work in the inner reality, to quote Proust. The fact that all art is met with wider or narrower reception is the background for my analysis of the general phenomenon of the popularity of art fascinating or being rejected because of its variety. (shrink)

Art as Festival Art has been a privileged sphere in the sense that it appeales to art-receivers because of its power of taking them outside the sphere of everyday life (commonplaceness) and practicality. For the first time the philosophers of ancient Greece propagated this view. In this paper the Pythagorean and Aristotle’s views are considered; however they have different metaphysical bases, there is some aspect common to theirs aesthetics. In 20th century it is Helmut Kuhn, Hans-Georg Gadamer and Władysław Stróżewski (...) who express similar ideas and convictions about an exceptionality of the meeting between art and man. In the first part of the article (the ancient) notion of “leisure” (scholé) is presented, while in the second one the case of “festival”, Festlichkeit and Eigenzeit is taken into account. (shrink)

Jan Paweł II wielokrotnie odnosił się do relacji między Kościołem a sztuką. Dostrzegał, że dialog między Kościołem i sztuką wygasł lub został naznaczony sprzecznościami na przełomie XIX i XX wieku. W niniejszym studium koncentruję się na dwóch kluczowych kwestiach: czy Kościołowi potrzebna jest sztuka oraz czy sztuka potrzebuje Kościoła? Odpowiedź na drugie pytanie nie jest ewidentna i odnosi się do innej kwestii sformułowanej przez Jana Pawła II:,,Czy sztuka ulega ograniczeniu lub zostaje pozbawiona istotnego znaczenia, jeżeli pomija rzeczywistość (...) Kościoła?”. Sztuka w istocie potrzebuje Kościoła, jeśli ma lepiej rozumieć prawdziwe powołanie człowieka oraz jeśli ma rozumieć, że jej ostateczny cel nie tkwi w prezentacji tego, co złe i niemoralne. (shrink)