The surah of el-Muddaththir is one of the first surahs of the Qurʾān according to the chronological order of the revelation. In this surah, between the verses 11-26, the story of the harsh opposition by polytheists of Mecca is told through the story of Walīd ibn al-Mughīrah. In this study, we tried to examine these verses in the framework of the social psychological models named “social identity theory”, “realistic conflict theory” and “stereotype psychology”, which are subgroups of the discipline of (...) social psychology. This study includes the interdisciplinary collaboration between theology and social science and supports that using social science as a tool to understand the Qurʾān will be insightful. This study consists of two parts. The first part includes the theoretical background information about the relevant concepts of social psychology. The second part explains the Qurʾānic verses in the light of these social psychology concepts. SUMMARY According to the social identity theory that was developed under the discipline of social psychology, every individual has two types of identities; one personal identity and one social identity. Personal identity refers to individual’s specific qualities such as his/her psychological characteristics or physical and mental capacities. On the other hand, an individual’s social identity takes form as a result of his/her involvement in groups with the same race, religion, or political views as himself/herself. In this context, when an individual expresses his/her social identity, that individual actually reflects his/her involvement in such groups. The phenomenon of which identity would govern on individual’s behavior highly depends on his/her mental or social state. The realistic conflict theory proposes competition may arise as a result of conflicting goals between different group members. This competition to reach similar goals would result in an intergroup hostility. The competition between groups would create to a biased positive view for the group that the individual is a part of and negative view about the other group. This would lead to creating stereotypes against the other group. In social psychology, stereotype is described as images in an individual’s mind, which are partially constructed by the individual’s social environment and partially constructed by the individual’s personality. These stereotypes determine our behavior and expectations against the outside world, so that they help us filter out the objective reality and shape the way that we perceive the events, other individuals or other groups. The stereotypes created against the other group are not created by only a couple crazy or neurotic members. In contrast, in the case of a fight between two groups, the stereotypes are created by the members of each groups, who are known to be the most reliable and influential individuals. In this study, the verses 11-25 of el-Muddaththir are studied using the framework explained above. The verses 11-17 mention the worldly goods that are given by Allah to Walīd ibn al-Mughīrah, without mentioning his name explicitly. However, Walīd continues to be greedy and obstinate toward the verses revealed by Allah. Therefore, the verses mention that he will be obliged to climb a slippery mountain, his life in the world will turn to a misery, and he will suffer in the afterlife. If the story is evaluated in the framework of the social psychology theories, it can be concluded that the verses actually refer to the group of disbelievers/polytheists for which Walīd was a prominent figure, as well as Walīd himself. Obviously, he was not alone and the verses indicated that the polytheists of Mecca formed an opposition group; therefore, they formed a different social identity. As a conclusion, there were one group of disbelievers and another of group of believers which were going to be the subject of the following verses of the Qurʾān. The social identity of the polytheists would also play a significant role in their daily decisions. The two circumstances that were believed to be the asbāb al-nuzūl (occasions of revelation) of the verses that were reviewed above supports this conclusion. The verses 18-26 discuss what Walīd ibn al-Mughīrah’s tribe would prefer him to say about the Qurʾān. These verses not only simply repeat his words “This is not but magic imitated (from others), this is not but the word of a human being", but also reflect the way he thinks with his strong negative attitude; i.e., the grimace on his face, the way he reacts with frowning and turning his back... In social psychology, the expressions of Walīd ibn al-Mughīrah can be described as “stereotypes.” These expressions are considered as one of the first stereotypes about the Qurʾān because it is discussed in some of the early verses according to the chronological order of revelation. Walīd ibn al-Mughīrah must have said these words under the influence of his social identity. In other words, these expressions must be a product of the intergroup conflict between the believers and the disbelievers against the believers’ claim of the Qurʾān being the words of Allah. The behavior of ʿUmar against the Qurʾān is also as important as the behavior of Walīd ibn al-Mughīrah. Both of them were deeply affected by the charm of the Qurʾān; however, ʿUmar chose to believe in the Qurʾān hile Walīd ibn al-Mughīrah ended up with denial. We believe that different behaviors of these two individuals are due the influence of their personal and social identities on their decisions. The choice of ʿUmar can be explained by his personal identity being dominant than his social identity. On the other hand, Walīd’s choice was a result of his social identity suppressing his personal identity, as well as stereotypes being more influential on him. In other words, ʿUmar made a choice with his personal identity rather than the disbeliever social identity. This would fit better with his personality because he was a clever, independent thinker that would help him make rational choices. The social group that he was a member of was not powerful enough to have an influence on him. In addition, he was not in a leadership position in Mecca. On the other hand, Walīd ibn al-Mughīrah was a poet and he was rich, as well as he was a prominent figure in Mecca. He was even one of the people that the polytheists of Mecca claimed that the Qurʾān could have been revealed to. Therefore, it was more likely for Walīd ibn al-Mughīrah to behave under the influence of his social identity because he had more dominant and strong ties to his social identity compared to ʿUmar. (shrink)

A picture which reflects the contradictions of our era: Glutton adults, who are always bored and constantly demand new toys and hungry children who have grown untimely. Completely different lives in the same world: Those in the display windows and those in the garbage... This picture is the starting point of the Age of Gluttony. -/- Silier who uses a plain and fluent language, starts from a story of Kafka and touches upon the reasons of obedience to authorities, the internal (...) fears that hinder freedom and issues related with the “meaning of life”. She then proceeds by searching answers to new questions: How does the fetishism of happiness encourage individualism and prevent the flourishing of individuality? Taking inspiration from Kant, Marx, Mill and Sartre can we form a conceptual frame for critical and objective ethical values? -/- What are the different accounts of individuality that lay at the foundations of Marx’s goal of overcoming alienation and existentialists’ yearning for authenticity? How does postmodernism confuse different conceptions of “reason” and “progress”, to charge the Enlightenment as guilty for the crimes and devastation caused by capitalism? How were women transformed through history from goddess to pariah by being domesticated? Can motherhood experiences be saved from the oppressive effects of “motherhood ideology” and have a liberating potential? What kind of link exists between narcissistic individuals who relate freedom with the absence of rules and limits and the ideology of consumerism, which redefines gluttony as a virtue? As greedy companies which rule the world shape both consumers and employers in their image, how does the “irrational” system at the basis of “deformed” and alienated individuals become naturalised and invisible? (shrink)

Psikolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıktığı 19. yüzyıla kadar, insana dair sorunlar, felsefi bir yorumla ele alınmıştır. Zaman içinde pozitivizm, materyalizm gibi felsefe akımlarının yön vermesiyle psikoloji bilimi kendine ait kavram ve yöntemlere sahip olmuştur. Bu süreçte bilimde hâkim olan paradigmaların etkisiyle din, uzun bir dönem bilimsel araştırmaların dışında tutulmuştur. Bilim adamalarının dine karşı olumsuz tutumlarına rağmen, Hıristiyan din adamaları felsefe ve psikoloji gibi alanlardaki bilimsel gelişmeleri yakından takip etmişlerdir. Kilise hizmetleri çerçevesinde geleneksel olarak sürdürülen “pastoral care” (...) faaliyetlerinin psikoloji ve psikoterapi alanlarındaki gelişmelerden etkilenmesiyle bugünkü dini danışma ve rehberliğin temeli olan “pastoral care and counseling” kavramları ve yöntemleri ortaya çıkmıştır. 1960’lardan sonra dünya genelinde bir yayılma eğilimi gösteren dini danışma ve rehberlik konusu, son yıllarda Türkiye’deki dini kurum ve akademik çevrelerin de ilgi odağı haline gelmiştir. Bu makalede, konunun İslam kültürü içindeki realizasyonu ile ilgili çalışmalara katkı vermek amacıyla dini danışma ve rehberliğin temel kavramları ve tarihi arka planına odaklanılmıştır. Modern yaşam biçimi toplumsal değişimi hızlandırmakla kalmamış bireysel ihtiyaçları da bir hayli değiştirmiştir. Yaşanan hızlı değişim ve farklılaşan ihtiyaçlar bir takım psikolojik problemleri beraberinde getirmiştir. Buna bağlı olarak insanı olumsuz etkileyen ve hastalanmasına yol açan psikolojik süreçler incelenmeye başlanmıştır. Öte yandan değişimden hayatın değer ve inanç sistemleri de etkilenmiş, kurumsal dini yapılarda ve din hizmeti anlayışlarında önemli değişme ve gelişmeler meydana gelmiştir. Bu sebeple bir taraftan yeni ortaya çıkan olay ve durumlar karşısında dinin bakış açısını ve tutumunu öğrenme ihtiyacı, diğer taraftan yaşanan acı ve krizler karşısında psikolojik yardım ve manevi destek gereksinimleri giderek artmıştır. Kısacası din, insanların kendi başlarına hareket etmekte zorlandığı, rehberliğe ihtiyaç duyduğu bir alan olmuştur. Dini danışma ve rehberlik alandaki ilk çalışmalar, tamamen bir Hıristiyanlık faaliyeti olarak ortaya çıkmış olduğu için bu alana ait ilk kavramlar da Hıristiyan kültürü ile yakından ilgilidir. Dini danışma ve rehberliğin temel kavramlarından olan “pastoral care” genellikle rahip ya da papazların özellikle kilise dışında yürüttükleri dini danışmanlık ve rehberlik hizmetlerini ifade etmektedir. Günümüzdeki dini danışma ve rehberlik hizmetlerinin temelini, Hıristiyan din adamlarının verdiği manevi destek, öğüt ve tavsiye anlamındaki pastoral care faaliyetleri oluşturmaktadır. Ayrıca kavramların, Mesih ve teslis inancı; günahsızlık ve günahların kefareti, lütuf yoluyla kurtuluş öğretileri; papazların yanılmazlığı ve ruhbanlık anlayışı; itiraf müessesesi ve kilisenin statüsü gibi Hıristiyan teolojisine ait kökenleri bulunmaktadır. Pastoral care ve pastoral counseling birbirlerinden bir dereceye kadar ayırt edilebilen yardım şekilleridir. Aralarındaki farklılık, papazların insanlarla çalışırken, ilgili psikolojik dinamikler yerine kendilerinin ahlaki duruş mesafelerinden kaynaklanır. Bu nedenle ikisi arasında en geniş ve kapsayıcı pastoral faaliyet, kesinlikle pastoral care çalışmalarıdır. Bu çalışmalar, resmi ve gayrı resmi konuşmalar, diyaloglar ve diğer iletişim etkileşimleri ile gençler, çiftler, yetişkinler ve çeşitli diğer gruplarla daha fazla ya da az yapılandırılmış genel ilişkilerdir. Pastoral counseling olarak adlandırılan yardım ilişkileri ise pastoral care faaliyetlerinin genel ve her yerde uygulanabilirliğinden farklı şekilde, bireylerin belirli bir yerde ve belirli bir süre tahdidi çerçevesinde yapılandırılmış olan yardım faaliyetlerini içerir ki, böyle bir yardım sürecinde papazın dikkatini ve zamanını gerektiren durumlar söz konusudur. Burada ayırt edici nokta, bireyin psikolojik durumu ve sorunlarının daha fazla olmasıdır. Dini danışma ve rehberliğin kurumsal bir hizmet alanı olarak ortaya çıkışı, reform hareketleri ve sanayi devriminin Batı Avrupa ülkelerinin sosyal dokusu ve dini kurumların yapılanması üzerinde yaptığı değişimle doğrudan alakalıdır. Nitekim Katolikler ve özellikle Ortodokslar yeni gelişen psikolojik danışma faaliyetlerinde daha temkinli bir tutum takınırken Protestanlar dini destek ve yardım hizmetlerinde yeni psikolojik teori ve teknikleri kucaklama eğilimi göstermişlerdir. 15. yüzyıldan itibaren oluşan, insana, Tanrı’ya ve âleme bakıştaki farklılaşmanın gerçekleştiği süreç, 18. yüzyılda “aydınlanma” olarak adlandırılan köklü bir değişimi beraberinde getirmiştir. Doğaüstünün doğayla, dinin bilimle, tanrısal buyruğun doğa yasasıyla, din adamlarının filozoflarla yer değiştirmesi ve dini inanca toleransın azalması ile karakterize edilen bu dönemde, din ve maneviyat konusu, psikolojik araştırmalar ve klinik deneyler dışında tutulması gerektiğine inanılan, kişilere özgü, bilim dışı, bilinmez bir özel alan olarak görülmüştür. Psikolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıktığı dönemde bilimsel sahada hâkim olan paradigmanın etkisiyle bilim adamaları her ne kadar din ile sağlıklı bir ilişki kuramadıysa da; özellikle Amerika ve Avrupa’da kilise hizmetleri çerçevesinde “pastoral care” faaliyetlerini yürüten din adamları, modern psikiyatri ve psikoterapi birikiminden etkili bir şekilde yararlanmışlardır. Kilise faaliyetlerinin psikoloji alanındaki gelişmelerden etkilenmesiyle papaz ve rahiplerin dini konulardaki yardım çalışmaları hem kilise içinde hem kilise dışında daha profesyonelce yürütülen faklı bir boyut kazanmaya başlamıştır. Papazların yetiştirilmesinde danışma psikolojisi ve klinik psikolojinin yöntem ve kurallarının kullanılmaya başlamasıyla “pastoral counseling” alanı gelişme göstermeye başlamıştır. Abraham Maslow’un “kendini gerçekleştiren kişiler” hakkındaki araştırmasına kadar (1962) ilgiye layık görülmeyen din ve maneviyat, bu araştırma sonucunda, karşılanması gereken nihai bir ihtiyaç ve önemli bir motivasyon olarak fark edilmiştir. Alanda son yapılan araştırmalar, din ile ruh ve beden sağlığı arasında önemli ilişkilerin olduğunu ortaya koymaktadır. Danışmanlarca, danışanların dini inançlarının danışma sürecine dâhil edilmemesi; danışanın kimliğinin işe yarayan önemli bir bölümünü yok saymakla eş anlamlı kabul edilmektedir. Bu gelişmelerin sonucu olarak bugün başta ABD ve diğer gelişmiş ülkelerde birçok Tıp Fakültesi ve Psikoloji bölümleri, programlarına dini danışmanlıkla ilgili dersler koymaktadır. 20. yüzyılın başından beri Hıristiyan Batı dünyasında uygulanmakta olan pastoral care and counseling faaliyetleri, toplumsal değişmenin küresel etkileri ve gittikçe benimsenen modern yaşamın farklılaşan ihtiyaçlarına bağlı olarak son yıllarda Türkiye’deki akademik çevrelerin ve ilgili kurumların ilgi odağı haline gelmiştir. Dini danışma ve rehberlik, kültürümüzde henüz yabancı bir kavram ve kurumsallaşmamış bir hizmet alanı olarak kabul edilse de; Hz. Peygamber’den (s.a.v) bu yana sürdürülen din hizmetlerinin en önemli bölümünü, özü dini rehberlik olan irşat faaliyetleri oluşturmaktadır. Ancak günümüzde modern psikolojik yardım disiplinlerinin ilke ve yaklaşımlarından destek alan yeni irşat modellerine ihtiyaç vardır. Dini danışma ve rehberlik, amaç, ilke, yöntem ve yaklaşımları ile toplumda oluşan yeni ihtiyaç ve beklentileri karşılamaya yönelik sürdürülen çabalara önemli katkılar sağlayacaktır. (shrink)

Psikoloji, nörobiyoloji, felsefe ve diğer pek çok disiplinde benliğe ilişkin çok sayıda farklı problemler var. Nörobiyolojide, çalışılan benlik problemlerinin pek çoğunun patolojinin çeşitli formlarıyla ilgili olduğu izlenimine sahibim –dürüstlükteki sorunlar, tutarlılık veya benliğin işlevi. Bu patolojiler hakkında söyleyecek hiçbir şeyim yok çünkü neredeyse onlar hakkında hiçbir şey bilmiyorum. Ben bu patolojilere yalnızca ayrık-beyin hastaları gibi doğrudan benliğin problemleriyle ilgiliyseler değineceğim.

In researches carried out by transpersonal psychologists in the twenty-first century, there has been a rise in the use of sufi texts in the West. The research emphasizes the potential of sufism in addressing contemporary issues. The therapeutic benefits of integrating sufi values and practices into psychology are examined. A conceptual framework for interdisciplinary research is presented, contributing to the development of a common terminology within the literature. On the other hand, within the framework of studies conducted in the West, (...) the points where sufism can be integrated in psychology have been shown. The study, in which the literature review methodology is used, is restricted to English-language publications by Western psychologists in the twenty-first century, focusing on the psychological aspects of sufism. Among the main topics handled are rebirth, the processes involved in the duration of self-transformation, and the moral values acquired as a result. Divine love is what the Sufi needs as motivation through transformation. The behavioral steps, or levels of self that are conquered in this process, start with consciousness. In this framework, the study is important in terms of identifying the researches in which just a few psychologists trying to answer the question "What is a human being?" by using Sufi classics. (shrink)

This research aims to read psychological states through Islamic knowledge that includes the method of hadith criticism. Because, in the hadith studies, we understand that the critic makes evaluations in the field of cognitive psychology. The implementations of these scientific rules related to the science of cognitive psychology, which isThis research deals with reading the psychological states through Islamic knowledge that includes the method of hadith criticism. Because, in the hadith studies, we understand that the critic makes evaluations in the (...) field of cognitive psychology even though he or she doesn’t use psychological terms. The implementations of these scientific rules related to the science of cognitive psychology, which is used to accept or reject hadiths, reveals that there is a similarity between these two sciences because their subject is human knowledge. Scholars of both sciences were compared in terms of cognitive processes such as attention, memorization, memory and measurement tests, and some subjects related to human psychology, which are the focus of these processes, such as their abilities, motivations and the imbalances that affect them. After that, examples from the studies of the hadith scholars and researchers in the science of psychology were presented in the method of criticism in order to determine the points where they converged and diverged. As a result, although they differ in terms of starting point and result, it was concluded that there is a partial similarity between the two sciences in terms of subjects related to mental actions. The condition for the Zabt of the Thiqa definition of hadith critics includes the meaning of attention that psychologists talk about. However, the hadith scholars were more selective in this regard due to the Shari’a reasons such as good deeds and sins. In cognitive psychology, researchers have proven that people’s mental abilities play a role in attention and focus. The attention of hadith critics, who made comparisons among the narrators, concentrated on this point in order to distinguish the acceptable one from the others. used to accept or reject hadiths, reveals that there is a close relationship between these two sciences because their subject is human knowledge. Scholars of both sciences were compared in terms of cognitive processes such as attention, memorization, memory and measurement tests, and some subjects related to human psychology, which are the focus of these processes, such as their abilities, motivations and the imbalances that affect them. After that, examples from the studies of the hadith scholars and researchers in the science of psychology were presented in the method of criticism in order to determine the points where they converged and diverged. As a result, although they differ in terms of starting point and result, it was concluded that there is a partial similarity between the two sciences in terms of subjects related to mental actions. The condition for the Zabt of the Thiqa definition of hadith critics includes the meaning of attention that psychologists talk about. However, the hadith scholars were more selective in this regard due to the Shari’a reasons such as good deeds and sins. In cognitive psychology, researchers have proven that people’s mental abilities play a role in attention and focus. The attention of hadith critics, who made comparisons among the narrators, concentrated on this point in order to distinguish the acceptable one from the others. (shrink)

In recent years, the number of foreign students studying at universities in Turkey has been increasing. Recent studies show that foreign students experience problems such as social exclusion and loneliness in city and university life. Loneliness is a concept that has a direct impact on psychosocial well-being. For this reason, it seems important to examine loneliness and religious coping skills in foreign students. The aim of this study is to reveal the loneliness and religious coping levels of foreign university students (...) in terms of socio-demographic variables. Correlational research method, one of the quantitative research designs, was used in the research. The sample of the study consists of 139 students, 121 of whom are Syrian nationals and 18 Africans. On the other hand, this research is important in that it is conducted in Kilis, one of the provinces where the Syrian population is the most dense, and mostly with Syrian university students. As a result of the research, it was determined that the positive religious coping levels of university students under the age of 20 were higher than those of students over the age of 20. It was found out that the prolongation of the residence period in Turkey positively increased the religious coping levels of the students, and the family types of the students (parents together, separate, loss of parents, etc.) did not have an effect on the levels of religious coping and loneliness. On the other hand, it was showed that there was no significant relationship between the number of siblings and religious coping and loneliness in foreign students, and lastly, the religious coping levels of the engineering faculty students were higher than the students studying in other departments. (shrink)

Yenidoğanlara ve hayvanlara dair herhangi bir soru sorduğumuzda ve soruyu cevaplamaya çalıştığımızda çoğu örtük olan birtakım varsayımlarımız vardır. Bunlardan en önemlisi, insanı insan yapan ve diğer canlılardan ayıran temel unsurlar hakkındadır. Yani, “insanı insan yapan nedir?” sorusuna keskin sınırları olan bir cevabımız varsa, bu cevabımız, aynı zamanda yenidoğanlara ve hayvanlara dair birtakım soruların da cevabı haline gelir. Örneğin “insanı insan yapan veya en azından onu diğer canlılardan ayırt eden unsurların en önemlilerinden biri dildir ve dil öğrenebilmesidir” dersek, bu ifade, en (...) temelde, dünyaya henüz gelen bebeğin ve örneğin bir kedinin yalnızca “gelişmemiş” değil, aynı zamanda “aynı zeminde gelişmemiş” olduğu yönünde bir varsayıma bizi götürür, zira dil öğrenmek veya öğrenebilmek ve bu süreç neticesinde alışageldiğimiz, bildiğimiz anlamda diller aracılığıyla iletişim kurabilmek ve düşünebilmek “gelişmek”tir. Bu yazının amacı, yenidoğanlara ve hayvanlara dair özellikle bilinç çalışmalarının, bu eksende yürütülen dil ve en genel anlamda felsefe ve psikoloji araştırmalarının (yukarıdaki örnekteki gibi) temel varsayımlarını ve hareket noktalarını sorgulamak ve son dönemde Yalçın Koç’un geliştirdiği aşkınlık tasavvuru çerçevesinde eleştiriler ve öneriler sunmaktır. Son olarak, bir tecrübe sahibi olmak ile en geniş anlamıyla tecrübe sahibi olmaya dair bir fikriyat inşa etmek ve -mümkünse- bilimini yapmak arasındaki ilişkiye değineceğiz. (shrink)

Ölümcül Hastalık Umutsuzluk adlı eserinde umutsuzluğu, ben’in bir hastalığı ve kendine yönelen bir ilişkinin sonucu olarak ele alan Danimarkalı filozof Søren Aabye Kierkegaard, bu hastalığın kişide üç farklı şekilde görülebileceğini öne sürmüştür: “(a) bir ben’i olduğunun farkında olmayan umutsuz kişi, (b) kendisi olmak isteyen umutsuz kişi ve (c) kendisi olmak istemeyen umutsuz kişi.” Kierkegaard’a göre kendi ben’ininden kurtulmak isteyen kişi, “olmak istediği ben” hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamamakta ve bu nedenle umutsuzluk yaşamaktadır. Bu çalışma kapsamında Kierkegaard’ın benlik ve umutsuzluk (...) ilişkisi üzerine yaptığı bu tespitin, sosyal psikoloji alanının önde gelen araştırmacılarından biri olan Edward Tory Higgins’ın Benlik Uyuşmazlıkları Kuramı üzerinden okunabileceği öngörülmektedir. Higgins, geliştirdiği kuramda çoklu bir benlik ayrımına gitmekte ve benliği gerçek benlik, ideal benlik ve olması gereken benlik olmak üzere üç alana ayırmaktadır. Bu ayrıma göre gerçek benlik, kişinin sahip olduğunu düşündüğü özelliklerin; ideal benlik, kişinin kendisi olmak için idealde sahip olmayı arzu ettiği özelliklerin; olması gereken benlik ise kişinin taşımak zorunda olduğunu düşündüğü özelliklerin bir bütününü temsil etmektedir. Söz konusu özellikler, kişinin kendi kişisel bakış açısına dayalı olabileceği gibi başkalarının bakış açısından da kaynaklanabilmektedir. Higgins’a göre ikili benlik durumları arasındaki uyuşmazlık (örneğin gerçek benlik-ideal benlik ya da gerçek benlik-olması gereken benlik) kişide, kendi beklentilerini ya da başkalarının beklentilerini karşılamada yetersiz kaldığı yönünde negatif duyuşlar yaratmaktadır. Bu duyuşlar arasında depresyonun bir parçası olan umutsuzluk da yer almaktadır. Şimdiki çalışma Kierkegaard’ın tasvir ettiği “olmak istediği ben hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamayıp umutsuzluğa yakalanan” kişinin içinde bulunduğu durumu, Higgins’ın öne sürdüğü “gerçek benlik-ideal benlik uyuşmazlığının depresyonla (dolayısıyla umutsuzlukla) ilişkili olabileceği” argümanıyla ilişkili bir biçimde ele almayı ve bu yolla benlik ve umutsuzluk ilişkisini felsefe ve psikoloji disiplinlerinin kesişiminde incelemeyi amaçlamaktadır. (shrink)

Şia anlayışında dördüncü imam olarak kabul edilen Ali b. Huseyn Zeynulabidîn’in yazdığı iddia edilen es-Sahifetu’s-Seccadiyye isimli dua konulu eser, Şia âleminde Kur’an-ı Kerîm ve Hz. Ali’ye atf edilen Nehcu’l-Belağa kitabından sonra gelen üçüncü önemli kitaptır. Toplam 54 dua metninden oluşan bu eser, sadece bir dua kitabı olarak ele alınmamış aynı zamanda ahlak, akide, fıkıh, sosyoloji, psikoloji ve edebiyat alanlarına da kaynaklık etmiştir. Eser üzerine onlarca şerh, haşiye, makale, akademik araştırmalar yapılmış ve eser, Türkçe, İngilizce, Farsça, Urduca gibi birçok dile (...) çevrilmiştir. Bu çalışmalar, eser etrafında önemli bir literatür oluşturmuştur. Biz bu çalışmamızda Tabakatu E‘lâmi’ş-Şî‘a, A‘yânu’ş-Şî‘a ve ansiklopedik tarzda yazılmış olan ez-Zerî‘a ilâ Tesânîfi'ş-Şî‘a isimli kaynak eserlerden aynı zamanda Mektebetu’l-Melik Fehd, Mektebetu’l-İskenderiye ve Mektebetu Mısrı’l-‘Âmme gibi yüzbinlerce kitabı içeren kütüphanelerden yararlanarak es-Sahîfetu’s-Seccâdiyye üzerine özellikle Arapça yapılmış çalışmaları incelemeye aldık ve eser etrafında gelişen literatürü tespit etmeyi amaçladık. (shrink)

Kültürleri ve inanışları farklı insanların etkileşimi üzerinde gelişen turizm, özellikle ekonomik getirileri nedeniyle pek çok yerel ve ulusal yönetici tarafından öncelikli sektörler arasında değerlendirilmektedir. Ancak, turizm gelişimi ekonomik unsurların ötesinde çevresel ve sosyo-kültürel pek çok etki de oluşturmaktadır. Söz konusu etkilerin yerel halk tarafından algılanışında etkin olan pek çok unsur incelenmiş olmakla birlikte dindarlığın etkisi çok az araştırılmıştır. Bu kapsamda, toplumsal ve bireysel düşünce ve davranışlar üzerinde önemli bir etken olan dindarlık hususunun turizmin sosyo-kültürel etkilerinin algılanışında etkin olup olmadığının incelendiği (...) bu çalışma, alanyazına katkı sunabilecek boyuttadır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği benimsenmiş olup veri, Muğla Menteşe ilçesinde ikamet eden 528 bireyden elde edilmiştir. Çok değişkenli istatistik analiz yöntemlerinden yararlanılarak açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile yol analizi uygulanmıştır. Sonuçlar, dindarlık algısı arttıkça olumsuz sosyo-kültürel etkilerin daha kuvvetli algılandığını ancak dindarlık ile olumlu sosyo-kültürel etkilerin algılanışı arasında bağlantı bulunmadığını vurgulamaktadır. Bu sonuçlar, turizm planlaması ve gelişimini sürecinde yerel halkın inançlarının da göz önünde bulundurulmasının gerekliliğini işaret etmektedir. Özet: İnsanların aynı değerler etrafında toplanmalarını ve grup halinde hareket etmelerini sağlayan inanç sistemi veya toplumda birlikte yaşayan bireylerin ilişki ve sorumluluklarını belirlemek için düzenlenmiş inanç, uygulama, ritüel ve semboller sistemi olarak tanımlanabilecek olan din, en yaygın ve etkili sosyal kurumlardan olmasının ötesinde hem birey hem de toplumların tutumlarını, değerlerini ve davranışlarını etkilemesi nedeniyle, özellikle son yıllarda, sıklıkla incelenmektedir. Bireylerin dini bir gruba veya kurallara bağlılık dereceleri olarak tanımlanabilecek dindarlık ise dinsel öğelerin bir kişinin yaşamı üzerindeki etkinliğini ifade etmek için kullanılmaktadır. Tıp, antropoloji, psikoloji, sosyoloji gibi bilim dallarında yapılan çalışmalarda dindarlık ile mutluluk ve bedensel / ruhsal sağlık arasında genellikle olumlu bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Turizm alanında yapılan çalışmalarda ise, din, yoğunlukla inanç turizmi veya turistlerin tercihleri üzerindeki etkisi kapsamında ele alınmış ve dini turizmin planlanması ve kutsal alanların yönetimi, turizmin dini bölgelerdeki etkileri, hacıların seyahat motivasyonu ve seyahat şekilleri ile turistlerin dini ihtiyaçları gibi konulara odaklanılmıştır. Kültürleri ve inanışları farklı insanların etkileşimi üzerinde gelişen turizm, özellikle ekonomik getirileri nedeniyle pek çok yerel ve ulusal yönetici tarafından öncelikli sektörler arasında değerlendirilmektedir. Turizm gelişimi ekonomik unsurların ötesinde çevresel ve sosyo-kültürel pek çok etki de oluşturmaktadır. Yerel halk, turizmin gelişmesi ve sürdürülebilirliği açısından önem arz etmekte olup yerel halkın turizmin etkilerine yönelik algıları sıklıkla araştırılan konular arasında yer almaktadır. Topluma ve/veya mekâna aidiyet duygusu, destinasyonun ve/veya turizm sektörünün gelişim düzeyi, turizmin ekonomi içindeki önemi, destinasyonun turizme ekonomik bağımlılığı, turizm sektöründe istihdam edilmek gibi ekonomik unsurlar veya sosyo-demografik özellikler gibi pek çok değişkenin yerel halkın turizm algısındaki etkileri incelenmiş olmakla birlikte dindarlığın etkisi çok az araştırılmıştır. Yapılan çalışmalarda, özellikle dini bölgelerde yaşayan yerel halk ve çoğunlukla din adamlarının algıları araştırılmıştır. Sonuçlar, yerel halkın bölgeye dini amaçlarla gelen ziyaretçiler (hacılar) ile turistleri ayırdığını ve hacıların turistlere oranla daha fazla kabul gördüğünü vurgulamaktadır. Ayrıca, turistlerin alanın ve yapıların kutsallığını, güvenliğini, dekorunu tehdit ettiği ve turistlerin taleplerinin dini uygulamalara zarar verdiği algısının yaygın olduğu, hatta turizmin kendi kültürleri ve dinleri için tehdit olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Kutsal alanlar dışında kalan turizm destinasyonlarında ikamet eden yerel halkın görüşlerinin araştırıldığı çalışma ise çok daha azdır. Alanyazın taraması ile bu kapsamda sadece bir çalışma bulunulabilmiştir. İran’daki iki turizm destinasyonunda yerel halkın turizmin sosyo-kültürel sonuçlarına yönelik algılarında dindarlığın etkisinin incelendiği çalışma ile sosyo-kültürel etkilerin algılanışı ile dindarlık arasında pozitif bir ilişki bulunduğu ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, dindarlık hususunun turizmin sosyo-kültürel etkilerinin algılanışında etkin olup olmadığının incelendiği bu çalışma, alanyazına katkı sunabilecek boyuttadır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği benimsenmiştir. Ekonomik kaygıların katılımcıların görüşlerini etkilemesinin önüne geçilmesi amacıyla, Bodrum, Fethiye ve Marmaris gibi Türkiye’nin önemli turizm destinasyonlarına coğrafi olarak uzak olmamakla birlikte turizm gelişiminin sınırlı olduğu için tercih edilen Menteşe (Muğla) ilçesinde ikamet eden 528 bireyden elde edilen veriler iki aşamada analiz edilmiştir. İlk aşamada, kullanılan soru formu değişik çalışmalardan yararlanarak oluşturulduğu için ölçeklerin güvenirliğini test etmek üzere Güvenirlik Analizi ve yapısal geçerliliğini sınamak üzere Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmıştır. Cronbach Alpha (α) değeri, sosyo-kültürel etkilere yönelik 22 ifade bütününde 0,907; her bir faktöre yönelik sırasıyla 0,941; 0,813 ve 0,772; Dindarlık ölçeğine yönelik ise 0,728 olarak hesaplanmış olup araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Sosyo-kültürel etkilere yönelik ifadelerin varyansın %64,413’ini açıklayacak şekilde 3 faktörlü bir yapı altında birleştiği, üç ifadeden oluşan dindarlık ölçeğinin ise tek faktöre yüklendiği ve varyansın %64,845’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla analiz için kullanılan yapının iyi derecede geçerli olduğu anlaşılmıştır. İkinci aşamada, AFA ile belirlenen faktörlerin çalışma kapsamında oluşturulan modele uygunluğunu test edebilmek için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve ölçüm modeli ile gizli değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek ve kavramsal model ile verilerin uyup uymadığını değerlendirmek için Yapısal Eşitlik Model gerçekleştirilmiştir. DFA analizi sonucunda, bütün faktör yüklerinin 0,4’ün üzerinde olduğu ve uyum indekslerinin (x 2 /df, RMSEA, CFI, NFI ve GFI) hem DFA hem de yapısal eşitlik modelinde eşik değerleri aştığı görülmüştür. Dolayısıyla, faktör yapılarının ve çalışmada sınanan modelin uygun olduğu ve sosyo-kültürel etkilerin algılanması ile dindarlık arasında ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonuçları dindarlık ile turizmin olumsuz sosyo-kültürel etkilerinin algılanışı arasında bir ilişki bulunduğunu ancak turizmin olumlu kültürel etkilerinin algılanışında dindarlığın bir etkisinin bulunmadığını ortaya koymuştur. Dindarlık ile muhafazakârlık arasında kuvvetli bir ilişki bulunduğu göz önüne alındığında öngörülebilecek bir sonuç olduğu belirtilebilir. Ancak, Zamani-Farahani – Musa (2012) çalışmasında dindarlık ile sosyo-kültürel etkilerin algılanışı arasında olumlu etki bulunduğu sonucuna ulaşılmış olmasının destinasyonları ziyaret eden turistlerin profillerindeki ve sayılarındaki farklılıktan kaynaklandığı öngörülmektedir. İlk çalışmada ziyaretçilerin çoğu aynı din ve kültüre mensup kişilerden oluşuyorken, çalışma alanında turistlerin yarısına yakın kısmını farklı din ve kültüre sahip olanlar oluşturmaktadır. Çalışma sonuçları doğrultusunda turizm planlama ve uygulama süreçlerinde, yerel halkın dini inanışlarının, dikkate alınması ve dini inanışlara uygun adımların atılmasının veya yapılacak uygulamaların dini inanışlarına aykırı olmadığının anlatılmasının gerekli olduğu söylenebilir. Ayrıca, turizmin yerel dini inanışlara aykırı sonuçlar doğurmayacak (ya da bu tür sonuçları en aza indirgeyecek) şekilde gelişimine yönelik kararlar alınması gerekmektedir. Kitle turizminin (özellikle deniz–kum–güneş) geliştiği popüler destinasyonlara yakın olmakla birlikte ekonomik olarak turizm ile yoğun bir bağlantının bulunmadığı bir alanda gerçekleştirilen bu çalışmanın sonuçları kesitseldir. Diğer bir ifadeyle sonuçlar çalışma alanı ve hatta katılımcılar ile sınırlıdır. Gelecek çalışmalarda farklı turizm türü ve turist profiline sahip yerleşimlere odaklanabilir. Ayrıca, sonuçların ekonomik olarak turizme bağımlı destinasyonlarda da sınanması gereklidir. (shrink)

İSNAD, sosyal ve beşeri bilimler alanında hazırlanan çalışmalarda kullanılmak üzere Türkiye merkezli olarak geliştirilen akademik yazım ve kaynak gösterme sistemidir. “Kaynak gösterme”, bilginin bilimselliğinin bir gereği olduğu kadar fikrî mülkiyet ve telif haklarına saygının da bir gereğidir. İstifade edilen bir kaynağın araştırmada belirtilmemesi yayın etiği suçudur (intihal / plagiarism). Bu sebeple ortaya konulan bilimsel bir çalışmanın kaynakları, başka araştırmacılar tarafından tekrar ulaşılabilir ve kontrol edilebilir olacak şekilde bibliyografik bileşenleri ile doğru ve eksiksiz olarak yazılmak durumundadır. İSNAD atıf sistemi ise Türkiye (...) merkezli olarak Antropoloji, Arkeoloji ve Sanat Tarihi, Coğrafya, Dil ve Edebiyat, Eğitim, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İlahiyat, Psikoloji, Sanat, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji ve Tarih gibi sosyal ve beşeri bilimler alanında görülen atıf ve kaynak gösterme gereksinimlerinin giderilmesi amacıyla geliştirilmiştir.İSNAD atıf sistemi; akademik bir yazının başlığının nasıl belirleneceği, özetinin hangi bilgileri içermesi gerektiği, anahtar kavramların nasıl seçileceği, başlıklandırma formatının nasıl olması gerektiği, içerdiği tablo ve şekillerin nasıl oluşturulacağı, çalışmada kullanılan Arapça, Farsça, İngilizce ve diğer eser adlarının ve müellif isimlerinin nasıl yazılacağı, tarih ve yüzyılların hangi şekilde gösterileceği, yayın etiği kapsamında nelere dikkat edilmesi gerektiği, istifade edilen kaynak eserden dolaylı veya doğrudan nasıl alıntı yapılacağı, atıf yapılan kaynakların metin içinde veya dipnotta nasıl yazılacağı ve kaynakçanın nasıl oluşturulacağı gibi akademik yazımla ilgili bilinmesi ve uygulanması gerekli tüm kuralları içermektedir.Sözlükte “dayanmak, yaslanmak, itimat etmek” manasındaki “sened” kökünden türeyen isnad, “temellendirmek, dayamak; sözü söyleyenine kadar ulaştırmak, bir sözün, bir rivayetin geliş yolunu haber vermek, ilk kaynağa kadar götürmek” anlamlarına gelmektedir. “Sözünün senedi nedir?” örneğinde olduğu gibi sözün kaynağını sorgulamak ve belirtmek için kullanılmaktadır. Bu anlamda isnad, akademik yazımda atıf veya alıntı yapılan kaynağı belirtmek için geliştirilen atıf sistemine, Türkiye merkezli yayın yapan ilahiyat alan dergilerinde görev üstlenen editörlerin çoğunluğunun (%70,4) kararı ile ad olarak seçilmiştir.İSNAD atıf sistemi, 2017-2018 yıllarında “İlahiyat Atıf Sistemi” olarak geliştirildi ve ilk versiyonu 12/03/2018 tarihinde matbu ve online olarak yayınlanarak ücretsiz olarak kullanıma sunuldu. Sistemin Türkiye’de ve Türk Cumhuriyetlerinde ilahiyat alan dergileri arasında ilgi görmesi ve ilahiyat alanı dışında da kullanımına dair talepler gelmesi üzerine İSNAD’ın ikinci versiyonu, tüm sosyal bilimler alanında kullanılabilecek şekilde geliştirildi ve Eylül 2018 itibari ile hizmete sunuldu. İSNAD artık sosyal ve beşeri bilimlerin tüm alanlarında kullanılabilmektedir.İSNAD atıf sistemi, Dr. Abdullah Demir tarafından Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörlüğü’nce desteklenen RGD-015 numaralı “Ulusal İlahiyat Atıf Dizini Projesi” kapsamında, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Dini İlimler Uygulama ve Araştırma Merkezi (DİMER) bünyesinde, akademik yayıncılık alanında uzman öğretim üyelerinin ve hakemli dergi editörlerinin görüş, öneri ve değerlendirmeleri alınarak geliştirildi. Yaygın atıf biçimlerinden APA, Amerika Psikoloji Derneği (American Psychology Association) ve Chicago ise Modern Diller Derneği (Modern Languages Association) tarafından geliştirilerek satışa sunulmuştur.İSNAD; Türkiye merkezli olarak geliştirilen, kullanıma sunulduğu 12/03/2018 tarihinden kısa bir süre sonra hakemli akademik dergi ve kitap yayıncıları ile Fakülte Dekanlıkları (mezuniyet tezlerinin yazımında) ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüklerince (Yüksek Lisans ve doktora tezlerinin yazımında) kullanımı benimsenen, Web of Science / Clarivate Analytics, TÜBİTAK TR Dizin ve TÜBİTAK DergiPark gibi akademik yayıncılıkla ilgili indeks ve dergi platformlarınca kaynak gösterme biçimlerinden biri olarak sistem entegrasyonu yapılan, Zotero, Mendeley ve EndNote gibi dünya çapında kullanılan kütüphane ve referans düzenleme yazılımlarına uygun şablonları hazırlanan ve ücretsiz olarak kullanıma sunulan ilk ve tek yerli-milli kaynak gösterme sistemidir ve bu açıdan oldukça önem arz etmektedir. Türkçe’nin bir bilim dili haline gelmesi hedefleniyorsa, bu hedefe ulaşmada, Türkçe olarak hazırlanan bir bilimsel yazım ve kaynak gösterme sisteminin bulunması da bir zorunluluktur. Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin Türkçe olarak hazırlanan ve ücretsiz olarak kullanıma sunulan İSNAD atıf sistemini öğrenmeleri ve kullanmaları, aslı İngilizce olan ve satın alma imkanı da elde edemeyecekleri sistemleri öğrenmelerine kıyasla daha elverişlidir ve kolaydır. Türkçe konuşan ülkelerin bilim insanlarının bildiri, makale, kitap, proje ve benzeri bilimsel çalışmalarını İSNAD atıf sistemini kullanarak hazırlamaları, Türkçenin ortak bir bilim dili olarak güçlenmesine katkı sağlayacaktır. İSNAD atıf sistemi ile Türkiye’de ve Türki Cumhuriyetlerde; Antropoloji, Arkeoloji, Coğrafya, Dil ve Edebiyat, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İlahiyat, Müzik, Psikoloji, Sanat Tarihi, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji ve Tarih gibi sosyal ve beşeri bilimler alanında hazırlanan yayınlarda ortak bir atıf sisteminin kullanımını sağlamak hedeflenmektedir. İSNAD atıf sisteminin kullanımı, Türkçe konuşan ülkelerde sosyal ve beşeri bilimler alanında kaynak göstermede standartlaşmayı sağlayarak atıf ve etki değeri tespitine olanak sağlayacak ve Türk dünyası arasında bilimsel iletişimi kolaylaştıracaktır.İSNAD atıf sistemi, sosyal ve beşeri bilimler alanında araştırma yapan ve yazı kaleme alan öğrenciler, akademisyenler ve yazarlar ile bu alanda yayın yapan kurum ve kuruluşların hizmetine sunulmuştur. Sosyal bilimler alanında yayın yapan birçok dergi İSNAD atıf sistemini kullanmaya başlamıştır. Lisans mezuniyet tezi, yüksek lisans tezi ve doktora tezlerinin yazımında İSNAD atıf sisteminin kullanılmasını öngören ve bunu tez yazım kılavuzlarına dahil eden üniversitelerin sayısı artmaktadır. Ayrıca ulusal ve uluslararası sempozyum ve kongre düzenleyen birçok kurum ve kuruluş, katılımcıların bildirilerini İSNAD atıf sistemine uygun olarak hazırlamalarını talep etmeye başlamıştır. Ücretsiz olarak kullanıma sunulan bu sistem, kullanıcı dostu arayüzü ve kaynak gösterme yazılım eklentileri ile hızla kabul görmekte ve benimsenmektedir. Öğrenciler, yazarlar, araştırmacılar ve akademisyenler; İSNAD’ın EndNote, Zotero ve Mendeley gibi kaynak gösterme yazılım eklentileri sayesinde daha kolay, daha hızlı ve hatasız olarak “atıf ve kaynak gösterme” işlemlerini yapabilmektedirler. Bu sisteminin Türkiye ve Türk Cumhuriyetlerinde kullanımı yaygınlaşmaya devam etmektedir. www.isnadsistemi.org. (shrink)

Bilişsel Din Bilimi (CSR), dini inanç ve uygulamaların nedensel açıklamalarını sağlamayı amaçlayan din araştırmalarına bilimsel bir yaklaşımdır. CSR savunucuları, insan zihninin doğal özelliklerini ve nasıl işlediğini açıklayarak dini inançların oluşumu, kabulü, aktarımı ve yaygınlığı sürecini açıklamaya çalışırlar. Tüm insan kültürlerinde var olan ve son on yılda birçok CSR akademisyeninin dikkatini çeken dini inançlardan biri de öbür dünyaya olan inançtır. CSR araştırmacılarına göre, bu inanç, insan zihninin doğal yapılarına dayanmaktadır. Ölümden sonraki hayata olan inancı, zihinsel araçların işleyişinden kaynaklanan, yansıtıcı olmayan veya (...) sezgisel bir inanç olarak görürler. Ölümden sonra hayata inancın oluşumunu, gelişimini, yayılmasını ve aktarılmasını açıklamak için çeşitli teoriler önerdiler. Ancak bu teoriler arasında, iki teori daha geniş kabul görmüştür, sezgisel düalizm teorisi ve simülasyon kısıtlama teorisi. Sezgisel düalizm teorisi, tüm insanların iki zihinsel araca sahip olduğunu söyler: Sezgisel Biyoloji ve Sezgisel Psikoloji. Sezgisel Biyoloji, ölü bir kişinin karşısına geçip hareket edemediği için artık hayatta olmadığına inanmamızı sağlar. Sezgisel Psikoloji, ölü kişiye otomatik olarak görünmez özellikleri (arzular, düşünceler, inançlar ve duygular gibi) atfetmeye devam eder. Yukarıdaki iki zihinsel aracın aynı anda işleyişi, insan zihnini ölü kişinin bir kısmının önemsiz olduğuna ve fiziksel ölümden sonra kaldığına inandırır. Simülasyon kısıtlama teorisi, tüm insanların çevreden gelen bilgileri işlemek ve dini inançlar edinmek için zihinsel araçlara sahip olduğunu söyler. Zihinsel araçların hiçbiri, kişinin arzularının, düşüncelerinin, inançlarının ve duygularının var olmadığını hayal edemez veya simüle edemez. Bu nedenle ölü kişinin karşısındaki insan zihni, fiziksel ölümünü kolayca hayal etmesine rağmen, kişinin başka bir bölümünün (düşünceler, arzular vb.) Varlığına inanmaya devam eder. Bu teorilerin her ikisi de, öbür dünyaya inancın oluşumunu açıklamada zorluklar ve sınırlamalarla karşı karşıya görünüyor. Bunlar arasında nedensel açıklama yapamama, ölümden sonraki hayata olan inancın doğal ve rasyonel temelleri arasındaki ayrım eksikliği ve öbür dünya inancının doğaüstü temellerini göz ardı etme yer alır. İki teoriden hiçbiri öbür dünyaya inancın oluşumu için yeterli nedensel açıklama sağlamıyor gibi görünmektedir. Her iki teori de zihinsel araçların nasıl işlediğine bağlı olarak öbür dünya inançlarının oluşumu hakkında olası bir hikaye sunmaya çalışır. Ölümden sonraki hayata inanmaya yol açan sürecin yalnızca makul bir hikayesini sunarlar. Bu iki teorinin sunduğu şey, insan zihninin ve araçlarının ve bunların nasıl işlediğinin bir açıklamasıdır (nedensel açıklama değil). Bu, kendi başına, bu aletlerin öbür dünyaya bir inanç ürettiğini açıklamaz. Dolayısıyla ahirete olan inancın zihinsel araçların işleyişinin bir sonucu olduğu iddiası, zihinsel araçlar ile bu inanç arasında nedensel bir ilişki gerektirir. Bu iki teoriden hiçbiri bu nedensel ilişkiyi açıklayamaz ve yalnızca aralarındaki ilişkinin makul bir hikayesini açıklarlar. Dahası, dini inancın rasyonel temelleri ile dini inancın doğal temelleri arasındaki ayrım, ahirete inanmak veya onunla ilişkili bilişsel mekanizmaları tanımlamak için doğal bir köken bulmanın hiçbir şekilde bu inancı reddetmek veya itibarını sarsmak anlamına gelmediğini göstermektedir. Ahirete olan inancın doğal kökenleri hakkındaki bilişsel teoriler bize bu inancın rasyonel mi irrasyonel mi olduğunu gösteremez. Bu açıklamalar ancak (eğer yapabilirlerse) bize bu inancın oluşumunun ve yaygınlığının doğal köklerini gösterebilir. Ayrıca Dinsel inanç karmaşık bir kavramdır. Birincisi, doğal bir kavramdır, bu anlamda insan doğasına dayanır ve insanın bilişsel sistemleri ve zihinsel araçlarıyla ilgilidir. İkincisi, kültürel ve sosyal bir kavramdır, bu anlamda hem kültürel ve sosyal değişimden etkilenir hem de onu etkiler. Üçüncüsü, doğaüstü bir kavramdır, bu anlamda hem vahiy hem de kehanet ve insanın maddi olmayan yönüyle derinden bağlantılıdır. Öbür dünyaya inanç, her üç düzeyde açıklamayı gerektiriyor gibi görünüyor. (shrink)

Öz: Teknoloji felsefesi görece olarak genç bir akademik alt-alan olmakla birlikte, ontoloji, epistemoloji, siyaset felsefesi, etik ve estetik gibi felsefe disiplininin daha köklü alt-alanlarıyla önemli bir kavramsal ilişki ağı içinde bulunmaktadır. Ayrıca bu dalın temel bazı meselelerinin derinlemesine incelenmesinin sosyoloji, antropoloji, psikoloji ve siyasi bilimler gibi disiplinlerin birikimlerinden ve yaklaşımlarından yararlanmayı da gerekli kıldığını belirtebiliriz. Bu yazımda teknoloji felsefesi alanını genel hatlarıyla ve güncel olgular ışığında kısaca tanıttıktan sonra, bu alanda ilginç ve kuramsal yönden değerli bulduğum iki sorunsalı sergileyip (...) irdeliyorum. İlki toplumsal bir gerçek olarak teknolojinin nasıl bir doğası, karakteri veya kendini ileri taşıma itkisi olduğunun sorgulanmasıdır. Bu çerçevede, söz konusu literatüre 20. yüzyılda önemli katkılar yapmış olan Jacques Ellul, Hans Jonas ve Arnold Gehlen’in antropolojik-felsefi boyuttaki önemli bazı düşüncelerini açıklayıp tartışıyorum. İkinci olarak, Albert Borgmann’ın Heidegger’in fikirlerinden ilham alarak ürettiği “odaklı pratikler” kavramını betimleyerek onun görüşlerine gelen tepkilerden bazılarını ele alarak inceliyorum. Yazının son kısmında, çağdaş teknolojinin çoğulculuk, değişkenlik ve geçişkenlik kavramları üzerinden oluşan yeni felsefi kimliğine ilişkin bazı görüngübilimsel düşünceler sunuyorum. (shrink)

Blaise Pascal (1623-1662), 39 yıllık kısa olarak nitelendirebileceğimiz yaşamında çoğu insanın iki yaşamda başarmayı umabileceğinden fazlasını başardı. Yaşadığı mistik bir deneyimden sonra, psikoloji ve din üzerine düşüncelerini topladı, ancak bu düşüncelerini bir kitap haline getiremeden öldü. Onun Düşünceler adlı eseri yalnızca Hristiyan dinine yeni bakış açıları getirmekle kalmadı, aynı zamanda Fransız edebiyatının en iyileri arasında değerlendirildi. Düşünceler’in ana stratejilerinden biri, bir yanda Montaigne, diğer yanda Epiktetos’un kişiselleştirdiği çelişkili şüphecilik ve stoacılık felsefelerini kullanarak, inanmayan kişiyi Tanrı’ya, imana götürecek bir çaresizlik (...) ve kafa karışıklığına sürüklemekti. Dolayısıyla Düşünceler’in bir kısmı şüpheci bir niteliği kendinde bulundururken, bir kısmı da dogmacı stoacılığın ruhuna sahiptir. Aslında Pascal her iki ucu da bağdaştırmaya çalışır. Bunu aklı küçümseyip akılcı felsefeyi kınarken, inancı yüceltip ve kalbin, aklın bilmediği sebeplere sahip olduğunu belirterek yapar. O, eserlerinde insanı ve insanın dünyadaki durumunu, entelektüel tarihteki yerini ve kültür ve eğitim anlayışlarını, insanın Tanrı ile ilişkisi ışığında insan doğasına ilişkin görüşünün daha da geliştirilmesini ve ünlü bahis teorisi ve kalbe dair içgörülerini açıklamaya çalışır. Dünyadaki varlığını düşünmesi ve ona karşı doğru bir tavra sahip olması her kişinin yaşamının merkezinde bulunan bir durumdur. Makalemizde Pascal'ın insanın inanması ve acizliğinin nasıl paradoksal bir nitelikte olduğunu, insanın özgürlüğünü nasıl elinden alıp değersizleştildiğini sunmaya çalışacağız. (shrink)

Since the emergence of psychology, its relation with religion has been inconsistent. Their different sources and methodologies but common aims made them close or distanced. Today these disciplines acknowledged and learned to benefit from each other. The affect of religion/spirituality on human’s lives raised the attention of psychology and required the integration of these into psychotherapy. In order to approach the psychology-religion relation via the traces of religion within psychotherapy the paper deals with the necessity, the knowledge needed, the principles (...) when integrating religious/spiritual principles and practices into psychotherapy; finally the religious traces in psychotherapy. The paper comprises few Turkish examples together with the huge body of theoretical and practical examples on the topic. These theories and practices should be important examples for Turkey. By addressing the religious traces in psychotherapy the aim of the paper is to show that the cliff between psychology and religion is in fact not that deep.SummaryIt can be argued that psychology and religion have common interests relating the well-being of individuals. There is a huge body of research that emphasizes the implementation and necessity of cultural, religious, spiritual principles in professional psychology. The proprium of these models is to integrate the client’s religious/spiritual sources into therapy. Especially religious clients benefit from therapies that define their treatment goals around their religious views. However, it must be considered that if the disorder has a biological dimension and/or is severe psychopathologic pure religious interventions will not be sufficient. This paper traces the religious/spiritual principles within psychotherapies and shows that the cliff between religion and psychology is not that deep.At different places in the world therapy is done according to western standards. However, determining mental health or disorders according to western criteria might be problematic. In societies in which religious/spiritual life is an essential part of culture, religion plays a crucial role in people’s perception of disease and treatment. In mental health, spirituality is an important and primary source for coping. Empirical studies reveal the positive outcomes of religious practices such as personal prayer, repentance, meditation, and dhikir on mental and physical health. In light of this data it becomes clear that psychotherapies should be revised socio-culturally and culturally sensitive psychotherapies that cover belief and religious practices should be developed. Another need for the integration of religion, belief, and spirituality with psychotherapy is the significant effect of these experiences on individual’s lives. With regard to the broad impact of religion, psychological interventions solely might not be sufficient to fulfill human psychological needs. As studies show, religious clients expect religious practices in treatment as well as a therapist who is open and respectful to religious principles, ready to talk about own religious beliefs, willing to integrate religious matters into therapy. To fulfill these expectations therapists, need to be trained and educated in religious/spiritual matters. Additionally, the therapist must acknowledge and be conscious about her/his own worldview, religious commitment, and spiritual life. However, the therapist needs not to be religious him/herself or share the same religion as the client. It is sufficient that the therapist is open and receptive to the client’s beliefs so that these can be used as effective sources in therapy. Spiritual psychotherapy considers spirituality as one of the main sources of clients. Thus, it might be critical when the therapist has poor knowledge about religion when the client considers it as significant. This source might be helpful for the client in coping with his/her problems and limitations. Having knowledge about the client’s religion and culture might also be important to acknowledge his/her perceptions and beliefs. Because individuals’ understanding of disease, their beliefs about reasons for mental disorders, their expectations from the health system are important factors in seeking help and choosing therapy.Therapists who decide to integrate spiritual/religious principles into psychotherapy have to adhere to some ethical principles. The source and the degree of the psychological disorder are important, too. Even though the efficacy of religious rituals and spiritual interventions are extensive in each case it has to be investigated whether religiosity/spirituality is part of the problem or the solution. Certain aspects will guide the therapist in deciding whether to integrate religiosity/spirituality into the therapy process or not. Additionally, he/she has to gather information about the client’s religious/spiritual life (spiritual anamneses) in order to choose the most appropriate religious method and intervention. Today psychotherapy deals with coping, questions about the meaning, purpose, and way of life. Actually, these are issues with which religious traditions has dealt and proposed solutions for thousands of years ago. For example, ethical principles for mental health professionals correspond to those of religious teachings. The attitudes and the type of relationship recommended by the client-centered approach are also commended by religious teachings for all human relations. Beginning with the 1960’s an increasing interest in Buddhist teachings is observable among psychotherapists. Mental exercises (especially meditation) cause transformations in the self-perception and lead to enduring changes in consciousness. Religions such as Islam, Judaism, and Buddhism recommend meditation technics like contemplation, dhikr, and yoga. Confession in the Catholic Church has similarities with psychotherapeutic catharsis. Many cultures own one kind of forgiveness rituals of confessions. As studies report people benefit from these rituals. Forgiveness is a multifaceted issue with psychological and spiritual dimensions and involves cognitive, emotional, relational, and spiritual processes. Research indicates the religious and psychological functions of forgiveness. Many subjects such as personal prayer, hope, empathy, love, and tolerance are common issues of both, psychotherapy and religion/spirituality. Different psychotherapeutic approaches and especially positive psychology integrate these values that are valued by religion/spirituality into their theories and practices.In conclusion, the cliff between psychology and religion/spirituality is not that deep at it seems at first sight. They have many subjects in common. Individuals turn to religion and spirituality in times of crises. This makes it inevitable to include religion and spirituality into the therapeutic process. Because religions provide ways of coping, hope, and meaning in difficult times. This fact is recognized and accepted abroad and lead to the religious/spiritual psychotherapy movement, which will hopefully an inspiration for Turkish psychology as well. (shrink)

Bilimi ve bilimsel bilgiyi kültür, değer ve öznel yargılardan izole ederek nesnel bir şekilde ortaya koyabilmeye yönelik hararetli tartışmaların yaşandığı yirminci yüzyıl bilim anlayışının temel gayesi, deney ve gözleme tabi olabilecek fiziki dünyadaki olguları, mantıksal çözümlemeye tabi tutarak birleştirilmiş bilime ulaşmaktır. Bu amaca giden yolda olgulara dayanmayan ve sınanamayan her türlü metafizik öge yok sayılır. Bilimsel bilginin sadece deney ve gözleme tabi olana, diğer bir deyişle olgu verilerine dayandığı iddiasını taşıyan bu düşünce sistemi, özellikle Viyana Çevresi üyeleri tarafından benimsenmiştir. Bu (...) bakımdan Çevre üyelerinin bilimsellik anlayışındaki temel ölçüt olgulara dayanan önermelerin ya da yargıların doğrulanabilmesidir. Bilimsel bilginin sadece olgusal dünyanın gözlemlenmesi ve bu gözlem sonucunda ortaya konulan önermelerin ya da ifadelerin doğrulanmasıyla sağlandığını düşünen Çevre üyelerinin bu savlarındaki amacı bilimi ve onun bilgisini her türlü kültür ve değer alanından uzaklaştırarak metafiziksel unsurlardan arındırılmış nesnel bilgiye ulaşmaktır. Çevre üyelerinin birçoğu bilim alanı içerisinde tartışmaya yol açan meselelerin aslında metafiziksel içerikli ve dolayısıyla bunların görünüşte problemler olduğunu belirterek bu tartışmaların bilimsel bilginin gelişimi önünde bir engel oluşturacağı kanaatindedir (Hızır, 1965, s. 254). Söz gelimi, Carnap’a göre, metafizik ögeler olgusal içeriğe sahip olmadığı ve sınanabilir nitelikte olmadıkları için bilim alanı içerisinde değerlendirilemez. Bu nedenle, metafizik ögeler hem doğrulanması mümkün olmadığı hem de dilin mantıksal dizimine genellikle uymadığı gerekçesiyle anlamsızdır (Öztürk, 2011, s. 155). Bu bakımdan Çevre üyelerine göre, olgulara dayanmayan ve bilimde yanılsamalara yol açan metafizik söylemler bilimden ayıklanmalı ve bilimsel bilgi ancak olgu ve deneye dayanan önermeler üzerinden yürütülmelidir. Öte yandan Çevre düşünürleri mantıksal çözümleme yoluyla olgulara dayanan önermelerin metafiziksel unsurlar içeren önermelerden ayırt edilebileceğini ifade etmiştir. Bu bağlamda metafizik önermeleri, metafizik olmayan önermelerden ayırt edecek ölçütün doğrulanabilirlik olduğunu savunurlar. Çevre üyelerinin bu tutumları bir bakıma bilim ve sözde bilim arasında ayrım yapma ve metafiziği bilimin dışında tutma çabası olarak da değerlendirilebilir (Kabadayı, 2011, s. 39-40). Yirminci yüzyıl bilim anlayışında bilimsel etkinlikte gözlemin ve gözlemi yürüten bilim insanlarının dolaysız öznel duyu verileriyle ilişkili olduğu bu nedenle gözlem verilerinin psikolojizmin etkisinde olduğu fikri ortaya atılır. Başta Neurath olmak üzere dönemin bilim felsefecileri bilimsel bilginin kültür, değer ve psikoloji gibi öznel unsurlardan uzaklaştığı sürece değerli olduğu kanısında olduğu için bu fikre karşı çıkmaktadır (Gillies, 2018, s. 123). Görüldüğü üzere, Çevre üyelerinin temel amacı metafizik önermelerden arındırılmış, olgulara dayanan bir bilime ulaşmaktır. Bu amacın gerçekleşmesine olanak sağlayacak yöntem ise mantıksal çözümlemedir. Bu bağlamda Çevre üyeleri olgulara dayanan ve doğrulanabilen önermelerin, söz dizimi (sentaks) ve anlamsal (semantik) açıdan incelemeye tabi tutulması gerektiğini düşünmektedir (Yardımcı, 2018, s. 13-15). Özellikle Carnap (1935, s. 9-10) doğrulamanın ancak öne sürülen önermenin mantıksal analize tabi tutularak yapılması gerektiğini iddia etmiştir (Irzık, 1962, s. 65). Bununla birlikte, felsefenin işlevi, önermeleri mantıksal analize tabi tutarak yalın hale getirmektir. İşte felsefenin bu yönü Neurath’da bilimin birliği, Carnap’ta ise bilimin sentaksı, yani bilimin mantığı üzerine çalışma anlamına gelir (Hızır, 1965, s. 252). Bilimi, bilim olmayandan ayırma yöntemi olarak kullanılan doğrulama işlemi, teorik bir söylem ve gözlem önermesi arasında yapılan bir işlem olması bakımından mantıksal ve dilsel bir özellik taşır. Buradaki temel sorun ise teorik bir önermenin gözlem önermelerine indirgenebilir nitelikte olması ve gözlem önermelerinin, gözlem ile nasıl ilişki kurduğunu saptamaktır. İşte Viyana Çevresi üyeleri bu ilişkinin protokol önermeleri ile kurulduğu kanaatindedir (Ural, 2012, s. 105-107) çünkü onlara göre; öznelerarası bir bilimin sağlanması için yansız ve anlam karmaşasından arındırılmış bir dil gereklidir (Serin, 2015, s. 55). Bu dil de ancak protokol önermeler aracılığıyla kurulabilir. Bu bağlamda Çevre üyelerinin, metafiziksel ifadeler barındıran önermelerin anlamsızlığı ve bilimleri ortak bir paydada birleştiren fiziksel bir dil oluşturma olmak üzere iki temel hedefinin olduğu söylenebilir (Godfrey-Smith, 2003, s. 25; Salgar, 2012, s. 187). (shrink)

Covid-19, yeni koronavirüs salgını, insanoğlunun karşısına birdenbire çıkmış ve insan bu felaket karşısında yaşamını devam ettirebilmek için belli birtakım kurallara bağlı olmak zorunda olduğunu görmüştür. Pandeminin getirdiği yeni kurallara bağlı olarak kullanmaya başladığımız maske de bu şartlardan biridir. Tarih boyunca somut olarak maske kullanımı insana uzak ya da yabancı bir durum değildir. Maskenin sözlük anlamlarına baktığımızda tozdan ya da kimyasallardan korunmak için kullanılan bir araç olduğunu gördüğümüz gibi, bir de soyut anlamda kendini ötekine farklı bir şekilde yansıtma veya aktarma durumu (...) olarak ele alınabileceğini görmekteyiz. Biz bu çalışmamızda maskenin soyut kullanımından hareketle günümüzde kullandığımız bir araç olarak maskenin, ortak yönleri olup olamayacağını değerlendirmeye çalıştık. Öte yandan içinden geçmekte olduğumuz bu salgın hastalıkların tarihte ilk kez bizim başımıza gelen bir şey olmadığını görmezsek ve bu süreci değerlendirmezsek, geçiş döneminden sonra pandeminin birey, toplum, ekonomi, siyaset ve devlet görüşleri üzerinde ne tür değişiklikler yapacağını kontrol etmezsek, salgın günün birinde bitecek olsa bile olumsuz sonuçlarla karşılaşmayacağımızı söyleyemeyiz. Çünkü salgın insanın sadece biyolojik yönünü etkileyen bir felaket değildir, aynı zamanda insanın diğer yönü olan psikoloji tarafını da doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. İnsan psişik yönü de olan bir varlık olduğu için bu yönün de ele alınarak incelenmesi gerekir. Pandemi koşullarında birtakım kurallara uymayı alışkanlık haline getiren insan şu ana kadar getirmiş olduğu tüm değerlerinden hızlı bir şekilde kopma eğilimi göstermeye veya bu duruma gönüllü olmaya başlamıştır. Kurallara uymayan insanlar ise sorumluluk almadıkları için bir ahlak varlığı olmaktan uzak hale gelmişlerdir. Çalışmamız söz konusu salgının, insanın günlük hayatında kullandığı somut ve soyut maske tanımlarından hareketle, değerlerine nasıl yabancılaştığını ve öte yandan ahlaki sorumluluklarını ne şekilde göz ardı ettiği üzerine eğilmeye çalışmıştır. (shrink)

Tarihte Aydınlanma adıyla bilinen dönemden bu yana metafizik, “bilimsel” olanın karşısına konumlandırılmıştır. Kabaca söyleyecek olursak Aydınlanma düşüncesi, bir zamanlar dünyayı açıklama ve onu anlamlandırmanın yegane yolu olan metafiziği hurafe ve safsata olarak görme, buna karşılık deneyime ve olgulara itibar etme eğilimindedir. Biz bu çalışmada, metafiziğe mesafeli olmak konusunda birleşen ve felsefelerinde genel olarak deneyimden ve olgulardan yana tavır takındığını söyleyebileceğimiz iki filozof olan Ludwig Wittgenstein ve William James’i karşılaştırdık. Herhangi iki şey arasında kıyaslama yapabilmek, ortak unsurların asgari düzeyde varlığını gerektirir. (...) Biz bahsi geçen iki düşünürü onların “doğruluk” anlayışları ve buna paralel olarak metafiziği değerlendirme biçimleri bağlamında ele aldık. Wittgenstein’a göre dünya hakkında öznellikten arınmış objektif bilgiye erişmek mümkündür. Ona göre psikoloji, epistemolojiden kesin olarak ayrılmalıdır. Doğruluğun süzgeci dildeki mantıksal form, nesneleri de olgulardır. Bu koşulları yerine getirmeyen tümceler anlamdan yoksundur. Metafiziğin kendisine konu edindiği nesneler, üzerine konuşulamayanlardır. Onlar “gösterilebilir” fakat dile getirilemezler. Oysa James için durum farklıdır. Ona göre olgular kendi başlarına doğru veya yanlış olamazlar. Doğruluk James’e göre zihnin deneyim süreçleriyle şekillenmektedir ve esnek bir yapıdadır. Mevcut inanç stokumuz ile uyumlu olan ve pratik olarak bir fark yaratabilen her türden düşünce doğruluk vasfını yerine getirmeye hak kazanacaktır. James’e göre psikoloji, doğrulanma süreçlerinden ve doğrunun kendisinden bağımsız değildir. (shrink)

Milattan önce 6. yy’ da Konfuçyüs tarafından kuralcı bir çerçevede açıklanan ve bilgelikerdemlilik sentezini temel alan düşünce ekolüne ahlaki psikoloji kuramını getiren ilk fikir adamı Mengzi’dır. İnsanın doğuştan iyiliği önermesiyle duygu, düşünce ve eylem arasındaki tutarlılığı içgörüsel farkındalığa kaynak gösteren Mengzi, Çin felsefesine yeni bir soluk getirir. Bu önerme, 11.yy’da Neo-Konfuçyüsçü filozof Cheng Hao’ın sezgisel öğrenme metoduyla korunsa da önermenin Doğu Asya topraklarına yayılmasındaki asıl katkı Ming dönemi siyasetçisi, hattatı ve generali Wang Yangming’e aittir. Wang Yangming, Mengzi’dan aktardığı zihinsel-spiritüel (...) bütünlüğü öğretisine dâhil ederek doğuştan gelen bilgi ve erdemin davranışsal tepkimeye yansıma sürecinde rasyoneli dışlar. Sezgisele odaklı bu kuramda duygu ile düşünce birbirinden ayrılmadığı gibi sorgulama, gözlemleme ve deneyimleme safhalarının pratiğine ihtiyaç duyulmaz. Birey, fıtraten doğru-yanlış ayrımı yapabilme yeteneğine sahip olduğu için içgörü ve sağduyuyla her şeyi idrak edebilir; önceden idrak edebildiği için de davranma, bilme ile eş zamanlı güdülenir. Bu çalışmada, Wang Yangming’in sezgisel bilgi kuramıyla savladığı kişisel gelişimin Batı dünyasındaki karşılığı ve modern psikolojiyle özdeşleşen özelliği incelenecektir. (shrink)

The aim of this article is to reveal with an overall approach, how the psycho-social background, starting from woman image in first periods and reach modern day, is embraced by outstanding theorists of modern psychology, and also how these collected works are reflected in their definitions of woman. If it is considered that woman has been discussed with reflections against and not from primary sources throughout history, it can be seen that the most essential roots of woman narrations can be (...) found in oral culture and the parts of written texts are made over symbol, metaphor, proposition and story. However myths (stories) that take place in oral and partly written culture about primitive man, are sacred tales, they will also present data regarding human image. Therefore with a limited effort of human being to understand the infinite, it can be understood what human being think, feel and how they interpret rather than gods/goddesses ontology. From this point of view, this article that consists of two parts, first of all will mention especially about perception of Goddess in those reflected to image of God, maintaining its efficiency in conscious or unconscious as a system of symbols intrinsic to human nature and cultural code background and then the woman image will be roughly discussed with a descriptive style over the world of mythology, psychology and faith. In the second part, it will be examined in detail how all the written and oral information about understanding woman by modern anthropologists are interpreted with the perspective of modern psychology specific to theorists such as Freud, Jung and Fromm. Eventually, it will be emphasized that past and future are integrated with information, experience and feelings with an active relationship; perception and approach of woman have stayed up to date in time continually; mythology, psychology and religion are important factors within this matter.Summary: Human being has also used historical, temporal and spatial attributions for God. Infinite human being has expressed their thoughts about the finite God by analogy. Despite the dominance of male gender in the images of God in these analogies which are the products of human experience, female Gods that is to say Goddesses are not few. The matter of how the image of goddess come to the fore in a distinctly male-dominant society is a noteworthy matter. The narration of Earth Mother over female symbol in myths in which the harmony is constantly secured within the inner and exterior world and mention about living in harmony with the universe is an important data in order to understand female characteristics attributed to God. Human being has also used historical, temporal and spatial attributions for God. Infinite human being has expressed their thoughts about the finite God by analogy.The woman subject is influenced by transferred life experience within the historical process, and it is an undeniable fact that ancient “woman perception” has reflections to the present day. Within the history of humanity, striking definitions about woman can be seen in sacred statements in symbol language. Therefore, it is proper to examine primarily the image of sacred and then examine female meaning that is charged on that image. The aim of this study can be summed up with two themes: a) try to understand the general framework of reflections of the present image of woman, style of narration and comprehension in psychological, sociological, and religious terms by getting help from myths which mention about ancient image of God, although there is centuries old difference between those stories and us, b) reveal the image of woman in Freud, Jung, and Fromm’s approach which establishes a bond between mythology that is a system of symbols special to human nature and human psychology and discuss this subject by using psychology of religion.When reviewed ancient Far East and Middle East myths and also Ancient Greek mythology, it can be seen that gods are not cloistered supernatural beings who do not have abstract personalities and also do not lead a wholly metaphysic life. The crucial issue here is; the reality that Gods and Goddesses are shown as a model to both man and woman. Psychologists who examine religion in terms of psychology state that first outcomes about the image of God come up not with behavior but with emotion. The attributions of gender, related to the emotion in question are cited during the transfer of those emotions as well. Therefore; philosophers, culture and religion historians, theologians, anthropologists, archaeologists, psychologists, and sociologists have contributed to this transfer when they discuss the cult of God or Goddess throughout the history. It is interesting that the usage of the term of God maintains while the usage of the term of Goddess decreases. Civilization historians claim that the appearance of divine religions particularly quickens the course of transition from goddess to god. According to them, during this period in which there is a transfer from polytheist image of God to monotheist image of God, the quantitative change in the perception of God comes with a qualitative change. According to Fromm, during this power gathering period, there has been a transfer from mother and feminine (woman) centered religion to father and masculine (man) centered religious experience/ God image. According to him, in the second stage of humanity development, “the children of Earth Mother turn into the children of divine father”, there is a transition from unconditional love of mother to authoritarian sympathy of father, from an image of supplemental and surrounding Goddess to authoritarian image of God who makes requests by his nature, lays down principles and laws, and supports the power and search for a successor to deliver the power.The perception of women who led to Prophet Adam deviated from the truth and expelled from heaven is spread around especially the regions of one-God religions. This has strengthened the idea that divine religions have a negative view towards women. Including Islam, the reason of all divine religions’ encountering with claims that they have a negative approach against woman stem from applying to that religions’ human resources rather than essential religious sources which are existing or lost earliest forms.Oedipus complex is an important thesis of Freud which explains the development of religion and morals; establish the base of his psychology, and in fact, important in terms of his making connection with difference of kinds and flow or non-flow of request and needs while explaining human behaviors. According to Freud who points to sexuality and aggression which are the most powerful two instinct in the biology of male or female; the first three or five years of a newly born human- this is the period in which the basic part of personality is formed- the definition of self is extremely influenced by his/her gender (in both biological and sociocultural terms). Freud who put forward father-son conflict in the struggle to survive between Zeus and his sons in Moses and Monotheism (1998c) and Totem and Taboo (1998a), makes an explanation about the origin of religion and humanity over two male characters. Jung pays attention to goddess image as much as the image of god and do not approach this situation only as a polytheism or sociocultural explanation or childish appearances of a primitive mind. He accepts goddesses as a reflection of archetypes in human. Male has a feminine side, female has a masculine side, and a unity occurs when both complete each other. According to Fromm, a taxonomy referring to woman and man is primarily a sociology-based approach rather than a biology-based one. Fromm (1995) thinks that the whole depiction shows individuals’ own desire and needs, that is to say, their psychology rather than a theology. Transition from mother (woman) centered religion to father (man) centered religious experience and God image is essentially one of the most important breaking/inversion points of human being, not humanity. As a result, it can be said that it is an important point to clearly understand the story of mankind to examine that intense freshness at hand and centeredness of quantitative and qualitative changes of divine or God image of ancient societies come down after psychological, sociological, religious, economic, political, and cultural changes. (shrink)

This study aims to examine the perspectives of healers who specialize in jinx hit, evil eye touch, and the recitation of sacred verses or prayers for individuals experiencing mental health issues, and whether they collaborate with mental health experts. Using the qualitative research method, data were collected from 20 healers with depth interviews and observation techniques. The data obtained were analyzed by descriptive analysis in the 2022 Qualitative Data Analysis Program in Maxquda. According to the results of the research; it (...) was determined that the participants are interested in individuals who come for mental and spiritual-based problems and the effects of the spiritual treatment methods they apply and how reversal processes of the applicant’s progress. In addition, it was revealed that the participants generally have a positive attitude to mental health experts. In line with the data obtained as a result of the research, it is thought that spiritual practices can be included in mental health studies. Furthermore, the research reveals that spiritual support services have a historical long history, and today it is an area that developed under the name of "Pastoral Care" and "Pastoral Counseling" in the West and our country. Considering that this clinical-religious consultancy movement includes various segments of our country, it was concluded that the area needs more development and more research. The findings of the research contribute to the studies carried out in the field of mental health by emphasizing the importance of spiritual support services. (shrink)

In this study, religious counseling and guidance services in our country, applications, opportunities and methods were examined in terms of the psychology of religion. Including the theoretical framework and survey application, this study basically consists of two parts, the mental state of people under threat, religious services focuses on the issues of how to provide assistance. The theoretical part consists of two parts, the first conceptual framework of religious counseling and guidance, including approaches have been devised in pastoral psychology. Religious (...) counseling and guidance classic religious knowledge transfer rather than religious knowledge transfer the therapeutic process or psychological help is about. Therefore, religious counseling and guidance in this section, within the framework of the relationship between psychological counseling and guidance, psychological and religious foundations are emphasized. The theoretical part in the second part, Turkey's religious guidance and counseling relationship is necessary fields, religious counseling and guidance relationships provide paths (opportunities) and problem solving that will help approaches, techniques and methods are discussed. A field study in the application part of the work of clergy religious counseling and guidance on how a pattern of relationships which have been examined. For this purpose, The Presidency of Religious Affairs Personnel providing religious counseling and guidance services, Personal Information Form, Innovative Attitude Scale, Religious Counseling and Guidance, and Maslach Burnout Inventory Attitude Scale was administered survey from. According to the findings obtained in the study, participated in the survey of religious officials of the differences in the degree of significance have been identified where relationship and interaction. At the end of the statistical analysis supported research has been observed that the majority of hypotheses predicted. (shrink)

Discussions on the concept of Marifatullah as the foundation of belief hold a significant place in theology. There are different opinions among schools of theology regarding whether those who do not receive divine messages must know God. The majority of scholars belonging to the Mu'tazila and Māturīdī schools, including Imam Māturīdī, state that human beings must know God. Although al-Ashʿarī accepts that the most prominent obligatory duties are the methods of reasoning that lead to marifatullah, he states that responsibility in (...) this matter is formed by transmission. However, we can say that whether the human mind is sufficient to reach the knowledge of God, the method of reasoning has reached a different dimension today from the sciences of psychology, genetics, and neurobiology. This study explored whether individuals can achieve marifatullah from a holistic perspective. Whether human beings can be held responsible for this issue has been evaluated through the sciences of psychology, genetics, and neurobiology, and the opinions of schools of theology on this issue have been criticized. When we think in terms of Marifatullah, we can say that man’s psychological sense of obligation to adapt to society leaves him intellectually under the influence of society. In terms of genetic determinism, human personality, behavior, and intellectual adventure are completely determined by genes. Therefore, it is impossible for men to reach marifatullah in the context of their mental abilities. From an epigenetic perspective, we see that human thought structure, behavior, and personality are formed as a result of interactions with the environment. Serious hesitation arises in this idea in terms of intellect being a source of responsibility. Humans are genetically influenced by the environment and society, and they have a suitable nature for this, revealing that their genetic structure is open to environmental influences. In terms of brain plasticity, factors such as the society, environment, and family in which people live can change their brains and enable them to live accordingly. Although life adventures appear to be within the framework of social harmony, there must also be intellectual and religious harmony within social harmony. This reinforces the idea that individuals tend to align more with the thoughts and beliefs instilled by culture given the adaptable nature of the human brain influenced by cultural factors. When the views of the schools of theology are considered considering these evaluations, it becomes clear that the Mu'tazilites and Māturīdīs' belief that the source of the wujūb of marifatullah is intellect is at a point that needs to be reconsidered in terms of human biology and psychology. Although the Asharites emphasize human beings attaining knowledge of God through intellect, their focus on prophethood indicates that a revelation offer appears more accurate concerning human nature in the context of Marifatullah. (shrink)

Ensuring well-being ahead of positive psychology aims at the treatment of individuals with psychological problems. Positive psychology contributes to the improvement of traumatic processes. But there is more to the field of study of positive psychology than that. In studies in this field, it has become important for individuals to be empowered with their own internal resources and to feel good with their values. The aim of this study is to determine the relationships between the concepts of psychological well-being and (...) consent. The main purpose of the concept of psychological well-being is to support the individual with its own values in a psychologically healthy life. These values strengthen individuals and contribute to mental health by helping regulate people's cognition, emotions and behaviours. Religion is full of values for a happy and peaceful life for the believers. Religious values have the potential to empower people, enhance their cognition, and provide psychological well-being. The concept of consent is contained many meanings such as; Accepting the result after making an effort to get what they want in life, being resilience against negative life events, being hopeful, being satisfied with the life he/she lives, to find inner peace, having good moral qualities and good morals. It has been determined that components such as acceptance of emotions arising from negative experiences, a meaningful life, life satisfaction, psychological resilience related to the concept of psychological well-being are included in the concept of consent among the religious concepts. In this paper, positive psychology and "consent", a religious concept, have been examined and suggested for positive psychology practices for individuals with faith in order to empower them with their own values. (shrink)