Kierkegaard'ın umutsuzluk kavramını Higgins'ın Benlik Uyuşmazlıkları Kuramı üzerinden okumak [An investigation on Kierkegaard’s concept of hopelessness and Higgin’s self-discrepancy theory]

Abstract

Ölümcül Hastalık Umutsuzluk adlı eserinde umutsuzluğu, ben’in bir hastalığı ve kendine yönelen bir ilişkinin sonucu olarak ele alan Danimarkalı filozof Søren Aabye Kierkegaard, bu hastalığın kişide üç farklı şekilde görülebileceğini öne sürmüştür: “(a) bir ben’i olduğunun farkında olmayan umutsuz kişi, (b) kendisi olmak isteyen umutsuz kişi ve (c) kendisi olmak istemeyen umutsuz kişi.” Kierkegaard’a göre kendi ben’ininden kurtulmak isteyen kişi, “olmak istediği ben” hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamamakta ve bu nedenle umutsuzluk yaşamaktadır. Bu çalışma kapsamında Kierkegaard’ın benlik ve umutsuzluk ilişkisi üzerine yaptığı bu tespitin, sosyal psikoloji alanının önde gelen araştırmacılarından biri olan Edward Tory Higgins’ın Benlik Uyuşmazlıkları Kuramı üzerinden okunabileceği öngörülmektedir. Higgins, geliştirdiği kuramda çoklu bir benlik ayrımına gitmekte ve benliği gerçek benlik, ideal benlik ve olması gereken benlik olmak üzere üç alana ayırmaktadır. Bu ayrıma göre gerçek benlik, kişinin sahip olduğunu düşündüğü özelliklerin; ideal benlik, kişinin kendisi olmak için idealde sahip olmayı arzu ettiği özelliklerin; olması gereken benlik ise kişinin taşımak zorunda olduğunu düşündüğü özelliklerin bir bütününü temsil etmektedir. Söz konusu özellikler, kişinin kendi kişisel bakış açısına dayalı olabileceği gibi başkalarının bakış açısından da kaynaklanabilmektedir. Higgins’a göre ikili benlik durumları arasındaki uyuşmazlık (örneğin gerçek benlik-ideal benlik ya da gerçek benlik-olması gereken benlik) kişide, kendi beklentilerini ya da başkalarının beklentilerini karşılamada yetersiz kaldığı yönünde negatif duyuşlar yaratmaktadır. Bu duyuşlar arasında depresyonun bir parçası olan umutsuzluk da yer almaktadır. Şimdiki çalışma Kierkegaard’ın tasvir ettiği “olmak istediği ben hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamayıp umutsuzluğa yakalanan” kişinin içinde bulunduğu durumu, Higgins’ın öne sürdüğü “gerçek benlik-ideal benlik uyuşmazlığının depresyonla (dolayısıyla umutsuzlukla) ilişkili olabileceği” argümanıyla ilişkili bir biçimde ele almayı ve bu yolla benlik ve umutsuzluk ilişkisini felsefe ve psikoloji disiplinlerinin kesişiminde incelemeyi amaçlamaktadır.

Other Versions

No versions found

Links

PhilArchive

External links

  • This entry has no external links. Add one.
Setup an account with your affiliations in order to access resources via your University's proxy server

Through your library

  • Only published works are available at libraries.

Similar books and articles

Kurgu veya Olgu Oluş Bağlamında Benlik Sorunu.Funda Neslioglu Serin & E. Funda Neslioğlu Serin - 2022 - Kaygı Bursa Uludağ Üniversitesi Fen -Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 21 (1):354-373.
Benlik ve Ahlaki Kimlik.Oya Onat Kocabiyik - 2014 - Değerler Eğitimi Dergisi 12 (27):261-280.
Ben Neyim?Şahabettin Yalçin - 2011 - Beytulhikme An International Journal of Philosophy 1 (2):27-38.
Hume ve Benlik.Şahabettin Yalçın - 2004 - Felsefe Tartismalari 32:19-31.
Kişi Olmanın Değeri ve Değerlerin Kişi Olmadaki Yeri.Nurten Gökalp - 2014 - Değerler Eğitimi Dergisi 12 (27):123-134.

Analytics

Added to PP
2019-06-30

Downloads
477 (#55,099)

6 months
132 (#35,976)

Historical graph of downloads
How can I increase my downloads?

Author's Profile

Duygu Dincer
University of North Carolina, Chapel Hill

Citations of this work

No citations found.

Add more citations

References found in this work

No references found.

Add more references