In this research, religious courses in Kyrgyzstan secondary schools were discussed. With the independence of Kyrgyzstan, the return to national, spiritual and religious values was revived. In the first year of independence, the Law on Freedom of Belief and Religious Institutions was adopted. Freedom of religion is recognized within the framework of the Law. Accordingly, the search for teaching religion lessons within general education has begun. While the first searches began to take place as a result of civil initiatives, the (...) Iyman course began to be taught by the state. However, when the official curriculum of the Iyman course was determined, it was understood that it was not a religious course. The society continued to seek religious lessons again. Freedom of religion could only be realized by rearranging the Law according to social and political needs. This research aimed to analyze and reveal the religion courses in secondary schools. As a result of the different understanding of the constitutional principle of secularism in the first years of independence, this constituted a major obstacle to the inclusion of religion lessons in the school curriculum. The political revolutions of the people that took place in the history of the country paved the way for religious education. Later, the events that took place in society in the name of religion accelerated the political will and the formation of the legal foundations of religious education in practice. Thus, religion lessons began to be taught in secondary schools. However, on the grounds that the content of religion lessons did not meet the expectations of society, it was possible to organize religion lessons again in 2022. In this study, using descriptive research methods, the history of religion education, its legal development, and the state standard of religion education, curriculum, textbooks, and course teachers were examined. (shrink)

Bu makale Orhan Pamuk’un Kar romanından hareketle çağdaş Türk romanında din ve siyaset ilişkisine odaklanmıştır. Çalışma, Türkiye’nin yakın dönemdeki dini ve siyasi tartışmalarına edebi bir kurgu ile yaklaşan Kar’da din-siyaset ilişkilerinin nasıl bir paradigma üzerine oturduğunu ve bu çerçevede Türkiye’de dini ve siyasi kültürün romana nasıl yansıdığını anlama ve açıklama hedefini gütmüştür. Romanda 1980 sonrası yeni bir gelişim ivmesi yakalamış ve 1990’lar boyunca siyaseti daha aktif bir şekilde motive eden sağ, muhafazakar ve İslamcı çevrelerle aslında -yazarın yaklaşımı çerçevesinde- Türkiye’ye bir (...) türlü uğramayan modernizmin Türkiye’dekijakoben ve taşralı temsilcilerinin değerleri arasındaki çatışmalar öne çıkarılmıştır. Postmodern bir bakış açısıyla yazılan Kar İslamcı-laik, Doğulu-Batılı çatışmaları arasında modernleşme çabalarının devam ettiği bu aşamada din ve siyaset ilişkileriyle ilgili önemli fotoğraflar paylaşmıştır. Nihayet romanda din; yoksulluk ve yoksunlukları araçsallaştırıcı, yerine göre değişimi engelleyici karakteri yanında baskın olarak ideolojik yönü ile öne çıkarılmıştır. Siyaset ise orada daha çok jakoben ve laik, modernleşme ile ilişkisi bağlamında da taşralı olarak betimlenmiştir.Özet: Şüphe yok ki imparatorluktan Cumhuriyete geçiş sürecinde edebiyat; özellikle de Batılı bir ürün olarak roman, modern Türkiye’nin bilinç düzeyinin inşasında önemli bir rol oynamıştır. Bu edebi etki belli bir çizgi takip etmek yerine 2 asra yaklaşan maceralı yolculuğu içinde genellikle Türk toplumunun dönemsel tarihi, sosyal, politik şartları ile uyum içinde yürümüştür. Bu bağlamda Türk romanı başlangıçta daha yoğun olmak üzere siyasal yapıyı meşrulaştırıcı bir tavır takınırken özellikle son yarım asırda modernleşmenin ulaştığı noktalar itibariyle farklı iktidar ve ideoloji üretmenin bir aracı olarak da görülmüştür. Fakat bununla birlikte kültürel sistemin önemli bir unsuru olarak din romanın söz konusu yolculuğunda hep ana temalardan biri olmuştur.Makale çağdaş Türk romanında din-siyaset ilişkilerinin din sosyolojisi açısından incelenmesini konu edinmiştir. Çalışmaya örnek olarak Orhan Pamuk’un, ilk baskısını 2002 yılında yapan ve Türkiye’de 1980’li şartların olgunlaştırdığı gerilimli din-siyaset ilişkilerini geniş bir kültürel birikimden hareketle temalaştıran Kar romanı seçilmiştir. Çalışmanın amacı çağdaş Türk romanının Türkiye’de her zaman bir gerilim ortamı yaratmış din-siyaset ilişkilerine yaklaşımını Kar örnekleminde anlamak ve açıklamaktır. Bu çerçevede tarihsel bir karşılaştırma yapılarak Türk romanının siyaset ve din algısında Karın yeri gözden geçirilmiş, bir sosyal kişilik ve yazar olarak Orhan Pamuk üzerinde durulmuş ve daha sonra da romandaki sosyal olay, olgu ve süreçlerin inşa ettiği farklı bilinç düzeyleri fenomenolojik bir perspektiften değerlendirilmiştir.Bu çalışmada Kar modern Türkiye’nin yakın dönem din-siyaset ilişkilerini dini ve siyasi kültürün farklı anlam setleri üzerinden postmodern bir alegori ile işleyen bir roman olarak görülmüştür. Bu yönüyle Kar edebi bir ürün olmanın yanında kendini toplumun dini, siyasi ve ideolojik bilgi gövdesi hakkında farklı bilinç düzeylerine yer veren hatta bugünkü din-siyaset ilişkilerinin köklü sorunlarına ışık tutan bir metin olarak da sunmuştur. Buradan hareketle denilebilir ki roman, edebiyat-toplum ilişkisi bağlamında bir taraftan toplumunun dini ve siyasi değerleri çerçevesinde olayları örgütlerken diğer taraftan bu değerlere postmodern bakış açıları sunmak suretiyle bir zenginlik katmıştır. Nihayet Karda Pamuk Türkiye’de din ve siyaset ilişkilerinin toplum temelinde edebi bir dışavurumunu gerçekleştirmiştir. Ancak bu dışavurum Osmanlıdan Cumhuriyete intikal eden dini ve siyasi birikim yanı sıra kendinin kurumsal bir bagaj etrafında şekillendirdiği sosyal kişiliğinden bağımsız olmamıştır.Açıkça Pamuk, Karda din ve siyasete, onların birbirleriyle olan ilişkilerine bazen farklı karakterler üzerinden bazen de ironi ve eleştiriler yoluyla bir dizi anlamlar yüklemiştir. Postmodern bir paradigma etrafında Kar din ve siyasetin farklı anlam dünyalarını ve bu kadim iki sosyal kurumun farklı görüntülerini felsefi ve sosyolojik bir bakış açısı içinde sunmuştur. Başka bir ifadeyle Pamuk romanın olay örgüsünü, sosyal tiplerini, sosyal sınıfları ve bunların epistemolojik birikimlerini kendi doğal sosyoekonomik, kültürel, dini ve politik ortamlarında ele almıştır. Kar, İslamcı-modernist gerilimi üzerinden şekillenen bir kimlik mücadelesi etrafında kurgulanmıştır. Burada din ve siyasetin bireysel-uzlaşmacı yönlerine yer verilmekle birlikte “Kemalist” ve “İslamcılar”ın dayatmacı, popülist siyaset anlayışları ile dinin dışlayıcı ve ideolojik yönü öne çıkarılmıştır. Dolayısıyla roman 28 Şubat 1997 askeri müdahalesinden esinlenerek Türkiye’de bir karşılığa sahip dini ve siyasi kültüre ışık tutmuş ve nihayet toplumun din ve siyaset kurumlarına ait anlam şebekeleri hakkında bugüne de yansıyan önemli fotoğraflar çekmiştir.Karda din ve siyaset “darbe”, “Kemalizm”, “siyasal İslam”, “türban”, “İslamcı”, “laik” gibi kavramlara yüklenen anlamlar üzerinden işlenmiştir. Romanda “darbe” özelinde ortaya konan sosyal ve politik görüntüler 2000’li yıllar itibariyle Cumhuriyet’in yaklaşık son yarım yüzyılını gösteren bir dizi semboller taşımıştır. Nitekim romanda konu edinilen darbe özellikle 1980 sonrası yaşanan sosyoekonomik, kültürel, siyasi, dini ve etnik sorunlar etrafında örgütlenip güçlenen “dinci”lere karşı yapılmıştır. Öte yandan romanda “Kemalizm” ve onun yaydığı ideoloji, Türkiye’de siyasetin değerlendirildiği diğer önemli bir tema olmuştur. Bu bağlamda farklı kategorik özellikler taşımakla birlikte genel olarak “Kemalizm” ve askeri bürokrasinin topluma ve onun değerlerine bakışı, romanda bireysel hak ve özgürlükleri devlet lehine kısıtlayan jakoben ve elitist bir tavır içinde sunulmuştur.Romanda dinin alt sınıf örüntüsü olma, görece yoksunlukları telafi etme, yerine göre sosyal değişimi engelleme gibi özelliklerine vurgu yapılmakla birlikte daha çok onun darbe ile siyasal, ideolojik, popülist ve araçsal bir kimlik kazanması üzerinde durulmuştur. Nitekim türbanlı kızlar meselesi siyasal İslamcılar tarafından sembol bir dava olarak görülmüş ve onlar bu davayı siyasi bir malzeme yapmışlardır. Karda din ve siyaset ayrı, yerine göre birbirleriyle çatışan sosyal kurumlar olarak değerlendirilmekle birlikte özellikle Şeyh Efendi ve bazı bürokratların çıkar ilişkileri bağlamında söz konusu iki kurumun karşılıklı ilişkilerine de yer verilmiştir. Dolayısıyla Kar Türkiye’de din-siyaset ilişkisinin sembolik düzlemde yerini bulan kadim ilişkilerine de işaret etmiş olmaktadır.Gerek siyasi gerek dini her türlü dayatmaya karşı edebi bir tavır olarak kendini gösteren Kar din ve siyasete çoğulcu bir bakış önerisi getirmiştir. Türk romanı açısından yeni sayılabilecek bu durum aslında bir yönüyle de okuyucuya dinsel ve siyasal kültür konusunda yeni evrenler sunmuştur. Ancak söz konusu öneri ve bakış açıları dini ve siyasi kültürün kendi dinamiklerinden bağımsız şekillenmiş değildir. (shrink)

Gayretimin bir kısmı bilim dünyasına hizmet, ama diğer çok mühim bir gayesi ise; koskoca bir İslam aleminin yitirmiş olduğu kendine hürmeti, güveni ve insanlık tarihindeki yerini hatırlatmak, kaybettiklerini inşa etmek içindir. Prof. Dr. Fuat Sezgin Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf ettiğimiz Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayımıza hoşgeldiniz. Prof. Dr. Fuat Sezgin, 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, il-kokulu Doğubayazıt’ta, ortaokul ve liseyi ise Erzurum’da bitirdikten sonra 1943 yılında İstanbul’a geldi. İstanbul Üniversitesi şarkiyat (Doğu bilimi) Araştırmaları (...) Enstitüsü’nde ünlü Alman şarkiyatçı Prof. Dr. Hellmut Ritter’in (1892-1971) öğrencisi olan Sezgin, Ritter’in tavsiyesi üzerine İslâm bilimlerine yöneldi. 1951’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakülte-si’den mezun olduktan sonra Arap Dili ve Edebiyatı alanında “Buhârî’nin Kaynakları Hakkın-da Araştırmalar” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Bu çalışmasıyla, hadis kaynağı olarak İslâm kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhârî’nin sözlü kaynaklar yerine yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Doçent unvanını 1954 yılında alan Sezgin, 1960 askeri darbesinin ardından üniversi-telerden uzaklaştırılan 147 akademisyen arasında kendi adının da bulunması üzerine 1961’de Türkiye’den ayrıldı ve çalışmalarına Goethe Üniversitesi’nde (Frankfurt) devam etti. Câbir bin Hayyân hakkında hazırladığı ikinci tezini 1965’te Goethe Üniversitesi Doğa Bilimleri tarihi Enstitüsü’ne sunan ve bir yıl sonra profesörlüğe yükseltilen Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçı olan Ursula Sezgin ile Evlendi. Alanında şimdiye kadar yazılan en kapsamlı eser kabul edilen Geshichte des arabisc-hen Schrifttums (Arapça Yazma Eserler Literatürü Tarihi) başlıklı kapsamlı eserinin ilk cildini 1967’de yayımlayan Sezgin, 1978’de Kral Faysal İslâmi İlimler Ödülü’ne lâyık görüldü. Bu ödül nedeniyle kendisine takdim edilen maddi desteği değerlendirerek 1982’de Goethe Üniversitesi Arap-İslâm Bilimleri Tarihi Enstitrüsü’nü, ertesi yıl ise bu enstitü bünyesinde, tarih boyunca Müslüman bilim insanlarının icat ettiği 800’den fazla bilimsel alet ve düzene-ğinin modellerinin sergilendiği İslam Bilim ve teknoloji Müzesi’ni kurdu. Bu müzenin bir benzerini 2008 yılında istanbul’da kuran Sezgin, 2010 yılında Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı’nın kuruluşuna öncülük etti. Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği de dâhil olmak üzere çok sayıda ödül ve nişana layık görülen Sezgin’e; Erciyes Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanları verildi. Frankfurt am Main Goethe Plaketi, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslâmi Bilimler Kitap Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü ile taltif edildi. Prof. Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi, Kültür ve Turizm bakanlığı 2016 özel Ödülü’ne lâyık görüldü. Arapça, Süryanice, İbranice, Latince ve Almanca başta olmak üzere 27 dil bilen Prof. Dr. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018’de İstanbul’da vefat etti ve Gülhane Parkı’ndaki İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi’nin bahçesine defnedildi. Vefatının ardından, 2018/6 sayılı Cumhurbaşkanlığı genelgesi ile 2019 yılı “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” olarak ilân edildi. Cumhurbaşkanlığı genelgesinde "İslam kültür ve medeniyetinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve onu yeni nesillere en doğru şekilde aktarmak amacıyla yapılacak söz konusu çalışmalara ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca her türlü destek ve katkının sağlanması hususunda gereğini rica ederim." İfadelerine yer verilerek Fuat Sezgin’in ülke sathında anlatılması ve düşüncelerinin anlaşılması için çeşitli faaliyetlerin yürütülmesi istenmişti. Koordinasyon Merkezi olarak da Kırıkkale Üniversitesi seçildi Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden olan, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmaları bulunan Prof. Dr. Fuat Sezgin’i gelecek nesillere tanıtmak, fikirlerini anlatmak amacıyla Sivas Cumhuriyet Üniversitesi tarafından da birçok faaliyet yapıldı. Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden Prof. Dr. Fuat Sezgin’e, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmalarından dolayı Üniversitemiz tarafından “Fahri Bilim Doktoru” unvanı verildi. Prof. Dr. Sezgin’e fahri bilim doktoru unvanı verilmesi dolayısıyla Üniversitemiz Kül-tür Merkezi’nde düzenlenen tören İstiklal Marşımızın okunması ve saygı duruşuyla başladı. Programa Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız, Sivas Belediye Başkan Yardımcısı Ah-met Özaydın, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Uzun, öğretim elemanları ve öğrenciler katıldı. Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız yaptığı açış konuşmasında, "İnsanlara İslam bilimlerinin gerçeğini tanıtmak, benlik duygularını olumsuz etkileyen yanlış yargılardan onları kurtarmak ve ferdin ehemmiyetine olan inancı kazandırmak amacıyla İslam Bilimi Tarihi araştırmalarına adanmış bir ömürdür Prof. Dr. Fuat Sezgin Hocamız. Öyle büyük bir otoritedir ki onu anmadan, onun hazırladığı eserlere bakmadan, bilim tarihiyle, İslam tarihiyle ilgili ortaya bir şeyler sunabilmek çok zordur. Bilim tarihinin en çalışkan, en birikimli bilim insanlarından biridir. İslam tarihine, İslam düşüncesine, İslami eserlere ve bilim dünyasına vermiş olduğu katkılarıyla bir medeniyet kâşifi, eşi bulunmaz bir değer ve ‘darbeler neden kötüdür’ sorusunun mücessem cevabıdır Prof. Dr. Sezgin. Bizim medeniyet ve kültürümüzde kültür, sanat ve beşerin, Yaratıcının her eserinde müşahede ettiği güzellikleri, çeşitli yol ve yöntemlerle ortaya koymasının vasıtasıdır. Bilgiyi hikmetle taçlandırıp irfana ulaştırmadıkça hiçbir şeyi yerli yerine oturtamayız." dedi. Konuşmanın ardından Rektör Yıldız, 93 yaşındaki Prof. Dr. Fuat Sezgin’e cübbe giydirdi. Daha sonra Sezgin katılımcılara ‘Arap İslam Tarihinden Bazı İzlenimler’ konulu ders verdi. Prof. Dr. Fuat Sezgin, “İnsanların bilgi tarihi ile ilgili verileri yazılı olarak kaydetme gayreti, politik tarihe olana nispetle tesadüflere ve keyfi değerlendirmelere göre çok geri zamanlarda oldu. İslam bilim tarihi yüksek ve kaliteli görüşleri yansıtır. Bunları burada sunamayacağım. Birçoğunu Arap-İslam tarihi adlı kitabımın bugüne kadar çıkmış olan 17. cildinde kaydetmeye çalıştım. Onu İstanbul’da Gülhane Parkı’nda İslam Tarihi Araştırmaları Vakfı yayınları arasında bulabilirsiniz.” dedi. Prof. Dr. Sezgin “Bilimler tarihinin verilerini değerlendirmekte, yaşanılan zamanın etüt şartını gözden kaçırılmasının esas olması gerektiğini anladım ve henüz kitabımı yazma-ya başlamadan rastladığım Fransız Coğrafya tarihçisi Joseph Toussaint Renaud (1795-1867)’un şu sözleri beni çok etkilemişti. “Tesadüf teknik ve sanatın ilerlemesinde çok büyük bir rol oynamaz. İnsanlar buluşlarında devamlı bir şekilde birden bir sıçrayışla değil, adım adım hareket eder. Her zaman aynı hızda değil, fakat devamlı olarak insan icat etmez. Olanı ilerletir.” ifadelerine yer verdi. Konuşmasının sonunda Prof. Dr. Sezgin, “Benim 65 yıldır yaymaya çalıştığım Arap İslam bilimleri tarihi hemen hemen her gün beni hayata bağladı. İslam dünyasında büyük bir hızla ilerleyen bilimler MS. 8. yüzyıldan itibaren Fransa ve İngiltere’ye diğer taraftan 10 ve 11. yüzyıldan itibaren Sicilya’ya ve İtalya’ya 9. yüzyıldan itibaren Bizans’a ulaştılar. Avrupa-lılar teknik bilimleri diğer bilimlere nazaran daha kolay anlıyor ve alabiliyorlardı. Bu anlam-da onlar 16. yüzyılda bazı yönlerde Müslümanlara ulaşmaya hatta onları geçmeye başladılar.” ifadelerini kullandı. Programın sonunda Rektörümüz ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Duman, Prof. Dr. Fuat Sezgin’e tezhipli bir tablo hediye ettiler. 2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı kapsamında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Merkezî Kütüphanesi’ne Prof. Dr. Fuat Sezgin’in ismi verildi. Ayrıca Üniversitemiz Rektörlüğü tarafından düzenlenen 5’inci Hazan Şiir Dinletisi Sezgin anısına ithaf edilmiştir. 2019 yılının Haziran ayı içerisinde ise Üniversitemiz Rektörlüğü öncülüğünde ve İlahiyat Fakültesi Dekanlığınca ile Sivas Merkez Ulu Cami’de merhum Prof. Dr. Sezgin için Kur’an-ı Kerim tilaveti ve Mevlid-i Şerif programı gerçekleştirilmiştir. Son olarak üniversitemiz rektörlüğü tarafından desteklenen ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından yayımlanan Cumhuriyet İlahiyat Dergisi’nin 23. Cilt 3. Sayısı (Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayısı) Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf edilmiştir. Felsefe ve Din Bilimleri alanından birçok güncel ve ilgi çekici araştırmayı bir araya getirdiğimiz sayımızı sizlere sunmaktan heyecan ve mutluluk duyuyoruz. Bize emanet edi-len değerli çalışmaları uluslararası alana taşımak için geniş bir ekiple tüm gayretimizi gösterdiğimizi ifade etmek isteriz. Yeni sayımızda başta makale sahibi değerli bilim insanlarımıza, yayın, danışma ve hakem kurullarımıza, Rektörlüğümüz Basımevi personeline ve özellikle dergimizin yayın aşamasında yadsınmaz emekleri olan alan editörlerimiz Dr. Öğr. Üyesi Adem Çiftçi, Arş. Dr. Öğr. Üyesi Gör. Fatma Kurttekin, Arş. Gör. Maruf Çakır, Arş. Gör. Alper Ay, Arş. Gör. Esma Güneş, Gör. Bayram Ünce, Arş. Gör. Sena Kaplan, Arş. Gör. Gülistan Aktaş,Arş. Gör. Hamit Demir Arş. Gör. Merve Yetim, Arş. Gör. Rukiye Göğen, Arş. Gör. Ömer Faruk Özbek, Arş. Gör. Salime Bera Kemikli, Arş. Gör. Naim Yaman, Arş. Gör. Sema Tombul, Arş. Gör. Nurgül Akdoğan, Arş. Gör. Ayşe Mine Akar, Arş. Gör. İlknur Bahadır ile Arapça dil editörü Prof. Dr. Ömer Faruk Yavuz ve İngilizce dil kontrolü sorumluluğunu üstlenen alan editörlerimiz Dr. Miyase Yavuz Altıntaş, Uzm. Zeynep Yücedoğru, Dr. Öğr. Üyesi Zuhal Ağılkaya Şahin, Dr. Metin Güven ve Dr. Kenan Tekin’e teşekkür ederiz. Dergimizin 23. Cilt 2. ve 3. Sayı (Özel Sayı)’larından itibaren Yazı İşleri Müdürü olarak Dr. Ahmet Çelik’in görevlendirildiğini bildirir kendisine yeni görevinde başarılar dileriz. Önceki sayılarımızda dergimizin Yazı İşleri Müdürlüğünü ifa eden Doç. Dr. Ali Yılmaz’a teşekkürlerimizi sunarız. 15 Haziran 2020’de yayınlanacak bir sonraki sayımız için makale kabul tarihlerinin yayın kurulumuz tarafından 1 Ocak- 15 Mart olarak değiştirildiğini hatırlatır çalışmalarınız-da kolaylıklar dileriz. (shrink)

Psikolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıktığı 19. yüzyıla kadar, insana dair sorunlar, felsefi bir yorumla ele alınmıştır. Zaman içinde pozitivizm, materyalizm gibi felsefe akımlarının yön vermesiyle psikoloji bilimi kendine ait kavram ve yöntemlere sahip olmuştur. Bu süreçte bilimde hâkim olan paradigmaların etkisiyle din, uzun bir dönem bilimsel araştırmaların dışında tutulmuştur. Bilim adamalarının dine karşı olumsuz tutumlarına rağmen, Hıristiyan din adamaları felsefe ve psikoloji gibi alanlardaki bilimsel gelişmeleri yakından takip etmişlerdir. Kilise hizmetleri çerçevesinde geleneksel olarak sürdürülen “pastoral care” faaliyetlerinin psikoloji (...) ve psikoterapi alanlarındaki gelişmelerden etkilenmesiyle bugünkü dini danışma ve rehberliğin temeli olan “pastoral care and counseling” kavramları ve yöntemleri ortaya çıkmıştır. 1960’lardan sonra dünya genelinde bir yayılma eğilimi gösteren dini danışma ve rehberlik konusu, son yıllarda Türkiye’deki dini kurum ve akademik çevrelerin de ilgi odağı haline gelmiştir. Bu makalede, konunun İslam kültürü içindeki realizasyonu ile ilgili çalışmalara katkı vermek amacıyla dini danışma ve rehberliğin temel kavramları ve tarihi arka planına odaklanılmıştır. Modern yaşam biçimi toplumsal değişimi hızlandırmakla kalmamış bireysel ihtiyaçları da bir hayli değiştirmiştir. Yaşanan hızlı değişim ve farklılaşan ihtiyaçlar bir takım psikolojik problemleri beraberinde getirmiştir. Buna bağlı olarak insanı olumsuz etkileyen ve hastalanmasına yol açan psikolojik süreçler incelenmeye başlanmıştır. Öte yandan değişimden hayatın değer ve inanç sistemleri de etkilenmiş, kurumsal dini yapılarda ve din hizmeti anlayışlarında önemli değişme ve gelişmeler meydana gelmiştir. Bu sebeple bir taraftan yeni ortaya çıkan olay ve durumlar karşısında dinin bakış açısını ve tutumunu öğrenme ihtiyacı, diğer taraftan yaşanan acı ve krizler karşısında psikolojik yardım ve manevi destek gereksinimleri giderek artmıştır. Kısacası din, insanların kendi başlarına hareket etmekte zorlandığı, rehberliğe ihtiyaç duyduğu bir alan olmuştur. Dini danışma ve rehberlik alandaki ilk çalışmalar, tamamen bir Hıristiyanlık faaliyeti olarak ortaya çıkmış olduğu için bu alana ait ilk kavramlar da Hıristiyan kültürü ile yakından ilgilidir. Dini danışma ve rehberliğin temel kavramlarından olan “pastoral care” genellikle rahip ya da papazların özellikle kilise dışında yürüttükleri dini danışmanlık ve rehberlik hizmetlerini ifade etmektedir. Günümüzdeki dini danışma ve rehberlik hizmetlerinin temelini, Hıristiyan din adamlarının verdiği manevi destek, öğüt ve tavsiye anlamındaki pastoral care faaliyetleri oluşturmaktadır. Ayrıca kavramların, Mesih ve teslis inancı; günahsızlık ve günahların kefareti, lütuf yoluyla kurtuluş öğretileri; papazların yanılmazlığı ve ruhbanlık anlayışı; itiraf müessesesi ve kilisenin statüsü gibi Hıristiyan teolojisine ait kökenleri bulunmaktadır. Pastoral care ve pastoral counseling birbirlerinden bir dereceye kadar ayırt edilebilen yardım şekilleridir. Aralarındaki farklılık, papazların insanlarla çalışırken, ilgili psikolojik dinamikler yerine kendilerinin ahlaki duruş mesafelerinden kaynaklanır. Bu nedenle ikisi arasında en geniş ve kapsayıcı pastoral faaliyet, kesinlikle pastoral care çalışmalarıdır. Bu çalışmalar, resmi ve gayrı resmi konuşmalar, diyaloglar ve diğer iletişim etkileşimleri ile gençler, çiftler, yetişkinler ve çeşitli diğer gruplarla daha fazla ya da az yapılandırılmış genel ilişkilerdir. Pastoral counseling olarak adlandırılan yardım ilişkileri ise pastoral care faaliyetlerinin genel ve her yerde uygulanabilirliğinden farklı şekilde, bireylerin belirli bir yerde ve belirli bir süre tahdidi çerçevesinde yapılandırılmış olan yardım faaliyetlerini içerir ki, böyle bir yardım sürecinde papazın dikkatini ve zamanını gerektiren durumlar söz konusudur. Burada ayırt edici nokta, bireyin psikolojik durumu ve sorunlarının daha fazla olmasıdır. Dini danışma ve rehberliğin kurumsal bir hizmet alanı olarak ortaya çıkışı, reform hareketleri ve sanayi devriminin Batı Avrupa ülkelerinin sosyal dokusu ve dini kurumların yapılanması üzerinde yaptığı değişimle doğrudan alakalıdır. Nitekim Katolikler ve özellikle Ortodokslar yeni gelişen psikolojik danışma faaliyetlerinde daha temkinli bir tutum takınırken Protestanlar dini destek ve yardım hizmetlerinde yeni psikolojik teori ve teknikleri kucaklama eğilimi göstermişlerdir. 15. yüzyıldan itibaren oluşan, insana, Tanrı’ya ve âleme bakıştaki farklılaşmanın gerçekleştiği süreç, 18. yüzyılda “aydınlanma” olarak adlandırılan köklü bir değişimi beraberinde getirmiştir. Doğaüstünün doğayla, dinin bilimle, tanrısal buyruğun doğa yasasıyla, din adamlarının filozoflarla yer değiştirmesi ve dini inanca toleransın azalması ile karakterize edilen bu dönemde, din ve maneviyat konusu, psikolojik araştırmalar ve klinik deneyler dışında tutulması gerektiğine inanılan, kişilere özgü, bilim dışı, bilinmez bir özel alan olarak görülmüştür. Psikolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıktığı dönemde bilimsel sahada hâkim olan paradigmanın etkisiyle bilim adamaları her ne kadar din ile sağlıklı bir ilişki kuramadıysa da; özellikle Amerika ve Avrupa’da kilise hizmetleri çerçevesinde “pastoral care” faaliyetlerini yürüten din adamları, modern psikiyatri ve psikoterapi birikiminden etkili bir şekilde yararlanmışlardır. Kilise faaliyetlerinin psikoloji alanındaki gelişmelerden etkilenmesiyle papaz ve rahiplerin dini konulardaki yardım çalışmaları hem kilise içinde hem kilise dışında daha profesyonelce yürütülen faklı bir boyut kazanmaya başlamıştır. Papazların yetiştirilmesinde danışma psikolojisi ve klinik psikolojinin yöntem ve kurallarının kullanılmaya başlamasıyla “pastoral counseling” alanı gelişme göstermeye başlamıştır. Abraham Maslow’un “kendini gerçekleştiren kişiler” hakkındaki araştırmasına kadar (1962) ilgiye layık görülmeyen din ve maneviyat, bu araştırma sonucunda, karşılanması gereken nihai bir ihtiyaç ve önemli bir motivasyon olarak fark edilmiştir. Alanda son yapılan araştırmalar, din ile ruh ve beden sağlığı arasında önemli ilişkilerin olduğunu ortaya koymaktadır. Danışmanlarca, danışanların dini inançlarının danışma sürecine dâhil edilmemesi; danışanın kimliğinin işe yarayan önemli bir bölümünü yok saymakla eş anlamlı kabul edilmektedir. Bu gelişmelerin sonucu olarak bugün başta ABD ve diğer gelişmiş ülkelerde birçok Tıp Fakültesi ve Psikoloji bölümleri, programlarına dini danışmanlıkla ilgili dersler koymaktadır. 20. yüzyılın başından beri Hıristiyan Batı dünyasında uygulanmakta olan pastoral care and counseling faaliyetleri, toplumsal değişmenin küresel etkileri ve gittikçe benimsenen modern yaşamın farklılaşan ihtiyaçlarına bağlı olarak son yıllarda Türkiye’deki akademik çevrelerin ve ilgili kurumların ilgi odağı haline gelmiştir. Dini danışma ve rehberlik, kültürümüzde henüz yabancı bir kavram ve kurumsallaşmamış bir hizmet alanı olarak kabul edilse de; Hz. Peygamber’den (s.a.v) bu yana sürdürülen din hizmetlerinin en önemli bölümünü, özü dini rehberlik olan irşat faaliyetleri oluşturmaktadır. Ancak günümüzde modern psikolojik yardım disiplinlerinin ilke ve yaklaşımlarından destek alan yeni irşat modellerine ihtiyaç vardır. Dini danışma ve rehberlik, amaç, ilke, yöntem ve yaklaşımları ile toplumda oluşan yeni ihtiyaç ve beklentileri karşılamaya yönelik sürdürülen çabalara önemli katkılar sağlayacaktır. (shrink)

Hristiyan inancı içerisinde merkezi konuma sahip olan mevzulardan birisi de, İsa’nın ölümünden üç gün sonra diriltildiğine yönelik olan inançtır. Hristiyan eskatolojisinin de dayanak noktasını oluşturan bu mevzu, dinler tarihi ya da teoloji gibi disiplinlerin içerisinde tartışıldığı gibi, çeşitli Hristiyan düşünürlerce, din felsefesi disiplini içerisinde de tartışılmıştır. Din felsefesi açısından bakıldığında, konunun merkezi konumda olması, bu mevzunun rasyonel bir zeminde tartışılıp tartışılamayacağını da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, özellikle din felsefesi içerisinde birçok Hristiyan düşünür tarafından konu ele alınmış ve farklı çevrelerce (...) de mevzuya yönelik karşı itirazlar dile getirilmiştir. Bu noktada yapılan tartışmaların içeriğine baktığımızda, mucize kavramı önem taşımakla birlikte, Hristiyan düşünürlerin argüman haline getirdikleri ve bir delil olarak öne sürdükleri “Boş mezar” ve “Tanıklıklar gibi birçok farklı husususun din felsefesi açısından tartışıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca bazı ateist düşünürlerin bu delillere yönelik itirazları olmakla birlikte, bazı Hristiyan tarihçilerinde konuya ilişkin ciddi itirazları bulunmaktadır. Biz de bu makalemizde, İsa’nın ölümünden sonra dirilişinin rasyonel bir şekilde izahının nasıl olabileceği sorusunu merkeze alıp, konuyu Hristiyan düşünürlerin bakış açısından değerlendirmeye çalıştık. Bu noktada İslam gibi farklı dinlerde ve farklı anlatılarda karşımıza çıkan Hz. İsa figürünü konumuzun dışında tuttuğumuzu ayrıca belirtelim. Çünkü bizim yazımızın konusunu oluşturan kişi Hristiyan inancındaki İsa ve bu din içerisinde önem taşıyan kutsal metinler ve bu metinlerde geçen anlatılar oldu. Bu açıdan bakıldığında yazımız içerisinde, konuya ilişkin doğrudan bir teoloji ya da dinler tarihi çerçevesinde değerlendirme yapmaktan çok, din felsefesi içerisinde bize sunulan tartışmalardan yola çıkarak eleştirilerimizi ve tahlillerimizi dile getirmeye çalıştığımızı ifade edebiliriz. (shrink)

Nazariyat, Journal for the History of Islamic Philosophy and Sciences, issued twice a year in English and Turkish (Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları Dergisi), is a refereed international journal. It publishes original studies, critical editions of classical texts and book reviews on Islamic philosophy, kalām, theoretical aspects of Sufism and the history of sciences. The goal of Nazariyat is to contribute to the discovery, examination and reinterpretation of the theoretical traditions in the history of Islamic thought, by (...) giving special attention to the post-classical period of it. **ISSN: 2148-8088 E-ISBN: 2547-9415**. (shrink)

Nazariyat, Journal for the History of Islamic Philosophy and Sciences, issued twice a year in English and Turkish (Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları Dergisi), is a refereed international journal. It publishes original studies, critical editions of classical texts and book reviews on Islamic philosophy, kalām, theoretical aspects of Sufism and the history of sciences. The goal of Nazariyat is to contribute to the discovery, examination and reinterpretation of the theoretical traditions in the history of Islamic thought, by (...) giving special attention to the post-classical period of it. **ISSN: 2148-8088 E-ISBN: 2547-9415**. (shrink)

Üç bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde İslam dini ile Hint kıtası dinleri arasında Tanrı, evren, insan tasavvurları ve ölümsüzlük doktrinleri ekseninde genel bir karşılaştırma yapılacak, böylelikle tenâsüh ve âhiret inancının ait olduğu dinî gelenek içindeki yeri gösterilmeye çalışılacaktır. İkinci bölümde İslam düşünce tarihinde tenâsüh inancıyla ilişkilendirilen gruplar ve bunlara gösterilen tepkiler ortaya koyulacaktır. Üçüncü bölümde ise kadîm tenâsüh inancının günümüzdeki şekli olan reenkarnasyon düşüncesi ele alınacak; bu bağlamda ülkemizde çeşitli dernek ve vakıflar vasıtasıyla faaliyetlerini yürüten ruhçu akımların, reenkarnasyonun bilimsel (...) olarak kanıtlandığı, kötülük problemine çözüm getirdiği ve başta Kur’ân olmak üzere ilâhî dinlerin kutsal kitaplarının da bu inancı desteklediği gibi iddiaları değerlendirilecektir. Makalenin genel amacı ise din ve düşünce sistemlerinin ölümsüzlük doktrinlerini varlık anlayışları, dünya görüşleri ve bilgi nazariyeleriyle bütünleşik bir sistem dâhilinde ortaya koydukları, bu doğrultuda reenkarnasyon inancının da İslam dininin en temelde Tanrı, evren ve insan tasavvuruyla uyuşmadığını ortaya koymaktır. (shrink)

During the Mamlūk period (648-923/1250-1517), some developments such as the support of the state dignitaries for scholarly activities, the interest of the ʿulamā to the Mamlūk geography and the establishment of many scientific institutions increased the interest in scholarly activities in society. In this period of intensive scholarly activities, women also started to increasingly take part in this field, and as a result, many female scholars were trained. The fact that women scholars were encountered among the teachers of the famous (...) scientists of the period is a clear proof of this situation. As a matter of fact, the teachers of Najm al-Dīn Ibn Fahd, one of the famous muḥaddiths and historians of the 9th (15th) century, set an obvious example for this. Sixty-seven of his four hundred ninety-seven teachers were women. Najm al-Dīn Ibn Fahd, a member of a prominent ʿulamā family of Mecca, traveled to different cities in the Mamlūk geography and took lessons from many teachers, men and women. What is more valuable for our subject is that he wrote a work called Mu’jam al-shuyūkh, which contains extremely important information about his teachers. This article tries to assess women's participation in scholarly activities and social positions in Mamlūk society, based on his female teachers. This work, made up of two parts, first deals with women’s opportunities to pursue academic studies and their subsequent contributions to science. The second part is about their position in social life which stemmed from the families they belonged to and from their marriages. In this article, in which sixty-seven female scholars of Najm al-Dīn Ibn Fahd are discussed, some important results have been reached. This look into his sixty-seven female teachers shows how widespread women’s relationships with scholarly circles were in Mamlūk society, and that especially girls of families with scholarly traditions were included in academic circles from a young age. These girls were able to get their initial education from close relatives and then they were able to connect to academic circles easily via family relationships, taking courses with many scholars including women. Women have been instrumental in the transfer of knowledge more so than its production. Their efforts both during their studies and as scholars were focused on ḥadīth transmission. It is difficult to pinpoint the exact reason why ḥadīth sciences were the focus, but one can say that the ubiquity of ḥadīth sessions and their ease of accessibility must have been a factor. It is seen that young girls who participated in these sessions were encouraged to study with older scholars, thereby acquiring a strong isnād chain and becoming a source of information in later years for the transmission of knowledge. However, it is hard to say that every woman who got some education took a role in knowledge transmission. One can even claim, based on Najm al-Dīn Ibn Fahd’s female teachers, that a lot of women in academic circles did not take a role in knowledge transmission as scholars, despite their potential. The fact that no official institutions are mentioned with regard to women’s acquisition and transfer of knowledge may be indicative of the importance of teacher-student relationships rather than institutions, or, it can be that women were more active outside of these official institutions. Also, the fact that most of Najm al-Dīn Ibn Fahd’s female teachers were all taught by several common teachers shows the liveliness of academic activity outside of official institutions. There is very little narration regarding the social lives of women who were engaged in scholarly activities. Among the most important reasons why this is so is the desire to put their scholarly competencies to the forefront. However, it is possible to get some information about their families and marriages for many of them. One can see that Najm al-Dīn Ibn Fahd’s female teachers generally married men who were also engaged in scholarship. The fact that women, especially those in the scholarly class, married from among their relatives must have been related to this. All of the married women except one have at least one child. While divorce is not too common, marrying again as a result of the death of a husband or as a result of divorce is not rare. (shrink)

Nazariyat, Journal for the History of Islamic Philosophy and Sciences, issued twice a year in English and Turkish (Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları Dergisi), is a refereed international journal. It publishes original studies, critical editions of classical texts and book reviews on Islamic philosophy, kalām, theoretical aspects of Sufism and the history of sciences. The goal of Nazariyat is to contribute to the discovery, examination and reinterpretation of the theoretical traditions in the history of Islamic thought, by (...) giving special attention to the post-classical period of it. **ISSN: 2148-8088 E-ISBN: 2547-9415**. (shrink)

Nazariyat, Journal for the History of Islamic Philosophy and Sciences, issued twice a year in English and Turkish (Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları Dergisi), is a refereed international journal. It publishes original studies, critical editions of classical texts and book reviews on Islamic philosophy, kalām, theoretical aspects of Sufism and the history of sciences. The goal of Nazariyat is to contribute to the discovery, examination and reinterpretation of the theoretical traditions in the history of Islamic thought, by (...) giving special attention to the post-classical period of it. **ISSN: 2148-8088 E-ISBN: 2547-9415**. (shrink)

Nazariyat, Journal for the History of Islamic Philosophy and Sciences, issued twice a year in English and Turkish (Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları Dergisi), is a refereed international journal. It publishes original studies, critical editions of classical texts and book reviews on Islamic philosophy, kalām, theoretical aspects of Sufism and the history of sciences. The goal of Nazariyat is to contribute to the discovery, examination and reinterpretation of the theoretical traditions in the history of Islamic thought, by (...) giving special attention to the post-classical period of it. **ISSN: 2148-8088 E-ISBN: 2547-9415**. (shrink)

This study discusses the classifications of sects in a treatise named Firqa-ye Nājīye, written in Persian by a Shiite scholar in 982/1574. In this treatise, which is in the Merkez-i İḥyâʾi Heritage Library and has no other copy as far as we know, it has been tried to prove that the Twelver Shiʿa is the saved sect (firqa-yi nājiya) through seventy-three sects classification. The author summarized the seven doubts raised by the devil, the first events that caused the Muslim community (...) (umma) to disagree, and the general information about the sects from al-Milal wa-l-niḥal, the classifications of the sects from Sharḥ al-Mawāqif, but reconstructed the data in these texts according to the Shiite understanding. On the other hand, the main reason for writing this treatise is to respond to Jalāl al-Dīn Davānī’s claims rather than the classification of sects. Nasīr al-Dīn al-Ṭūsī determined a method for the identification of the saved sect as "differentiating from all sects in matters of theology". He claimed that the Twelver Shīʿīsm differed from the other sects in all matters of theology and was therefore the saved sect. Davānī stated that Twelver Shīʿīsm differed from other sects only with the belief in imamate, which is not the subject of creed, and that it generally agrees with Mu'tazila in other creeds, thus claiming that Tusi's claim is baseless. He also said that, when considered through the same method, Ashʿarīsm is more worthy of being the saved sect, because this sect differs from all sects in matters related to the creeds. Contrary to Davānī's claim, the author of Firqa-ye Nājīye stated that imamate was one of the most important principles of religion and also claimed that the Twelver Shīʿīsm differed from other sects in matters of creed other than imamate. However, he failed to provide sufficient data to justify this claim. (shrink)

Din, hem toplumsal değişim hem de toplumsal çatışma ve uyum ile etki-leşimi açısından önemli bir toplumsal olgudur. Bu bağlamda tarihi süreçte din olgusunun çatışma olgusuyla da çatışma çözümü olgusuyla da sürekli etkileşim halinde olduğu görülmektedir. Birbirinden farklı niteliklerdeki toplumsal çatışmaların var olduğu günümüzde de bazı çatışma örneklerinde ve çatışma çözüm çabalarında din merkezi konumda yer almaktadır. Ayrıca 20. yüzyılda başlayan birden fazla toplumu ve toplumsal çevreyi olumsuz yönde etkileyen bazı önemli dirençli çatışmalar hala varlığını sürdürmektedir. Birden fazla faktörün etkili (...) olduğu bireyler, gruplar veya topluluklar arasındaki farklı özellikteki çatışmaları çözümleme çabaları farklı şekillerde sonuçlanmaktadır. Ancak doğru çatışma yönetimiyle çatışma süreci kontrol altında tutulabilirse, tarafları ve çatışmanın kendisini anlama yoluyla, çözüm sürecinde gerekli ve uygun yöntemlerin uygulanmasıyla birçok çatışmanın olumlu biçimde sonuç-landırılması mümkün gözükmektedir. Bu açıdan belirli çatışma ve çatışma çözüm örneklerinin yer aldığı bu makalenin konusu, çatışma çözümünün karakteristiğini belirlemeye ve din olgusu gibi önemli bir etkenin tesiriyle çatışma çözüm alanını değerlendirmeye yöneliktir. Bu makalenin amacı, son dönem ve güncel örneklerden hareketle çatışma çözümüne dinlerin yaklaşımlarını ve bu kapsamda İslam dininin çatışma çözümü çerçevesindeki pozisyonunu etkileşimsel olarak anlamaya çalışmaktır. (shrink)

Bu çalışmanın amacı, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin İmam Hatip Lisesi, İmam Hatip Lisesi meslek dersi öğretmeni ve İmam Hatip Lisesi idaresine ilişkin algılarını metaforlar yoluyla tespit etmektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik (olgubilim) desende tasarlanmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında 5 farklı İmam Hatip Lisesinde 9. ve 12. sınıfta öğrenim gören 412 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri katılımcıların, “İmam Hatip Lisesi…gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi Meslek dersi öğretmeni… gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip (...) Lisesi idaresi…gibidir; çünkü…” cümlelerini tamamlamaları yoluyla toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde tümevarımcı içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi sonucu oluşturulan temalar/kategoriler SPSS programında frekans, yüzde ve çapraz tablo olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, öğrencilerin “imam hatip lisesi” ile “imam hatip lisesi meslek dersleri öğretmenlerine” ilişkin algılarının olumlu olduğu, fakat İmam Hatip Lisesi idarecilerine ilişkin algılarının ise olumsuz olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında erkek öğrencilerin, imam hatip ortaokulundan mezun öğrencilerin ve 9. Sınıf öğrencilerinin metaforik algılarının daha olumlu olduğu görülmüştür. Özet: Bu çalışmanın temel amacı, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin İmam Hatip Lisesi, İmam Hatip Lisesi meslek dersi öğretmeni ve İmam Hatip Lisesi idaresine ilişkin algılarını metaforlar yoluyla tespit etmektir. Türk eğitim sistemi içerisinde yer alan İmam Hatip Liseleri 1924 yılında açılmış, hem mesleğe hem de yükseköğretime öğrenci yetiştiren bir ortaöğretim kurumudur. Öğretim programında yer alan derslerin ortalama %40’ı dini mesleki dersler, %60’ı ise kültür derslerinden oluşmaktadır. Meslek derslerini meslek dersleri öğretmenleri vermektedir. Bu okulların yönetiminde, meslek dersi öğretmenlerinin yanında farklı branşlara ait idareciler de bulunmaktadır. Türkiye’de 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibariyle ortaöğretime devam eden öğrencilerin %11’i bu okulları tercih etmektedir. Bu araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik (olgubilim) desende tasarlanmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında 5 farklı İmam Hatip Lisesinde 9. ve 12. sınıfta öğrenim gören 412 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri nitel araştırmada veri toplama tekniği olarak kullanılan metaforlar yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri katılımcıların, “İmam Hatip Lisesi…gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi Meslek dersi öğretmeni… gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi idaresi…gibidir; çünkü…” cümlelerini tamamlamaları yoluyla elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde tümevarımcı içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi sonucu oluşturulan temalar/kategoriler (olumlu-olumsuz) SPSS programında frekans, yüzde ve çapraz tablo olarak analiz edilmiştir. Araştırmada, öğrencilerin, İmam Hatip Lisesine ilişkin 140, meslek dersi öğretmenlerine ilişkin 147, idarecilere ilişkin 161 metafor ürettikleri görülmüştür. Ürettikleri metaforların analiz edilmesi sonucunda, temelde olumlu ve olumsuz olmak üzere iki kategoride toplandığı anlaşılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin ortalama üçte ikisi (%63,3) İmam Hatip Lisesine ilişkin olumlu metafor (93) üretirken, üçte biri (%36,7) ise olumsuz (47) metafor üretmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforların “Evimiz (33/%8,01)”, “Aile ( 24/% 5,83) ve “Kur’an Kursu (14/%3,40)” metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Cezaevi/hapishane (76/%18,45)”, “Düz lise (12/%18,45)”, “Kötü bir yer (6/%6)” şeklinde olduğu görülmüştür. Bu bulgulara göre öğrencilerin yarıdan fazlasının İmam Hatip Lisesine ilişkin olumlu metaforik algıya sahip oldukları söylenebilir. Araştırmada kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre İmam Hatip Lisesini daha fazla olumsuz algıladıkları görülmüştür. Araştırmaya katılan öğrencilerin dörtte üçü (%77,4) meslek dersi öğretmenlerine ilişkin olumlu (98) metafor üretirken, beşte birlik kısmın (%22,6) ise olumsuz (49) metafor ürettikleri belirlenmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforların “İyi biri (34/%8,25)”, “Abla-abi (32/%7,77)”, “Aile (31/%7,52)”, metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Kötü biri (10/%2,42)”, “Diğer öğretmen (7/%1,70)”, “Sıkıcı (6/%1,46)” şeklinde olduğu görülmüştür. Bu bulgu öğrencilerin büyük çoğunluğunun meslek dersi öğretmenlerine ilişkin olumlu metaforik algıya sahip olduğunu göstermektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte biri (%35) idarecilere ilişkin olumlu (67) metafor üretirken, üçte ikisinin (%65) ise olumsuz (94) metafor ürettikleri belirlenmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforun “Aile (22/%5,34)”, “İyi biri (14/%3,40))”, “Disiplinli (7/%1,70)” metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Gardiyan (32/%7,77)”, “Aşırı disiplinli (30/%7,28)”, “Kötü (30/%7,28)” şeklinde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin oluşturduğu diğer metaforların “diktatör, baskıcı, polis, hapishane, hapishane müdürü, sert, baskıcı baba, mahkeme salonu, komutan, dedektif, askerlik” gibi baskı ifade eden metaforlar olması dikkat çekicidir. Bu veriler idarecilerin öğrencilerin yarıdan fazlası tarafından olumsuz olarak algılandığı; idarecilerin öğrencilerin zihninde baskı yapan eğitimci imajı bıraktığı söylenebilir. Araştırmada kız öğrencilerin (%77) erkek öğrencilere (%41,3) göre okul idaresini daha fazla olumsuz algıladıkları görülmüştür. Sonuç olarak, İHL öğrencilerinin okullarına ve meslek dersi öğretmenlerine ilişkin metaforik algılarının olumlu yönde olduğu, fakat okul idarecilerine karşın olumsuz olduğu görülmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin idareci algıları üzerine farklı çalışmaların yapılması gerektiği söylenebilir. (shrink)

Dünya genelinde yaşanan çatışmalarda dinî inanç ve değerlerin araçsal kullanımı, din ve şiddet konularının merkeze alındığı birçok tartışmaya kaynaklık etmektedir. Yapılan tartışmalar dinî inanç ve değerlerin şiddet içeren davranışlara neden olduğu varsayımı etrafında şekillense de din ve şiddet arasında var olan ilişki oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Zira, dinsel geleneklerin merkezinde yer alan kutsal metinler, savaş ve şiddet içeren örnek ve sembollerin yanı sıra barış ve uzlaşı içeren taleplere de sahiptir. Başka bir ifade ile dinî gelenekler, tarihî süreç içerisinde hem (...) temel ahlaki değerlerin hayata geçirilmesi hem de barışçıl tutumların benimsenmesinde ilham verici bir kaynak olarak hizmet etmişlerdir. Diğer taraftan insanlık tarihinin en kötü örnekleri de dinî inanç ve değerler ile bağlantılıdır. Tarihî kayıtlar, din adına yapılan savaşlarda binlerce insanın hayatını kaybettiğine ve bir o kadarının da doğrudan ya da dolaylı şiddete maruz kaldığına işaret etmektedir. Öyleyse kutsal metinlerde yer alan herhangi bir pasajdan ya da geçmişte yaşanmış olumlu ya da olumsuz herhangi bir örnekten hareketle dinî inanç ve değerlerin bütünüyle savaşa veya barışa hizmet ettiğini söylemek gerçekçi bir tutum olmayacaktır. Bununla beraber Amerika’da gerçekleşen 11 Eylül saldırıları dinsel şiddet konusunda farklı görüşlerin öne sürülmesine neden olmuştur. İronik bir şekilde 2001’de dinî terörizm ile mücadele kararı alan Amerika’nın dinî inanç ve değerleri şiddetin meşrulaştırılmasında bir araç olarak kullanması, 11 Eylül’ün benzer saldırılar için bir arketip olarak kullanılmasına zemin oluşturmuştur. Zira Müslüman olduğu iddia edilen on dokuz kişinin kaçırdığı dört uçağın Dünya Ticaret Merkezi’ne yapılan saldırı için kullanılması sadece dinsel şiddet tartışmalarının İslâm ve Müslümanlar üzerinden yapılmasına neden olmamış aynı zamanda İslâm coğrafyasının yeniden şekillenmesine neden olacak askeri ve siyasi kararların alınmasına da zemin oluşturmuştur. Bu saldırı neticesinde dinsel terör örgütlerine karşı harekete geçtiğini iddia eden George W. Bush, verilen mücadeleyi şeytani güçlere karşı Haçlı Seferi olarak yorumlayarak Afganistan ve Irak’ta on binlerce insanın ölmesi ile sonuçlanan askerî operasyonları başlatmıştır. Benzer şekilde 7 Ekim 2023 tarihinde gerçekleşen saldırıları Yeşaya kehaneti üzerinden temellendiren Binyamin Netanyahu, 7 Ekim olaylarını İsrail’in 11 Eylül’ü olarak niteleyerek kadın-erkek, genç-yaşlı ayrımı yapılmaksızın binlerce sivilin ölmesine neden olmuştur. Yaşanan çatışmalar her ne kadar teopolitik, ekonomik ya da kültürel nedenlere dayansa da şiddetin meşrulaştırılmasında din dilinin kullanılması kanaatimizce din ve şiddet konusu ile ilgili tartışmaların araştırılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle dinsel şiddet tartışmaları bağlamında ele alınan bu çalışmada genel bir değerlendirme yapılması amaçlanmıştır. Konu incelenirken önce 11 Eylül saldırılarından günümüze dinsel şiddet tartışmaları ile ilgili farklı bakış açıları üzerinde durulmuş daha sonra monoteist geleneğe ait kutsal metinlerde yer alan şiddet ifadelerinin tarihî süreç içerisinde farklı şekillerde yorumlandığına dikkat çekilerek dinsel olarak nitelenen şiddet eylemlerinin çok sayıda ve karmaşık nedenlere dayandığı gösterilmeye çalışılmıştır. Konu Yahudi, Hıristiyan ve İslâm gelenekleri üzerinden ele alınmış ve monoteist geleneğe ait dinî inanç ve değerlerin şiddete referans olarak gösterildiği örnekler ile sınırlandırılmıştır. Fenomenolojik bakış açısı ile ele alınan araştırmada dinsel olarak ifade edilen şiddet eylemlerinin belli amaçlar doğrultusunda kutsal metinlerin yeniden yorumlanması ve yeni yorumun idealleştirilmesi ile ilişkili olduğu görülmüştür. (shrink)

The main purpose of this study is to become acquainted with the educational institutions in Ottoman Empire during and after the 18th century. In this respect, special attention is given to which initiatives were taken in terms of education and which educational institutions were established during the aforementioned period. The need to comply with the West in terms of science, culture, reasoning, and technological advancements has led to the questioning of the current madrasah system. Upon revising the educational system of (...) the madrasah, which had difficulties in being productive and attaining to the necessities of the time, there have been initiatives primarily to establish and structure military schools. These attempts to reform education was intensively seen as from the early 18th century. The above-mentioned changes and progress have gained momentum with the Tanzimat era. It was observed that during this period, many schools were established beyond military; education levels were clarified and; females were given right to study. Similar to Tanzimat era during the first Constitutional Monarchy and Autocracy eras, positive contributions toward educational reforms were made. However, beginning from the middle of the second Constitutional Monarchy era, the economic and social complications that the state was going through had a negative impact on the educational system and the practicality of the educational institutions.Summary: Education has been the most important factor in determining the social, economic, and cultural level of a society. The level of development, which is the determinant of the superiority of the nations to each other over the world, varies according to the importance given to education. To be a pioneer in the scientific sense, to be able to have technological opportunities, to make people live more comfortable and peaceful, to have more power in the economic field and to ensure the continuity of the nation that depending on all these, it will be possible with the understanding of education that can read the time and future well. The fact that world states are superior to each other in different periods of history is directly related to their understanding of education. It can be said that in the centuries following the beginning of the new age, especially the Western nations have taken a more positive step at this subject. The changes in both mental and action spheres such as XVI. century Renaissance movements, XVIII. century enlightenment movement and finally the industrial revolution triggered the development in the scientific and technological field. In these periods the importance given to thinking and the freedom of thought has been the main factor of the progress in the scientific field. The European nations, which went beyond their religion-based bigotry and prioritized the free and secular understanding, have become superior to other nations of the world. However, it is not quite possible to say that in the same periods the Ottoman Empire was able to adapt with the same speed to such accelerations of change and development that placed in Europe. One of the main reasons for this situation and perhaps most importantly is that the educational concept in the Ottoman Empire remained within a static structure in the last centuries. In particular, the matters such as the madrasa being away from productivity, the limitation of the understanding of the science only with religious sciences, has led to the problem of inability to adapt to the rapid transformation that in Europe. The first steps towards eliminating this weakness noticed by the state executives over time has been taken through the improvement and transformation of the Ottoman educational institutions. It is possible to say that the first attempts as to these restructures of education, which is also called as Westernization or modernization by the educational historians, has begun in the period of Sultan III. Selim. In the context of the Nizam-ı Cedid movement, a number of positive initiatives in education, such as the improvement of madrasas, the opening of military schools and translation activities, constitute the core of the changes that will take place in later periods. Immediately afterwards, in the period of II. Mahmut, making the reading and writing education compulsory, opening of Western-style junior high school, establishing medical and vocational schools that provide education at higher education level are considered as positive innovations of the period. The time interval from the proclamation of the Tanzimat edict until the First Constitutional monarchy is the period in which the institutionalization and structuring towards education in the Ottoman Empire is at the highest level. Besides many educational institutions in this process where the ministry responsible for education and training is established and the regulation containing the arrangements regarding this field is put into force, one of the most important initiatives made is laying the foundations of the Dâr al-Fünûn (Ottoman University) which is considered as the first university in this land. The fact that many educational institutions established in this period that are the roots of today's educational institutions is important in terms of demonstrating the accuracy of the initiatives within the mentioned period. In Meşrutiyet (the First Constitutional Monarchy) and the subsequent period of Mutlakiyet (Autocracy), contributions were provided on previous positive structuring. However, the social and economic problems experienced in the country since the second half of II. Meşrutiyet (the 2nd Constitutional Monarchy) have been effective in the inability of continuing innovations towards education. In this study, the educational institutions established in the Ottoman Empire before and after the Tanzimat period were discussed. The aim is not just to reveal what these schools are. It was also aimed to emphasize which areas in which schools are required to be based on which needs, which obstacles are encountered during the change of mentality in education, regulatory activities foreseen to overcome obstacles and to what extent they have been successful. In this regard, the signals of change as to the structure of educational institutions, which could be the source of most of the republic period, started from the beginning of 1700s and continued until World War II period. During this period of more than a hundred years, the political periods related to the structure and functioning of the state have also been influential in the structuring of educational institutions. In fact, the Reorganization (Tanzimat) period, which is known as ‘reform’ in the mentioned process, is considered as the stage where the change and transformation concerning education is the most. It is seen that the process of westernization still continues even though it is not with the same acceleration in the Constitutional Monarchy and Autocracy periods after the Reorganization period. When looking at the facility of educational institutions in chronological order, it is determined that there is a dominated understanding that prioritizes to train military staff in the military field and to have a competent army with the technological possibilities of the time, in other words, to create a strong defence system against the foreign powers of the country. Indeed, for the first time in order to give technical information about modern military, Hendesehane opened and started to operate in İstanbul in 1734 by Mahmut I; Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn, the school of the first military maritime was opened in 1775 in order to provide modern education; Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun was founded in 1795 in Istanbul, in order to train artillery and military officer (military engineer); Mekteb-i Harbiye, which was opened in 1835 to train officers, and Menşe-i Küttab-ı Askeri, which was established to train military scribes, contributed to the contemporary construction of the army. In the mentioned period, the most important change outside the military area was in the health area. In this sense, in order to meet the medical doctor needs of the army, Tıbhâne-i Amire was established in 1827. In 1867, the first civilian medical school, Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye, started education and training. Another important innovation movement for education was in the field of law. In this context, the School Law was established in 1880. In order to train competent staff in administrative staff, the schools of the Mekteb-i Mülkiye, the schools of teacher, the schools that enable women to do education, the improvement of schools that train the clergy and the regulations based on this take attention as educational activities carried out in the mentioned period. (shrink)

Türkiye, 2011'den itibaren geniş çapta Suriyeli mültecilere ev sahipliği yapmakta olup, 2016'dan beri de Suriyelilerin Türk öğrencilerle birlikte genel eğitim sistemine entegre olmalarına olanak sağlamaktadır. Bu durum, Türkiye'nin Suriyeli mültecilerin eğitimi konusunda özgün bir deneyime sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, Suriyeli kız çocukları, geleneksel rolleri nedeniyle eğitim açısından dezavantajlı konumda olabilmektedirler. Buradan yola çıkarak bu çalışma Covid-19 pandemisi döneminde Suriyeli kız çocuklarının eğitim süreçlerinin öğretmenlerin, velilerin ve Suriyeli kız çocuklarının bakış açıları çerçevesinde incelemeyi problem edinmiştir. Dolayısıyla bu araştırma, Türkiye'deki Suriyeli (...) kız çocuklarının pandemi sürecindeki eğitim deneyimlerini ve ailelerinin bu süreçteki etkilerini belirleyerek, din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin onların sağlıklı bir eğitim alabilme sürecine katkısını değerlendirmeyi hedeflemektedir. Nitel bir desenle kurgulanan bu araştırmanın katılımcıları, 10 öğrenci, 5 veli ve 5 din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeninden oluşmaktadır ve çalışma grubu kartopu örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Suriyeli kız öğrencilerinin uzaktan eğitime erişimde ve nitelikli bir şekilde devam ettirmede bazı zorluklarla karşılaştıkları belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen verilerin analizinde, sığınmacı kız çocuklarının karantina dönemlerindeki uzaktan eğitim süreçlerinde yaşadıkları eğitimsel zorluklar öğrenci, veli ve öğretmen perspektifinden ele alınarak, psikolojik, sosyal ve kültürel bağlamlar çerçevesinde tartışılmıştır. Bu zorluklar arasında düşük ekonomik şartlar, teknik yetersizlikler, fiziksel ortam eksiklikleri ve sosyal adaptasyon sorunları ön plana çıkmaktadır. Suriyeli mülteci kız çocukların söz konusu dönemde eğitim açısından düşük ekonomik şartlar; tablet, bilgisayar vb. teknolojik cihazların bulunmaması, internet erişiminin olmaması gibi teknik yetersizlikler; çevrimiçi eğitimin sağlıklı yürütülmesini engelleyen çalışma veya ders odası olmaması veya ev ortamının eğitime uygun hale getirilememesi gibi fiziksel ortam yetersizlikleri; yalnızlaşma, arkadaşlara özlem ve dışarıda oyun oynayamama gibi psikolojik ve aile içi rollerin değişimi, dış dünyada ile fiziki yönden etkileşimsizlik gibi sosyal sorunlarla karşı karşıya kaldıkları tespit edilmiştir. Diğer taraftan Suriyeli kız öğrenciler ve onların velileri bu tür sorunların çözümünde genellikle din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmenleriyle iletişime geçtikleri görülmüştür. Çalışmayı benzer çalışmalardan farklılaştıran önemli bir bulgu ise, Suriyeli mülteci kız öğrenciler katıldıkları uzaktan ve yüzyüze eğitim sürelerinin sonucu olarak Türkiye’deki kültüre ve yaşam biçimine uyum sağlamaya başladıkları hususudur. Öğrenci ve öğretmenlerin görüşlerine göre Suriyeli mülteci kız ve erkek öğrenciler ebeynlerinden farklı olarak sosyal yapı ile daha uyumlu yaşayabilir hale gelmişlerdir. Sonuç olarak din eğitimi ve din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmeninin, Suriyeli mülteci kız öğrencilerin eğitimlerini destekleyici yeni roller üstlendiği söylenebilir. (shrink)

Makalenin konusu Ebû Hanîfe örneğinden hareketle İslam düşüncesinde yargı-siyaset ilişkisi-dir. Ebû Hanîfe’nin yaşadığı döneme kadar karizmanın dini ve siyasi kültürde gelişimine paralel olarak yargı-siyaset ilişkileri bağlamında İslam düşüncesinde bazı formlar çoktan ortaya çık-mıştı. Burada amaç İslam’ın henüz ikinci asrında yargı-siyaset ilişkilerini Ebû Hanîfe üzerinden anlamaya çalışmak ve dolaylı olarak da meselenin bugüne yansıyan yönlerine ışık tutmaktır. Bu yüzden farklı sosyolojik düzlemlerde inşa edilmiş Şiî, Haricî, Sünnî öteki formlar çalışma dışında tutulmuştur. Araştırma Ebû Hanîfe’nin; doktrini oluşturan Kur’an, sünnet ve sahabe uygulamaları (...) ile kendi dönemindeki dini, siyasi, sosyal ve kültürel şartlar arasında nasıl bir okuma yaptığını sorunsallaştırmıştır. Çalışmada Ebû Hanîfe’nin yargı-siyaset ilişkisi bağlamın-da ortaya çıkardığı genel anlama biçiminin, işaret edilen dini ve tarihi şartlarla kendi dini top-lumsallaşma çevresindeki diyalektik bir ilişkide şekillendiği varsayılmıştır. Dolaylı gözlem yöntemi ile elde edilen veriler bir tekil olay incelemesi bağlamında fenomenolojik bir çözüm-lemeye tabi tutulmuştur. Konu bugüne kadar ilahiyat bağlamında olduğu gibi din bilimi alanın-da da dikkat çekici görülmemiştir. Makale İslam düşüncesinde yargı-siyaset ilişkisinin farklı desenleri arasında Ebû Hanîfe modelini tartışması bağlamında bir değere sahip görülebilir. Çalışmada; temel hak ve özgürlüklerin korunması noktasında sivil ve barışçıl bir muhalefetin yeterli olmadığı, iktidarın kişisel hakları tanımaktan daha çok kişisel ödevler ve mutlak itaat talebi ile siyaset yaptığı bir ortamda Ebû Hanîfe’nin soruna ahlaki bir saikle yaklaştığı ve bu bağlamda bir çözüm önerisi getirdiği görülmüştür. Ebû Hanîfe gerek otorite ve karizması ge-rekse ekonomik statüsü ve kültürel birikiminden aldığı güç ile yaşadığı dönemde üst düzey siyasal ve hukuki bir katılım gerçekleştirmiştir. Yasama erkinin özgür bir üyesi olarak Ebû Hanîfe temel haklar bağlamında hayatı boyunca hep iktidarlarla karşı karşıya gelmiş ve bu mücadele içinde iken de öldürülmüştür. Müslüman bir ailede doğmasına rağmen dönemin politik tavrı nedeniyle daha doğumuyla birlikte iktidar tarafından öteki olarak görülmüş ve ömrü boyunca bu statü ile yaşamak zorunda kalmıştır. Başlangıçta kendi ailesi içinde toplum-sallaşırken deneyimlediği mevalilik duygusu, Ebû Hanîfe’de özellikle hocasının ölümünden sonra iktidarlara karşı toplumsal bir hak arayışına dönüşmüştür. Esasen kendi özelinde bir hak arayışı olmaksızın iktidarların yasa ile sorunlu politik tavırları karşısında dini, hukuki ve top-lumsal bir tavır içinde yürüttüğü bu mücadelesi Ehl-i Beyt’i ve diğer bütün toplumsal grup ve kategorileri içine alan bir genişlikte ilerlemiştir. Ebû Hanife’nin yargı- siyaset ilişkisine dair bu yaklaşımı teorik ve pratik olarak tamamen sistematik bir çerçevede şekillenmiştir. İslam hu-kukunun dayandığı bilgi gövdeleri kapsamında o, çok kapsayıcı ve dinamik bir tarzda din ve şeriat kavramsallaştırması yapmıştır. Buna göre Ebû Hanîfe dine temel hakların dayandığı temel yasa anlamı yüklerken şeriata ise kendisinin bu dini alana veya başka bir ifadeyle yasaya göre düzenlendiği neshe açık, değişken bir alan anlamı vermiştir. Bu tevhit eksenli hiyerarşi içinde siyaset, yasaya karşı kesin sorumluluğu olan dünyevi bir alan görülmüştür. Ebû Hanîfe’nin İslam’ın ilk dönemini bir hukuk devleti nosyonu içinde değerlendirdiğinde kuşku yoktur. Buna mukabil, genel yargı-siyaset ilişkisine yaklaşımından anlaşıldığına göre yaşadığı dönemi, iktidarlar tarafından hukukun araçsallaştırıldığı bir dönem olarak görmüştür. Kurmuş olduğu akademi onun yargı-siyaset ilişkisine bakışının önemli bir pratiğidir. Bu akademiden yetişen ve daha sonra resmi ve gayri resmi olarak yasamanın bir üyesi olan öğrencilerine tav-siyeleri ve mektupları, onun bir yargı elemanı olarak siyaset kurumuna yaklaşımının sübjektif değil; bir düzen ihtiyacının ortaya çıkardığı objektif bir tavır olduğunu göstermiştir. Ebû Hanîfe teorik yaklaşımını pratik bir eylem alanı ile birleştirmek suretiyle yargı-siyaset ilişkisine bakışı konusunda oldukça net bir fotoğrafa sahiptir. (shrink)

Bilim sosyolojisi ve bilim tarihi içerisinde araştırmacıların sıklıkla tartıştığı konulardan birisi de bilimin, toplum, ideolojiler ve dinler ile olan ilişkisidir. Bu tartışmaların içeriği, genellikle felsefi, siyasi ideolojiler ve dini inançlar üzerinde otorite sahibi kişi ya da kurumların, bilimi kullanarak toplumu manipüle etmesi, bilimin saygınlık imajının zedelenmesi ve toplum nezdinde bilim karşıtı görüşlerin ortaya çıkması gibi hususlarla ilgilidir. Bundan da öte bu problem alanları, daha özel olarak bilim ve din arasında bir uyumun ya da çatışmanın olup olmayacağı gibi, felsefi olduğu (...) kadar, sosyolojik izaha muhtaç bir konuyla da yakından ilintilidir. (shrink)

Abu Hanifa's theological ideas were not represented at the same level in every region where Hanafism spread. Although Iraq is the region where Abu Hanifa's jurisprudence views were systematized, Abu Hanifa's theological views were largely developed in the Transoxiana region. However, followers of Abu Hanifa in different regions adopted and defended the distinctive views of Hanafism. However, while in some regions these views were limited to basic theological ideas, in others a systematization was made based on this and thus a (...) comprehensive theological structure was formed. The followers of Abu Hanifa in the Transoxiana region are among the leading Hanafis who established a traditional theological structure around his views. This theological structure, which was called Maturidism in the process, was limited to the region where it was born for a long time and was spread to the west from the 11th century. When the Maturidis, who had a rich literature, came to the west, they encountered small and scattered Hanafi masses who regarded the theological views of the sect as consisting of basic theological ideas. Although they belong to the same fiqh tradition, this theological difference between them has created a new ground on which the two Hanafi factions will interact. With the power of their theological knowledge, the Maturidis tried to include the Hanafis in Iraq and Syria in their theological traditions with the texts they wrote as well as their teaching activities. Ahmad b. Muhammad al-Ghaznawi (d. after 593/1197), one of the Maturidis who migrated to the west, draws attention as one of the names that took part in this effort. His works called Usul al-din and al-Hawi al-qudsi are the first examples where this effort is clearly reflected in the texts. In these works, al-Ghaznawi uses the phrases of al-Aqīdah al-Tahawiyyah either exactly or with some minor changes, and adds Maturidi-specific views, especially the attribute of takwin. With this, al-Ghaznawi, on the one hand, reveals the compatibility of al-Aqīdah, which is the main text of non-Maturidi Hanafis, with Maturidi views, on the other hand, carries the Maturidi views to them with the expressions he added to the text. In this study, this activity of Ghaznawi, which can be described as a synthesis of al-Aqīdah al-Tahawiyyah and Maturidism, will be tried to be revealed in detail through the mentioned works. (shrink)

This study aims to reveal the nature of the Adep lesson, which is seen as an effort to transfer national and spiritual values to the next generation in Kyrgyzstan. In line with the purpose of the study, it focused on the questions of how the Adep lesson emerged, which factors are effective, what kind of discussions it brings, its place in the education system, what its purpose and principles are. The answers to these questions are constructed with a descriptive design (...) within the framework of inductive analysis. An effort are made to provide an idea about the Adep lessons and to clarify the meanings through descriptions. In this respect, our study draws attention as data for determining the situation of moral values education in Kyrgyzstan. At the same time, it is thought that it will contribute to making qualified decisions for moral values education. According to the results of the study, the Adep lesson emerged with the need for religious education, which plays an important role in the spiritual values of the society. However, as a result of the discussions within the framework of legal regulations, it has turned into moral and national values education. At the same time, the experience of the Adep lesson has revealed that the subject of religion in formal education can only be included as a cultural and social reality. In this context, the citizens of the Kyrgyzstan state should not ignore the religious preferences and the issue of consciously building their religious life. Rather than leaving religious education only to religious institutions, it would be useful to consider the complementarity of formal education and religious education. (shrink)

It is thought that determining which methods and techniques are used by teachers to teach concepts, which is one of the important dimensions of religious teaching, will contribute to the science of religious education and practice of religious teaching. In this context, the problematic of the study is based on the question of the methods preferred by the Religious Culture and Moral Knowledge teachers in their concept teaching activities. Therefore, the aim of the study is to try to reveal the (...) qualities of the methods preferred by the Religious Culture and Moral Knowledge teachers in the concept teaching process with a descriptive perspective. To serve this purpose, a case study was preferred as one of the qualitative research methods in the methodology of the study, and 20 Religious Culture and Moral Knowledge teachers were selected in the study group with maximum variation sampling, which is one of the purposeful sampling methods. Since the study focused on teachers' opinions, a semi-structured interview technique is used as a data collection tool, and descriptive analysis method, envisaging coding of the data according to the pre-determined themes and titles in the context of the problematic of the study, has been preferred. As a result of the study, it has been observed that teachers preferred that supporting teaching methods such as story and game, induction in line with the approach of reaching definition with students, deducting from the definition. In addition, despite the teachers' attempts to enrich the concept teaching process and increase the quality of the process, it has been found that their knowledge and skills regarding concept teaching methods and techniques were not sufficient. (shrink)

In this study, secondary school DKAB (Religious Culture and Moral Knowledge) lesson’s belief learning domain has been examined structurally. In this context, the basic principles of belief have been discussed according to Māturīdīsm, Ash'arism, Mutazilite and in places according to Shia. The common points and different aspects of the ideas in the domain of belief of these schools have been examined in a comparative way. Subjects such as the attribute of taqwin/creation, which is the main discussion between Māturīdīsm and Ashʿarism, (...) whether Allah can be known by reason, whether the good and the evil are determined by reason or nass/verses are the examples. Additionally existance of the immutable attributes and that whether they are eternal or not, that whether ru’yatullah/seeing God is possible or not and the conditions of the afterlife which have been points of discussion between Mutazilite and Ahl es-Sunnah have been handled in the article. Surely these are matters of extensive discussion; this study evaluated these topics in the pedagogical context of the belief learning domain of the DKAB lesson. Firstly the theological background of the belief learning domain of DKAB lesson has been handled. Then learning outcomes which are the first elements of the curriculum have been classified. And thirdly the text books which are the second dimension of the curriculum have been analyzed. The method of the study is document analysis. Belief is the first of the learning domains designated as worship, morality, Prophet Muhammad and culture, and it is also of great importance because it is the basis of other learning domains. Belief learning domain is in the interest of curriculum designers in terms of having some pedagogical features but it must also be in harmony with theological acceptances as it is one of the basic components of religiosity. The theological background is also directly related to the political and legal context of the lesson, such as doctriner and non-confessional status. Because when various interpretations of religion do not have common points or when the common points are weak, the non-confessional feature will always be a controversial matter. In theological texts God has been described as essential, the almighty, the omniscient and one who intervenes in the history. Discussions between Kalam schools and philosophical schools about God's attributes, or the discussions within the Kalam schools are very important in terms of reflecting God-universe-human relationship. One of the most important problems in this issue is that the conception of God is not decisive, and that the conception of matter and human must be compatible with the conception of God. Developing a theology in the context of God's attributes, excluding matter and human conceptions leads to an over-abstraction of the theological background. Moreover, changes in the conception of matter and human will harm the conception of God, and the contribution of religious education to those who searching for meaning will decrease. The fact that the faith principles of Islamic religion do not vary depending on the sects strengthens the status of non-confessional religous education. In addition, an essential God conceptualization facilitates the management of people their lives. For believers, life has a purpose and it is a preparation for the afterlife. Furthermore in the context of cultural knowledge, gaining in-depth knowledge is a remarkable support for social life. On the other hand, the achievements in the lesson curriculum are at the first levels in terms of taxonomy and this shows that the lesson does not support high level learning and identity formation. Considering the speed and severity of the transformation in social life, it is necessary to provide some qualities that will support the construction of self and personality of those who take religious education. However, the low level of objectives of the curriculum and the one-dimensionality of Bloom's taxonomy used in the curriculum have been an unsolved problem for a long time. This points out the importance of developing a curriculum of religious education, taking into account the theological background and the individual and social dimensions of human beings. On the other hand, it can be thought that there are some problems in the establishment of the relationship between God-universe-human in the textbooks. Although the content is suitable for personal God representation and gives prominence to causality tought, when it comes to the idea of order of the universe, it contradicts with personal God representation and moral development. When the idea of order is over-objectivized in the textbooks, it becomes unclear how God intervenes in the universe. So, it remains suspended that the learners how make sense of events and their actions. (shrink)

Covid-19 salgını, din felsefesinin önemli problemlerinden birisi olan kö-tülük problemini ve çeşitlerini tekrar gündeme getirmiştir. Kötülük problemi, tarihi kökeni çok eskilere dayanmakla birlikte, tartışma platformlarında gün-celliğini korumaya devam eden bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Ateistlerin, Teistleri en çok eleştirdiği konuların başında kötülük problemi gelmekle birlikte, onların da bu konuda tatmin edici bir cevapları bulunma-maktadır. Filozofların farklı olmakla birlikte bu probleme dair mutlaka bir görüşü vardır. Kimine göre iyiliğin bilinmesi için gerekli, kimine göre de belli oranda var olması bu alemin (...) estetiği için zorunludur. Kimine göre de cevabı bulunması gereken temel bir problemdir. İşte bu sorular bağlamında Covid-19 ve kötülük probleminin çeşitlerini tekrar irdeliyeceğiz. Cevaplar ne olursa olsun, bir kitle tarafından bunun cevabı aranmaya devam edilecektir. Kötülük problemini canlı tutan bir diğer temel argüman ‘Tanrı sorunu’ dur. Bu argüman bağlamında Tanrı’nın olmadığını veya Tanrı’nın anlamsızlığını ifade eden eleştirilerin bulunduğunu ifade edebiliriz. Bu açıdan dinleri eleştirenler olduğu gibi dinin anlamlı olduğunu da savunanlar az değildir. Covid-19 tartışmaları ekseninde Tanrı ve Dinler tekrar eleştiri konusu yapılmaktadır. Kötülük problemi felsefeciler tarafından üç çeşit olarak sınıflandırılmakla birlikte, başka tasnifler de vardır. Bunlar: Doğal, Ahlaki ve Metafizik kötülüklerdir. Başka bir sınıflandırmaya göre ise Varoluşsal, Mantıksal ve Delilci kötülük şeklinde adlandırılmıştır. (shrink)

This study aims to determine the opinions of teachers of Religious Culture and Ethics Course (DKAB) about subject-based classroom application in-depth. The research has been carried from qualitative research methods with a case study design. In order to determine the working group of the study, criteria sampling was used in the first stage, and the maximum diversity sampling method was used in the next step. The sample of this research consists of 8 DKAB teachers working in Ankara province. A semi-structured (...) interview form has been used as a data collection tool in the study. The data of the qualitative of this research has been analyzed with both descriptive and content analysis by NVivo 10 program. In order to ensure validity and reliability in the study, credibility, transferability, consistency, and verifiability strategies have been used. When the research data were analyzed, four themes were formed: positive opinions about the application, negative opinions and problems related to the application, contribution of the practice to religious education and training, and recommendations about the application. DKAB teachers find the application more positive than the classroom system. It has been found that the practice of subject-based classrooms is a motivational tool for Primary School students, while it causes some problems for lower secondary school and upper secondary school students.Summary: Learning environments are among the key elements in the acquisition of 21st-century skills. Classrooms are also a part of the learning environment. Classes are the learning environment in which teachers and students spend most of their education and training process. In this context, subject-based classroom application is one of the preferred methods in the arrangement of classrooms.Subject-based classroom application means that the teachers have a special classroom related to their branches in the school building, and students attend the teacher's classroom according to the syllabus. In this practice, the teacher can decorate walls, floor, ceiling, column, and beam of the classroom with students’ study materials such as banner, poster, painting, cartoon to make the course more effective and efficient and to create a psychological atmosphere called classroom atmosphere-air.This application aims to activate the student by enriching the classroom and make learning effective and efficient. The classroom equipped with appropriate equipment and materials provides a favorable environment for the implementation of effective teaching strategies. The application can create “class/classroom culture” by using ordinary meanings and symbols related to the course. It provides students the opportunity to exhibit their products and contributes to students' self-regulation skills development. Besides, real-life practices or practices close to reality can be brought into the classroom. As a result, permanent learning can be realized with the possibility of creating a shared living space and the number of sensory organs participating in learning.This current study aims to address in-depth information about the opinions of Religious Culture and Moral Ethics (DKAB) teachers in primary, secondary, and high schools regarding the subject-based classroom application. When the studies in the literature are examined, it is seen that the studies related to the subject-based classroom application have increased since 2010. However, it is clear that this research is directed towards social studies, geography, science, and mathematics courses and is based on the opinions of students, teachers, and administrators at the secondary school level. In the context of DKAB course, there has been no research including the views of teachers, students, or school administrators regarding the application of subject-based classrooms. This study is carried out revealing perspectives of DKAB teachers by examining their opinions on the subject-based classroom application and contribute to the field. The research was conducted with a case study design from the qualitative research methods. The participants consist of 8 DKAB teachers working in Ankara province. A mixed purposive sampling method was used to determine the study group. In the first stage, the teachers implementing the DKAB classrooms application were taken as criteria. In the next step, the study group was determined within the framework of the maximum diversity sampling method by considering the variables such as school level, gender, age, education level, duration of teachers' work. The data were collected through a semi-structured interview form with expert opinion. In the form, there are nine main questions and probe questions, which include questions related to subject-based classrooms application, the contribution of the application to religious education and training, the contribution of teachers to professional and personal development, the effect of teachers' belonging to the school, the effectiveness, and improvement of the application. Permission has been obtained from the Ankara Provincial Directorate of National Education and participants via consent form for the interview. The interviews were recorded in audio, 169.58-minute audio recording transcripts, and 52-page interview data obtained. The qualitative data of this research has been analyzed with both descriptive and content analysis by NVivo 10 program. In order to ensure validity and reliability in the study, credibility, transferability, consistency, and verifiability strategies have been used.When the data of the research were analyzed, the opinions of DKAB teachers about the subject-based classrooms application categorized under four themes; positive and negative opinions/problems about the practice, the contribution of the practice to religious education and teaching and practical suggestions. Under the theme of positive opinions on the application, positive aspects for the teacher, student, parents, and comparison with the classroom system were formed. According to the participants, the practice of DKAB classroom is a “facilitation” element for the teacher because of the factors such as the teacher not moving around the classroom, not carrying material, having freedom to organize the classroom, and material regularity. In this application, since the teacher has a class of his own, the teacher adopts and owns the classroom and the sense of belonging to school increases. This sense of belonging is felt so strongly that there is even a participant who plans to retire if the application is abandoned. The positive aspects of the application for the students are that; a classroom is a motivating tool, the boards and walls can be used, and the student has the opportunity to exhibit their activities. When compared with the classroom system, it was stated that as a result of the branch classroom practice, the school equipment could be better protected, class order and cleaning easier, and the success of the students would be increased.The negative views of the participants on the application were grouped under the categories of students, teachers, and parents. Not having a fixed class of their own, continually relocating and losing time in recess, staying in the classroom door when the classroom is locked, not adopting the classroom and lack of lockers constitute the negative aspects of the application for the students. The overuse of classrooms, less use of teachers' rooms, lack of communication between colleagues are the negative aspects of the application for the teachers. It was stated by (75%) most of the participants that branch classroom application contributed to the continual learning of students in religious education and teaching. To make the application more functional, DKAB teachers have proposed arrangements such as improving physical infrastructure, enriching teaching materials, and arranging school syllabus and keeping classrooms open. As a result, teachers find the application more positive than the classroom system. While it is a motivation tool for primary school students, it causes some problems for secondary and high school students, such as carrying bags, staying at the door, and wasting time. In this sense, the application is recommended to be applied in primary schools that have a sufficient number of classrooms. Also, the system should be applied in secondary and high schools where the number of students is low, or the number of classrooms is sufficiently provided that the problems experienced by the students are eliminated. School administrations and teachers need to take necessary measures to make the application effective and efficient. (shrink)

In this study, it is aimed to determine the perceptions of high school students about the Religious Culture and Moral Knowledge course and their teachers through metaphors. In the study, which was designed in a phenomenological (factual) design, one of the qualitative research designs, the participants were determined by the criterion sampling method, one of the purposive sampling methods. The data were collected from 262 students studying in 4 different high school institutions in the 2021-2022 academic year. The research data (...) were obtained by completing the sentences “Religious Culture and Moral Knowledge teacher…like/because…and Religious Culture and Moral Knowledge lesson…-similar/ because……like” in the form given to them. The metaphors obtained at this stage were categorized according to their semantic content, divided into sections, expressed numerically and tabulated, and interpreted in a way that the reader can understand. As a result of the research in which the students' perceptions of the Religious Culture and Moral Knowledge course were gathered under three themes as positive, neutral and negative, it was determined that the majority of the students produced positive metaphors for the Religious Culture and Moral Knowledge Lesson and teacher. (shrink)

Bu çalışma, DKAB öğretmenlerinin pedagojik inançlarını çeşitli değişkenler açısından inceleme amacını taşımaktadır. Pedagojik inanç, öğrenme-öğretme süreçlerine yönelik geliştirilen değer örüntüleridir. Pedagojik inançlar, öğretimin merkezi figürlerinden olan öğretmenlerin iki temel değer örüntülerinden birisidir ve bu sebeple nitelikli bir öğrenme-öğretme ortamı için dikkate alınmalıdır. Çalışma karma desenli bir çalışmadır ve nicel araştırmada model olarak değişkenler arasındaki ilişkiyi ele alan tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler, doküman analizi ve tarama yöntemiyle toplanmıştır. Nitel çalışma içinse durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Tarama verilerine göre (...) DKAB öğretmenlerinin pedagojik inançları ile cinsiyet, eğitim durumu, görev yaptıkları okul türü ve kitap okuma alışkanlıkları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Görev süresi ile pedagojik inanç arasında ise anlamlı bir ilişki görülmüştür. Söz konusu tarama verilerinin öznel olarak nasıl anlamlandırıldığını keşfetmek için on öğretmenle mülakat yapılmıştır. Öğretmenlere göre genel olarak DKAB dersi çıktıları yeterli değildir ve bu yetersizliğin en önemli sebepleri olarak sistem ve öğrenci dile getirilmiştir. Katılımcıların ideal DKAB öğretmeni için dile getirdiği nitelikler ise iletişim, alan bilgisi, meslek bilgisi, merhamet, teknolojik araçları kullanmak ve kendini yenilemektir. Katılımcılar için pedagojik inançlardan daha çok gerçek öğrenme-öğretme ortamlarının özellikleri daha önemli görünmektedir ya da daha doğru ifadeyle realist öğretmen kimliği geliştirdikleri söylenebilir. (shrink)

Osmanlı’da Huzur Dersleri Ramazan ayında, padişahın riyasetinde belirli plan ve program çerçevesinde yapılan tefsir dersleridir. Bu dersler, III. Mustafa zamanında h. 1172/m. 1759 yılında resmiyet kazanmış ve hilafetin ilgasına kadar devam etmiştir. İslam ilim geleneğinde Huzur Dersleri; muhâkemât, muhâdarât ve mecâlîs gibi ilmi toplantılarla benzerlik göstermektedir. Bu dersler, ümera ile ulemanın ilmi meclislerde bir araya gelmesine zemin hazırlamıştır. Dönemin önde gelen ilim adamları, mukarrir (dersi sunan) ve muhatap (müzakereci) olarak bu derslerde görev almıştır. Bu toplantılara padişahlar; dinleyici, müzakereci ve (...) yönetici olarak katılmıştır. Derslerin ana konusunu Kur’an âyetleri oluşturmaktadır. Derslerde takririn ardından müzakere heyeti, mukarrire sorular yönelterek soru-cevap usulüyle değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Huzur Dersleri, Kur’an âyetlerinin yorumlanması ve müzakere edilmesi açısından tefsir ilminin bir konusudur. Bununla beraber Huzur Dersleri, tefsir ilminden başka; tarih, edebiyat ve din eğitimi gibi disiplinlere de konu edilmiştir. Alan yazındaki araştırmalar, Mardin’in Huzur Dersleri eseri bağlamında gerçekleştirilmiştir. Fakat, Mardin’in eserinde bazı mukarrirlerin sağlık, vefat ve sair gerekçelerle derslerini icra edemediği gibi bilgilerle takrir heyetinde yapılan değişikliklere işaret edilmediği belirlenmiştir. Bu sebeple Huzur Dersleri, Mardin’in eserinin yanında; Meşihat-ı İslâmiye Sicill-i Ahvâl defterleri, Devlet Arşivleri, ders davetiyeleri, dönemin gazete-dergileri ve sair evraklar dik-kate alınarak daha kapsamlı bir şekilde ele alınmalıdır. Çalışmada, bu kaynaklar incelenerek mukarrirlerin hangi padişah döneminde kaçıncı âyeti takrir ettiklerine dair veriler çok yönlü soruşturulmuş, ihtilaflı gözüken bilgiler elenmiştir. Takrir edilen âyet(ler)in tespit edilemediği Huzur Dersleri ise dikkate alınmamıştır. Araştırmada, Huzur Dersleri’nde; hangi padişah döneminde, kaçıncı âyetin, kim tarafından takrir edildiği incelenerek Huzur Dersleri kronolojisi oluşturulmuştur. (shrink)

It has been highly controversial from the beginning of the study of religion to the present day whether it is insiders who follow that religion or outsiders who understand the religion studied the best. It is also questioned if it is really possible to study a religion objectively whether the one who studies is an insider or outsider to that religion. This topic also brings with it the issues that need to be considered, such as emic/ethical positions, ‘experience-near’ and ‘experience-distant’ (...) and the process of reflexivity. In this article, Kim Knott examines the problem of insider and outsider by considering the accounts of different researchers who have adopted the roles of complete participant, observer as participant, participant as observer and complete observer within the framework of these concepts. (shrink)

The main framework of this study will take into account the Thanawīya/dualism belief within Islamic sources and the criticism of the Māturīdiya tradition to such doctrines. Firstly, an overview of the Thanawīya belief and its sects have been taken into account with a general perspective from kalām and history of religion works. Thereafter certain early, middle and late period works of the Māturidī tradition regarding the Thanawīya transformation has been analysed throughout the study. Abū Manṣūr al-Māturidīs Kitāb al-Tawhīd and Abū (...) Shakūr al-Sālimīs Tamhīds examples are among such works chosen from the mutaqaddimīn (early) period. In terms of the muteakhkhirīn (late) period which is accepted to be 6/12. Century, works considered to be of the middle period such as Abū-l’Mu‘īn al-Nasafīs Tabṣirat al-‘Adillah and Abū’l-Thanā al-Lāmishīs al-Tamhīd li Qawa‘id al-Tawhīd are also taken into account. Nūr al-Dīn al-Ṣabūnīs al-Kifayah has also been included due to it being an important and influential work. With regards to the latter period, Shams al-Dīn al-Samarqandīs al-Ṣaḥāif al-ilāhiyyah work has been given as an example. Additionally, a brief information from works of the New Science of Kalām era has been mentioned. Upon researching the entire mentioned works regarding the Thanawīya or one of its sects, related sections from these works will be mentioned briefly by comparing with each other. The extent of criticism to the Thanawīya belief in such cases will be analysed. (shrink)

The most important reason underlying the success of the Crusaders taking Antakya from Muslims and entering the Syrian and Palestinian territories is undoubtedly the division among the Muslims. This division was not only among the dynasties, but also the cities. The Muslim rulers of Damascus have sat up alliances with the Crusaders to protect themselves from neighboring Muslim rulers. Of course, this alliance was more of a role for the Crusaders, making it easier for them to hold on to the (...) region, and strengthening them by acquiring new lands. Damascus's opposition posture caused power and time loosing to Muslim rulers, which served the Crusaders and to take the advantage of this controversy. Damascus continued its opponent position after Saladin (d. 589/1193), and quarrels within the dynasty caused the Crusaders to breathe deeply and as well as Jerusalem to fall into the hands of the Crusaders for a while again. During the Mamluks period, Damascus, who showed his opposing face for a short period of time, but afterwards he attained peace and obedience and also occupied comply with Rukn al-Dīn Baybars al-Bunduqdārī (d. 676/1277). In this article we will analyze the opposing stance of Damascus and his role in the Crusades. Summary: Pearl of Syria, Damascus has a rebellious and oppositional aspect as well. This feature of the city came into prominence further with the coming of the Crusaders to the region. Its oppositional stance and uncompromising aspect sometimes played into the hands of the Crusaders unintentionally. When the Crusaders first came to the surrounding of Antakya, the governor of Damascus, Duqāq did not provide the necessary support to Yaghisiyan who was encircled in Antakya by the Crusaders, due to his inexperience, jealousy and his hostile competition with his brother, Ridvan who is emir of Aleppo. Thus, the Crusaders used this opportunity.Atabeg of Duqāq, Tughtakīn who started to command the city after the death of Duqāq did not support especially Mawdūd who struggled against the Crusaders in Urfa, adequately. Besides, he was accused of getting Mawdūd killed by another separatist power of the region, the Assassins in the great mosque of the city. On top of it, he allied with the Crusaders, because he was troubled with the commander Porsuk sent to the region by the Sultan of Great Saljūq Empire, Mohammed Tapar. He caused the heroic warrior, Porsuk to be defeated near Tel-Dānis by the Crusaders and to die in Al Jazīrah after a short time.Soon after the above events, ‘Imāduddīn Zengī focused on Damascus and tried to establish the Islamic unity. The son of the ruler Böri, called Ismail became isolated because of the poor administration in the city. He resorted to inviting Zangī to the city. However, Ismail was killed by the opponents before the arrival of Zangī, so no result could be accomplished. Later, Zangī focused on the city again. Although he mercilessly treated the resisters in Ba’lebek after occupying there to demotivate the community of Damascus, he faced the serious resistance of the forces of Damascus. While Zangī spent all his energy to Damascus, the king of Jerusalem, Foulque improved his policy for Syria to some extent and could reestablish communication with the states of the Crusaders. The community Damascus helped the Crusaders and eased their work unintentionally once more.The Mamlūk called Uner began to govern Damascus on behalf of the forces of Bori who lost their influence in the city. Uner who developed a close relationship with the Crusaders to prevent the dominance of Zangī in the city did not hesitate to send an envoy to them. He promised to give Banyas to the Crusaders in return for moving Zangī away from Damascus. After the Franks accepted the proposal of Uner, Zangī remained in between the forces of Damascus and the Crusaders and was obliged to recede to Aleppo. In this way, the Crusaders occupied the castle of Banyas. Several locations until Buzaa were seized by the Crusaders in Antakya who found the opportunity.Zangī was martyred in front of Jaabar castle in 541/1146, so his son Nūr al-dīn became the new ruler of Damascus. Nevertheless, the following incidents caused Nūr al-dīn and Uner to get closer to each other, and the Crusaders had to move away from Damascus. First, the administrator of Havran under the control of Uner rose against his governor and turned to the Crusaders. Besides, the Second Crusade in Damascus contributed to the association of Damascus and Aleppo for a while. Following the elimination of both endangers, the association of Damascus and Aleppo resumed. Uner established a close contact with the Crusaders and made a two-year agreement with them to prevent Nūr al-dīn from seizing the city. Uner died after some time, but almost nothing changed. The new governor of the city Mucīruddin ‘Abaq kept the association of the Crusaders. An operation of Nūr al-dīn against the city was averted with the help of the Crusaders again. Mucīruddin got closer to the Crusaders after their help. Their close relationship was strengthened with the mutual visits of the committees of the Crusaders and Damascus. The Artuquid governor Timurtāsh decided to organize a military expedition to Jerusalem after a little while. However, Mucīruddin who worried about the possible dissolution of their association with the Crusaders stopped supporting him, so Timurtāsh failed in his expedition. Mucīruddin improved his relations with the Crusaders further and started to pay tribute to them following their invasion of ‘Asqalān’s in 548/1153. Even, ‘Abaq offered officially his commitment to Jerusalem. Even though the spoilt Crusaders plundered and destroyed the surrounding of Damascus, they kept the administrators of Damascus with them. Moreover, they went further and offered them to give Ba’lebek to them in return for moving Nūr al-dīn away from Damascus. Such acts provoked the community of Damascus who opposed to the dynasty of Bori in the city afterward. Nūr al-dīn welcomed this opportunity and seized Damascus in 549/1154 by means of the public without giving any chance to coming of the Crusaders. Damascus was governed by Nūr al-dīn for approximately twenty years. A disagreement arose among the community of Zangī in the city after the decease of Nūr al-dīn in 569/1174, thus leading to the dominance of Ṣalādīn Ayyubi in the city. The Ayyubids began to govern Damascus, but internal conflicts started among them with the death of Ṣalādīn in 589/1193. Similarly, Damascus was the focus of these conflicts. The Ayyubids in Egypt were the other party of the disagreement. Unfortunately, the Crusaders benefited from such rivalries. When the senior member of the family al-Adil dominated Damascus in 592/1196, the Crusaders who increased their domain had seized Beirut. Egypt and Damascus got closed temporarily during the Fifth Crusade. After the Crusaders withdrew from Damietta, two brothers, al-Muazzam and al-Kᾱmil fought with each other again. Damascus and Egypt chose the Khwarezmian dynasty and Friedrich in Sicilia as ally, respectively. Unexpected death of al-Muazzam during the preparations for the Sixth Crusade resulted in the siege of Damascus by the forces of Egypt. Friedrich reached Akkā over the course of the siege. al-Kᾱmil who played for time to seize Damascus delivered Jerusalem to the Crusaders. Later, the internal conflicts about the new dynasty which arose in Damascus weakened the Ayyubids and made the Crusaders advantageous. Finally, Damascus found tranquility with the dominance of Baybars in the city. (shrink)

Kadınların mukaddes görevlerini, insan neslinin devamlılığını sağlamayı yerine getirebilmelerine imkân veren aylık kanama dönemlerinin ironik bir şekilde kirlilik sebebi sayılması kadim bir kabuldür. Belki de ilkel inançlarda kana yüklenen tabu anlamı bu kabulün benimsenmesinde rol oynamıştır. Her ne kadar feminist akımlarla beşeriyet tarihinin başlangıcındaki anaerkil dönemde kadınlara kutsallık katan doğurganlıklarının bir uzantısı olan adet görmelerinin, ataerkil düzene geçişle bir aşağılanma ve murdarlık sebebi sayılmaya başlandığı iddia edilmiştir. Fakat bu görüşün dayanakları doğruluğunu ispatlayacak sağlamlıkta olmadığı gibi alanın uzmanlarınca da ortaya atılmıştır. (...) Bir hukukçunun mitolojik anlatıları da referans alarak yaptığı taraflı bir antropolojik okumadır. Ayrıca tarihi süreçte kadınların regl dönemlerindeyken bereket ve şifa kaynağı görüldüklerinin de etrafına pislik bulaştıran bir murdarlık halinde kabul edildiklerinin de örnekleri bulunmak mümkündür. Bununla birlikte hayızlı kadını kirli kabul eden anlayışın daha yaygın olduğu söylenebilir. Özellikle bu güne ulaşan şekliyle Yahudilikte, Cennette işlediği ilk günah sebebiyle cezalandırılmasının sonucu olarak adet gördüğü kabul edilen kadın, manen kirlidir ve bu kiri dokunduğu her şeye bulaştırdığından tecrit edilmelidir. Kanaması bittiğinde temizlenmesiyse özel ritüellerle mümkündür. Zaten Yahudilikte kirlilik sebepleri ve kirliliğin toplumda yaygınlaşmaması için alınması gereken tedbirler ile ilgili ahkâm, geniş ve karmaşıktır. Onlara göre cüzzam hastalığına yakalanmak da kirlilik sebeplerindendir ve cüzzamlı olan kişi de, özellikle din adamlarından, tecrit edilmelidir. Güncel Hristiyanlık, Yahudiliğin hayızlı kadınla ilgili düzenlemelerinin neredeyse uygulanamaz yükünden hepsini yok sayarak kurtulmuştur. Fakat ontolojik açıdan kadını ilk günahtan sorumlu tutma anlayışını genel olarak devam ettirmektedir. Cüzzamlıysa Hz. İsa (as) aracılığıyla tedavi edilerek Tanrı'nın rahmetinin ulaştığı bir konuma gelmiştir. İslam dini ise ilk günahı işlemede kadına ayrı bir sorumluluk yüklemediği gibi adet dönemini de bir kirlilik sebebi saymaz. Ama Medine'de Yahudilerle bir arada yaşayan Müslümanların, İslam öncesi Arap kültüründe de bulunan adetli kadını kirli sayma inancından etkilendiği anlaşılmaktadır. Öyle ki Yahudiler gibi hayızlı eşlerini evden çıkarmaları gerekip gerekmediğini, yaptıkları yemeği yiyip yiyemeyeceklerini sorgulamışlardır. Hz. Muhammed (as), hayızlı kadın hakkında indirilen ayetteki ifadeleri açıklarken, kadınları kirli kabul edip tecrit etmenin yanlış bir yorum olduğunu vurgulamıştır. Aksine bu dönemdeki kadınların temiz oldukları hakikatini hem sözleriyle hem de uygulamalarıyla göstermiştir. Sünnete uygun davranışın adetli eşle, tam bir cinsel birliktelik hariç, ilişkinin devam ettirilmesi olduğunu açığa çıkaran rivayetlerin sayısı çoktur. Öncellikle uygulamaya bizzat şahit olan müminlerin annelerinden ve diğer sahâbeden; Hz. Peygamber'in hayızlı eşiyle aynı yatak ve yorganı kullandığını, aynı sofrada yemek yediği hatta onun ısırdığı yerden ısırıp bardakta dudağının değdiği yerden içtiğini, hayızlı kadının elinin, kan bulaşmadıkça giydiklerinin, tükürüğünün temiz olduğunu açıklayan bilgiler aktarılmaktadır. Yine de konu etrafındaki tartışma ve yanlış uygulamalar tabiîn döneminde devam etmiştir. Zira adetli eşle yatılır mı, aynı yorgan kullanılır mı, yaptığı yemek yenilir mi, döktüğü suyla abdest alınır mı gibi sorgulamalar sürdürülmüştür. Hz. Peygamber'in aile efradından İbn Abbas'ın hayızlı hizmetlisine saçını taratmaktan çekindiği, tabiîn fakihlerinden loğusalık kanaması bittiği halde eşini kırk gün geçmeden yanına kabul etmeyenin veya aynı yorganla yatmamayı tavsiye edenin olduğu nakledilmektedir. Kadim inançların değişiminin zorluğu bu örnekte de açığa çıkmaktadır. Ayrıca kadınların aybaşı hali İslamî literatürde çoğunlukla fıkhî açıdan ele alınmıştır. Çünkü kadınların bu dönemde bulunması ibadetler ve muamelat açısından farklı sonuçlar doğurmaktadır. Bu arada kadınla ilgili kökleri Eski Ahid'deki yaratılış kıssasına giden ontolojik suçluluğu ve cezayı hak ettiği inanışlarının Hz. Peygamber'in sünnetiyle ret edilmesinin önemi dikkatten kaçmaktadır. Kur'an'ın deyimiyle eza/sıkıntı çeken kadına muhabbet ve ilgi gösterip desteklemenin sünnette vurgulanması da meselenin ihmal edilen bir yönüdür. Oysaki nasıl cüzzamlı Hz. İsa aracılığıyla uzak durulması gereken murdarlıktan Allah'ın bir peygamberi aracılığıyla şifa ulaştırılmasına layık kulu konumuna geldiyse, hayızlı kadın da Hz. Muhammed'in sünnetindeki uygulamayla bir arada yaşanacak, manen temiz kişi konumuna getirilmiştir. (shrink)

This study seeks to investigate the perceptions of elementary school 4th grade students related to the lesson and teachers of religious culture and moral knowledge via metaphors. In this study, the phenomenological design, one of the qualitative research designs, was used. Data was analysed through content analysis, and the study group was comprised of 234 elementary school 4th grade students. The sampling of the study was determined through criterion sampling, which is one of the purposeful samplings. The data of the (...) study were collected via a semi-structured form composed of two questions asked as “Religious culture and moral knowledge lesson is like … because …” and “Religious culture and moral knowledge teacher is like … because …”. The analysis of metaphors was conducted considering the stages including data encoding and extraction, the compilation of sample metaphor image, the development of themes/categories, the configuration of data based on codes and themes, the reliability and validity analyses of data, carrying out quantitative data entries and analyses and interpreting findings of the study. Considering the results of the study as a whole, it was determined that the metaphors developed by elementary school 4th grade students were largely positive related to the lesson and teachers of religious culture and moral knowledge. Summary: Metaphors are tools that try to clarify how people see life, the environment in which they live, phenomena, events and objects with different metaphors. Metaphor can also be described as meaning or experiencing something according to something else. It can be said that metaphors are mental images that help individuals to perceive their environment and to illuminate complex structures. Metaphors are tools that describe abstract events, facts, principles and rules using concrete expressions, examples and similes. Some of the basic functions of metaphors can be counted in the fact that a large number of data, revealing, interpreting, transferring information, discerning new knowledge and eliminating uncertainties. Metaphors have the characteristics of being simulation tools that make complex structures understandable, diversify perceptions about education, describe the roles of teachers and reveal the views of teachers and students about education.The aim of the current study is to examine the perception and reactions of 4th grade Elementary School students about the lesson and teachers of Religious Culture and Moral Knowledge through metaphors based on their experiences. The metaphors produced for the teacher and the lesson have the potential to give important ideas about the students' perceptions about educational activities. From this point of view, the aim of this study is to analyse the students’ perspectives about education and teaching practices by questioning the meaning that the students develop in their emotions and thoughts about the lesson and the teacher of Religious Culture and Moral Knowledge.There is no scientific study relating students’ perceptions of Religious Culture and Moral Knowledge lessons and teachers. This makes the current study unique. Considering that the perceptions of the students are formed especially during the elementary and secondary school periods, it can be said that the perceptions of the students about the lessons and teachers at early ages are necessary and important. It is thought that this study will contribute to the literature in terms of students' perceptions about a lesson and the teacher of the lesson by means of metaphors. It is thought that the fact that metaphors produced by the students in the scope of this research are answers to the questions of “what kind of teacher” and “what kind of lesson.”The current study used the phenomenological pattern among qualitative research designs. The study group consists of 234 elementary school 4th grade students. The study group was determined by criterion sampling method. Data was collected through a structured form consisting of two questions (“Religious culture and moral knowledge lesson is like … because …” and “Religious culture and moral knowledge teacher is like … because …”.) and the data obtained in the research was analysed by content analysis. Analysis of participants’ metaphors was done by taking into account the steps of coding and sorting the data, compiling the sample metaphor image, developing the themes/categories, arranging the data according to the codes and themes, conducting validity and reliability analysis of the data, quantitative data entry and analysis, and interpreting the findings.In the research, it was found out that the students produced 46 metaphors related to the lesson of Religious Culture and Moral Knowledge and the most frequently repeated metaphor related to the lesson was “the love of Allah” metaphor. It was determined that the metaphors produced in the category of the lesson of Religious Culture and Moral Knowledge were gathered in 6 categories and the category with the highest frequency was the category of “Peaceful lesson”. Regarding the teachers of Religious Culture and Moral Knowledge, it was found out that the participants produced 52 metaphors and the most frequently repeated metaphor related to the teacher was the metaphor of “Hoca” (teacher). The metaphors produced for the teacher of Religious Culture and Moral Knowledge were gathered in 7 categories and the category with the highest frequency in these categories was “the Peaceful Teacher” category.Metaphors produced in relation to the lesson of Religious Culture and Moral Knowledge can be considered as snapshots of the aims, content, learning-teaching processes and measurement-evaluation activities of the lesson. The metaphors produced about the lesson can determine the direction of the attention of preparers and decision makers in these subjects by pointing to the importance of the lesson, the importance that the student attach to the lesson, their emotions towards the lesson, the students' interests and expectations of the lesson. Metaphors produced by students in this study can be evaluated as answers given to the question of “what kind of lesson?” Metaphors produced about the teacher of Religious Culture and Moral Knowledge are important tools that reveal who the teachers are, where they stand, how they teach and how they are defined. The metaphors produced by the students can be considered as definitions from another point of view, which will enable the teacher to recognize himself/herself in many ways and to recognize him/herself more impartially. In this study, metaphors produced by the students can be evaluated as answers to the question “what kind of teacher?” When the results of the research are evaluated as a whole, it is seen that the 4th grade students' metaphors about the lesson and teacher of Religion Culture and Moral Knowledge are generally positive. In this context, it can be said that the students have positive perceptions and thoughts about the lesson and the teacher. The less negative metaphors and explanations show that the students also have negative feelings and thoughts about the lesson and the teacher. Considering the fact that students' positive feelings and thoughts about the lesson and the teacher have a significant effect on the success of the students, precautions should be taken to eliminate negative perceptions of the students by evaluating the negative metaphors about the lesson and the teacher of Religious Culture and Moral Knowledge in detail. (shrink)

İçinde bulunduğumuz çağ, modernizm ile birlikte din ve geleneğe yer vermeyen metafizikten kopuk bir bilim inşa etmiştir. Zengin bir bilim geçmişine sahip İslam medeniyeti ise değerleri ile uyuşmayan bu bilim sahnesinin dışında kalmıştır. Kur’an-ı Kerim gibi tabiatı da hakkın tecellisi kabul etmiş bu medeniyette bilimin yeniden inşası için geleneğin vazgeçilmez olduğunu belirten İlhan Kutluer, tarihi süreç içerisinde yıpranmış, anlamını ve eski canlılığını yitirmiş unsurları yeniden düşünce tarihinin malzemesi haline getirmeyi amaçlamıştır. İslam’ın klasik çağında olduğu gibi günümüzde de bütün disiplinlere (...) aynı ihtimamın gösterilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Örnek alınması gereken düşünce geleneğimizin ana hatlarını çizen bu eser geleceği inşa ederken temele alınan unsurları gözler önüne sermesi açısından ayrı bir öneme sahiptir. İslam medeniyetini uyuduğu gaflet uykusundan uyandırmak isteyen Kutluer’in geçmişi gün yüzüne çıkardığı Felsefî Gök Kubbemiz adlı eseri yazımızda incelenecektir. (shrink)

Hājjī Bayrām Walī’s religious guidance activities that he took over from Somuncu Baba (Ḥamīd al-Dīn Aqsarāyī) were not limited with Ankara and nearby it. These activities continued by expanding with Bayrāmī tekke lodges and zāwiyas which were established by khalīfas trained by him. As a result of this expanding, Shaykh Luṭfullah, one of the khalīfas, led to establishment of waqf and works related to it such as mosque, madrasah and zāwiya in Balıkesir and nearby it. There has not been any (...) detailed study about life of Shaykh Luṭfullah and his services. In this article, the waqf established by Shaykh is analyzed in terms of its trustees, sources of income, in charges, repairs and inspection of zāwiya. Documents analyzed for this article present that Shaykh Luṭfullah contributed to taking shape of religious and cultural structure of Balıkesir and nearby it in the 15th century. His services were not only on spritual bases under the roof of the mosque but he also had an effect on the economic, social and educational life of the region. Thus, Shaykh Luṭfullah and his zāwiya set an important example of the active and dynamic aspect of Anatolian wisdom (irfān) involved in life.Summary: Hājjī Bayrām Walī’s religious guidance activities that he took over from Somuncu Baba (Ḥamīd al-Dīn Aqsarāyī) were not limited with Ankara and nearby it. These activities continued by expanding with Bayrāmī tekke lodges and zāwiyas which were established by khalīfas trained by him. Hājjī Bayrām Walīwas one of the leading sufis who contributed to the formation of sufistic educational tradition. He played a role as an important attraction center in the middle of Anatolia and provided guidance for significant individuals such as Aq Shams al-Dīn (d. 863/1459), Yazıcızāde Muḥammad Bīcān (d. 855/1451) and Eşrefoghlu Rūmī (d. 874/1469-70?). One of such individuals, who completed his spiritual journey under the guidance of Hājjī Bayrām Walīwas Shaykh Luṭfullah from Balıkesir. He became khalīfa at the end of his duty with Hājjī Bayrām Walī. Luṭfullah Efendi descended from Isfendiyarids ancestry. He had left his job, in which he held a high position, and attended to the sect and settled in Balıkesir city. There is limited information about him, but it is known that he went to Ankara in order to help to establish Turkish bath upon the request of some significant figures of the time and there he met his mentor Hājjī Bayrām Walī. As a result of their conversations, the two became close to each other.Shaykh Luṭfullahinvited Hājjī Bayrām Walīto Balıkesir where their relation continued and increased. Luṭfullah Efendi established a beautiful house for his Shaykh Hājjī Bayrām Walīwho stayed in Balıkesir for a while. When he left for Ankara, the Shaykh charged Luṭfullah Efendi with the duty of spreading Bayrāmiyyateachings in Balıkesir and its neighborhood by entitling him as ‘Khalīfa’. Besides the fact that the exact date of his death is not known, it is recorded that Luṭfullah Efendi died at the beginning of the period of Meḥmed II’s (1451-1481) reign. His tomb is located in ahazire(an Ottoman word used for burial area reserved for special people especially in mosques or sufi lodges) in the Mosque called with his name after his death. It is known that Shaykh Luṭfullah had a son named Bahā’ al-Dīn (d. 895/1489-90)and a grandson named Shaykh Muḥyīal-dīn Meḥmed (d. 952/1545-46). Shaykh Luṭfullah carried out significant services in the mosque and zāwiya, which he built with his own budget and he contributed to various important and permanent services that continued throughout centuries. However, as much as we could determine, there is no study about the waqfor service fields of his buildings. In this article, the goal is to analyze some of the tangible surviving heritages of Shaykh Luṭfullah. The analysis is based on the documents in the related archives. In this context, mosque/waqfestablished by Shaykh Luṭfullah Efendi is analyzed under the subtitles of “administrator, resources of income/real properties, his servicemen, renovations-expenses of the mosque and inspection of the zāwiya”. Based on the relevant archive documents, it is understood that after the death of Shaykh, in order to be able to continue the services of the mosque and zāwiya, the authority of ruling his waqfpassed to his son, MawlānāBahā’ al-Dīn. It is known that Bahā’ al-Dīnwas very careful about the distribution of his father’s waqfincomes among the ones in need. He also established a sūfī-hāne building in Balıkesir. After Bahā’ al-Dīn, his son Muḥyīal-dīn Meḥmed (the grandson of Shaykh Luṭfullah) took the charge of the waqf. After his period, this duty continued to be spread among his ancestry until the beginning of the last century. The waqfcontinued to the services through the income obtained from the real estates. Based on the analyzed documents, it is determined that income-expense calculations of the waqfwas inspected from time to time, and the services of zāwiya was controlled occasionally in order to see if they continue to do so. Shaykh Luṭfullah Mosque, one of the most important historical artifacts in Balıkesir, has served Muslims for almost five hundred years and it went through various kinds of repairs. It is deemed suitable to analyze reparations, expansions and renovations in two different groups: Before Balıkesir earthquake in 29 January 1898 and after the earthquake. It is important to know that almost fifty percent of houses and buildings in Balıkesir city center was completely destroyed, many people died or seriously injured in the earthquake. Shaykh LuṭfullahMosque was completely demolished as well. It should be mentioned that the mosque had already been in bad condition before the earthquake. According to a document written one week before the earthquake, the mosque was very old and it could not meet the demands of the community any more as it was so small. After the devastating earthquake, ‘Abd al-Ḥamīd II ordered its renovation. Upon this order, the mosque was rebuilt and expanded. The name of ‘Umar ‘ᾹlīBey, Mutasarrıf(governor of an Ottoman province) of Qarasīis mentioned in the documents about the renovation of various buildings including Shaykh Luṭfullah Mosque after the 1898 Balıkesir earthquake. It is seen that various services in different positions were provided in Shaykh Luṭfullah Mosque where the mosque workers were the ones who mainly carried out these services. These duties were: “Imamate, oratory, muezzin-tutor, ministry and nāsih, children’s teacher, ferrāş, tabbākh and supervision”. These duties show that besides religious services, Shaykh Luṭfullah waqfused to provide educational services as well. On the other hand, based on the analyzed documents, we can assume that the needy could eat in this center, which used to serve like a social aid and solidarity waqf. In this article, specific detailed information is presented about some workers served in the waqf. Information about the name, date and salary of these workers is also included. When the waqfand services of Shaykh Luṭfullah are analyzed, it can be seen that he was a significant figure, carried out important missions just like his mentor Hājjī Bayrām Walī. It should be noted that Luṭfullah Efendi used to conduct sufistic conservations in the mosque he established but did not make religious ceremonies in his zāwiya in Mihaliç (Karacabey); he preferred to transform it into a center in which the needy can be fed and provided for their needs. In this respect, the Zāwiya of ShaykhLuṭfullah sets a significant example, which duly presents the active and dynamic aspect of Anatolian wisdom. (shrink)

There is a close relationship between Ashʿarism and Ḥanbalism since the emergence of Ashʿarism. However, they often conflicted with each other as they approached to religious matters from different perspectives. These conflicts were not only limited to theological discussions but also turned into social conflicts, which occasionally resulted with deaths. First massive events occurred in 429/1038 in Baghdād between Ashʿarites and Ḥanbalities. When Niẓām al-Mulk was appointed as vizier, the conflicts reached a peak. The apparent reason of the conflicts was (...) the theological controversy between these two sects. However, the rise of Ashʿarism, which was usually against Ḥanbalism, was the main reason of the social conflicts. Supports of the Ashʿarite thought by the leading statesmen of the era such as Niẓām al-Mulk and Ayyūbid sultans, and accusations of some Ashʿarite preachers about Ḥanbalities relying on this political support were also among the factors that led to these conflicts. Nevertheless, even if any accusation was not made, it occurred that the members of both sects resorted to violence in case of criticisms about their beliefs. This shows that the most important reason of the conflicts was sectarian fanaticism.Summary: Ashʿarism is the name of the sect that was formed around the ideas of Abū al-Ḥasan al-Ashʿarī. It is a continuation of Kullābism in terms of general thought system. Ashʿarism replaced Kullābism by the end of the 5th century of the Hijrah, and started to be called as an independent sect. It spread mostly among the Shāfiʿites and Mālikites in Iraq, Khurāsān, Damascus, Maghreb, and Yemen. When it was arrived to the last quarter of the 5th century, it became the common theological sect of most of Shāfiʿites and Mālikites. Bāqillānī (d. 403/1013), Ibn Fūrāk (d. 406/1015), and Abū Isḥāq al-Isfarāyīnī’s (d. 418/1027) efforts played an important role in rising of Ashʿarism in this period. In the following periods, contribution of the Seljuk vizier Niẓām al-Mulk (d. 485/1092) to Ashʿarism was massive by establishing the Niẓāmiyah Colleges to strengthen the Ashʿarites against the Hanafites in Khurāsān and against the Ḥanbalites in Baghdād. The Niẓāmiyah Colleges were donated by Niẓām al-Mulk to Shāfiʿite scholars for the mission of primarily limiting the influence Shīʿī thought. The condition of belonging to Shāfiʿites in waqfiyyah (endowment certificate) of the colleges provided some important advantages for Shāfiʿites and Ashʿarites. On the other hand, the Ayyūbids provided important contributions to Ashʿarites in the regions of Egypt, Damascus and Yemen. They worked for strengthening Ashʿarism during their ruling for two centuries. It was a state policy for the Ayyūbids to support Ashʿarism starting from the founder of the state, Ṣalāḥ al-Dīn al-Ayyūbī (d. 589/1193).This rapid rise of Ashʿarism led to a tense relationship between the Ashʿarites and the Ḥanbalites who became the most important representative of Aṣḥāb al-ḥadīth (people of the traditions of the Prophet) after the period of Miḥnah (period of religious persecution). Undoubtedly, the first respondents of these tense relations were Kullābite scholars. At the beginning of the 4th century of the Hijrah, Abū al-Ḥasan al-Ashʿarī became the natural inheritor of the Ḥanbalite reaction to the Kullābites. He conflicted with the Ḥanbalites because of his different approach on the debate regarding creation of the Qur’ān. Ḥanbalite reactions to Imam al-Ashʿarī continued after his death. When he died in Baghdād in 324/935, officials buried him secretly as they worried about Ḥanbalite attacks against his funeral. Hence, after his burial some Ḥanbalites tried to destroy his tomb several times. After Ashʿarī died, the first social events between the Ashʿarites and the Ḥanbalites took place in Iṣfahān, one of the most important cities of West Khurāsān, in the end of the 4th century of the Hijrah. The debate started around the question of whether the letters of the Qur’ān were created or uncreated between the Ḥanbalite scholar Ibn Mandah (d. 395/1005) and Ashʿarite scholar Abū Nuʿaym al-Iṣfahānī (d. 430/1038). This debate led to prolonged events between the supporters of these scholars. Abū Nuʿaym, saved his life from various attacks and finally he had to leave Iṣfahān.The tense relationships between the Ashʿarites and the Ḥanbalites reached the peak in the 5th century of the Hijrah. Many events occurred in Baghdād during this century. The discussion on interpretation of the revealed attributes of Allah turned into conflict between the two sides from time to time. The Ashʿarite scholars accused the Ḥanbalites with tashbih (affirming Allah’s similarity to humanity) and tajseem (anthropomorphism) by pointing at Abū Yaʿlā al-Farrā’s work titled Ibṭāl al-taʾwīl al-ṣifāt. The ʿAbbāsid caliphs generally supported the Ḥanbalites in this debate. For example, when al-Qāim bi-Amr Allāh re-published the famous declaration known as the Qādirī Creed in 433/1042, he proclaimed that rejection of the Ḥanbalite approach on the issue of the revealed attributes of Allah would be regarded as a cause of blasphemy. The paper was read in a meeting where several scholars from various sects were present. It was signed firstly by Ashʿarite scholar Abū al-Ḥasan ʿAli ibn ʿUmar al-Qazwīnī (d. 442/1051). However, he was one who had criticized Ibṭāl al-taʾwīl al-ṣifāt in 429/1038, which caused conflicts in society at that time. This shift in his position is remarkable as it shows that the declaration was primarily response to him.In the middle of the 5th century of the Hijrah, Ashʿarite scholar al-Khatīb al-Baghdādī (d. 463/1071) became a victim of the tension between the Ashʿarites and Ḥanbalites. Khatīb had protection of vizier Ibn al-Muslima and under his protection he lectured on Hadith in the Mansur Mosque. However, after the death of the vizier, he was subjected to harassment of the Ḥanbalites because of some expressions in his work titled Tarīkh Baghdād. So much so that he began to worry about his life, thus he had to leave Baghdād and went to Damascus in 451/1059.The tense relations between the Ashʿarites and the Ḥanbalites reached the summit in the period of Niẓām al-Mulk who was the vizier of Seljuk Empire. In fact, some events resulted with deaths. For example, in the events of 469/1076, which lasted years, the Ḥanbalites attacked Ashʿarite scholar Abū Naṣr ibn ʿAbd al-Karīm al-Qushayrī (d. 514/1120) who accused them with tashbeeh and tajseem. As a result, around twenty people died during these events. The gradual rise of the Ashʿarite thought with the support of Niẓām al-Mulk and abusive discourses of some Ashʿarite scholars who relied on this support can be mentioned among the basic reasons of the events at that time.After the death of Niẓām al-Mulk in 485/1092, for a long time there was no serious event between the Ashʿarites and the Ḥanbalites. In the middle of the 6th/12th century, the relations started to become tense again in the regions of Egypt, Damascus, and Yemen under the Ayyūbid dynasty. In addition to these places, various events occurred in Khurāsān region, in cities such as Marw. Nevertheless, unlike some previous events, the current tensions were not against a whole sect but only targeted some individual scholars. Moreover, unlike the previous periods, oppressed and victimized people were mostly Ḥanbalite scholars this time. No serious events took place between two sects after this period. Therefore, it can be said that their struggle to dominate society led to the above-mentioned events. (shrink)

With the start of teaching the sect-based Islamic religion lesson in public schools within the scope of a pilot project in Germany, the development and efforts are continuing to ensure that the course can be given both as a lesson in accordance with the constitution and in accordance with the wishes and expecta-tions of Muslims. Since the Islamic religion lesson is still in the process of formation, one of the most curious points is what the expectations of Muslim families from (...) the lessom are. For this reason, in this study, the state of Baden-Württemberg, one of the states of Germany, in the 2018/2019 academic year, 1-4th grades in public schools. It is aimed to determine the opinions and expectations of the parents of Tur-kish Muslim students who take this lesson from the Islamic religion lesson, which is given as a pilot pro-ject at grade levels, on the issues related to the operation and application of the lesson in the light of cur-rent practices. The study is important in terms of revealing the current status of the lesson and shed light on the future development of the lesson in accordance with the wishes and expectations of Muslim fami-lies. Qualitative research method was used in the research. Research data were collected by semi-structured interview technique consisting of open-ended questions. The research sample consists of 11 Turkish students' parents. In the research, the views and expectations of the parents were expressed with the help of the analysis categories in the form of lower and upper categories. Thus, evaluations were made about at which points the Islamic religion lesson is suitable for the expectations of the parents and at which points it should be made appropriate. (shrink)

Blaise Pascal (1623-1662), 39 yıllık kısa olarak nitelendirebileceğimiz yaşamında çoğu insanın iki yaşamda başarmayı umabileceğinden fazlasını başardı. Yaşadığı mistik bir deneyimden sonra, psikoloji ve din üzerine düşüncelerini topladı, ancak bu düşüncelerini bir kitap haline getiremeden öldü. Onun Düşünceler adlı eseri yalnızca Hristiyan dinine yeni bakış açıları getirmekle kalmadı, aynı zamanda Fransız edebiyatının en iyileri arasında değerlendirildi. Düşünceler’in ana stratejilerinden biri, bir yanda Montaigne, diğer yanda Epiktetos’un kişiselleştirdiği çelişkili şüphecilik ve stoacılık felsefelerini kullanarak, inanmayan kişiyi Tanrı’ya, imana götürecek bir çaresizlik ve (...) kafa karışıklığına sürüklemekti. Dolayısıyla Düşünceler’in bir kısmı şüpheci bir niteliği kendinde bulundururken, bir kısmı da dogmacı stoacılığın ruhuna sahiptir. Aslında Pascal her iki ucu da bağdaştırmaya çalışır. Bunu aklı küçümseyip akılcı felsefeyi kınarken, inancı yüceltip ve kalbin, aklın bilmediği sebeplere sahip olduğunu belirterek yapar. O, eserlerinde insanı ve insanın dünyadaki durumunu, entelektüel tarihteki yerini ve kültür ve eğitim anlayışlarını, insanın Tanrı ile ilişkisi ışığında insan doğasına ilişkin görüşünün daha da geliştirilmesini ve ünlü bahis teorisi ve kalbe dair içgörülerini açıklamaya çalışır. Dünyadaki varlığını düşünmesi ve ona karşı doğru bir tavra sahip olması her kişinin yaşamının merkezinde bulunan bir durumdur. Makalemizde Pascal'ın insanın inanması ve acizliğinin nasıl paradoksal bir nitelikte olduğunu, insanın özgürlüğünü nasıl elinden alıp değersizleştildiğini sunmaya çalışacağız. (shrink)

3 Mart 1924 tarihinde ilan edilen Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun uygulama boyutu Cumhuriyet Tarihi boyunca devam eden tartışmaların çıkış noktası olmuştur. Kanuna dayandırılarak medreselerin kaldırılması ardından açılan yeni din eğitimi kurumlarının da bir müddet sonra kapatılması ve din derslerinin de aşamalı olarak eğitim programlarının dışında bırakılması din derslerini uzun yıllar eğitimin bir parçası olmaktan çıkarmıştır. Çoğulcu demokrasi fikrinin ortaya çıkardığı ifade hürriyeti ve bunun sosyal ve siyasi hayattaki yansımalarının bir sonucu olarak din dersleri yeniden gündem konusu haline gelmiştir. Bu makalede (...) Türkiye’de çok partili hayata geçişin sağlanmasıyla birlikte din dersleri konusunda yaşanan gelişmeler ve din eğitimi veren kurumların geçirdiği yeniden yapılanma süreci kronolojik bir yöntemle sunulmuştur. Makale çerçevesinde 1924’ten 1946 yılına kadar olan süreçte din dersleri konusunda yaşanan gelişmeler kısaca anlatılmış, ardından 1960 yılına kadar olan süreç incelenmiştir.As we analyze the history of Republic of Turkey, the year 1946 and the following years have become the milestone for the transition process to pluralist democracy. This period of time could be regarded of a crucial influence on political and social transformation. Within the article, developments taken place in religion classes and re-construction period of the institutions taught religion after the transition process to pluralist democracy from single party regime have been chronologically presented. The article looks through the developments in religion classes from 1924 until 1946 and then analyzes the period up until 1960. (shrink)

Since the 6thCentury B.C., Philosophy was defined as the love of wisdom in Ancient Greece. And it has always discussed of truth, wisdom and the metaphysics of existence. Nowadays, courses on philosophy have been an integral part of the curriculum since the establishment of faculties of Theology (FoTs). However, the presence, significance and objective of those courses are, they unfortunately are still under discussion despite their almost seventy-year old history.Based on this problem, our study aims to determine whether FoTs students’ (...) attitudes towards philosophy courses differ from their beliefs in the relationship between religion and philosophy. This study`s sample group consists of FoTs students of Kastamonu University, Kyrgyz-Turkish Manas University and Osh University. The study`s sample consisted of 276 students from these universities. The data were collected using a “Philosophy Attitude Scale” (PAS) and a “Scale ofBeliefs in Philosophy–Religion Relationship” (SBPRR) which was developed for this study. T test, one-way analysis of variance and Pearson Correlation were used for the data analysis. Participants’ arithmetic mean scores on some PAS and SBPRRsubscales differed by gender, college, grade level, mother’s education level, number of philosophy courses taken at college but not by father’s education level and religious education and philosophy education before college. Many factors affect the negative attitude of the students toward the philosophical courses and issues; like the methods of teaching it and the contents of the courses and etc. For altering this negative conception towards philosophy, we should focus on two main things; teaching the future-parents and those potentially future teachers philosophy in a right manner. (shrink)

Uzak doğu toplumlarının tarihinde yabancı dinlere karşı diğer toplumların tarihine nazaran daha esnek ve senkretik bir yaklaşım benimsenmiş olduğu kabul edilir. Bu coğrafyadaki topluluklar yeni gelen dinleri genellikle yumuşak güç kullanarak dönüştürüp kendi benliğine uygun hale getirmiştir. Budizm’in Çin’e, ardından Japonya’ya gelişi ve sonrasında bu toplulukların rengine boyanması bu esnek ve senkretik yaklaşımın birçok örneğinden biridir. Ayrıca Çin’de Konfüçyanist, Taoist ve Budist dini geleneklerinin üçünün bir arada uygulanmasına yönelik teori ve pratiklerin ortaya çıkmış olması da bu yaklaşımın göstergesidir. Aynı şekilde (...) Japonya’da yüzyıllar boyunca Şintoizm ve Budizmin birlikte uygulanması, Şinto kamileri ile Budist Buddha ve bodhisatvalarının aynı yüce varlıklar olarak kabul edilmesi de aynı bağlamda karşılaşılan birincil örneklerdendir. Fakat yabancı dinlere yönelik bu esnek ve senkretik yaklaşımın istisnaları da yok değildir. Bu istisnalardan biri Tokugava shoğunluğu döneminde ‘yabancı din’ Hristiyanlığa yönelik yaklaşım ve politikalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Shoğunluğun Hristiyanlık öğretisine ve yerli ve yabancı Hristiyanlara karşı peyderpey sertleşen ve kapsamı genişleyen agresif politikaları Japon tarihinde örneğine az rastlanılan ‘yer altına inmiş din’, ‘gizlenen cemaat’ olgusunu ortaya çıkarmıştır. Shoğunluğun Hristiyanlığa yönelik sert politikaları ve yasakları Japon Hristiyanlarını inançlarını gizleyerek yaşamaya itmiş ve Japon Hristiyanlar Tokugava şoğunluğu sonuna değin iki buçuk asır boyunca inançlarını saklayarak varlıklarını devam ettirmiştir. Tokugava döneminin sonlanmasıyla birlikte Hristiyanlığa yönelik devlet politikası değişip misyon hareketlerine izin verilmesinin ardından Hristiyan kiliseleri Japonya’ya tekrardan gelmiş, fakat iki buçuk asır boyunca inançlarını gizli olarak devam ettiren Japon Hristiyanlarından bir grup Hristiyan kiliseleri ile birleşmeyi reddetmiş ve ayrı bir cemaat olarak günümüze değin varlığını devam ettiren Kakure Kirishitan cemaatini oluşturmuştur. Japon toplum ve kültürünün temel özelliklerinden biri olan karşılaştığı ‘yabancı’ ve yeni unsurları adapta etme-uyarlama-dönüştürme eğiliminin bir örneği olarak Kakure Kirishitan cemaati ve kutsal metinleri Tenchi bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın temel kaynağı ‘Budist Kitab-ı Mukaddes’ olarak da isimlendirilebilecek olan Kakure Kirishitan cemaatinin kutsal metni Tenchi’dir. Temel iddiası ise Kakure Kirishitan cemaatinin Hristiyanlığa yönelik sert ve acımasız devlet politikaları karşısında varlığını devam ettirebilmesini mümkün kılan temel etkenin Japon kimlik ve kültüründe var olan uyarlama eğilimi olduğu ve Kakure Kirishitan cemaatinin kutsal metni olarak kabul edilen Tenchi’nin de Budizm başta olmak üzere Japon din ve geleneklerinden belirli öğelerin Hristiyanlık öğretileriyle birleştirilerek temelde -zorunluluk arz eden şart ve koşullar yadsınmamak kaydıyla- bu uyarlama eğiliminin sonucu olarak ortaya çıktığıdır. Sonuç olarak Japon toplum ve kültürünün genel kimlik ve davranış tarzına ters bir şekilde dine yönelik uygulanan yasak ve baskı politikası Japon tarihinde örneğine az rastlanan yer altına inmiş din-cemaat olarak Kakure Kirishitan cemaatini ortaya çıkarmış ve ironik bir şekilde bu cemaat varlığını temelde Japon kimlik ve kültüründe bulunan bu esnek ve senkretik eğilim sayesinde devam ettirebilmiştir. (shrink)

1534 yılında Ignacio de Loyala (Ignaz von Loyola) tarafından kurulan, aslında Kudüs merkezli bir tarikat olması düşünülürken fiziki ve siyasi şartların el vermemesi nedeniyle Avrupa’da yayılan ve faaliyet alanlarını genellikle misyonerlik ve eğitim kurumları üzerinde yoğunlaştıran Cizvit Hristiyan tarikatı, kısaca “SJ” (Societas Jesu- İsa’nın topluluğu) olarak isimlendirilmiştir. Ancak bu kısaltma halk arasında “Schlaue Jungs” (Akıllı Adamlar) şeklinde telaffuz edilmiştir. Zira söz konusu tarikat üyelerinin geneli Din Bilimlerinin yanı sıra ikinci bir alanda da eğitimlerini tamamlayarak söz sahibi olmuşlardır. 1551 yılından itibaren (...) Avusturya’da da yayılmaya başlayan Cizvit tarikatı, kurdukları kolejler ve eğitim kurumları sayesinde oldukça popüler hale gelmiş ve birçok devlet adamı ve kralların çocuklarına öğretmenlik yaparak devlet yönetiminde söz sahibi olmuşlardır. Ayrıca kendi mezunlarını devletin önemli pozisyonlarına yerleştirerek bürokrasiye de hâkim olan bu tarikat, sonraları güç zehirlenmesi yaşayarak Papa ve Avrupalı idarecilerle ters düşmüş ve 1773 yılında tarikatın haklarına sınırlama getirilerek eğitim kurumlarına ve mal varlıklarına el konulmuştur. Bu nedenle bu tarikatın eğitim faaliyetlerini izlemek aynı zamanda Avrupa’nın siyasi ve dini tarihini daha yakından tanımak anlamına geleceğinden, çalışmada özellikle Habsburg imparatorluğunun merkezi Avusturya seçilmiştir. Ancak çalışmanın sınırlarını muhafaza edebilmek için sadece Cizvitlerin lise eğitim sistemi üzerinde durulmuş ve bu eğitime karşı olan tepkiler aktarılmıştır. Söz konusu tepkiler de genellikle 18. ve 19. yüzyıllar arasında yazılan Almanca eserlerle ortaya konulmaya çalışılmış ve çalışmanın zaman dilimi olarak da 16.ve 19. yüzyıllar arasında olması uygun bulunmuştur. (shrink)