The no-miracles argument and the pessimistic induction are arguably the main considerations for and against scientific realism. Recently these arguments have been accused of embodying a familiar, seductive fallacy. In each case, we are tricked by a base rate fallacy, one much-discussed in the psychological literature. In this paper we consider this accusation and use it as an explanation for why the two most prominent `wholesale' arguments in the literature seem irresolvable. Framed probabilistically, we can see very clearly why realists (...) and anti-realists have been talking past one another. We then formulate a dilemma for advocates of either argument, answer potential objections to our criticism, discuss what remains (if anything) of these two major arguments, and then speculate about a future philosophy of science freed from these two arguments. In so doing, we connect the point about base rates to the wholesale/retail distinction; we believe it hints at an answer of how to distinguish profitable from unprofitable realism debates. In short, we offer a probabilistic analysis of the feeling of ennui afflicting contemporary philosophy of science. (shrink)

The no miracles argument is one of the main arguments for scientific realism. Recently it has been alleged that the no miracles argument is fundamentally flawed because it commits the base rate fallacy. The allegation is based on the idea that the appeal of the no miracles argument arises from inappropriate neglect of the base rate of approximate truth among the relevant population of theories. However, the base rate fallacy allegation relies on an assumption of random sampling of individuals from (...) the population which cannot be made in the case of the no miracles argument. Therefore the base rate fallacy objection to the no miracles argument fails. I distinguish between a “local” and a “global” form of the no miracles argument. The base rate fallacy objection has been leveled at the local version. I argue that the global argument plays a key role in supporting a base-rate-fallacy-free formulation of the local version of the argument. (shrink)

There is good reason to believe that, if it can be decided at all, the realism debate must be decided on a posteriori grounds. But at least prima facie the prospects for an a posteriori resolution of the debate seem bleak, given that realists and antirealists disagree over two of the most fundamental questions pertaining to any kind of empirical research, to wit, what the range of accessible evidence is and what the methodological status of explanatory considerations is. The present (...) paper aims to show that, while the difficulties that face an empirical approach to the realism debate are not to be discounted, they are not insurmountable either. Specifically, it presents a broadly Bayesian strategy for resolving the debate that is capable of solving those difficulties. The strategy crucially involves answers to the aforementioned questions that diverge from both the standard realist and the standard antirealist answers, but that should appear more natural and plausible than those to realists and antirealists alike. (shrink)

Przedmowa Problematyka związana z zależnościami przyczynowymi, ich modelowaniem i odkrywa¬niem, po długiej nieobecności w filozofii i metodologii nauk, budzi współcześnie duże zainteresowanie. Wiąże się to przede wszystkim z dynamicznym rozwojem, zwłaszcza od lat 1990., technik obli¬czeniowych. Wypracowane w tym czasie sieci bayesowskie uznaje się za matematyczny język przyczynowości. Pozwalają one na daleko idącą auto¬matyzację wnioskowań, co jest także zachętą do podjęcia prób algorytmiza¬cji odkrywania przyczyn. Na potrzeby badań naukowych, które pozwalają na przeprowadzenie eksperymentu z randomizacją, standardowe metody ustalania zależności przyczynowych (...) opracowano na początku XX wieku. Zupełnie inaczej sprawa przedstawia się w przypadku badań nieeksperymentalnych, gdzie podobne rozwiązania pozostają kwestią przyszłości. Zadaniem tej książki jest podanie warunków, które powinny być spełnione przez te rozwiązania, oraz sformułowanie proceduralnego kryterium zależności przy¬czynowych jako szczegółowej realizacji tych warunków. Pociąga ono waż¬kie konsekwencje dla filozofii i metodologii nauk, które ujawnia – podany w Części II – zarys me-todolo¬gii proceduralnej. W literaturze przedmiotu brakuje w miarę wszechstronnego i systema¬tycznego omówie¬nia najnowszych filozoficznych i metodologicznych dys¬kusji na temat przy¬czynowości, co niech będzie wytłumaczeniem, dlaczego w niektórych punktach obecnej książki szczegółowo referuję trudno dos¬tępne teksty źró¬dłowe. Przymiotnik „proceduralny” używam tu w znaczeniu węższym niż Huw Price (w którego pracach właściwszy byłby termin „kryterialny”) dla podkre¬ślenia – zgodnie z łacińskim źródłosłowem procedo – że dla ustalenia przy¬czyny niezbędne jest podjęcie przez uczonych określonych interakcji z ba¬daną rzeczywistością. Zalążki zamysłu prezentowanego w tej książce przedstawiłem podczas warsztatów filozoficznych „Philosophy and Probability” w roku 2002, zor¬ganizowanych przez Instytut Filozofii Uniwersytetu w Konstancji. Wdzięczny jestem uczestnikom tych warsztatów za uwagi, a przede wszyst¬kim następującym osobom: Luc Bovens, Brandon Fitelson, Alan Hájek, Stephan Hartmann oraz Jon Williamson. Podczas międzynarodowej konferencji „Analytical Pragmatism”, zorgani¬zowanej w Lublinie w roku 2003 przez Wydział Filo¬zofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, odniosłem swoją koncepcję do prac Nancy Cartwright. Szczególnie inspirujący okazał się komentarz Huw Price’a do mojego referatu i przeprowadzona z nim dysku¬sja. Ujęcie koncepcji metodologii proceduralnej na szerszym tle współ-czes¬nego nurtu empirystycznego w filozofii nauki przedstawiłem w roku 2004 podczas konferencji „5th Quadrennial Fellows Conference”, zorgani¬zowanej przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu. Szczególnie pomocne w dalszych moich pra¬cach były uwagi Jamesa Bogena, Janet Kourany, Jamesa Lennoxa, Johna Nortona, Thomasa Bonka, Jana Woleńskiego i Johna Worralla, za które wyra¬żam swoją wdzięczność. Korpus książki powstał podczas mojego stażu w Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu, który odbyłem jako stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w roku akademickim 2004-2005. Uczestniczyłem w tym czasie w życiu naukowym Centrum i w pracach badawczych zespołu z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Carnegie-Mellon w Pittsburghu kierowanego przez Clarka Glymoura. Na jego ręce składam podziękowanie za wiele po¬mocnych uwag do moich wy¬stąpień oraz tekstów i za dyskusje przede wszystkim z nim samym i z jego najbliższymi współpracownikami: Peterem Spirtesem oraz Richardem Scheinesem, a także pozostałymi członkami tego zes¬połu, doktorantami i uczestnikami seminarium badawczego „Causality in the Social Sciences”. Za wieloletnie wsparcie, wielopłaszczyznowe inspiracje towarzyszące pi¬saniu tej książki, a także liczne pomocne uwagi do jej wcześniejszych wersji dziękuję przede wszystkim Księdzu Profesorowi Andrzejowi Bronkowi oraz Księdzu Profesorowi Józefowi Herbutowi, współprowadzącemu seminarium doktorskie w Katedrze Metodologii Nauk Katolickiego Uniwersytetu Lubel¬skiego im. Jana Pawła II, jak również pozostałym uczestnikom tego semina¬rium. Dziękuję mojej Żonie, dr Annie Kawalec za wiele wysiłku włożonego w ulepszenie redakcji – językowej i merytorycznej – obecnej książki. Książkę tę można czytać na kilka sposobów. Czytelnikom zainteresowa¬nym przede wszystkim prowadzeniem badań empirycznych polecałbym rozpoczęcie od Rozdziału 2. i kontynuację pozostałych rozdziałów Części I, a następnie Dodatków. Czytelnikom zainteresowanym problemami filozo¬fii i metodologii nauk polecałbym rozpoczęcie lektury książki od Części II i uzupełniającą lekturę Rozdziału 2., a następnie Wprowadzenia i Zakończenia. Czytelnikom mniej zainteresowanym zagadnieniami teoretycznymi pole¬całbym zapoznanie się z fascynującymi dziejami odkrycia przyczyn cholery przez Johna Snowa, które rekonstruuję w Rozdziale 1. W dalszej części nato¬miast polecałbym przejście do Wprowadzenia i Zakończenia, które w mniej specjalistyczny sposób przybliżają proponowane tu rozstrzygnięcia. Tekst książki nie był dotąd publikowany. Wyjątkiem są pewne fragmenty Rozdziału 8. oraz 9., które w zmienionej postaci ukazały się w Rocznikach Filozoficznych (Kawalec 2004). -/- Lublin, luty 2006 r. (shrink)

I offer an explicit account of the underdetermination thesis as well as of the many challenges it poses to scientific realism; a way to answer to these challenges is explored and outlined, by shifting attention to the content of theories. I argue that, even if we have solid grounds (as I contend we do) to support that some varieties of the underdetermination thesis are true, scientific realism can still offer an adequate picture of the aims and achievements of science.

In this paper I discuss the rule of inference proposed by Kuipers under the name of Inference to the Best Theory. In particular, I argue that the rule needs to be strengthened if it is to serve realist purposes. I further describe a method for testing, and perhaps eventually justifying, a suitably strengthened version of it.