Leszek Kołakowski był jednym z tych polskich filozofów, który wytrwale i z pasją oddawał się myśleniu metafizycznemu przez całe swoje życie. Niezaprzeczalną jego zasługą jest, na co zwraca uwagę Barbara Skarga, że jak mało kto dokonał „głębokiej destrukcji metafizyki, obnażając wszystkie jej nieuprawnione uroszczenia” (B. Skarga, Sceptycyzm metafizyką podszyty, „Tygodnik Powszechny” 43/2002.). Ostateczne stanowisko Kołakowskiego w kwestii metafizyki jest trudne do rekonstrukcji. Po pierwsze, reprezentuje on „niekonsekwentny sceptycyzm”, który nie jest metodą badawczą prowadzącą do jednoznacznych konkluzji. Po wtóre, znaczącą trudność (...) odnajdujemy w jego sposobie pisania – eseistyce. Jednak czytelnik pism Kołakowskiego dostrzeże, że zawsze kierowała nim uczciwość intelektualna, a rozległość prowadzonych przez niego analiz i zachwyca i wydobywa interesujące implikacje. Tak też jest w przypadku jego refleksji na temat metafizyki. W niniejszym artykule podjęta zostanie próba prześledzenia dróg namysłu o charakterze metafizycznym Leszka Kołakowskiego ze szczególnym uwzględnieniem tez zawartych w jego dwóch pracach: Horror metaphysicus i Obecność mitu. (shrink)

Leszek Kołakowski był jednym z tych polskich filozofów, który wytrwale i z pasją oddawał się myśleniu metafizycznemu przez całe swoje życie. Niezaprzeczalną jego zasługą jest, na co zwraca uwagę Barbara Skarga, że jak mało kto dokonał „głębokiej destrukcji metafizyki, obnażając wszystkie jej nieuprawnione uroszczenia” (B. Skarga, Sceptycyzm metafizyką podszyty, „Tygodnik Powszechny” 43/2002.). Ostateczne stanowisko Kołakowskiego w kwestii metafizyki jest trudne do rekonstrukcji. Po pierwsze, reprezentuje on „niekonsekwentny sceptycyzm”, który nie jest metodą badawczą prowadzącą do jednoznacznych konkluzji. Po wtóre, znaczącą trudność (...) odnajdujemy w jego sposobie pisania – eseistyce. Jednak czytelnik pism Kołakowskiego dostrzeże, że zawsze kierowała nim uczciwość intelektualna, a rozległość prowadzonych przez niego analiz i zachwyca i wydobywa interesujące implikacje. Tak też jest w przypadku jego refleksji na temat metafizyki. W niniejszym artykule podjęta zostanie próba prześledzenia dróg namysłu o charakterze metafizycznym Leszka Kołakowskiego ze szczególnym uwzględnieniem tez zawartych w jego dwóch pracach: Horror metaphysicus i Obecność mitu. (shrink)

The wager for values proposed by Henryk Elzenberg seems to be an interesting and important problem in axiological thinking. That is why one should take a close look at Elzenberg’s reasoning and at certain consequences of such point of view. We analyze this problem as a parallel to Pascal’s Wager for God. One should live and act as if God existed—it is an effect of Pascal’s Wager. One should live and behave as if perfect values existed—this is the essence of (...) Elzenberg’s wager. Paralel analysis of both standpoints lets us formulate numerous hypotheses and statements especially in axiology. (shrink)

Tytułowe zagadnienie jest w artykule analizowane w przestrzeni współmyślenia z Sebastianem Gałeckim, autorem książki pt. Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki. Pytanie o model etyki dla współczesnych czasów, określanych nie bez racji jako postchrześcijańskie, jest jednym z ważniejszych zagadnień współczesnych poszukiwań etycznych. Autor wspomnianej monografii chce zbudować taki model poprzez scalenie trzech, jego zdaniem pozostających w izolacji, tradycji etyki: teorii prawa naturalnego, teorii cnót i teorii sumienia, w ich współczesnej wykładni dokonanej przez J. Finnisa, A. MacIntyre’a i J.H. Newmana. Czy taka (...) droga jest optymalna z punktu widzenia zagadnienia postawionego w tytule artykułu? Wątpliwości i pytania postawione w wyniku lektury rozprawy Gałeckiego kreślą zręby odpowiedzi na to pytanie, rysując jednocześnie pozytywne drogi refleksji nad kształtem etyki w czasach późnej nowoczesności. (shrink)