Recently, constructivism has become one of the most important movements in metaethics. According to metaethical constructivism, moral judgements do not refer to moral facts but are constructed as solutions to practical problems. At the same time this claim is not seen as incompatible with cognitive realism. A variant of metaethical constructivism, developed in opposition to the dominant Kantian branch, alludes to Aristotle’s practical philosophy. In this article I raise two issues. Firstly, I present a new version of the Aristotelian constructivism (...) in metaethics, more elaborate than the previous proposals. Its fundamental element is the concept of the coherence of emotional response seen as a complex cognitive-affective state. Secondly, I argue that the acceptance of the Aristotelian version of metaethical constructivism entails the need to accept constructivism in the area of the theory of knowledge, which is contrary to the metaethical premises of constructivism. (shrink)

Jedną z konsekwencji przyjmowania podmiotowej perspektywy w etyce jest coraz bardziej szczegółowy opis właściwości samego podmiotu moralnego ujmowanego jako wyjątkowe indywiduum. Takie podejście prowadzi do fundamentalnego dla etyki pytania: jak połączyć wyjątkowość indywidualnej sytuacji podmiotu moralnego z uniwersalnością sądów moralnych? Barbara Chyrowicz w książce Widok stąd. Dlaczego działamy tak, a nie inaczej? opisuje różne elementy składające się na wyjątkowość sytuacji moralnej oraz rysuje dwie strategie rozwiązania problemu uniwersalizacji: kantowską, odwołującą się do kategorii wolności, oraz arystotelesowską, wskazującą na potrzebę samodoskonalenia. W (...) artykule staram się pokazać, że takie strategie podważają jednak dwa przeświadczenia kluczowe dla współczesnej filozofii moralnej: znaczenie indywidualności podmiotu moralnego (Bernard Williamsa) oraz ograniczenia poznawcze związane z opisem sytuacji moralnej i jego niemożliwy do wyeliminowania wartościujący charakter. Akceptacja tych przeświadczeń nie da się pogodzić z tradycyjnym ujęciem etyki, lecz wymaga rozdzielenia ocen moralnych od całościowej oceny aktywności podmiotu dokonywanej w kategoria sensowności życia, akceptacji konstruktywizmu, relatywizmu oraz partykularyzmu etycznego. (shrink)

Jedna z koncepcji historycznego rozwoju etyki stwierdza, że „teorie moralne nie mogą być oceniane w sposób zrozumiały inaczej niż w kategoriach sukcesu lub porażki w rozwiązywaniu problemów historycznie uwarunkowanych”. Celem artykułu jest próba odpowiedzenia na pytanie, czy teoria systemów N. Luhmanna może być wykorzystana do wyjaśnienia historycznej zmienności teorii etycznych i spełnić rolę swojego rodzaju metaetyki. Wymaga to zbadania, czy teoria ta pozwala wyjaśnić funkcję moralności, jej społeczną, kulturową i historyczną zmienność oraz rolę teorii etycznych. Wydaje się, że teoria L. (...) Luhmanna przechodzi ten test w sposób co najmniej zadawalający, choć za cenę odrzucenia wielu założeń przyjmowanych w etyce tradycyjnej. (shrink)