Abstract

In "Primate visions" schetst de wetenschapshistorica Donna Haraway de evolutie van de primatologie van de jaren 20 tot de jaren 80. Primaten lijken zozeer op mensen dat zij het onderzoeksobject bij uitstek vormen waarop wetenschappers, bewust of onbewust, hun ideeën over natuur en cultuur projecteren. Tegelijk is de primatologie een wetenschap waar ongewoon veel vrouwen in betrokken zijn. Haraway grijpt deze twee gegevens aan om uitvoerig in te gaan op het thema van vrouwen in de wetenschap, op de wetenschappelijke constructie van gender, maar ook op de wisselwerking tussen ras, klasse en (post)koloniale cultuur enerzijds en het 'westerse' natuurwetenschappelijk onderzoek anderzijds.Zij argumenteert dat de economische, politieke en culturele overtuigingen van de onderzoekers de studie en de kennis van primaten sterk beïnvloeden. Ze legt de maatschappelijke doelstellingen en de ideologische overtuigingen bloot waardoor onderzoeksprogramma's gestuurd worden. Tegelijk verdedigt ze de stelling dat ook de levende wezens die gewoonlijk als 'natuur' beschouwd worden (apen en 'primitieve' mensen) zelf actief participeren in de creatie van kennis omtrent de natuur. Haraway's betoog is bovendien doorspekt met beschrijvingen van primaten in de populaire cultuur, gaande van science fiction verhalen tot documentaires van National Geographic. De auteur plaatst al deze verschillende perspectieven naast zonder ze te willen reduceren tot één, samenhangende, uniforme realiteit. Deze postmoderne, gefragmenteerde visie op de geschiedenis beschouwt Haraway als een complex en interessant alternatief voor de traditionele, causale geschiedschrijving.