In 1989 mass democratic – and later nationalist – movements rose up against governments in Eastern Europe and all communist regimes fell like overripe pears. The very speed and ease of this collapse gave rise to speculations and conspiracy theories in the general public, as well as among those who had taken part in the movements themselves. Why did this all happen at once – so suddenly, why did it all go so smoothly, and who organized it all…?! The “staging” (...) of the democratic revolutions (Central Europe) and their subsequent national ethnic conflicts (Yugoslavia, post-Soviet Caucasus), was blamed on diverse causes: the dark political forces of USA, Russia, EU, Germany, international capital, power-hungry politicians, the secret police, and so forth… In this article I wish to record my own experience, as a student activist during the Czechoslovak Velvet Revolution, and as a social anthropologist and war journalist working for several years during the ethnic wars in Yugoslavia and in the Post-Soviet Caucasus. I address the main reasons that prevented understanding the post-communist mass movements and open a space to popular myths and conspiracy theories: 1. tendencies to political theatre, 2. spontaneity and self-organization of mass movements, 3. “mass intoxication” and the internal transformation of the ecstatic actor – activist. Exploring question marks and speculations about these key moments of these mass movements contributes to their understanding. (shrink)

In 1989 mass democratic – and later nationalist – movements rose up against governments in Eastern Europe and all communist regimes fell like overripe pears. The very speed and ease of this collapse gave rise to speculations and conspiracy theories in the general public, as well as among those who had taken part in the movements themselves. Why did this all happen at once – so suddenly, why did it all go so smoothly, and who organized it all…?! The “staging” (...) of the democratic revolutions and their subsequent national ethnic conflicts, was blamed on diverse causes: the dark political forces of USA, Russia, EU, Germany, international capital, power-hungry politicians, the secret police, and so forth… In this article I wish to record my own experience, as a student activist during the Czechoslovak Velvet Revolution, and as a social anthropologist and war journalist working for several years during the ethnic wars in Yugoslavia and in the Post-Soviet Caucasus. I address the main reasons that prevented understanding the post-communist mass movements and open a space to popular myths and conspiracy theories: 1. tendencies to political theatre, 2. spontaneity and self-organization of mass movements, 3. “mass intoxication” and the internal transformation of the ecstatic actor – activist. Exploring question marks and speculations about these key moments of these mass movements contributes to their understanding. (shrink)

The unfolding of string theory has led to a successive refinement and generalization of our understanding of geometry and topology. A brief overview of these developments is given.

Britanya'daki tüm Müslüman toplumu için tek bir dini otoritenin olmaması, etnik ve mezhepsel farklılıklara bağlı olarak pek çok dini otoritenin oluşmasına neden olmaktadır. Britanya’daki Müslüman topluluklar genelde etnik ve mezhepsel kimlikler etrafında kümeleştiklerinden ötürü camileri ve dini otoriteyi de buna göre oluşturmuşlardır. Bu makale, Britanya doğumlu genç Sünnî Müslümanlar için dini otoritenin ne olduğunu araştırmaktadır. Bu çalışmada kullanılan veriler Britanya’nın en kozmopolit şehirlerinden biri olan Leeds şehrinde, etnografik bir çalışmayla 18-30 yaş aralığındaki genç- Sünni Müslümanlarla yapılan mülakatlardan elde edilmiştir. Bu (...) çalışmanın temel gayesi bu genç Müslümanların günlük dini yaşamlarında dini tavsiyeleri nereden ve nasıl aldıklarını yansıtmaktır. Dolayısıyla bu çalışma, Britanya bağlamında araştırmaya katılan kişilerin dini otorite arayışlarındaki tercihlerini ortaya koymaktadır. Bu açıdan özellikle Britanya doğumlu genç Müslümanların eğilimini ortaya koymak son derece önemlidir. Bu makale, başlangıç olarak katılımcıların tercihlerine dayalı olarak Müslümanlar için dini otoritenin merkezinde bulunan dört cami imamını takdim etmektedir. Onları ele almakla, Britanya’daki Sünni Müslümanların yaşamlarında cami imamlarının rolü ortaya konulmaktadır. Her bir imamın profili incelenirken camii cemaatinin hangi sorular sorduğu ve imamlara yaklaşım metodu yansıtılmaktadır. Daha sonra, Leeds ’teki Müslümanların dini yaşamlarında özel bir önemi olan ve fetva veren iki meşhur din uzmanı ele alınmaktadır. Son olarak da Britanya’da yaşayan sıradan Müslümanların dini otorite arayışında sanal bir bilgi kaynağı olarak internet incelenmektedir. Böylece bu çalışma başlıca iki sonuç ortaya koyar: Britanya’daki genç Müslümanlar Deobandī, Barēlwī ve Cema’ati İslâmî gibi farklı mezhebi kimliklerden de olsalar da sıradan bir Müslümanın belli bir ameli mezhebi (Hanefî, Şafiî, Malikî ve Hanbelî) takip etmenin elzem olduğunu kabul etmektedirler. Diğeri ise onların dini otorite arayışındaki eğilimlerinin genelde ilk olarak yerel cami imamından başlayıp sonra da onların etnik ve mezhebi çevrelerinde meşhur olan daha uzman ulemaya kadar geniş çevreye ulaşmasıdır. (shrink)

Bu yazıda Titius-Bode Yasası örneğinde bir doğa yasası ile sıradan bir doğru genelleme arasındaki ayrım tartışılacak. Doğa yasalarının deney verilerini derli toplu aktaran formüller olmanın dışında nitelikleri olduğu gösterilecek. Rastlantısal genelleme ve doğa yasaları arasında yaptığımız –genellikle sezgisel olan—ayrımın, söz konusu önerilerin diğer bilimsel kuramlarımızla ilişkisinde yattığı savunulacak.

20. yüzyılın ikinci yarısında Platon’un Devlet’te ortaya koyduğu vatandaşlık ve yönetim teorisi totaliter, ırkçı ve eşitlikçilik karşıtı olmakla suçlanmıştır. Özellikle ulus ve yurttaş kimliği yaratmak için yönetici elitler tarafından kurgulanması öngörülen asil yalan hikayesinin vatandaşları doğuştan gelen politik ve ekonomik bir hiyerarşiye inandırmak için bir propaganda aracı gibi kullanılması haklı olarak yoğun eleştirilere maruz kalmıştır. Platon’u yukarıdaki suçlamalar karşısında tamamen aklamayacak olsa bile, asil yalanın epistemik statüsü ve ikna etme gücü hakkında yapılacak dilsel ve mantıksal analizler bize Platon’un felsefi amacına (...) dair kapsamlı bir resim sunabilir. Bu bağlamda, (i) asil yalanın filozof-yönetici olmak için eğitilecekleri Kallipolis’in ve vatandaşların iyiliği için çalışmaya yönlendirmek için kurgulanmış olduğu; (ii) Platon’un bu yalanla ne kendini tamamıyla gerçekleştirmiş filozof-yöneticilerin ne de halkın geri kalanının Kallipolis’in yönetim biçiminin iyiliği ve yararı konusunda ikna olmasını beklemediği iddia edilecektir. Bu hikâye hem Devlet’i okuyacak sıradan halkın Platon’un idealini anlaması için hem de eğer bir gün Kallipolis kurulacaksa rasyonel argümanları anlayamayacak vatandaşları ikna etmek için kullanılabilir. Sonuç olarak, bu makale Platon’un asil yalanın ideal devletinin ne kuruluşu ne de istikrarlı bir şekilde sürdürülmesi için güvence sağlayamayacağının farkında olduğunu, asil yalanın politik ideali için ne zorunlu ne de gerekli olduğunu göstermeyi hedeflemektedir. (shrink)

Bu çalışmanın amacı Martin Buber etiğinin özgünlüğünü keşfetmek ve geliştirmektir. Buber varlığı ilişki temelinde ele alarak Ben-O ve Ben-Sen ilişkisi olarak ayırmıştır. Ben-O ilişkisi insanın varlıkla sıradan tecrübesine karşılık gelirken, Ben-Sen ilişkisi insanın ötekiyle diyalog kurduğu anda ortaya çıkan daha derin bir ilişkidir. Ötekiyle ilişki; tüm etik değerlendirmeleri içinde barındıran, yaşamın dinamizmine uygun, insanlık tarihinin mitolojik ve etik dinamiklerini de içeren bir ilişkinin temellerini içermektedir. Ben-Sen ilişkisi yalnızca insanın insanlarla kurduğu bir ilişkiyi değil insanın canlı, cansız ve manevi tüm varlıklarla (...) kurduğu ilişkiyi açıklamaktadır. Ben-Sen ilişkisinin sadece insanın insanla olan ilişkiyi ele almaması etik üzerine yapılan çalışmalara yeni bir bakış sağlayacak niteliktedir. Buber’in etik anlayışı; diyalog etiği, ötekiyle ilişki etiği, durum etiği, antropolojik etik, varoluş etiği, meslek etiği, anarşist etik, postmodern etik gibi birçok etik anlayışla bağlantılıdır. Buber herhangi bir ahlaki norm ve etik koda bağlı olmayan, tarihsel, ontolojik ve ilişkiyi öncül kılan geniş çaplı içeriğe sahip bir etiğin temellerini ortaya koymaktadır. (shrink)