The concept of the "silver economy" is one of the complex response trials to the challenges of ageing societies. Its key objective is to bring goods and services to meet the needs of older people through gerontechnology. Article approximates relationships between technology and the ageing of the population and the main features of silver economy and gerontechnology. It is supplemented by examples of support efforts to promote gerontechnology including: documents and strategic programs, network organizations and clusters, research and development institutions. (...) Essay draws attention to the development of solutions such as: strategies for innovation, welfare clusters, regional silver economy networks, research institutions such as "agelab" and cultural institutions "medialab". Study indicates potential directions for further research. (shrink)

Opracowanie przybliża wyzwania zwi¸a}zane ze starzeniem siȩ populacji ludzkich przyw uwzglȩdnieniu wyłaniania siȩ społeczeństw i gospodarek kreatywnych. Na pocz¸a}tku XXI wieku przemianom pracy i czasu wolnego towarzysz¸a} kwestie utrzymania solidarności pokoleń i przeciwdziałania wykluczeniu robotycznemu. W artykule zarysowane zostały najważniejsze cechy nowych instytucji kultury typu "medialab", laboratoriów mediów, które mog¸a zostać wykorzystane do realizacji działań na rzecz kształtowania pozytywnych odpowiedzi wobec tych wyzwań w ramach wspierania rozwoju "srebrnej gospodarki" i gerontechnologii. Zwraca siȩ również uwagȩ na potrzeby i możliwości umocowania ich (...) w politykach rozwoju miȩdzypokoleniowości. ** Essay approximates challenges of an ageing population and emergencing creative societies and economies. In the early XXI century transformations of work and leisure time is accompanied by issues of maintaining the solidarity of generations and preventing robotic exclusion. The article outlines the most vital features of the medialabs - new type of cultural institutions which can be used to implement actions towards the development of positive responses to these challenges by supporting development of the silver economy and gerontechnology. Work also draws attention to the needs and possibilities of attachment them into the development of intergenerational policies. (shrink)

Jednym z głównych wyzwań współczesnego rozwoju społeczno-gospodarczego jest proces starzenia się ludności. Złożony charakter zmian z nim związanych uzasadnia podejmowanie interwencji uwzględniających wyzwanie utrzymania solidarności pokoleniowej i przeciwdziałania wykluczeniu robotycznemu. Opracowane przybliża koncepcję srebrnej gospodarki jako systemu gospodarczego opartego na zaspokajaniu potrzeb starzejących się społeczeństw. W artykule przedstawione zostały założenia budowy srebrnej gospodarki zawarte w wybranych dokumentach projektu cywilizacyjnego "Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności". Podsumowanie obejmuje wnioski z przeprowadzonej analizy strategii oraz postulaty co do kierunków dalszych badań. ** One of (...) the main challenges of the contemporary socio-economic development is the process of population ageing. The complexity of the changes associated with it justifies interventions taking into account the challenge of generational solidarity maintenance and robotics divide prevention. Article introduces the concept of silver economy - an economic system based on meeting the needs of ageing populations. This paper present the assumptions of building the silver economy contained in selected documents which are a part of civilizational project "Poland 2030. The Third Wave of Modernity." Summary include conclusions from the strategy analysis and postulates of further research directions. (shrink)

Choć samo zjawisko wykluczenia społecznego nie jest nowe, to jego waga, zwłaszcza w perspektywie praw człowieka, została doceniona stosunkowo niedawno. „Wykluczenie społeczne” nie jest kategorią konstytucyjną. Celem opracowania jest ogólne usytuowanie problematyki wykluczenia w kontekście zagadnień konstytucyjnych. Zmierza się do dookreślenia, czym jest wykluczenie społeczne oraz do wskazania zasadniczych konstytucyjnych punktów odniesienia, pozwalających na podjęcie tego problemu. Właściwe wykluczeniu społecznemu jest złożoność przyczyn - sam brak środków finansowych nie musi prowadzić do wykluczenia, choć proces wykluczania może być zainicjowany (...) jednym wydarzeniem. Jednak wykluczenia nie można adekwatnie scharakteryzować jedynie poprzez jego przyczyny. Wielowymiarowość dotyczy także przejawów wykluczenia. O wykluczeniu społecznym w sensie właściwym mówi się wówczas, gdy ograniczenia dotyczą jednocześnie wielu sfer życia społecznego. Chodzi przy tym o sfery fundamentalne, istotne . Charakterystyczne dla wykluczenia jest dłuższe trwanie w czasie. Często ma wymiar przestrzenny – procesy wykluczania prowadzą do wyodrębnienia obszarów, enklaw zamieszkanych przez wykluczanych, co jeszcze bardziej utrwala stan wykluczenia. Procesy wykluczania prowadzą niekiedy do zjawiska zwanego dziedziczeniem biedy czy wykluczenia. Ochrona przed wykluczeniem, wolność od niego, została uznana za prawo człowieka; prawo niesprowadzalne do tradycyjnie formułowanych praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych; mimo że wykluczenie społeczne dotyczy przede wszystkim udziału w życiu gospodarczym, społecznym i kulturalnym. Wykluczenie jest powiązane z naruszeniem zasady równości, jednak nie daje się ująć jedynie w perspektywie tej zasady, przy czym w szeregu istotnych punktów różni się od dyskryminacji w korzystaniu z praw człowieka. Poszukując w Konstytucji RP, w której brak jest kategorii „wykluczenia społecznego” zasadniczych punktów odniesienia należy poszukiwać w zasadzie godności z art. 30 oraz – w stosunku do obywateli – w art. 1. Jako pomocnicze punkty odniesienia można wskazać zasady sprawiedliwości społecznej, solidarności oraz równości, a także konstytucyjny katalog wolności i praw, przede wszystkim wolności i praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych. (shrink)

Celem artykułu jest filozoficzna analiza figury uchodźcy przebywającego na terytorium Europy Zachodniej a także opisanie mechanizmów, które stabilizują i podtrzymują wykluczenie przybyszów. Na pierwszy plan wysuwają się w tekście dwie kategorie: inność i obcość oraz napięcie między nimi. Inność jest ukazana jako ontologiczna kategoria niezbędna dla konstrukcji podmiotu. W przypadku natomiast figury uchodźcy, analizowanej w niniejszym tekście, status innego może ulec dekonstytucji i wówczas cudzoziemiec, usytuowany poza społeczeństwem, staje się obcy i traci możliwość swobodnego projektowania siebie. Co istotne, należy (...) także uwzględnić przestrzeń, w której uchodźcy są sytuowani, tj. obozy lub ośrodki. (shrink)

Artykuł zawiera szkicową analizę jednego z najważniejszych założeń teorii wojny sprawiedliwej zaprezentowanej przez Michaela Walzera w jego głównym dziele poświęconym etyce wojny. Zgodnie z postulatem autora Wojen sprawiedliwych i niesprawiedliwych, kontrowersyjny charakter zasady moralnej równości żołnierzy wyeksponowany zostaje poprzez jej konfrontację z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń wyznaczających początek konfliktu zbrojnego, stanowiącego główny przedmiot rozważań Walzera, tj. drugiej wojny światowej. Wykluczenie indywidualnej odpowiedzialności osób biorących udział w operacji militarnej, która nie znajduje żadnego moralnego uzasadnienia, wydaje się pociągać za sobą szereg konsekwencji (...) stanowiących poważne obciążenie dla całościowego modelu Walzera. Utrzymanie niezbędnego poziomu koherencji teorii wojny sprawiedliwej łączy się z koniecznością modyfikacji walzerowskiej zasady równości – przynajmniej w odniesieniu do uczestników tzw. wojny wyniszczającej. (shrink)

Przedmiotem artykułu jest pojęcie pamięci zbiorowej, rozpatrywanej przez pryzmat ‘historii przeżytej’ – występującej w dwu postaciach: ‘przeżytej w sensie przedmiotowym’ i ‘przeżytej w sensie treściowym’ – oraz ‘historii zobiektywizowanej’. Uwzględniając polskie kontrowersje wokół książek Jana Tomasza Grossa: Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka i Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie, autor kwestionuje pojęcie jednolitej pamięci zbiorowej i jej normatywne roszczenia. Pamięć kolektywna i dominująca narracja historyczna są często przedmiotem manipulacji politycznych jako sposobu na potwierdzenie jedności społecznej poprzez wykluczenie cudzych (...) wspomnień. Pamięć o przeszłości jest w rzeczywistości podzielona między różne grupy społeczne i etniczne, które nigdy nie tworzyły spójnej jedności. Nie ma możliwości pogodzenia tych przeciwnych wspomnień; jedynym możliwym sposobem nadania pamięci zbiorowej kształtu pożądanego w porządku demokratycznym jest konfrontacja i negocjowanie tych rozbieżnych poglądów, czyli dokonywanie ‘transakcji dialogicznych’. (shrink)

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie miejsce powinny zająć osoby gorzej sytuowanew społeczeństwie. Autor wykorzystuje etyczną teorię Hume’a oraz współczesną zasadępriorytaryzmu do stworzenia nowego projektu polityki współodczuwania. Celem projektujest całkowite odwrócenie ról z uwzględnieniem obopólnych korzyści: wszyscy ci, którzy dotej pory byli wykluczeni, stają się administratorami dóbr, a reszta społeczeństwa przekształcasię w osoby od nich zależne.

Niniejszy tekst jest próbą ukazania kim są w dzisiejszym świecie ludzie wykluczeni. Ponieważw kulturze Zachodu możemy obserwować coraz większą niechęć wobec Obcych, jakimisą uchodźcy, migranci, w moim tekście staram się pokazać, czym jest ta obcość i dlaczegouchodźcy traktowani są jako niechciani i zagrażający Inni. Odwołując się do takich badaczy,jak Will Kymlicka, Aleksander Betts, Amin Maalouf i Benjamin Barber, pokazuję, w jaki sposóbjęzyk uprzedzeń czy pewien mit obcości zaczyna konstytuować nasze myślenie. Odrzucenieinnego, stygmatyzacja uchodźcy równocześnie oznacza konieczność przepracowaniasamej Inności i naszego (...) stosunku do wykluczenia. We współczesnym świecie coraz bardziejpotrzebne jest nam zrozumienie Obcego i budowanie dialogu oraz inkluzji. (shrink)

Niepełnosprawność jest jedn¸a} z cech różnicuj¸a}cych jednostki i grupy we współczesnych społeczeństwach. Osoby o ograniczonej sprawności fizycznej, poznawczej i psychicznej s¸a} szczególnie narażone na dyskryminacjȩ oraz wykluczenie społeczne, gospodarcze i polityczne. Co istotne kwestia socjalna osób niepełnosprawnych na pocz¸a}tku XXI wieku zmienia siȩ wchodz¸ac w relacjȩ z procesem starzenia siȩ ludności. Artykuł ma na celu przybliżenie wybranych teoretycznych koncepcji działań na rzecz poprawy wizerunku niepełnosprawności i ograniczania barier doświadczanych przez osoby niepełnosprawne w dostȩpie do różnego rodzaju zasobów, przestrzeni i (...) szans. Krytyczna analiza literatury przedmiotu obejmuje wskazanie cech koncepcji polityki aktywizacji oraz zasad i celów polityki społecznej w holistycznym paradygmacie normalizacji. Podsumowanie zawiera możliwe dalsze kierunki badań i analiz. ** Disability is one of the features that differentiate individuals and groups in modern societies. People with reduced physical, cognitive and psychological efficiency are particularly exposed to discrimination and social, economic and political exclusion. What’s important social issue of people with disabilities in the early 21st century changes by entering into a relationship with the ageing of the population. Article aims to introduce some theoretical concepts efforts to improve the image of disability and reduce the barriers faced by persons with disabilities in access to different kinds of resources, spaces and opportunities. A critical analysis of the literature includes: description of the concept of activation policy as well as principles and objectives of social policy in a holistic paradigm of normalization. This summary contains possible future directions of research and analysis. (shrink)

Celem niniejszego artykułu jest nie tylko przybliżenie określonych obrazów raju i utopii, które ukazują się w różnych odsłonach w domenach imaginariów europejskich na przestrzeni dziejów, lecz także ukazanie powiązań owych obrazów z domeną dyskursów politycznych dążących do zmiany status quo oraz ukonstytuowania doskonałej, harmonijnej i nieantagonistycznej wspólnoty. Stworzenie takiej wspólnoty – pomimo uniwersalistycznych wizji, które imaginaria raju i utopii implikują – niejednokrotnie opiera się na mechanizmach inkluzji i ekskluzji. Mechanizmy tego typu są charakterystyczne przede wszystkim dla maksymalistycznych wizji i idei (...) politycznych, które dążą do rozwiązania wszelkich ludzkich problemów w sposób ostateczny i całkowity. Z takimi dążeniami należy wiązać nade wszystko rewolucyjne próby realizacji utopii, czy też budowy królestwa Bożego na ziemi. (shrink)