Bu çalışmada Türkiye’de ḳırâât tedrisatında istifade edilen mesleklerden biri olan ʿAṭâʾullâh mesleğine ait tercihlerin mahiyeti, Muḥammed ʿÂrif el-Ḥıfẓî’nin Muġni’l-ḳurrâʾ fî şerḥi Muḫtâri’l-iḳrâʾ adlı eseri özelinde ve el-ʿaşru’s-suğrâ programının sınırları içerisinde ortaya konulmuştur. Osmanlı coğrafyasında teşekkül eden ve Anadolu’ya özgü olan ḳırâât meslekleri, ḳırâât tedrisatında günümüze kadar varlığını sürdüregelmiştir. Bu meslekler, taḥrîrât ekolü mesabesinde olmasına rağmen Anadolu toprakları dışında neredeyse bilinmeyen, tanınmayan ve kendisine ḳırâât eğitim-öğretiminde yer verilmeyen bir terminoloji olarak günümüze kadar gelmiştir. Mamafih, söz konusu mesleklerden biri olan ʿAṭâʾullâh mesleğinden (...) ḳırâât tedrisatında günümüze değin yararlanılmasına rağmen bununla ilgili yeteri düzeyde akademik çalışmanın yapılmadığı müşahede edilmiştir. Nitekim ʿAṭâʾullâh mesleğiyle alakalı iki çalışma tespit edilebilmiştir. Bunlardan biri doktora diğeri ise yüksek lisans tez araştırmalarıdır. Bunun dışında mesleklere genel olarak temas edilen ve “Kırâat Eğitiminin Dünü, Bugünü, Yarını ve Kırâat Eğitiminde Meslekler” adıyla kitap bölümü olarak basılan bir çalışma ve mesleklere bir bölüm ayrılan Kıraat İlmi Eğitim ve Öğretim Metotları adlı araştırmalar da mevcuttur. Bahsedilen bu ilmi faaliyetlerden Ahmed er-Rüşdî ve Mürşidü’t-Talebe Adlı Eserinin Kıraat İlmindeki Yeri adlı eser dışında, meslek tercihlerinin mahiyetinin ortaya konduğu bir çalışmaya rastlanmamıştır. Ancak söz konusu çalışma, ekseriyetle Ataullah mesleğinin el-ʿaşru’l-kubrâ öğretiminde temel kaynak olarak kabul edilen Murşidu’ṭ-Ṭalebe’ye, bu eserin münderecatındaki vecîh ve tercihlerin tahliline yönelik olarak ele alınmıştır. Dolayısıyla açıklamaya çalıştığımız mevcut boşluğu doldurması beklenen bu çalışmada ise aşere/el-ʿaşru’s-suğrâ öğretiminde ʿAṭâʾullâh mesleği için temel kaynak olarak kabul edilen Muġni’l-ḳurrâʾda geçen vecîhler ele alınmış ve bunlara ait tercihlerin mahiyeti, uṣûl ve ferşu’l-ḥurûfla alakalı örnekler eşliğinde ortaya konulmuştur. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, ʿAṭâʾullâh mesleğiyle ilgili tercihlerin arka planının Muḥammed ʿÂrif el-Ḥıfẓî’nin Muġni’l-ḳurrâʾ fî şerḥi Muḫtâri’l-iḳrâʾ adlı eseri özelinde izah edilmesidir. Nitekim mezkûr mesleğe ait tercihlerin keyfiyeti, el-ʿaşru’ṣ-ṣuġrâ müfredatının temel kaynakları olan et-Teysîr fi’l-ḳırââti’s-sebʿ ile Ḥirzu’l-emânî ve vechu’t-tehânî fi’l-ḳırââti’s-sebʿ adlı eserler ışığı altında açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Bu eserlere ek olarak ḳırâât alan yazınının temel eserlerinden de istifade yoluna gidilerek ʿAṭâʾullâh mesleğine ait tercihlerin ilgili eserlerdeki yeri ve bu tercihlerin sebepleri izah edilmiştir. Bu bağlamda Muġni’l-Ḳurrâʾ özelinde verilen örneklerin hepsinde mervî vecîhlerin tamamının ʿAṭâʾullâh mesleğinde tercih edildiği tespit edilmiş; fakat bunlardan -son örnek hariç olmak üzere- Şâṭıbî’nin kendi usulüne muhalefet ettiği ifade edilen vecîhlerin ise son örnek dışında muaḫḫar vecîh olarak zikredildiği görülmüştür. Ne var ki çalışmada yer verilen son örnekte ise ṭarîḳ muhalefeti söz konusu olmasına rağmen muḫâṭab vechinin ġāib vechine muḳaddem olarak tercih edildiği müşahede edilmiştir. Bununla birlikte ilgili örneklerde Îtilâf, Mutḳin ve Ṣûfî meslekleri tarafından icra edilen vecîhlerin genellikle birbirine mutabık olduğu ve onların bu vecîhlerde ʿAṭâʾullâh mesleğinden ayrıştıkları belirlenmiştir. (shrink)

The paper examines the meanings of representations of Serbia, the Balkans and Europe at the time of encounter between Enlightenment and Romanticist traditions. The analysis starts from the assumption that the emergence of negative representations of South Eastern Europe cannot be discussed without placing it within the broader context of 18th and 19th century philosophy and literature and the consequences of new philosophical and literary ideas. Underlying the substantial change of the previously dominant paradigms that is expressed in the symbolic (...) division into 'West' and "East', there was a factual rather than symbolic division into an industrial and an agricultural Europe, whose boundaries coincided with the reference points of the symbolic distinction. Insisting on the importance of both analytic levels - the 'symbolic' and the 'factual' - the first section of the paper briefly outlines the development of symbolic geography in the context of 'Balkan' studies in the 1990s, as well as the failure of this genre and the constructivist paradigm in Serbian social theory. The second section is devoted to the discourses of conceptualizing broader communities in symbolic, linguistic, imagological, cultural, political, economic etc. terms, focusing on the beginnings of ideological and linguistic unification of South Slavs and their inclusion into the "enlightened Europe". By analyzing Vuk Stefanovia: Karadzix's writings, as well as correspondence, articles and commentaries referring to Vuk's work in the first half of the 19th century, the author takes the perspective of the past in order to identify the reasons for the failure of imagological and constructivist approach today. U ovom tekstu autorka istrazuje znacenja predstava o Srbiji, Balkanu i Evropi u vremenu susreta prosvetiteljske i romanticarske tradicije. Polaziste je u pretpostavci da se o pocecima negativnih predstava o jugoistocnom delu Evrope ne moze govoriti izvan sireg konteksta filozofije i knjizevnosti XVIII i XIX veka i posledica novih filozofskih i knjizevnih ideja. Sustinska pramena do tada vladajucih paradigmi, izrazena simbolickom podelom na 'Zapad'i 'Istok', u osnovi je imala manje simbolicku a vise fakticku podelu na industrijsku i zemljoradnicku Evropu, cije su se granice uglavnom poklapale sa referentnim tockama simbolicke distinkcije. Potencirajuci vaznost obaju nivoa u analizi, 'simbolickog 'i 'faktickog', prvi deo teksta odnosi se na sazeto predstavljanje razvoja simbolicke geografije u kontekstu studija o Balkanu devedesetih godina proslog veka, kao i na neuspeh ovog zanra i konstruktivisticke paradigme u srpskoj drustvenoj teoriji. Drugi deo teksta posvecenje diskursima osmisljavanja vecih zajednica na simbolickim, jezickim, imagoloskim, kulturnim, politickim, ekonomskim i dr. osnovama, sa fokusom na pocetke idejnog i jezickog ujedinjenja Juznih Slavena, kao i njihovog ukljucenja u prosvecenu Evropu. Analizom tekstova Vuka Stefanovica Karadzica, kao i prepiskama, clancima i komentarima koji su se odnosili na Vukov rad u prvoj polovini XIX veka, autorka iz perspektive proslosti pokusava da ukaze na razloge neuspeha imagoloskog i konstruktivistickog pristupa u savremenosti. (shrink)

David Hume je smatrao da su ljudske sklonosti prirodno pristrane, dok je Francis Hutcheson držao da su ljudi izvorno bezinteresno dobronamjerni. Michael Gill tvrdi da je Humeova moralna teorija uspješnija od Hutchesonove jer prekida vezu između objašnjavanja i opravdavanja moralnosti. Prema Gillu, Hutcheson pogrešno pretpostavlja da naša izvorna priroda treba biti temelj moralnosti. Gillovo shvaćanje Hutchesonove teorije ne predstavlja tu teoriju u potpunosti budući da su za Hutchesona ljubav prema sebi i samo-interes dopustivi u određenim okolnostima, ili čak poželjni ili (...) nužni za dobro društva. Nema većih razlika između Hutchesonove i Humeove teorije u smislu da obje izvode nepristranu moralnosti iz ljudske naravi kao takve. Humeova teorija nije uspješnija jer on ne predlaže bolji način izvoda moralnosti niti objašnjenja svih moralnih fenomena. (shrink)

Članek nudi kratek opis zanimive zgodovine slikarstva in slikarskih teorij v hitro razvijajočem se Hong Kongu od l. 1940 do l. 1980, tako da poudari delo in estetiko večih reprezentativnih lokalnih kitajskih slikarjev in umetniških smeri. Ta oris zgodovine prikazuje iskanje kulturne identitete in različne drže med kitajskimi slikarji, ki so bíli boj med moderniziranimi in zahodnimi vplivi v umetnosti ter svojim kitajskim izročilom. Avtorica primerja to slikarstvo z držami mlajše generacije osemdesetih let, ki odseva kapitalistične vplive pri iskanju umetniške (...) identitete. Zaključni del vsebuje kritično primerjavo umetnosti in teorij kulture v sodobnem postkolonialnem diskurzu glede na njihovo aplikacijo na razmere v Hong Kongu. (shrink)

U ovom radu ispitujemo neke od glavnih postavki teorije o deliberativnoj demokratiji, kao sto su pitanja koja se ticu ucesnika deliberativnih inicijativa, sam proces deliberativne rasprave i deliberativnog odlucivanja i pitanja sticanja gradjanskih znanja i vestina kroz deliberaciju. U drugom delu rada razmatramo kako su ova pitanja artikulisana, ali i empirijski istrazena u okviru literature o izradi javnih politika koja posle?argumentativnog obrata? u svom usmerenju ponovo ukljucuje pitanja normativnog konflikta koji stoji u osnovi javnih politika, postajuci tako postempirijska analiza javnih (...) politika. Teorija o deliberativnoj demokratiji i postempirijska literatura o izradi javnih politika obradjuju slicna pitanja i probleme u pogledu ucestvovanja, deliberacije i sticanja vecih gradjanskih znanja i vestina i obe upucuju na slican zakljucak o potrebi da deliberativne inicijative, zajedno sa institucijama liberalne demokratije, postanu deo jednog?deliberativnog sistema? povezanog lancima medjusobne komunikacije i sticanja legitimiteta. (shrink)

Kur’ân-ı Kerîm ilimlerini araştırmak Allah indinde en şerefli amellerdendir. Özellikle de bu, Resulullah’ın ashabına öğrettiği vecih üzere vahiy lafızlarını nakletme olgusunu üstlenen kıraat ilmini araştırma olunca. Kur’ân-ı Kerîm İslam şeriatının ilk kaynağı olduğundan eskiden ve şuan âlimler Kur’ân-ı Kerîm’le ilgili olan tefsir, kıraat, dil bilim, i‘râb ve benzeri ilimlere önem vermişlerdir. Ben bu âlimlerden biri hakkında konuşmak istedim. O da çeşitli şeriat ilimlerinde ilim ehli arasındaki yüksek konumundan ötürü İmam Ebû Muhammed Mekkî b. Ebî Talib’tir. Mekkî, şeriat ilimlerin çoğunu (...) elde etmiş nadir âlimlerden biridir. Özellikle de O, Kur’ân ve tefsir ilminde birinci mevkiyi elde etmiş ve bununla da bu ilimlerde ipi göğüslemiştir. Kırâat, tecvid, arapça dil bilgisi, fıkıh, kelam ve diğer ilimler de yüz kadar esere ulaşan telifleri arkasında bırakmıştır. Ben bu çalışmada ilk başta Mekkî b. Ebî Talib ve kıraat ilimleri ile ilgili kitapları hakkında ışık tutmak, ardından da ayrıcalıkları ve onun özellikle de araştırmacıların anlamakta ihtilaf ettikleri tevâtür konusu hakkındaki görüşleri hakkında konuşmak istedim. Çalışmamı, kırâat ilimlerinde kendisinden sonrakiler üzerindeki etkisi hakkında konuşmak ile bitiriyorum. (shrink)

Kur’ân’ın yedi harf üzere indirildiğine dair pek çok hadis bulunmaktadır. Konuyla ilgili sahih hadislerde yedi harfin, Kur’ân’ın okunuşuyla ilgili bir olgu olduğu anlaşılmaktadır. Ancak söz konusu hadislerde yedi harfin mahiyetine dair açık bir bilgi yer almadığından bundan maksadın ne olduğu ile ilgili çok fazla görüş ortaya atılmıştır. Zayıf hadislere dayanan birçok görüşe göre yedi harf, Kur’ân’ın okunuşundan ziyade içeriğiyle ilgili bir kavramdır. Kaynaklarda sahiplerine nispet edilmeden aktarılan bu yöndeki görüşler kıraat alanında uzman âlimler tarafından ya zayıf görüşler olarak kabul edilmiş (...) ya da bütünüyle reddedilmiştir. Kuvvetli görüşler arasında ise şu üç görüş diğerlerine nazaran daha çok benimsenmiştir: 1. Kur’ân lafızlarının farklı lehçelere göre okunması 2. Kur’ân lafızlarının eş anlamlı kelimelerle okunması 3. Kur’ân lafızlarının farklı vecihlerle okunması. Kıraat alanında temayüz etmiş bilginler tarafından tercih edilen bu görüşler de ikna edici olmaktan uzaktır. Zira bu görüşlerin hepsinde şâz kıraatler de yedi harfin içeriğine dâhil edildiğinden yedi harfin kısmen de olsa neshedildiği iddia edilmiştir. Ancak Hz. Peygamber’in açık beyanına dayanmadan yedi harfin bir kısmının neshedildiğini iddia etmek mümkün değildir. Son arzada ya da Hz. Osman döneminde yedi harfin neshedildiğini ileri sürmek de zan ve tahminden öteye geçmemektedir. İşte bu çalışmada ilgili görüşler tahlil edilerek sahih olmayan kıraatlerin yedi harfin kapsamına alınamayacağı ve yedi harfin sahih kıraatten farklı bir olgu olamayacağı, böylece kısmen de olsa neshedilemeyeceği ortaya konacaktır. (shrink)

Ibn al-Qāṣṣ (d. 335/946), one of the representatives of the Shāfiʿī school of law in the 4th/10th century, compiled a short treatise of extraordinary nature: Fawāʾid Ḥadīth Abī ʿUmeyr. In this work, he deduces sixty different wajhs (verdicts, comments) from a ḥadīth reporting the Prophet’s interest and affection to a child known as Abū ʿUmayr and his family during a visit he paid after Abū ʿUmayr’s birdie died by jokingly telling him in rhyme, “yā Abā ʿUmayr, mā faʿala al-nughayr” (O (...) Abū ʿUmayr, what happened to the nughayr?) This study deals with the primary goal of the composition of the Fawāʾid, its content, and structural qualities as well as the author’s approach in deducing verdicts. As one of the aṣḥāb al-wujūh, the author’s legal/madhhab notion and the literalist and external perspective he developed regarding the interpretation of texts, seems to have directly affected his deductive reasoning and determined his approach. This concise work not only sheds light over certain aspects of the relationship between ḥadīth and fiqh at the time of Ibn al-Qāṣṣ, but also exemplifies to what extent methodological tendencies and personal factors might affect the process of deriving verdicts from ḥadīth and could push the limits in that regard. Summary: Ibn al-Qāṣṣ (d. 335/946), one of the representatives of the Shāfiʿī school of law in the 4th/10th century, compiled a short treatise of extraordinary nature: Fawāʾid Ḥadīth Abī ʿUmeyr. In this work, he deduces sixty different wajhs (verdicts, comments) from a ḥadīth reporting the Prophet’s interest and affection to a child known as Abū ʿUmayr and his family during a visit he paid after Abū ʿUmayr’s birdie died by jokingly telling him in rhyme, “yā Abā ʿUmayr, mā faʿala al-nughayr” (O Abū ʿUmayr, what happened to the nughayr?) The report of Abū ʿUmayr, which is in the focus of the work, is, in essence, reflects a singular and special aspect of the close relationship between the Prophet and Anas b. Malik’s family. Nevertheless, it is surprising that many ḥadīth scholars from the early times, not only Ibn al-Qāṣṣ, have chosen this ḥadīth as an example in which they can demonstrate their skill in the field of fiqh al- ḥadīth. Fawāʾid seems to be a work in which the juridical point of view centered and resembles the classical fiqh commentaries in a sense. In the work, different variants of the Abū ʿUmayr report were brought together and evaluated within the framework of the text and textual possibilities as possible. The author also analyzed some words in the narrative text for being a base for a verdict, referred to Qurʾānic verses, prophetic ḥadīths, reports, and legal opinions, tried to solve the disputes and the conflicts among legal evidences in various ways, and stated occasionally his personal opinions. Fawāʾid reflects the author’s rich accumulation of legal knowledge, while at the same time gives an idea about his knowledge of ḥadīth and his approach to the ḥadīth. Considering what the author did and wanted to do, it is understood that he deals with ḥadīth as well as fiqh, and he has a certain level of relationship not only with fuqahāʾ (muslim jurisprudents), but also with ḥadīth scholars. Ibn al-Qāṣṣ’s interest in fiqh and ḥadīth must have lead him to take initiative to eliminate the tension between the ahl al-ḥadīth of Shāfiʿī school of law who focused on transmitting ḥadīths and the fuqahāʾ of Shāfiʿī school of law who care about the fiqh perspective, in that period of time. It can also be said that he tried to establish a reconciliation between the ahl al-ḥadīth (the traditionists) and the ahl al-raʾy (the rationalists) and bring the parties together in the middle way. The work seems to have been written as a result of such considerations. As Ibn al-Qāṣṣ was considered as one of the aṣḥāb al-wujūh, that is, as a jurist who was bound of a madhhab Imām for legal reasoning, he seems to have followed the methodology of Shāfiʿī school of law for deriving legal solutions from the sources. Legal notion of the author and his literalist and textualist perspective with regards to the interpretation of texts, seems to have directly affected his way of reasoning from the ḥadīth and determined his approach. This approach, as mentioned in many contemporary studies, is not sufficient and appropriate for the evaluation of ḥadīth texts, which were transmitted by meaning, not word-by-word, and shaped by the transmitter’s dispositions. It is also difficult to say that Ibn al-Qāṣṣ sufficiently considered the physical, historical, social, and cultural context surrounding the text as well as other extra-textual elements, which complete the meaning. This situation implies that some of the wajhs recorded in the work are the author’s attempt to find a base and evidence for his ideas, which he already had, rather than deductions drawn from the ḥadīth. It makes the scientific quality and accuracy of his efforts controversial. The verdicts presented in the work, as wajh and fāʾida are predominantly jurisprudential and compatible with the opinions of the Shāfiʿī School of law, however, there are also controversial ones, and the author pointed to them without revealing his own tendency. It does not seem that these wajhs in the work are systematically ranked. In this vein, similar wajhs are sometimes in succession, sometimes scattered, and some wajhs are repetitive. The degree of accuracy, clarity and quality of some wajhs also seem arguable. Zayn al-Dīn al-ʿIrāqī (d. 806/1404), who made a general evaluation of these wajhs, said that: “Some of the (meanings of the) wajhs in the work are apparent, some of them are hidden and some are strained.” The work’s editor drew attention in the footnotes to the wajhs, which might be subject to objection. The early ḥadīth scholars, who reported this ḥadīth in their compilations, deduced six or seven judgments from the ḥadīth under the headings (bāb) specified for this ḥadīth. This appears quite modest in comparison to the treatise of Ibn al-Qāṣṣ. The given ḥadīth has also taken its place in the fiqh literature, and it has been questioned in the context of the issue of Madīna’s being of ḥarām region (holy land) and hunting ban in this region. In conclusion, Ibn al-Qāṣṣ’s treatise of Fawāʾid Ḥadīth Abī ʿUmayr, is a short but worthy example of the ḥadīth literature in terms of its purpose and interesting content. This work can be considered as a study that exemplifies how the purpose of writing can be determinative on the structure of a work, and in particular to what extent methodological tendencies and personal factors might affect the process of deriving verdicts from ḥadīth and could push the limits in that regard. The author’s universe of meaning, which focused on the apparent meaning and to draw as many judgments as possible from the text, should be related to his personal intention and purpose as well as to the fiqh perspective of his time. Due to the textual approach and the method for drawing inferences, which are observed in the work, the tool-purpose relationship between the text and the judgment sometimes remains obscure and sometimes becomes unimportant. In some respects, this work is a striking example of the consequences of ignoring the context and historical reality surrounding texts for specific purposes. (shrink)

This article discusses the identification of the wajhs regarded as weak in Kâsım b. Fîrruh esh-Shâtıbî’s poetical book Ḥırzu’l-emânî wa wajhu’t-tehânî that he wrote to make the differences of seven recitations (kırâ’ât-i sebaʻ) easy to memorize and the status of the practice of these wajhs in the Recitation Education. It is understood that Shatibi weakened these wajhs, sometimes explicitly with expressions such as leyse müʻavvelâ (لَيْسَ مُعَوَّلاَ) and lem yeṣıḥḥa fe yuḥmelâ (لَمْ يَصِحَّ فَيُحْمَلاَ), and sometimes indirectly with words such (...) as yüftelâ (يُفْتَلاَ)”, helhelâ (هَلْهَلاَ), uḫmilâ (اُخْمِلَا)” and mâce (مَاجَ)”. It is seen that there are eight of these wajhs in total; two of them are about method and six of them are about farshi differences. First of all, in the article the relevant wajhs are divided into two as the differences in the method and fersh. Afterwards it is narrated how these wajhs were handled in the significant sources of the qiraat field in addition to the interpretation style of the shârihs whom were accepted as authority in Ḥırzu’l-emânî. Finally, it is remarked that the wajhs of the tarîqs of Istanbul and Egypt which are in circulation in our country moreover the conditions of the practice of these wajhs in the qiraat education activities which are run in Arab world. (shrink)