Abstract

W artykule poddaję analizie słynne twierdzenie Saula Kripkego, że niektóre prawdy a priori są przygodne. Pokazuję, że wbrew tezie Kripkego, przy historycznym rozumieniu przygodności, pojęcia przygodności i aprioryczności stoją ze sobą w głębokim konflikcie. Przy tym rozumieniu przygodności przeszłość, którą można poznać a priori, nie jest przygodna, a o przyszłości, która jest przygodna, trudno zdobyć wiedzę a priori. Doprecyzowawszy tezę Kripkego, proponuję trzy sposoby jej obrony w kontekście historycznego rozumienia możliwości: przez wprowadzenie pojęcia “faktycznej” przyszłości, przez zastąpienie pojęcia aprioryczności pojęciem aprioryczności-wprzyszłości; przez zastąpienie pojęcia aprioryczności pojęciem historycznej aprioryczności, a pojęcia przygodności pojęciem niegdyś-przygodności. W aneksie do artykułu przedstawiam formalną analizę postawionego przeze mnie problemu oraz trzech zaproponowanych przeze mnie rozwiązań w języku temporalno-modalnej logiki predykatów dla modeli indeterministycznego czasu.