Following Grażyna Żurkowska’s work presenting Jan Srzednicki’s views on Wittgenstein’s philosophy (Epistemologia po Wittgensteinie. Nowa perspektywa epistemologiczna Jana Srzednickiego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006) [Epistemology after Wittgenstein. A New Epistemological Perspective by Jan Srzednicki], the author of this paper ponders the effect of Wittgenstein’s conception upon the domain of epistemology. According to Srzednicki, such an effect is in having posed a skeptical challenge which opened a new epistemological perspective. The author is critical toward this approach and argues that the most genuine (...) intention behind Wittgenstein’s investigations was to draw attention to the diversity of such our concepts as cognition, knowledge, truth, etc. Such diversity is not a challenge but a fact which needs to be accounted for in epistemological studies. (shrink)

The article is concerned with the most important threads of criticism of Wittgenstein’s Tractatus as it was presented in Zagadnienie psychofizyczne by Stanisław Ignacy Witkiewicz. The main objection refers to the formal character of Wittgenstein’s ontology, which – says Witkiewicz – ignores the basic distinction between the aspects of the dualistic structure of being. The objection is closely connected with the problem of relation between logic and philosophy. At this point Witkiewicz criticized not only Wittgenstein, but also the Lvov--Warsaw school, (...) highly influential in Polish philosophy. (shrink)

Jeden z najbardziej charakterystycznych dla Wittgensteina sposobów sformułowania – i rozstrzygnięcia – problematyki prawdy polegał na wykorzystaniu ogólnego pojęcia harmonii. Prawdziwość myśli czy zdania okazuje się bowiem tylko jednym z przypadków, w których możemy mówić o dopasowaniu myśli do świata. Bezpośredni związek tematu harmonii myśli i świata z problematyką prawdy jest zaś o tyle jasny, że Wittgenstein – jak zobaczymy – używał niekiedy pojęcia harmonii zamiennie z pojęciem zgodności między myślą i światem, a także pojęciem obrazowości myśli. Wątek harmonii między (...) myślą i światem pojawia się w kilku opublikowanych drukiem pismach Wittgensteina, chociaż w Dociekaniach w dość pokrętny sposób: „Zgodność, harmonia myśli i rzeczywistości polega na tym, że jeżeli powiem mylnie, iż coś jest czerwone, to w każdym razie nie jest to czerwone. Oraz na tym, że gdy chcę objaśnić komuś wyraz »czerwone« w zdaniu: »To nie jest czerwone«, to wskażę coś czerwonego”. Więcej na ten temat znajdziemy w Philosophische Grammatik. W szczególności w uwadze 112 znajdziemy ważną wypowiedź wskazującą na gramatyczny charakter owej harmonii: „Jak wszystko, co metafizyczne, harmonię między myślą a rzeczywistością odnajduje się w gramatyce języka”. Jest to wypowiedź, którą można uznać za główną myśl Wittgensteina w kwestii prawdy. Można ją sformułować również w ten sposób: harmonia miedzy myślą i światem – w tym możliwość prawdziwości – jest dokonaniem gramatyki. Myśl ta zawiera manifest zwrotu, jaki miał miejsce w Wittgensteinowskim ujęciu problemu prawdy po powrocie do filozofii. Naszym zadaniem będzie bliższe przyjrzenie się jej treści, motywom, a także ewolucji, będącej kluczem do stanowiska późnego Wittgensteina w kwestii prawdy. Skupimy się na wczesnych latach trzydziestych, w których autor Dociekań wypracował nowe stanowisko, mozolnie przezwyciężając właściwe dla Traktatu myślenie o prawdzie i sensie w kategoriach strukturalnego obrazowania. (shrink)