Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de birlik ve beraberliğin güçlenmesi ve uzlaşı kültürünün geliştirilmesi sürecinde hangi değerlerin ortak değer olarak tarih programlarında yer alması gerektiğini tespit etmek ve mevcut programlardaki değerlerin işlenişi ile ilgili tarih öğretmenlerinin görüşlerini almak amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2016 Haziran ayında 2015 tarih programının incelendiği 140 tarih öğretmeni ile yapılmış betimsel bir çalışmadır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi için betimsel analiz kullanılmıştır. Verilerin özgün biçimlerine sadık kalınarak, katılımcıların yazdıklarından ve dokümanların içeriklerinden doğrudan alıntılar yapılarak veriler elde edilmiştir. Çalışmanın sonunda; 2015 programında tarih 9. 10. 11 ve 12. sınıflarda okutulmak üzere 10 değere yer verildiği, bu değerlerin hangi sınıf düzeyinde nasıl işleneceği ve hangi konularda hangi yöntemlerle işleneceğine yönelik bir bilgi verilmediği tespit edilmiştir. Çalışmada tarih öğretmenlerinin 2015 programında yer verilen 10 değerden özellikle “Birlikte Yaşamanın Önemine Duyarlı Olma”, “Vatanseverlik”, “Farklılıklara Saygı”, “Hoşgörü” ve “Empati” değerlerinin işlenmesinin, öğrencilerin bu değerleri içselleştirmesinin birlik ve beraberliğin güçlenmesine ve uzlaşı kültürünün oluşmasına katkı sağlayacağını düşündükleri görülmüştür. Tarih öğretmenleri 2015 programında yer verilen 10 değerin Türkiye’de birlik beraberliğin güçlenmesi ve uzlaşı kültürünün geliştirilmesi için yeterli olmadığını, bu değerlerin yanında 18 değerin daha tarih derslerinde ortak değer olarak okutulması gerektiğini belirtmişlerdir. Bu çalışmaya göre tarih öğretmenleri “İnsan Haklarına Saygı”, “Aidiyet Duygusu”, “Vatan ve Bayrak Sevgisi”, “Samimiyet”, “Manevi Değerler ” ve “Kültürel Değerler değerlerinin birlik beraberlik ve uzlaşı kültürü için çok gerekli olduğunu ve özellikle programda olmasını istediklerini belirtmektedirler. Ayrıca, çalışmaya katılan tarih öğretmenleri, tarih derslerinde daha planlı, sistemli ve uygulanabilir düzeyde değerler eğitimi işleyişinin olmasını beklemektedirler.