Abstract

Od metafizycznej neutralności do metafizyki problemów. Status metafizyki w filozofii Husserla Streszczenie Artykuł prezentuje przejście filozofii Husserla od psychologii fenomenologicznej do fenomenologii transcendentalnej jako zwrot metafizyczny. Husserlowska fenomenologia przedtranscendentalna jako deskryptywna analiza fenomenów mentalnych wyklucza wszelkie metafizyczne pytania dotyczące istnienia świata zewnętrznego, podczas gdy fenomenologia transcendentalna nie jest metafizycznie neutralna, ponieważ ma za zadanie odsłonięcie ostatecznego sensu świata w jego faktycznym istnieniu. Z jednej strony, zgodnie z pierwszeństwem ejdetycznych możliwości przed rzeczywistością, fenomenologia transcendentalna jako nauka ejdetyczna poprzedza metafizykę jako naukę o rzeczywistości i umożliwia ją. Z tego punktu widzenia fenomenologia transcendentalna może być rozumiana w znaczeniu ostatecznego ugruntowania metafizyki jako uniwersalnej i absolutnej nauki o faktach, która jest zwieńczeniem naturalnych nauk o bycie. Z drugiej strony, zasada pierwszeństwa istoty przed faktem nie znajduje zastosowania do transcendentalnego faktu konstytucji świata i ten irracjonalny fakt prowadzi do metafizyki jako filozofii dotyczącej „najwyższych i ostatecznych zagadnień”, takich jak teleologiczne, teologiczne i etyczne zagadnienia. Zagadnienia te okazują się irracjonalną resztą (metafizycznym residuum) fenomenologii transcendentalnej i jej zwieńczeniem. Słowa kluczowe: ejdetyczne możliwości, fakt absolutny, fenomenologia transcendentalna, metafizyka krytyczna, metafizyka problemów, nauka o faktach.