Badania prezentowane w niniejszej publikacji miały na celu dostarczenie danych koniecznych do prowadzenia polskiej polityki zagranicznej rozszerzonej o wymiar samorządowy i obywatelski w województwie podlaskim. Głównym celem diagnozy było zbadanie, jak jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz uczelnie wyższe nawiązywały współpracę transgraniczną z partnerami na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Rosji (Obwód Kaliningradzki). W publikacji wskazano miejsca największego potencjału, jak również barier na drodze do takiej współpracy w regionie. Zwrócono szczególną uwagę na kooperację tych podmiotów, łączenie swoich potencjałów i (...) tworzenie wspólnych projektów. * Studies presented in this publication were aimed at provide data necessary for the conducting of local government and citizenship dimension of the enlarged Polish foreign policy in Podlaskie region. The main objective was to investigate the diagnosis, as the local government units, non-governmental organizations, businesses and universities alluded cross-border cooperation with partners in Lithuania, Belarus, Ukraine and Russia (Kaliningrad). The publication indicated areas of the greatest potential, as well as barriers to such cooperation in the region. Particular attention was paid to the cooperation of these entities, combining their potentials and create joint projects. (shrink)

Andrzej Klimczuk, Raport Desk Research: samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim. Przegląd literatury i dokumentów strategicznych (Desk Research Report: Local government and civic organisations cross-border cooperation in the Podlaskie region. A literature and strategic documents review), Fundacja SocLab, Białystok 2013, 137p. ** Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie podstaw teoretycznych dyplomacji publicznej oraz charakterystyki metod i obszarów współpracy transgranicznej prowadzonej przez samorządy województwa podlaskiego. Raport w szczególności zwraca uwagę na obywatelski i samorządowy wymiar polskiej polityki zagranicznej. Podjętą (...) analizę ukierunkowano na rozpoznanie dotychczasowych praktyk w tym zakresie, jak też na określenie wniosków i rekomendacji, co do dalszego rozwoju zdecentralizowanej polityki zagranicznej. W raporcie w pierwszej kolejności omówiono podstawowe pojęcia teoretyczne związane z obywatelską i samorządową współpracą transgraniczną. Zwrócono uwagę na priorytety zdecentralizowanej polityki zagranicznej Polski oraz na zróżnicowanie sektorowe aktorów współpracy transgranicznej w województwie podlaskim. Następnie w podziale na powiaty omówiono realizowane i planowane inicjatywy współpracy transgranicznej obecne w dostępnych publicznie dokumentach strategicznych samorządów woj. podlaskiego. W dalszej części raportu podjęto próbę podsumowania obszarów i metod współpracy oraz wskazano na główne wnioski i rekomendacje. ** The aim of this paper is to present the theoretical basis of public diplomacy and the characteristics of methods and areas of cross-border cooperation conducted by local governments in Podlaskie Voivodship. Report, in particular, draws attention to the civic and local government dimension of Polish foreign policy. Undertaken analysis was targeted to recognition of existing practices in this area, as well as to identify conclusions and recommendations for further development of decentralized foreign policy. This report first discusses the basic theoretical concepts related to citizenship and local government cross-border cooperation. Attention was drawn to priorities of Polish decentralized foreign policy and sectoral diversification of cross-border cooperation actors in the Podlaskie Voivodship. Next the existing and planned cross-border cooperation initiatives present in the public programs and strategies of local governments and districts were discussed. Later in the report an attempt to summarize the areas and methods of cooperation were undertaken as well as some main conclusions and recommendations were pointed out. (shrink)

M. Klimczuk-Kochańska, A. Klimczuk, Podregion białostocko-suwalski a podregiony: krośnieńsko-przemyski, obwód zakarpacki i obwód grodzieński, [in:] B. Plawgo, Współpraca transgraniczna małych i średnich przedsiȩbiorstw jako czynnik rozwoju regionalnego. Na przykładzie podregionu białostocko-suwalskiego i podregionu krośnieńsko-przemyskiego w Polsce, obwodu zakarpackiego na Ukrainie oraz obwodu Grodzieńskiego na Białorusi, Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr, Białystok 2015, pp. 29-85.

Non-governmental organisations in recent years have gained new possibilities to realise their initiatives, thanks to the strong need among corporations to maintain their socially-desired image, which translates into their greater openness towards possible cooperation with the third sector. Several representatives of NGOs, utilising the latest technological solutions, are improving both the extent of their influence and its effectiveness. As multiple examples from Lubusz Voivodeship illustrate, the strategy of cooperation between business and non-governmental organisations can take on many forms, not necessarily (...) based on financial support. Currently, a bargaining chip in the case of both sides is their knowledge capital. Corporations striving to maintain a positive image in the surroundings they function within are more eager to support social initiatives, recognising in it a possible path to gaining a competitive edge. In my article, I intend to reflect the specificity of the business/NGO relation and its determinants on the basis of selected examples from Lubusz Voivodeship. By analysing case studies, I will try to indicate the most common mutual expectations and construct a vision of a “perfect partner”. The context of analysing the quality of relations between business and NGO’s is social capital, which is an important value determining its shape. This arises from the belief that an organisation’s social capital has a meaningful impact on its attractiveness in the eyes of a potential partner. In my paper I will also present the most recent data, depicting the level of trust among the local community. (shrink)

Nicolae Iorga jest postacią o dużym znaczeniu w historii i kulturze Rumunii. Bardzo często wypowiadał się o sprawach polskich w szerokim tego słowa znaczeniu, zarówno w kwestiach akademickich, jak i politycznych. Zaangażowanie Iorgi w Polskę jest widoczne niemal nieprzerwanie w trakcie jego kariery naukowej i politycznej. Od czasów szkolnych po jego tragiczną śmierć Polska i jej sprawy były obecne w jego działalności także za sprawą jego nauczycieli, profesorów czy późniejszych partnerów politycznych. Dzięki wykształceniu historycznemu Iorga postrzegał Polskę jako ważnego partnera (...) Rumunii na arenie międzynarodowej, jako gwarancję bezpieczeństwa politycznego, ale także ważnego partnera w kontekście rozwoju kulturalnego. Jako inicjator kursów języka i kultury rumuńskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, Nicolae Iorga otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Wileńskiego w 1931 r. za ważną rolę w umacnianiu stosunków między Polską a Rumunią. (shrink)

W ciągu 30 lat dokonała się głęboka przemiana w relacji między Internetem a aktywnością naukową. Nastąpiło przesunięcie funkcji Internetu, który przestał być jedynie instrumentem współpracy akademickiej, a stał się również narzędziem używanym przez media społecznościowe, zezwalające na maksymalną dyfuzję irracjonalizmu i starego faktualizmu. Aby zrozumieć tę przemianę, należy ponownie zbadać mechanizmy zbieżności opinii. Wynika ona z istnienia wspólnego świata, który ukazuje nam te same fakty i determinuje nieustanną rewizję przekonań każdej osoby. W tym procesie asymptotycznej zbieżności opinii nie wymaga się (...) żadnej komunikacji między jednostkami. Oczywiście, jeśli fakty znane przez jednych są komunikowane innym, konwergencja znacznie przyspiesza, i to tak bardzo, że wiedzę musimy ująć jako rezultat zbiorowej aktywności, w której wymiana informacji jest jednym z jej istotnych źródeł. Z jednej strony takie poznawcze współdziałanie wydaje się naturalne i łatwe do implementacji. Biorąc pod uwagę właściwości informacji, które przechowujemy, nawet jeśli je udostępniamy, to dzielenie się informacją przestaje być przedmiotem zwykłych trudności związanych ze współpracą. Z drugiej strony takie współdziałanie jest produktywne z samej natury: współpraca między kimś, kto zna φ, i kimś, kto wie, że φ implikuje ψ u obydwu jako mających wiedzę ψ, której żaden z nich nie posiadał przed wymianą informacji. Wczesny Internet pozwolił na ekstremalną intensywność tej informacyjnej współpracy. Obecnie mamy do czynienia z odmienną sytuacją. Poszczególne wyznaczniki rosnącej porowatości między naukowcami a opinią publiczną wzmocniły rolę wymiany. Nie jest to już wymiana informacji, lecz wymiana opinii. Stronniczość tkwiąca w naturze ludzkiej, a szczególnie potwierdzenie tej stronniczości, prowadzi do odwrócenia relacji między faktami a opiniami. Szukamy faktów potwierdzających podzielane przez nas opinie, wątpiąc w te, które ich nie określają, i tworzymy fakty do potwierdzenia tego, o czym jesteśmy przekonani. Dlatego przechodzimy od współdziałania do przynależności, dzieląc Internet na homogeniczne grupy wyznawców. (shrink)

W artykule omówiono kontakty dwóch znaczących osobistości w Polsce przełomu XVI i XVII wieku – wojewody Mikołaja Zebrzydowskiego i jezuity ks. Piotra Skargi. Pierwsze ich spotkanie nastąpiło, gdy Zebrzydowski rozpoczynał swoją publiczną działalność, a ksiądz Skarga był już doświadczonym kapłanem i jezuitą. Zebrzydowski nosił się wówczas z zamiarem fundacji kolegium jezuickiego w rodowych dobrach w pobliżu Lublina. Kolejna znacząca współpraca związana była z powołanym do istnienia w Krakowie przez ks. Skargę Bractwem Miłosierdzia. Ksiądz Skarga bardzo pozytywnie oceniał postawę i (...) zaangażowanie Zebrzydowskiego w obydwa dzieła. Sytuacja uległa dość znaczącej zmianie, gdy Zebrzydowski, obrażony na Króla Zygmunta III Wazę, przeszedł do opozycji antykrólewskiej i stanął na czele rokoszu. Ksiądz Skarga dwukrotnie udał się do wojewody, aby odwieść go od tego nielegalnego działania. Poselstwa nie przyniosły pozytywnego rezultatu. Wzajemnie relacje obu osobistości uległy oziębieniu, choć można przypuszczać, że Zebrzydowski pod ich wpływem w końcu pogodził się z królem. Pewne relacje z jezuitami dalej podtrzymywał, ale już bez poprzedniego zaangażowania. (shrink)

Ten tekst przedstawia trzy różne sposoby, w jakie ludzie, którzy mieli kontakt z nauką, odpowiadają na następujące pytania: „Czy nauka jest zgodna z wiarą religijną?” oraz „Czy nauka nie wyklucza istnienia osobowego Boga?”. Pierwsza odpowiedź zakłada, że nauki przyrodnicze i wiara religijna wykluczają się wzajemnie. To jest sytuacja konfliktu. Jej przedstawiciele należą do dwóch głównych podgrup: sceptyków, którzy wierzą, że nauki przyrodnicze uczyniły wszystkie twierdzenia religijne niewiarygodnymi, oraz ludzi wiary, którzy odmawiają przyjęcia pewnych naukowych idei, takich jak kosmologia Wielkiego Wybuchu (...) i ewolucja biologiczna. W obecnym tekście konflikt dotyczy tylko naukowych sceptyków, którzy twierdzą, że metody i odkrycia naukowe zdezaktualizowały wiarę religijną i teologię. Drugi typ odpowiedzi na wymienione pytania utrzymuje, że nauka i wiara dotyczą różnych poziomów lub wymiarów rzeczywistości. Zgodnie z tym podejściem, nauka i teologia stawiają zupełnie inne rodzaje pytań, dlatego nie można ich traktować jako konkurencyjnych obszarów. W stanowisku kontrastu podkreśla się, że nie może być prawdziwego konfliktu między twierdzeniami nauk przyrodniczych a twierdzeniami wiary i teologii. Wiara i nauka nie rywalizują o jakiś wspólny cel, więc nie mogą wchodzić ze sobą w konflikt. Trzecim stanowiskiem jest konwergencja. Można je również nazwać „współbrzmieniem”, „współpracą”, „kontaktem” lub „konwersacją”. To stanowisko zgadza się z tezą „kontrastu”, według którego wiara religijna i nauki przyrodnicze są różnymi sposobami rozumienia świata, ale argumentuje zarazem, że te dwa obszary nieuchronnie oddziałują na siebie. Konwergencja promuje tę interakcję. Celem zwolenników konwergencji jest osiągnięcie syntezy, w której zarówno nauka, jak i wiara zachowują swoją tożsamość, a jednocześnie pozostają w ścisłym związku ze sobą we wspólnym dążeniu do inteligibilności i prawdy. Konwergencja zakłada, że odkrycia naukowe mają znaczenie dla wiary, innymi słowy, odkrycia naukowe mogą znacząco wpłynąć na to, jak myślimy o Bogu i sensie naszego życia. Konwergencja zakłada, że nauka i wiara, o ile nie są ze sobą mylone, mogą razem prowadzić do bogatszego spojrzenia na rzeczywistość. (shrink)

Podstawowym założeniem artykułu jest uznanie, że złożoność wyzwań związanych ze starzeniem się populacji wymusza rozwój powiązań kooperacyjnych między podmiotami polityki publicznej reprezentującymi różne sektory. Innymi słowy: niezbędna jest bardziej intensywna i lepiej skoordynowana współpraca między organizacjami sektora publicznego, komercyjnego, pozarządowego, nieformalnego oraz sektora obejmującego podmioty gospodarki społecznej (np. spółdzielnie). Zasadnicze znaczenie ma w tym kontekście wdrażanie założeń teorii współzarządzania (governance), koprodukcji oraz mieszanej gospodarki dobrobytu (inaczej: wielosektorowej polityki społecznej). W konsekwencji artykuł wskazuje na wybrane wątki dyskursu dotyczącego relacji procesu (...) starzenia się ludności z przedsiębiorczością społeczną i innowacjami społecznymi. Tekst przytacza także przykłady dobrych praktyk i inicjatyw z obszaru gospodarki społecznej. Podsumowanie zawiera rekomendacje dla podmiotów polityki publicznej oraz proponowane kierunki dalszych badań. (shrink)

Celem artykułu jest prezentacja i rekonstrukcja argumentów sformułowanych przez tomistów egzystencjalnych przeciwko ontologii uprawianej przez fenomenologów. Całość dyskusji zaprezentowano na ogólnym tle krytyki fenomenologii jako sposobu uprawiania filozofii. W artykule zaprezentowano najważniejsze argumenty, następnie oceniono ich wartość merytoryczną, biorąc pod uwagę kontekst historyczny, przedmiotowy i metodologiczny. Zwrócono uwagę na wartość tej dyskusji dla kształtowania dialogu filozoficznego między tomizmem a fenomenologią oraz na aktualność podejmowanej problematyki. Dialog ten u niektórych tomistów doprowadził do nowego przemyślenia szeregu kwestii metafizyki tomistycznej. Wskazano również, że (...) współcześnie tomizm i ontologia fenomenologiczna mają wspólnego przeciwnika jakim jest naturalizm w różnych wariantach. W związku z tym rekomendowano, że między tomizmem a ontologią fenomenologiczną powinna zachodzić głębsza współpraca, gdyż tylko wtedy będzie można podjąć sensowną debatę z naturalizmem, który sięgając nawet po środki administracyjne stara się wprost wyeliminować tak metafizykę klasyczną, jak i fenomenologię. (shrink)

I. THE ORIGINS OF THE COMPLEMENTARITY CONCEPT IN SECULAR AND RELIGIOUS UNIVERSALISMa) Keywords, categoriesb) G. McLean: the emergence of philosophical and social complementarity from the Polish dialogue and Solidarityc) Secularity open to all human dimensions including the sacral (the structure of religious values approved not ontologically but on the ethical and cultural plane)d) The Catholicism of John Paul from Cracow and Rome as realistic global and dialogue-based universalisme) Laborem Exercens—source of modern universalismf) “John Paul II’s ‘Labour Manifesto’ and universal society (...) visiong) Sacrality as the highest form of recognitionII. DŁUGIE NARODZINY I KSZTAŁTOWANIE SIĘ SEKULARYZMU [LAICYZMU?] HUMANISTYCZNEGO I PRZEŁOM – KU UNIWERSALIZMOWI, KOMPLEMENTARNYM AKCEPTOWANIEM SEKULARNOŚCI I SAKRALNOŚCIa) Narodziny dialogu z ducha Polskiego Października: od tylko ekskluzji do „dialogu przeciwieństw” b) Laicyzm, a nie ateizm, czyli uznanie pluralizmu za cenę obojętności: ideologia „naszej małej stabilizacji”c) Kontrpartner światopoglądowy jako sojusznik w praktyce społecznejd) Współpraca międzynarodowa jako inspiracja najszersza i ‘parasol ochronny’e) Patriotyzm jako ‘religia obywatelska’ oraz jako mediatyzacja materializmu i chrześcijaństwaIII. KU NOWEMU ETAPOWI UNIWERSALIZMU, RODZĄCEGO SIĘ Z KOMPLEMENTARNOŚCI I SYNERGIIa) Nazwy, problemyb) Synopsis i aktualizacjac) Kolejny etap eksperymentalnej realizacji projektu UW D&UThe present issue of Dialogue and Universalism is exceptional in that it marks out a new phase—not only for our periodical, but also the historical path it attempts to illuminate—and at times even co-create.In fact, similarly as Plato’s great concept, this can be well expressed by one idea, an idea that in its unique, mutually penetrating relation to existence is at once a summary and an illumination. An idea which, like the Sun, brings out diffused things and facts from the darkness of fragmentary, in a sense undeveloped and almost empty existence and the absurdity of mutually-destructive objects, events and people.Yes—this idea is a path leading away from absurdity and the logical, or, rather, ontological partiality and particularism (hence, in a sense, social meaninglessness) of mutually-destructive and mutually-degrading “incomplete existences”.It is, of course, no new idea—it is present in the history of philosophy, anthropology and biology, and in quantum mechanics: complementarity. However, thanks to the penetrating visions of George McLean, this idea now appears in a new role—putting it most simply (if somewhat impoverishingly): as an instrument enabling comprehension of society, including human relations, over history. This, however, will only be possible if we rise above fact—and even regularity—towards the essence of life and history in their most all-embracing sense. In other words, towards the essence of existence, history and the world. And the key to this will be our understanding and application of complementarity.Complementarity in the here-proposed understanding emerges from the historical process and historical theory as a unique form of maturity, a synthesis bearing the most precious intellectual and moral values for all sides involved in co-creating it. (shrink)

I. THE ORIGINS OF THE COMPLEMENTARITY CONCEPT IN SECULAR AND RELIGIOUS UNIVERSALISMa) Keywords, categoriesb) G. McLean: the emergence of philosophical and social complementarity from the Polish dialogue and Solidarityc) Secularity open to all human dimensions including the sacral (the structure of religious values approved not ontologically but on the ethical and cultural plane)d) The Catholicism of John Paul from Cracow and Rome as realistic global and dialogue-based universalisme) Laborem Exercens—source of modern universalismf) “John Paul II’s ‘Labour Manifesto’ and universal society (...) visiong) Sacrality as the highest form of recognitionII. DŁUGIE NARODZINY I KSZTAŁTOWANIE SIĘ SEKULARYZMU [LAICYZMU?] HUMANISTYCZNEGO I PRZEŁOM – KU UNIWERSALIZMOWI, KOMPLEMENTARNYM AKCEPTOWANIEM SEKULARNOŚCI I SAKRALNOŚCIa) Narodziny dialogu z ducha Polskiego Października: od tylko ekskluzji do „dialogu przeciwieństw” b) Laicyzm, a nie ateizm, czyli uznanie pluralizmu za cenę obojętności: ideologia „naszej małej stabilizacji”c) Kontrpartner światopoglądowy jako sojusznik w praktyce społecznejd) Współpraca międzynarodowa jako inspiracja najszersza i ‘parasol ochronny’e) Patriotyzm jako ‘religia obywatelska’ oraz jako mediatyzacja materializmu i chrześcijaństwaIII. KU NOWEMU ETAPOWI UNIWERSALIZMU, RODZĄCEGO SIĘ Z KOMPLEMENTARNOŚCI I SYNERGIIa) Nazwy, problemyb) Synopsis i aktualizacjac) Kolejny etap eksperymentalnej realizacji projektu UW D&UThe present issue of Dialogue and Universalism is exceptional in that it marks out a new phase—not only for our periodical, but also the historical path it attempts to illuminate—and at times even co-create.In fact, similarly as Plato’s great concept, this can be well expressed by one idea, an idea that in its unique, mutually penetrating relation to existence is at once a summary and an illumination. An idea which, like the Sun, brings out diffused things and facts from the darkness of fragmentary, in a sense undeveloped and almost empty existence and the absurdity of mutually-destructive objects, events and people.Yes—this idea is a path leading away from absurdity and the logical, or, rather, ontological partiality and particularism (hence, in a sense, social meaninglessness) of mutually-destructive and mutually-degrading “incomplete existences”.It is, of course, no new idea—it is present in the history of philosophy, anthropology and biology, and in quantum mechanics: complementarity. However, thanks to the penetrating visions of George McLean, this idea now appears in a new role—putting it most simply (if somewhat impoverishingly): as an instrument enabling comprehension of society, including human relations, over history. This, however, will only be possible if we rise above fact—and even regularity—towards the essence of life and history in their most all-embracing sense. In other words, towards the essence of existence, history and the world. And the key to this will be our understanding and application of complementarity.Complementarity in the here-proposed understanding emerges from the historical process and historical theory as a unique form of maturity, a synthesis bearing the most precious intellectual and moral values for all sides involved in co-creating it. (shrink)