İngilizler, Oryantalizm alanında önemli çalışmalar ortaya koymuşlardır. Geçmişte İngilizler ilk dönemlerinden itibaren İslamiyet hususunda bilgi birikimleri üst seviyelere ulaştığı halde, Şiîlik çalışmaları işin içine dâhil olduğunda daha geç tarihlere rast gelmiştir. İngilizlerin Şiilik alanında çalışmalarının hayata geçmesiyle ilginç hususiyetler kendini göstermiştir. Bilgi-siyaset, siyaset-bilgi denklemleri İngilizlerin Orta Doğu coğrafyasındaki etki ve icraatlarında değişmeyen hareket noktası olmuştur. Safevîler döneminden başlayarak, Dünya savaşları sürecinde saha hâkimiyetlerinin arka planında yüksek bilgi birikimi kendini göstermiştir. Ortadoğu bugün bile bu etkiden hala kurtulamamıştır. Çalışmamızın ana ekseni (...) olan İngiliz erken dönem Şiilik çalışmalarının genelinde göze çarpan hususları arz ettikten sonra bu alanda zirveye noktaya ulaşmış İngiliz Araştırmacı Thomas Herbert’i incelemeye çalıştık. Herbert, dönemin Şia düşüncesini, sokakta yaşayan hayatını ve bizzat kendi gözlemlerinden aktarması bakımından oldukça benzersizdir. Bize aktarmış olduğu bazı adetler ve davranışlar bugün mevcut olmaması bakımından tarihi belge niteliğindedir. (shrink)

Modernite, uzun bir zamandır tüm dünyada, Avrupa-merkezci bir ideolojiyle suç ortaklığı yapmasına ve özünde barındırdığı çelişkilerin bağdaşmazlığına rağmen, bilgi üretimi ve disiplinlerin teorik çerçevesini belirlemede hâkim paradigma olmayı sürdürmektedir. Avrupa-merkezci ideolojiyle girişilen suçun iştirakçilerinden bir diğeri de, modernliğin kendi kendini gözleme tarzı olarak ve onunla birlikte gelişen, aralarında totolojik bir görünüm sergileyen sosyolojidir.Modernitenin özünde barındırdığı çelişkilerin bağdaşmazlığı, yadsıma, inkâr vs. ötekileştirme nosyonunu kaçınılmaz kılar.Sosyolojik literatürde ötekileştirme, özcü bir yaklaşımla Batıda yaşanan tarihsel sürecin tek doğru ve evrensel olduğu iddiasıyla geliştirilen tarih (...) yazımında, sömürgeleştirme faaliyetlerine koşut olarak geliştirilen oryantalist söylemde, ideal tiplerin oluşturulması gibi konularda referans noktası olmuştur.Bu makale, modernite ve sosyolojideki teorik çerçeve ve anlatının Avrupa-merkezci bir söylem barındırmasındanhareketle post-kolonyal teoriye göreeleştirisini yapmayı amaçlamaktadır.Ötekileştirmeyen bir paradigmanın izini sürerken post-kolonyal teorinin karşılaştığı zorluklar ve açmazlarıortaya koymak da bu çalışmanın bir diğer amacı olacaktır.Çalışma, post-kolonyal teorinin sosyolojideki oryantalist söylem üzerinden hâkim paradigmayı eleştirirken self-oryantalizmin ağına düştüğü hususları belirtmek suretiyle özgün olmayı hedeflemektedir. (shrink)

Bu makale, İslamofobik söylemin Amerikan siyasetinin ayrılmaz bir parçası haline nasıl geldiğini, İslam ve Müslümanlar hakkındaki Amerikan siyasi söyleminin, özellikle 11 Eylül terör saldırılarından sonra İslamofobinin artışını nasıl etkilediğini ve İslamofobinin Amerikalıların desteğini toplamak ve Amerikan askeri işgalleri de dahil olmak üzere Amerikan emperyal emellerini meşrulaştırmak için siyasi bir araç olarak nasıl kullanıldığı incelemektedir. “Batılı” kimliğinin öteki algısındaki İslam karşıtlığı, 11 Eylül olayları ile birlikte yeni bir ivme kazanırken, Amerikan politik söylemi de -parallel bir şekilde- İslamafobi üzerinden doğu batı ayrımını (...) keskinleştirmeye çalışmıştır. 11 Eylül’den sonra Amerikan siyasi söylemi sadece İslamofobiyi bir politika olarak benimsemekle kalmadı, aynı zamanda başkanlar tarafından imzalanan düzenlemeler ve yasalarla Müslamanlar üzerindeki baskının artmasına sebep oldu. Bu Müslamanları hedef alan bu politik düşünce, temel tezlerini Edward Said’in eleştirdiği Şarkiyatçılıktan (Oryantalizm) almaktaydı. Başka bir deyişle, Edward Said’in Oryantalizm teorisinin ana ilkeleri, 11 Eylül’den sonra ortaya çıkan İslamofobik siyasi söylemle paralellik göstermektedir. Bu açıdan makale, 11 Eylül sonrası Müslümanlar ve İslam hakkındaki Amerikan siyasi söyleminin (güç-bilgi-hakimiyet) ve Amerikalılar arasında artan İslamofobinin nasıl birbirine bağlı ve içiçe olduğunu göstermek için Edward Said’in Oryantalizm teorisini kullanmaktadır. Ayrıca, Amerikan politik söyleminin Müslümanları ötekileştirmek için kullandığı anlatım ve kavramların (“terörist”, “aşırılıkçı” ve “düşman” gibi) orientalist ve sömürücü Batı geleneğinin devamı olduğunu göstermek için söylem analizinden bir yöntem olarak yararlanmaktadır. (shrink)

M. Hayri Kırbasoglu is researcher who studies in the field of ḥadīth. Kırbasoglu’s latest work was on the famous orientalist Ignaz Goldziher, and in his book Understanding Goldziher, he claimed that Goldziher, who was criticized by Muslim researchers, was not understood correctly, a hate and smear campaign was carried out against him, and he suffered a great injustice. The reason for writing this article is to analyze the defense of Goldziher put forward by Kırbasoglu in the aforementioned study and to (...) evaluate whether he is right in his opinions and determinations. As a result of our research, it was seen that there was no other study that was critical of Kırbasoglu’s defense of Goldziher, and it was decided to write this article. The article is limited to Kırbasoglu’s aforementioned work, and it is aimed to introduce both him and Goldziher correctly, based on Kırbasoglu’s views here. At the end of the article, it was concluded that Kırbasoglu’s evaluations about the Jewish orientalist Goldziher were subjective, one-sided, biased, reactive, far from objectivity and superficial, in addition, it was concluded that most of his analyzes related to Goldziher do not correspond to the facts. (shrink)