“What is the difference between badal and ‘aṭf bayān?” Here is a student question, quite legitimate, which, interestingly enough, does not find an immediate answer. This answer is not found neither in Arabist grammars of Arabic, nor even in the traditional Arab grammars of Arabic which, for many, only rely as a distinction between the two on the sacrosanct ’i‘rāb and in the very restricted framework of the vocative. Thus there is nothing to differentiate two examples given by Ibn Ǧinnī, (...) illustrating respectively badal and ‘atf bayān: qāma ’aḫū-ka zaydun and qāma ’aḫū-ka muḥammadun. Moreover, a grammarian and logician like ’Astarābāḏī even explicitly states that he does not see any clear difference between badal al-kull min al-kull and the ‘atf al-bayān. This criterion is neither distributional, nor inflectional, nor even semantic and pragmatic, even if it results from the latter, but suprasegmental, and it turns out that medieval Arabic grammarians are not deaf to it, as this article will show. (shrink)

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie politycznej, gospodarczej i kulturowej roli chińskiego Wielkiego Kanału w świetle rękopisu _Historiae Sinarum Imperii _polskiego jezuity Tomasza Szpota Dunina (1644–1713), który przez ponad dwadzieścia lat badał archiwa rzymskie, poszukując informacji na temat działalności jezuitów w Chinach. Pośród licznych informacji o charakterze kulturowym, gospodarczym i etnograficznym rękopis Tomasza Szpota Dunina zawiera również wiadomości o obecnie najdłuższym na świecie sztucznym kanale transportowym, czyli chińskim Wielkim Kanale, który przez wielu badaczy jest uznawany za większy cud techniki niż Mur (...) Chiński. Do odtworzenia tytułowego zagadnienia wykorzystano głównie rękopis _Historiae Sinarum Imperii _oraz inne źródła drukowane i literaturę przedmiotu. Rękopis Tomasza Szpota Dunina zawiera rozproszone informacje dotyczące Wielkiego Kanału, miast położonych nad jego brzegami i samych okoliczności podróży po tej rozbudowanej sieci rzek i kanałów. Informacje obecne u Szpota możemy podzielić na dwie kategorie: wtórne, czyli zapożyczone ze źródeł wcześniejszych – jak np. z tekstu Mattea Ricciego – oraz pierwotne, czyli opisy, które Szpot pozyskał jako pierwszy w trakcie swojej długoletniej pracy w Rzymie. (shrink)