O volume que aqui se apresenta resulta do trabalho desenvolvido no âmbito do projecto bianual de investigação 'Do Círculo de Viena à Filosofia Analítica Contemporânea / From the Vienna Circle to Contemporary Analytic Philosophy'. Este projecto de investigação, que esteve sediado no Centro de Linguagem, Lógica e Cognição da Sociedade Portuguesa de Filosofia, foi levado a cabo entre meados de 2001 e meados de 2003 e contou com um financiamento da Fundação para a Ciência e Tecnologia do Estado Português.

Stadler, Friedrich. El círculo de Viena. Empirismo lógico, ciencia, cultura y política. Trad. Luis Felipe Segura Martínez. Santiago de Chile: Fondo de Cultura Económica; Universidad Autónoma Metropolitana Unidad Iztapalapa, 2010.

La mayoría de los estudios sobre las relaciones entre el Círculo de Viena y la Escuela de Fráncfort no suelen hacer referencia al austromarxismo que constituye el marco histórico y político en el que se desarrolló y consolidó el Círculo de Viena. Sin embargo, es importante considerarlo para comprender la posición filosófica y política del Círculo de Viena y, en particular, su actitud tardo-ilustrada y su optimismo científico. Este artículo proporciona una reconstrucción de ese marco y muestra (...) que existe una convergencia notable entre el austromarxismo y el ala izquierda del Círculo de Viena, tanto en términos de pensamiento como de acción concreta. (shrink)

Introducir un recorrido a través de la historia y la teoría propia de la filosofía dela economía es una tarea del todo ambiciosa, sin embargo, Mariusz Maziarz lo lleva adelante en esta obra, que se puede considerar un manual actualizado de la filosofía de la economía y, en particular, de la epistemología de la economía. Aun-que no es un libro de historia del pensamiento económico ni de historia de la filosofía de las ciencias, sino más bien una iniciación ordenada a (...) los problemas de la epistemología de la economía, ellos se fundan en la filosofía de la ciencia y están atravesados por cuestiones y debates históricos. Quizás algo de eso sea aquello que Maziarz quiere desenredar en este texto. (shrink)

O foco deste trabalho repousa sobre um certo caminho histórico percorrido pela ciência, como um todo, no sentido desta se despir de qualquer revestimento metafísico e que teve como marco incontornável a criação, em 1929, do Círculo de Viena. Abordamos algumas tendências e limitações desse movimento e argumentamos que o metafísico terá sempre um espaço no seio mais íntimo da reflexão científica. Este trabalho foi realizado no âmbito da disciplina de Filosofia das Ciências I, parte do curso de Filosofia (...) da Faculdade de Letras da Universidade do Porto, Portugal. (shrink)

Viena iš probleminių darbo rinkos grupių yra neįgalūs žmonės. Darbingo amžiaus neįgaliųjų socialinei integracijai ir mobilumui darbo rinkoje ypač yra svarbus aktyvumo didėjimas, kurį galima vertinti remiantis vykstančiais pokyčiais. Analizuojant neįgaliųjų padėties darbo rinkoje kaitą reikšmingi statistikos duomenys. Trūksta aktualios informacijos apie tiriamą grupę, o vertinant padėtį darbo rinkoje paprastai apsiribojama tik Lietuvos darbo biržos duomenimis. Šiame straipsnyje vertinama neįgaliųjų padėtis darbo rinkoje ir integracijos į Lietuvos darbo rinką galimybės, analizuojamos neįgaliųjų užimtumo politikos priemonės. Analizė pagrįsta moksline literatūra, statistikos (...) duomenimis, atliktų specialių tyrimų rezultatais. (shrink)

Šiame straipsnyje aptariamas vienas iš mokslinės pažangos aspektų, būtent konceptualinių priemonių pažangos atvejis, susijęs su momentinių dydžių skaičiavimo įvedimu aprašant netolygų kitimą. Parodomas šio konceptualinio žingsnio vaisingumas bei aptariami keli svarbūs mokslo istorijos epizodai, vedę prie naujojo skaičiavimo: daugiausia dėmesio skiriama Mertono koledžo filosofų ir Oresme'o naujovėms bei Newtono darbams, kuriuose jau sistemingai taikomas naujasis skaičiavimas. Be to, pabrėžiamas grafinių reprezentavimo priemonių efektyvumas gamtotyroje.

Šiuo straipsniu naujai persvarstoma viena svarbiausių romantinės meilės teorijų šiuolaikinėje filosofijoje – meilės kaip vienio teorija. Remiantis iš transpersonalinio tyrimo kylančiais pastebėjimais, straipsnyje klausiama, ar nebūtų verta pripažinti, kad meilė neatsiejama nuo stipraus vienio jausmo. Taigi autorius laikosi nuostatos, kurios šiuolaikinėje filosofijoje nesilaiko niekas. Šiame kontekste straipsnyje taip pat glaustai apžvelgiamas vienas iš svarbiausių meilės kaip vienio variantų – vienio su Dievu. Straipsnis baigiamas pasiūlymu, kad, kalbant apie išsipildžiusią meilę, būtų prasmingiau kalbėti apie ryšius, o ne apie santykius.

Straipsnyje analizuojama viena naujausių vizualinio mąstymo teorijų – Emmanuelio Alloa (at)vaizdų simptomatologija. Susitelkiant į (at)vaizdo statuso autonomiškumo problemą, kurią įvairiais būdais sprendžia vizualinio ir ikoninio posūkių atstovai, klausiama, koks yra (at)vaizdo statusas kalbos atžvilgiu. Straipsnyje yra grįžtama prie (at)vaizdų simptomatologijos ištakų, konkrečiai – Nelsono Goodmano bendrosios simbolių teorijos. Tai leidžia išryškinti Alloa siūlomo simptomo modelio naujumą ir reabilituoti simptomatologinio tyrimo statusą. Straipsnyje teigiama, kad (at)vaizdams priskiriamas ikoniškumo statusas kalbos atžvilgiu gali būti performuluojamas, iškeliant simptomo tapatybės klausimą. Šia prasme ikoniškumo (...) simptomai yra (at)vaizdų analizei pritaikomi įrankiai, leidžiantys aprašyti skirtingus (at)vaizdų ikoniškumo raiškos lygmenis. (shrink)

El propósito del presente estudio es afirmar la deuda de Husserl con la filosofía de Lotze durante el período de Halle. Mi interés se centra especialmente en el pensamiento del joven Husserl desde su llegada a Halle en 1886 hasta la publicación de su Hauptwerk en 1900-1901. Primero me remontaré a las fuentes del conocimiento de la filosofía de Lotze por parte de Husserl durante sus estudios con Brentano en Viena y después con Stumpf en Halle. Luego comentaré brevemente (...) las referencias de Husserl a Lotze en sus primeros trabajos y en sus manuscritos de investigación para el segundo volumen de su Filosofía de la aritmética. En la tercera sección, examino la influencia de Lotze en el giro antipsicologista de Husserl a mediados de la década de 1890. La cuarta sección es un comentario al manuscrito de Husserl titulado "Microcosmos", al cual se refiere explícitamente en sus Prolegómenos, y que planeaba publicar como anexo a sus Investigaciones lógicas. Esta obra contiene un análisis detallado del tercer volumen de la Lógica de Lotze de 1874. La última sección examina los argumentos de Husserl contra el psicologismo lógico en sus Prolegómenos, que yo expongo a través del prisma de la crítica de Stumpf al psicologismo en su artículo "Psicología y teoría del conocimiento". Sostengo que las primeras obras de Stumpf sobre este asunto hacen posible establecer una conexión entre la interpretación de Lotze de la teoría de las Ideas de Platón y el antipsicologismo de Husserl. Mi hipótesis es que los análisis de Stumpf representan el fondo de la crítica de Husserl al psicologismo lógico en sus Investigaciones lógicas. Concluiré este estudio mostrando que la posición de Husserl respecto de la filosofía de Lotze permanece básicamente la misma después de la publicación de sus Investigaciones lógicas, y que la principal crítica de Husserl a Lotze se refiere, en un último análisis, a la ausencia de una teoría de la intencionalidad en la filosofía de Lotze. (shrink)

En este trabajo se expone el debate entre Neurath y Horkheimer como ejemplo de recuperación de los aspectos políticos del Círculo de Viena, olvidados en la visión tradicional, que ayudarán a tener una mejor comprensión de las diversas posiciones de los miembros del Círculo. Se intenta mostrar que gran parte del debate se debe a las diferencias políticas entre los contendientes y a sus diferentes concepciones sobre la filosofía, la ciencia y la razón, pero no a la falta de (...) intereses políticos de Neurath y del Círculo de Viena. In this work we will summarize the Neurath-Horkheimer debate as an example of the recovery of the Vienna Circle's political aspects that were forgotten in the traditional view, so as to achieve a better understanding of the different positions assumed by the Circle's members. Our intention is to show that much of this debate stems from their political differences and the contenders' diverse conceptions of philosophy, science and reason, but not from the lack of political interests in Neurath and the Vienna Circle. (shrink)

O presente ensaio procura compreender a concepção husserliana da história a partir de conceitos tais como Urstiftung, Wiedererinnerung e Nachstiftung. Tentar-se-á, não só perceber as razões subjacentes à concepção teleológica da história, presente no livro da Crise (e nos textos que Ihe andam associados) e na Conferência de Viena de 1935, bem como o tipo de concepção do tempo histórico que é correlativa dela, mas também, sobretudo, detectar a possibilidade - a partir dos textos mesmos de Husserl - de (...) uma outra concepção, mais apta a exprimir a novidade e a contingência. (shrink)

O presente artigo brota da constatação de que, desde os seus inícios, com Frege, Russell e Wittgenstein, a filosofia analítica partiu do pressuposto de que Kant era o seu principal inimigo de entre os grandes autores da história da filosofia. Uma vez eliminados o papel fundamental da ideia de um sujeito de conhecimento e o psicologismo que daí se seguia, e reposto no seu devido lugar, quer dizer, depurado de implicações epistemológicas espúrias, o estatuto da lógica como empreendimento radical de (...) fundação da matemática e da ciência de modo geral, Kant foi declarado oficialmente morto. O desenvolvimento da lógica, contudo, cedo mostrou que os problemas fundamentais da filosofia analítica, contra todas as expectativas, continuavam, no essencial, a ser justamente aqueles que tinham ocupado o filósofo de Königsberg na Crítica da Razão Pura, sem que se vislumbrasse qualquer solução definitiva ou satisfatória a seu respeito. Assim, na sequência da mais recente historiografia e do seu próprio trabalho sobre o assunto, o autor do presente artigo desenvolve o tratamento da questão no que se refere ao Círculo de Viena, mostrando explicitamente as motivações antikantianas desse movimento bem como as origens das mesmas nos primórdios da filosofia analítica. Destacamse os compromissos e cumplicidade de ambas, jamais confessados ou admitidos pelos respectivos autores, com o kantismo. (shrink)

This volume of Metatheoria includes translations into Spanish of the three famous papers on the schools in foundations of mathematics, logicism, intuitionism and formalism, presented at the Königsberg’s Symposium on Foundations of Mathematics in September 1930 and finally published in the journal Erkenntnis in 1931. The three papers constituted a milestone in the Philosophy of Mathematics of the last century. In this introduction to the translations, the editors of the volume outline the historical context in which the original papers were (...) conceived and they include some details concerning their original publication. They also stress the decisive role played by the papers in the philosophy of mathematics in the last century. A summary of them is provided and the underlying ideas of the Vienna Circle on the nature of mathematics and the impact of Gödel theorems in the foundations programs are discussed. Moreover, they briefly introduce the original contributions to the volume that follow the translations. (shrink)

One of the motivations for the researches leaded by the members of Vienna Circle with regard to the foundations of scientific language is found on Wittgenstein’s “Tractatus Logico-Philophicus”. Even though there are divergences about the legitimacy of this influence, thebook was, in effect, taken as a theoretical motivation for the structuring of scientific language, developed by logical empiricists. This paper will present the theories developed by members of Vienna Circle emphasizing the elements presents in Tractatusthat were taken, largely, as influence (...) over the “criterion of meaning” of a philosophical proposition adopted by logical empiricists in an attempt to set a foundation for knowledge. (shrink)

One of the motivations for the researches leaded by the members of Vienna Circle with regard to the foundations of scientific language is found on Wittgenstein’s “ Tractatus Logico-Philophicus ”. Even though there are divergences about the legitimacy of this influence, thebook was, in effect, taken as a theoretical motivation for the structuring of scientific language, developed by logical empiricists. This paper will present the theories developed by members of Vienna Circle emphasizing the elements presents in Tractatus that were taken, (...) largely, as influence over the “criterion of meaning” of a philosophical proposition adopted by logical empiricists in an attempt to set a foundation for knowledge. (shrink)

Neste artigo apresentamos as propostas de Otto Neurath para o problema da unidade da ciência. Conhecido integrante do Círculo de Viena, Neurath defende que a ciência deve ser unificada por meio da chamada concepção de mundo científica, uma orientação ou atitude em relação ao mundo e aos problemas que é característica da ciência. Neste artigo apresentamos o caráter social dos projetos de Neurath, como o da Enciclopédia Internacional da Ciência Unificada. Contrastamos a proposta de Neurath com a crítica pós-modernista (...) da abordagem contextualizada dos estudos sobre a ciência. Essa crítica parte de estudos de comunidades científicas e, em geral, apresenta a conclusão de que não há um fator que unifique a ciência. O termo "ciência" denotaria apenas uma coleção de atividades sem características relevantes em comum. A comparação feita mostra que a posição de Neurath é compatível com a abordagem contextualizada, apesar de defender a unidade da ciência. Por fim, avaliamos o aspecto político da proposta de Neurath diante da crítica pós-moderna e notamos que as ideias do Círculo de Viena e da Enciclopédia podem ser valiosas nos dias de hoje. This paper discusses Otto Neurath's proposal for the problem of the unity of science. This author, a well-known member of the Vienna Circle, proposes that science is to be unified by the so-called scientific world-conception, a characteristic orientation or attitude of science towards the world and the problems it deals with. In this paper, emphasis is given to the social aspect of Neurath's projects, as found, for instance, in the International Encyclopedia of Unified Science. It contrasts Neurath's proposal with the post-modernist criticism, developed in the contextualized approach to science studies, that stems from studies of scientific communities and, in general, presents the conclusion that there is no unifying factor for science. The term 'science' would then denote just a collection of activities with no relevant common characteristics. The comparison made shows that Neurath's position is compatible with the contextualized approach, even though he defends the unity of science. Finally, the political aspect of Neurath's proposal is evaluated in the light of the post-modernist criticism, and it is pointed out that the ideas of the Vienna Circle and the Encyclopedia might be valuable nowadays. (shrink)

La democracia en el texto es vista desde una perspectiva integral u onmicomprensiva que complementa la parte instrumental (procedimiento electoral) con la sustancial (goce efectivo de derechos humanos) basado en la concienciación de una real dignidad humana que permita que la persona realice su proyecto de vida, disfrute de sus derechos y funcione efectivamente en la sociedad dentro del Estado democrático constitucional: la interrelación e interdependencia entre democracia, dignidad humana y Estado constitucional de derecho resulta para el autor un norte (...) el cual hay que seguir a cada instante. El libro muestra la importancia de la dogmática actual de la Corte Constitucional colombiana sobre derechos fundamentales, lo cual es un aporte latinoamericano a la estructuración de un constitucionalismo que contribuya con soluciones a favor de la libertad y la justicia en función de la persona humana en un escenario de tensiones evidentes entre la globalización y nacionalismos populistas y patrioteros. En el sentido expresado en el punto anterior la obra del profesor Caldera corrobora la relevancia que dicha dogmática le atribuye a la funcionalidad de los DerechosFundamentales con el logro del contenido normativo de la dignidad humana. Así, para Caldera Ynfante y desde su especial interpretación de la democracia cumple con los requisitos dogmáticos entronizados por la Corte Constitucional para ser considerado como un derecho fundamental generador de todos los efectos instrumentales y sustanciales que le son señalados. El texto nos lleva a establecer conceptualmente con un propósito práctico que la democracia integral, es decir, entendida como derecho fundamental es posible asumirla desde la perspectiva de la denominada teoría de la integralidad de los DDHH a partir de la Declaración y Plan de Acción de Viena sobreDDHH de 1993, instrumento del derecho internacional que resulta apical a partir del cual considera como fundamentales todos los Derechos Humanos. En consecuencia para el autor la democracia integral, como derecho fundamental, es posible asumirla desde la perspectiva del Enfoque Basado enDDHH y así puede ser defendida ante cualquier sistema de protección, ora universal o regional. Por otra parte es necesario para el lector reflexionar en torno al sentido de una democracia integral que para el autor es asumida como una meta garantía de losDDHH; es decir, como el derecho fundamental de los derechos fundamentales. (shrink)

„Posocializmas“, „pokomunizmas“, „transformacija“ ir kiti semantiškai susiję žodžiai turi laikinumo atspalvį. Akademikai ir politikos formuotojai suvokė, kad šis laikotarpis bus sunkus eiliniams gyventojams. Svarstoma, kad Lietuvoje transformacijos laikotar­pis baigėsi – pavyzdžiui, 2004 m., šaliai įstojus į ES ir NATO. Tačiau nežinome, kada šis laikotarpis pasibaigė žiūrint iš Lietuvos gyventojų perspektyvos (jeigu apskritai pa­sibaigė). Todėl šiame straipsnyje siekiama atsakyti į klausimą, kokie su transformacija susiję periodai arba lūžiai išryškėja (jeigu išryškėja) socialinėje atmintyje. Straipsnyje laikomasi periodo definicijos, pagal kurią jis turi ribas (...) laike ir pavadinimą, suvokiamas kaip homogeniškas. Kokybiniai interviu, 2021 m. vasarą surinkti Panevėžyje, Jonavo­je ir kaimuose aplink šiuos miestus, analizuojami taikant refleksyviąją teminę analizę (RTA). Daroma išvada, kad transformacija yra glaudžiai įsipynusi į dabartinį Nepri­klausomybės laikotarpį. Viena vertus, kai kurie tyrimo dalyviai pasakojo apie „per­ versmo“, „suirutės“ laiką, kartais jį lygino su pokariu. Kita vertus, atmintyje kur kas ryškesnis bendras atkurtos Nepriklausomybės laikotarpis: jis suvokiamas kaip daug­maž homogeniškas laipsniškos kaitos laikas, kurį įmanu palyginti su stambiu periodu prieš esminį lūžį – sovietmečiu. (shrink)

Pritaikant Davido Riesmano (1989) adaptacijos socialinių pokyčių laikotarpiu koncepciją straipsnyje analizuojama, kokią įtaką besikeičianti institucinė aplinka ir readaptacinis šeimos elgesys turi 1980–2000 metais gimusių ir nepriklausomoje Lietuvoje augusių asmenų gyvenimo scenarijams ir pasirinkimams, susijusiems su profesija ir šeima. Autorė nagrinėja, kokie yra jaunimo profesinės karjeros ir šeiminio gyvenimo pasirinkimai, kokią įtaką tiems pasirinkimams turi šeima kaip vienas iš svarbiausių adaptatorių, kaip šeimos sėkmingos ar nesėkmingos readaptacinės praktikos naujoje socialinėje tikrovėje daro įtaką jaunimo profesinei karjerai ir kokios priežastys lemia ilgalaikių įsipareigojimų, (...) susijusių su šeiminio gyvenimo planais, baimę. Analizė paremta 67 gyvenimo istorijos interviu, surinktais 2021–2022 m. aštuoniose Lietuvos apskrityse, vykdant Lietuvos mokslo tarybos finansuojamą mokslininkų grupių projektą „Užaugę Nepriklausomoje Lietuvoje: 1980–2000 metais gimusiųjų gyvenimo eiga, elgsenos strategijos ir jų kontekstai“ (2021–2024). (shrink)

Šiame straipsnyje, remiantis 2019–2022 metais atliktu empiriniu tyrimu Kazachstane, analizuojamas vienas negatyvios formalios socialinės kontrolės instrumentų – nepa­geidautiną individų ir socialinių grupių elgesį viešosiose erdvėse draudžiantys ženklai. Tyrime taikyta etnografijos ir vizualios sociologijos metodologinės prieigos: stebėji­ mas nedalyvaujant ir viešųjų erdvių bei jose esančių draudžiamųjų ženklų fiksavimas pasitelkiant fotografavimą. Straipsnyje pristatomi ir analizuojami vizualūs duome­nys – fotografijos. Ši analizė papildoma stebėjimo nedalyvaujant įžvalgomis. Teigiama, kad kasdienį gyvenimą viešosiose erdvėse reglamentuojančių mikrolygmens formalių taisyklių gausa rodo patriarchalinį nepasitikėjimu grįstą valdžios ir žmonių (...) santykį, o griežtas viešosios erdvės estetikos kanonas gali būti interpretuojamas kaip sovietmečio tradicijų tąsa bei režimo legitimumo įtvirtinimo priemonė. (shrink)

The Kuhnian 'Revolution' and its implications for sociology --Verdade, realismo e virtude 2.0 -- Images and imaging in science : modes of perception, algorithmic imagism and big data -- Dos experimentos de pensamento na ciência e na filosofia em relação com outras modalidades de experimentos -- Um savant-philosophe : Michael Polanyi e a filosofia da ciência -- Tempo e explicação : pré-formação, epigénese e pseudomorfose nos estudos comparativos nas ciências sociais -- Why some physical theories should never die -- Sobre (...) a relação entre filosofia natural e teologia natural no pensamento de Newton -- L'harmonie de l'inattendu : Henri Poincaré entre physique et philosophie -- A recepção das ideias do Círculo de Viena em Portugal : duas tentativas de teses de doutoramento sobre o empirismo lógico -- Riscos tecnológicos, agricultura transgénica e alternativas. (shrink)

El objetivo de este trabajo es reconsiderar el punto de vista defendido por los pensadores que se pueden adscribir al famoso ‘Círculo de Viena’ sobre el significado y, especialmente, sobre los enunciados asignificativos. Para ello, procedemos usando la típica forma científica, heredera de la tradición del Círculo, de medir empíricamente los conceptos adquiridos. Además, proporcionamos algunas notas históricas, así como algunas reflexiones sobre el pensamiento de Karl Menger sobre la carencia de una geometría adecuada para el micromundo.

Publikuojame tekstą viešos paskaitos, kurią Mykolo Romerio universiteto profesorius Andrius Bielskis, Aristotelio ir kritinės teorijos studijų centro direktorius, Lietuvos nacionalinės Martyno Mažvydo bibliotekos kvietimu perskaitė 2023 m. balandžio 20 d. Paskaita, skaityta autoriaus 50 metų jubiliejaus proga, – reikšmingas Profesoriaus intelektualinės autobiografijos fragmentas, brėžiantis dar vieną akademinio maršruto variantą.Autorius dėkoja visiems, kas dalyvavo, klausėsi, skaitė ir komentavo jo mintis, ypač šeimos nariams – Severijai ir Nickui, atvykusiems iš Londono, Jolantai ir Samueliui Andriui, broliui Putinui, taip pat ir Nacionalinei Martyno Mažvydo (...) bibliotekai už jos svetingumą. (shrink)

Carla Carmona es una filósofa española. Doctora en Filosofía por la Universidad de Sevilla. Es profesora de filosofía en la Universidad de Sevilla. Especialista en estética, filosofía del lenguaje y Viena fin de siècle. Tiene una investigación internacionalmente reconocida sobre estética en el pensamiento de Ludwig Wittgenstein. Publicó numerosos artículos sobre los pensamientos de Egon Schiele y Ludwig Wittgenstein. Ha disfrutado de numerosas estancias de investigación en Austria, trabajando con expertos del contexto fin de siècle de Viena. En (...) los últimos años, se ha dedicado al estudio del pensamiento estético y político de Peter Sloterdijk. En 2014 publicó Tributação voluntária e responsabilidade cidadã. Vale la pena mencionar sus libros A ideia pictórica de Egon Schiele: Um Ensaio sobre a lógica representacional (Edições Genueve, 2012), Tightrope do eterno: Na gramática alucinado Egon Schiele (Cliff, 2013), Egon Schiele: Writings 1909-1918 (a Micro, 2014), Ludwig Wittgenstein: La consciencia del límite (Biblioteca Discover filosofia, El País, 2015). (shrink)

Resumo: O objetivo deste artigo é apresentar a análise, o problema, a solução, mas, em particular, o conceito de verdade formulado por Franz Brentano, em 1889. Como base textual, eu analiso a comunicação de Brentano apresentada à comunidade filosófica de Viena, em março de 1889, intitulada Sobre o conceito de verdade (Über den Begriff der Wahrheit), e faço uma exposição sistemática da análise de Brentano acerca dos problemas que envolvem a interpretação do conceito aristotélico de verdade como correspondência. Minha (...) interpretação explicita o modo como Brentano reinterpretou o conceito aristotélico de verdade como correspondência, no contexto da estrutura conceitual de sua psicologia descritiva. (shrink)

Carla Carmona é filósofa espanhola. Doutora em Filosofia pela Universidade de Sevilha. É professora de Filosofia na Universidade de Sevilla. Especialista em estética, Filosofia da Linguagem, e Viena fin de siècle. Possui pesquisas de referência internacional sobre a estética no pensamento de Ludwig Wittgenstein. Publicou numerosos artigos sobre os pensamentos de Egon Schiele e Ludwig Wittgenstein. Tem desfrutado de numerosas estadias de investigação na Áustria, trabalhando com especialistas do contexto da Viena fin de siècle. Nos últimos anos, se (...) dedicou ao estudo do pensamento estético e político de Peter Sloterdijk. Em 2014 publicou Tributação voluntária e responsabilidade cidadã. Vale a pena mencionar seus livros A ideia pictórica de Egon Schiele: Um Ensaio sobre a lógica representacional, Tightrope do eterno: Na gramática alucinado Egon Schiele, Egon Schiele: Writings 1909-1918, Ludwig Wittgenstein: La consciencia del limite. (shrink)

Ciencia y lógica de mundos posibles indaga en un aspecto negativo de la visión positivista de la historia del pensamiento. Según esta interpretación, determinante dentro del pensamiento contemporáneo, existe una oposición irredimible entre la metodología del conocimiento científico y la metafísica. El estudio de los supuestos ontológicos de la epistemología aristotélica y de la nueva metodología galileana evidencia, sin embargo, que históricamente la ciencia moderna no nace en oposición a la metafísica, sino que surge a partir de una concepción metafísica (...) determinada. Resulta imposible comprender a fondo el fenómeno de la revolución galileana sin tener en cuenta los aportes lógicos de pensadores medievales que tuvieron una actitud crítica frente a las implicaciones ontológicas de la epistemología aristotélica. Con el advenimiento del idealismo trascendental - a diferencia de Descartes, Leibniz o Newton - la filosofía se separa de la ciencia experimental. Esto se debe a que con Kant la filosofía se aleja de la postura filosófica de los origenes de la ciencia moderna, y retorna a una concepción de la naturaleza en cierto modo similar a la aristotélica. Así mismo, la interpretación propuesta en el manifiesto del Círculo de Viena con respecto a algunas de las revoluciones científicas de los siglos XIX y XX, supone que la ciencia moderna se ha desarrollado en la dirección señalada por la concepción metafísica del mundo que se encuentra en el origen de la revolución galileana. (shrink)

Straipsnyje šiandien dominuojantis požiūris į kentėjimą kritiškai palyginamas su Husserlio bei Nietzsche‘s sampratomis. Mūsų dienomis dominuojanti kentėjimo samprata yra susijusi su esminiu klausimu: „ką privalau daryti, kad panaikinčiau kančią?“ Kentėjimas suprantamas kaip nepageidaujamas ir nereikalingas fenomenas. Kita vertus, huserliškoji perspektyva gimsta iš klausimo: „ką gali kentėjimas atskleisti apie pačią žmogaus būklę?“ genetinės fenomenologijos požiūriu kentėjimas yra suprantamas kaip atskleisties fenomenas. Pagaliau, Nietzsche‘s filosofijos kontekste, kentėjimo refleksija yra susijusi su pamatiniu rūpesčiu: „Ar tam tikras kentėjimo supratimas teigia gyvenimą, ar veikiau jis (...) turi būti suprastas kaip pastarojo neigimas?“ Šis požiūris kentėjimą interpretuoja kaip paslėpties fenomeną. Atlikta analizė leidžia padaryti dvi išvadas: 1) genetinė ir genealoginė perspektyvos esmingai apriboja šiandieną dominuojantį požiūrį į kentėjimą; 2) Nietzsche‘s ir Husserlio traktuotės oponuoja viena kitai ne menkiau, nei šiandieniniam požiūriui. Bent jau kentėjimo problematikos kontekste galime tarti, kad genealogija yra genetinės fenomenologijos nešvari sąžinė ir atvirkščiai.Esminiai žodžiai: kentėjimas, genetinė fenomenologija, genealogija, Husserlis, nietzsche.The following analysis brings the nowadaysdominant perspective on suffering into a critical confrontation with Husserl and Nietzsche. The nowadays-dominant view arises out of the question “what must I do in order to eliminate suffering?” It therefore interprets suffering as an unsettling and unnecessary phenomenon. By contrast, the Husserlian perspective asks: “what can suffering tell me about the human condition?” As a genetic theme, suffering is a revealing phenomenon. Finally, within the Nietzschean context, our understanding of suffering should spring from yet a different concern: “Does a particular perspective on suffering affirm life, or is it rather a rebellion against it?” This perspective identifies suffering as a concealing phenomenon. Two conclusions follow: 1) the genetic and genealogical reflections on suffering significantly limit the nowadays-dominant perspective; 2) the Nietzschean and the Husserlian perspectives are just as sharply opposed to each other as they are opposed to the contemporary view. Thus at least in the context of the problematic of suffering one can say that genealogy is the bad conscience of genetic phenomenology, and vice versa.Key words: suffering, genetic phenomenology, genealogy, Husserl, Nietzsche. (shrink)

RESUMO: O objetivo deste artigo é estruturar, em torno de uma única ideia fundamental, a saber, a de que não há atalhos pela lógica, os diversos comentários de Wittgenstein à época das conversas com Waismann e o círculo de Viena sobre o problema da consistência da aritmética. Observações notórias sobre as noções de consistência, trivialidade e negação na matemática são consideradas do ponto de vista dessa sistematização. Analisa-se também em que medida esses comentários correspondem a um desenvolvimento crítico do (...) pensamento do autor.ABSTRACT: This work aims at structuring, around a single fundamental idea, namely, that there are no shortcuts through logic, the various comments by Wittgenstein at the time of the conversations with Waismann and the Vienna circle on the problem of the consistency of arithmetic. Notable remarks on the notions of consistency, triviality and negation in mathematics are considered from the point of view of this systematization. It is also analyzed to what extent these comments correspond to a critical development of the author's thinking. (shrink)

A pesar de su brevedad, Filosofía de la Ciencia: Historia y práctica es una obra ambiciosa, tanto por su voluntad de síntesis, como por su inusual carácter híbrido. Combina objetivos de divulgación, docentes, y de investigación. Por un lado, proporciona una primera aproximación a la práctica de la filosofía de la ciencia, accesible a cualquier persona interesada. Por otro lado, constituye un breve manual docente, en forma de bibliografía comentada, de uso tanto para profesores como alumnos, en cursos de grado (...) y máster, en facultades de ciencias y de humanidades. Por último, se trata de un monográfico que defiende una tesis propia, en torno a la deuda de la filosofía contemporánea de la ciencia con el positivismo lógico del Círculo de Viena. El resultado es el primer tratado con una perspectiva histórica que arranca en el Círculo de Viena y culmina en el debate actual, de marcado carácter epistemológico, sobre el realismo científico. Esta particular forma de abordar la materia, en un momento en que la disciplina experimenta una revisión a fondo de su historiografía, permite apreciar las raíces profundamente europeas de nuestra actual reflexión filosófica sobre la ciencia. (shrink)

Šiuo metu vykstančio fenomenologinės psichopatologijos atsinaujinimo kontekste straipsnyje pristatoma viena esminių fenomenologinės psichopatologijos prielaidų – poreikis prasmingai inkorporuoti su patologija susidūrusio subjekto potyrius į jo gyvenimo naratyvą. Aptariama, kaip psichozei progresuojant subjektas palaipsniui praranda agentiškumą savo dėmesio bei prasmių kūrimo atžvilgiu. Pasitelkiant W. Gombrowicziaus romaną Kosmosas rekonstruojamas aktyviosios psichozės stadijos epizodas – subjekto dėmesį ir prasmę struktūruojantys centrai įsisteigia tarytum nepriklausomai nuo jo, jų pagrindu besikuriantiems kliedesiams plečiantis tampa vis sunkiau išlaikyti ryšį su supančiu pasauliu. Naratyvo kūrimas tokioje situacijoje (...) pasirodo kaip savigydos pastanga – mėginimas pakitusio patyrimo epizodus prasmingai inkorporuoti atgal į savo agentiškumo sritį. Dėl šios priežasties pabrėžiama, kad psichoterapijoje svarbu ne mėginti pakeisti subjekto naratyvą racionalizuotu terapeuto kuriamu naratyvu, o įtraukti subjektą į kooperatyvų dialogą apie asmeninę jo potyrių prasmę. (shrink)

Desde su juventud, Hitler experimentó el anhelo interno de convertirse en un renombrado artista, tanto en su Austria natal como en la Alemania a la que sentía pertenecer. Si bien la Escuela de Bellas Artes de Viena frustró, por dos veces, su sueño en el terreno de las artes plásticas, la política le brindó la oportunidad de hacerlo realidad; y, una vez convertido en Führer de todos los alemanes, se concibió a sí mismo como el gran artista que debía (...) regenerar y dar forma a una nueva Alemania. A través de este ensayo, trataré de presentar los principales trazos de la estética con que el nacionalsocialismo recubrió al iii Reich. Una estética que fue más allá del plano artístico, configurando toda una sociedad, un modelo político y una forma de pensamiento, a partir de su pretensión de dominio, su afán de eternidad y su deseo de hacer de la comunidad alemana una auténtica obra de arte. (shrink)

El presente artículo fue escrito a escasos días de cumplirse los setenta y seis años de la célebre conferencia de Husserl sobre La filosofía en la crisis de la humanidad europea, dictada en el Círculo Cultural de Viena, el 7 y el 10 de mayo de 1935. Más que por lo casi redondo de las cifras, la necesidad de conmemorar ese acontecimiento filosófico tan importante fue motivada por el “Encuentro Regional de Filosofía y Pedagogía: Fenomenología y Aprendizaje Significativo”, con (...) el que la Universidad Autónoma de Baja California celebró, en su campus de Tijuana, el XXV aniversario de la fundación de su Facultad de Humanidades. En el contexto particular de México y América Latina, la conferencia interroga por la necesidad y vigencia de la filosofía en la actualidad. (shrink)