From the 1890s on, the atheist philosopher F. Nietzsche exerted a profound and enduring impact on Russian religious, cultural, and social reality. The religious philosopher V.S. Solov'ëv perceived Nietzsche's thought as an actual threat to Russian religious consciousness and his own anthropological ideal of Divine Humanity. He was especially preoccupied with the idea of the Übermensch since sometwo decades before the Nietzschean Übermensch was popularized in Russia, Solov'ëv had already developed his own interpretation of the sverkhchelovek.

Dit boekt brengt negen opstellen samen van Gentse filosofen en godsdienstwetenschappers. Etienne Vermeersch, Freddy Mortier, Johan Braeckman met Stefaan Blancke, Rik Pinxten, Patrick Loobuyck, Balagangadhara Rao met Sarah Claerhout, Benjamin Biebuyck, Nel Grillaert, en Danny Praet leveren, elk vanuit hun eigen interesses en expertises, kritische bijdragen over de complexe relatie tussen christendom en filosofie: wijsgerige kritiek op het christendom en christelijk gebruik van de filosofie. Vanuit het ruimere perspectief van de interactie tussen wijsbegeerte, wereldbeeld en wetenschappen bestrijken de elf auteurs (...) de volledige periode van het vroege christendom tot het hedendaagse fundamentalisme. Het boek bevat zowel historische als theoretische benaderingen. Drie bijdragen hebben het werk en de impact van Nietzsche tot thema, drie bespreken verschillende aspecten van het fundamentalisme. Thema’s zoals het geloof in een hiernamaals, de relatie tussen christenen en niet-christenen, de impact van het christendom op het westerse wereldbeeld en de benadering van andere culturen, en de radicale kritiek van filosofen op het theïsme en de christelijke moraal maken van deze bundel een uitzonderlijk rijke collectie die lezers met diverse interesses zal aanspreken. (shrink)

The aim of this paper is to explore the interaction between a tradition that belongs originally to the realm of orthodox contemplative monasticism (i.e., hesychasm) and nineteenth-and early twentieth-century Russian intellectuals. In the first part, this paper will explore how hesychasm gradually penetrated nineteenthcentury secular culture; a special focus will be on the hermitage of Optina Pustyn' and its renowned elders, as well as their appeal to members of the Optina-intelligentsia, especially Fëdor Dostoevskij. Then, attention will shift to the imjaslavie (...) controversy at the beginning of the twentieth century, which flared up initially as a dispute between Athonite monks and reached a sad culmination in 1912-1913 with a manu militari intervention by troops of the Russian Holy Synod. However, the debate was taken up by some prominent intellectuals of the Russian religious renaissance, such as Pavel Florenskij, Nikolaj Berdjaev, and Sergej Bulgakov, who explicitly sided with the imjaslavcy ("Glorifiers of the Name") and actively stepped into the debate. (shrink)