Mitos ve Logos kavramları Antik Yunan uygarlığında söz kavramına karşılık gelen sözcükleri karşılamak için kullanılmıştır. Felsefe tarihinin başlangıcı için yapılan tanımlamalarda ise mitos kavramının yerine logos kavramının tercih edilmesi iki kavram arasında bir farklılığı ortaya koymak için yapılmaktadır. Bu ayrımın nedeni ise mitos’un daha çok dinsel içerikle anılması logos’un ise içerisinde bir tür akılsallık barındırması şeklindeki yorumlarda kendini göstermektedir. Ancak söz konusu ayrımın ilk doğa filozofu/ilk felsefeci olarak nitelendirilen Thales için geçerli olup olmadığı geçmişte olduğu gibi günümüzde de halen tartışılmaktadır. (...) Felsefe tarihi yazımlarında ilk sıraya konan Thales’in anılan kavramları gerçekten farklı şekilde yorumlayıp yorumlamadığı bizce de tartışmaya açık bir husustur. Bu açıdan bakıldığında Thales, söz konusu kavramları iki farklı problemler alanı olarak mı görmüştür? Onun düşüncelerinde kendinden önceki mitolojik mirasın izleri bulunabilir mi? O, katışıksız bir rasyonel midir, yoksa henüz felsefenin yeni filizlendiği bir toplumda bir ara basamağı mı temsil etmektedir? Bu makalenin içerisinde tartışacağımız bu sorular, felsefe tarihinin başlangıcına ilişkin kavramsal arka planın ne olduğu hakkında bize katkı sağlayacaktır. (shrink)

“Doğal din” terimi, bazen doğanın kendisinin ilahi olduğu bir panteistik doktrine atıfta bulunur. “Doğal teoloji” terimi ise aksine, başlangıçta gözlemlenen doğal gerçekler temelinde (ve bazen) Tanrı’nın varlığını savunmaya yönelik projeye atıfta bulunur. Bununla birlikte çağdaş felsefede, hem “doğal din” hem de “doğal teoloji” genel olarak, dinî veya teolojik konuları araştırmak için insana, “doğal” olan bilişsel yetilerini – akıl, algı, içgözlem- kullanma projesini ifade eder. Doğal din veya teoloji, mevcut anlayış üzerine, doğayla ilgili ampirik araştırmalarla sınırlı olmamakla birlikte ayrıca panteistik bir (...) sonuçla da bağlantılı değildir. Bununla birlikte o, özel doğal olmayan yetilere (ESP, telepati, mistik deneyim) veya doğaüstü bilgi kaynaklarına (kutsal metinler, vahiy teolojisi, inanç otoriteleri, doğrudan doğaüstü iletişim) hitap etmekten kaçınır. Genel olarak, doğal din veya teoloji (bundan böyle “doğal teoloji” olarak anılacaktır), diğer felsefi ve bilimsel girişimlerle aynı rasyonel inceleme standartlarına uymayı amaçlamaktadır ve aynı değerlendirme ve eleştiri yöntemlerine tabidir. (shrink)

The practice of critical care medicine has long been a difficult task for most critical care physicians in the densely populated city of Hong Kong, where we face limited resources and a limited number of intensive care beds. Our triage decisions are largely based on the potential of functional reversibility of the patients. Provision of graded care beds may help to relieve some of the demands on the intensive care beds. Decisions to forego futile medical treatment are frequently physician-guided family-based (...) decisions, which is quite contrary to the Western focus on patient autonomy. However, as people acquire knowledge about health care and they become more aware of individual rights, our critical care doctors will be able to narrow the gaps between the dif ferent concepts of medical ethics among our professionals as well as in our society. An open and caring attitude from our intensivists will be important in minimizing the cross-cultural conflict on the complex issue of medical futility. (shrink)

Modal ontolojik argüman, Tanrı’nın varlığını sadece bilfiil gerçek olan bu dünyada değil, bütün mümkün dünyalarda göstermeye yönelik bir argümandır. Anselm’in (1033-1109) Proslogion adlı eserinin 3. bölümünde “kendisinden daha büyüğü düşünülemeyen” şeklinde tanımlanan; Tanrı’nın var olmamasının da düşünülemeyeceğini, bu yüzden de varolmamasının imkansızlığı üzerinde kurulu yeni bir argüman bulunduğunu öne süren bazı araştırmacılar, bu argümanı mümkün dünyalar semantiği yardımıyla formüle edip, “modal ontolojik argüman” şeklinde adlandırmışlardır. Çok farklı şekillerde formüle edilmiş bu argüman kabaca Tanrı’nın mümkünse zorunlu olması, dolayısıyla bilfiil gerçek olan (...) bu dünyada da var olması gerektiğini savunur. (shrink)

Çağdaş epistemoloji içerisinde, dışsalcı, güvenilirci ve erdeme dayalı epistemolojik tartışmaların bir benzerini, dini epistemoloji içerisinde etkili bir şekilde yer edinen ve reformcu epistemoloji olarak bilinen yaklaşım üzerinden görebilmek mümkündür. Alvin Plantinga, Nicholas Wolterstorff ve William Alston gibi filozofların öne çıktığı bu yaklaşımın ana iddiası, kanıta ya da argümana dayanmaksızın, Tanrı’nın varlığına inanmanın bütünüyle doğru, rasyonel, makul ve güvenilir olacağı şeklindeki bir tezdir. Kanıtın, gerekçelendirme için zorunlu bir koşul olmadığı fikri, algısal deneyimlerin gerekçelendirilmesine benzer şekilde, dini deneyimlerin de öyle olduğu ve (...) dolayısıyla, aynı epistemik statüye sahip olması gerektiğini öne süren, eşitlik tezine dayanır. İlk ortaya çıktığı günden bugüne, üzerinde çokça konuşulan ve tartışılan bir yaklaşım olan reformcu epistemoloji, özellikle son beş yıl içerisinde, oldukça farklı bir hale gelmiştir. Zira bu yaklaşımı, kanıtsalcılıkla uyumlu, erdem epistemolojisiyle bağlantılı ve diğer teistik dinler üzerinden değerlendiren yeni çalışmalar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu makalede, reformcu epistemoloji ana hatlarıyla ele alınmıştır. Beraberinde, ona yöneltilen itirazlara değinilmiş ve sonrasında, bahsi geçen yenilik iddiaları soruşturulmaya çalışılmıştır. Son olarak, teistik inancın rasyonalitesiyle ilgili, farklı bir bakış açısı sunulmuştur. (shrink)

Epistemolojik olarak bilgiye başvuran ve bilme faaliyetinde bulunan insanın, Kur’an’da önemli bir yeri vardır. Buradaki bilme faaliyetini, salt teolojik bir buyruk olarak, yani Allah’ı bilmek olarak değil, doğru bilgi ile yanlış bilgi arasında hem teorik hem de ahlaki bir farklılık olarak anlamak ve Kur’an'da insana epistemik özellikler atfedildiğini ve böylece insanın epistemik başarılarından dolayı övüldüğünü söyleyebilmek mümkündür. Bu açıdan bakıldığında herhangi bir önermeye yönelik olarak rasyonel bir tutum benimseyen, yani bilen özne ile bu faaliyette isteyerek ve istemeyerek giren kişinin durumu (...) arasında bir fark olduğu açıktır. Doğrusu bu farkın epistemik önceliği kadar, ahlaki önceliği de dikkate değerdir. Nitekim buradaki ahlaki üstünlük, doğru bilgiyi hedefleme ve ona ulaşma noktasında ortaya çıkan erdemdir. Doğru bilgiye ulaşmanın entelektüel bir erdem olduğu düşünüldüğünde, Kur’an’ın Erdem epistemolojisi üzerinden değerlendirilmesi bu noktada önemlidir. Doğrusu erdemli bir bilişsel faaliyet, Kur'an’da açık bir şekilde ana fikir olarak ortaya konulur ve buna göre cehaletten kaçınmak ve doğru bilgiye ulaşmak için erdemli bir çaba göstermek önem taşır. Kur’an’daki ifadeleri bilgeliğe ulaşmak olarak anlayacak olursak, asıl hedef; bilgi ve anlayışımızın, entelektüel ve ahlaki vicdanımızı veya takvamızı güçlendirmesi için kullanılabileceği söylenilebilir ve bu inanç, erdem epistemolojisine dayalı bir yaklaşım içerisinde şekillendirilebilir. (shrink)

Güvenilirci (reliabilist) bilgi teorisi, çağdaş epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde, dışsalcı (externalist) kuramın bir türü olarak kendisine yer bulmaktadır. Kısaca, bir inancı gerekçelendiren şeyin o inancın oluşturulduğu sürecin güvenilirliği olduğunu öne süren bu yaklaşım, bu bilişsel süreçleri özne dışı unsurlara bağladığı içinde dışsalcı bir pozisyonda yer almaktadır. Bu bilgi teorisinin tam karşı konumunda yer alan içselci (internalist) bilgi teorisi ise, özne merkezli bir yaklaşımla, doğru inancı gerekçelendirecek yöntemin, kişinin kendi zihinsel yapısından yola çıkarak, belli kognitif süreçler sonucunda ulaşılabileceğini öne sürmektedir. Epistemik (...) gerekçelendirme kuramları içerisinde birçok tartışmada kendisine yer bulan bu iki bilgi teorisi, kendi içerisinde de birçok farklı kurama kapı aralamıştır. Burada içselci bilgi teorisinden ortaya çıkan erişim içselciliği, farkındalık içselciliği gibi kuramları ve dışsalcı bilgi teorisinden ortaya çıkan süreç güvenilirciliği, gösterge güvenilirciliği ve erdem güvenilirciliği gibi farklı türden kuramları örnek olarak verebiliriz. Öte yandan çağdaş epistemolojideki bu tartışmalar, dini epistemoloji içerisinde de kendisine yer bulmuştur. Özellikle Alvin Plantinga, kendi dini epistemolojisi içerisinde dışsalcı bir tutum sergilemiş ve son dönem çalışmaları içerisinde de güvenilirci bir anlayışla Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymaya çalışmıştır. Bu makalede öncelikle dışsalclık ve onun bir türü olan güvenilirci bilgi anlayışını ve bu kuramlara getirilen eleştirileri ele almaya çalışacağız, daha sonra A. Plantinga’nın son dönem dini epistemolojisinin de yönünü belirleyen güvence (warrant) kavramını açıklayıp, bu kavramın bütün teist dinlere uygulanabilirliğini sorgulayacağız. (shrink)

Hristiyan inancı içerisinde merkezi konuma sahip olan mevzulardan birisi de, İsa’nın ölümünden üç gün sonra diriltildiğine yönelik olan inançtır. Hristiyan eskatolojisinin de dayanak noktasını oluşturan bu mevzu, dinler tarihi ya da teoloji gibi disiplinlerin içerisinde tartışıldığı gibi, çeşitli Hristiyan düşünürlerce, din felsefesi disiplini içerisinde de tartışılmıştır. Din felsefesi açısından bakıldığında, konunun merkezi konumda olması, bu mevzunun rasyonel bir zeminde tartışılıp tartışılamayacağını da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, özellikle din felsefesi içerisinde birçok Hristiyan düşünür tarafından konu ele alınmış ve farklı çevrelerce de (...) mevzuya yönelik karşı itirazlar dile getirilmiştir. Bu noktada yapılan tartışmaların içeriğine baktığımızda, mucize kavramı önem taşımakla birlikte, Hristiyan düşünürlerin argüman haline getirdikleri ve bir delil olarak öne sürdükleri “Boş mezar” ve “Tanıklıklar gibi birçok farklı husususun din felsefesi açısından tartışıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca bazı ateist düşünürlerin bu delillere yönelik itirazları olmakla birlikte, bazı Hristiyan tarihçilerinde konuya ilişkin ciddi itirazları bulunmaktadır. Biz de bu makalemizde, İsa’nın ölümünden sonra dirilişinin rasyonel bir şekilde izahının nasıl olabileceği sorusunu merkeze alıp, konuyu Hristiyan düşünürlerin bakış açısından değerlendirmeye çalıştık. Bu noktada İslam gibi farklı dinlerde ve farklı anlatılarda karşımıza çıkan Hz. İsa figürünü konumuzun dışında tuttuğumuzu ayrıca belirtelim. Çünkü bizim yazımızın konusunu oluşturan kişi Hristiyan inancındaki İsa ve bu din içerisinde önem taşıyan kutsal metinler ve bu metinlerde geçen anlatılar oldu. Bu açıdan bakıldığında yazımız içerisinde, konuya ilişkin doğrudan bir teoloji ya da dinler tarihi çerçevesinde değerlendirme yapmaktan çok, din felsefesi içerisinde bize sunulan tartışmalardan yola çıkarak eleştirilerimizi ve tahlillerimizi dile getirmeye çalıştığımızı ifade edebiliriz. (shrink)

Ateistler, kötülük probleminin Tanrı’nın varlığı aleyhine en güçlü argüman olduğu konusunda hâlâ ısrarcılar. Felsefe tarihine baktığımızda da Epikuros’tan Hume’a ve yakın dönemde Mackie’ye kadar uzanan bir yelpazede çeşitli düşünürler tarafından bu konuda birçok eleştirinin dile getirildiğini görmek mümkün. Plantinga bu çalışmasında felsefe tarihinin en köklü sorunlarından biri olan ‘Tanrı’nın varlığı sorusu’nu cevaplamaya çalışmakla kalmayıp felsefi bir yöntem ve soruşturmanın nasıl olması gerektiği konusunda muhteşem bir örnek de sunmaktadır. Plantinga, bu kitabıyla bizi, felsefe tarihinin en temel ilkelerinden birini hatırlamaya çağırıyor: var (...) olanın ardındakini anlamaya çalışmak. (shrink)

Dini epistemoloji, teistik inançların rasyonel zeminde gerekçelendirilme yollarını arayan, çağdaş epistemolojinin bir alt dalıdır. Musa Yanık, bu kitapta günümüzdeki en güçlü yaklaşım olan reform epistemolojisinden güvenilircilik bakış açısıyla yani “daha yüksek bir olasılıkla doğru olması yönünden” İslam inancının rasyonelliğini ortaya koymakta ve uygulamalı dini epistemolojinin sağlam ve cesur bir örneğini sergilemektedir. (Prof. Dr. Hasan Yücel Başdemir) -/- Epistemoloji topyekûn insan zihnini biçimlendirme ve inanç da dahil olmak üzere bilişsel faaliyetleri yönlendirme potansiyeline sahip bir alandır. Zira Allah’ın varlığı, birliği, nübüvvet ve (...) ahiretle ilişkili meseleler “nasıl bilebilirim, neleri bilebilirim, bildiğim şeyin kesinliğinden nasıl emin olabilirim?” gibi epistemik sorulardan bağımsız olamaz. Bu nedenle konu İslam düşüncesinde felsefecilerin olduğu kadar kelâmcıların da ilgisini çekmiştir.Bu bağlamda Musa Yanık tarafından modern teoriler de dikkate alınarak yazılan bu kitabın dini epistemoloji konusunda bir farkındalık oluşturmasını umuyorum. (Doç. Dr. Mehmet Bulgen) -/- Analitik felsefe ülkemizde yeni yeni tanınmaya başlanmış olmasına rağmen özellikle İslam entelektüel tarihindeki kelâm geleneği ile etkileşime geçme potansiyeli oldukça yüksek bir gelenektir. Musa Yanık, bu çalışmasıyla günümüzün en önemli analitik din felsefecilerinden AlvinPlantinga’nın dini epistemolojisini tanıtmakta ve kelâmla irtibatını eleştirel bir zeminde kurmaya çalışmaktadır. Çalışmanın güncel tartışmaları takip etmesi kadar bu tartışmalara farklı geleneklerden bakabilme becerisi felsefenin çok-yönlü bir çerçevede nasıl yapılabileceğine dair güzel bir örnek oluşturuyor. Musa Yanık’ın bu eseri, her şeyin birbiriyle etkileşime geçmeye başladığı global dünyada felsefe yapmanın olanaklarına dair yenilikçi bir yaklaşım ortaya koyuyor. -/- (Doç. Dr. Nazif Muhtaroğlu) -/- Elinizde tuttuğunuz bu kitap, dini epistemoloji ve erdem epistemolojisi kesişiminde yer almakla birlikte, inanç ve imanın epistemik statüsünü incelemek ve bunu yaparken ise İslam inancını merkeze almaktadır. Bu haliyle Türkçe literatür açısından önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Okuyucunun bu kitap aracılığıyla karşılaşacağı bazı sorular şunlardır: İnanç ve bilgi nedir? Kanıt olmadan inanmak ahlaken yanlış mıdır? İnançlarımızı rasyonel olarak gerekçelendirmenin yolları nelerdir? İslam inancı reform ve erdem epistemolojisi açısından güvenilir bir temele sahip midir? Fakat belki de en büyük kadim soru şudur: Tanrı’nın varlığını bilmek mümkün müdür? -/- (Taner Beyter-Öncül Analitik Felsefe Dergisi). (shrink)

“1950’li yıllarda dönemin büyük felsefecileri arasında dinsel inancı savunan bir kişi bile yoktu. 1990’lı yıllarda Yale’den UCLA’ya, Oxford’dan Heidelberg’e kadar birçok yerde insanın manevi yanını savunan ve geliştiren yüzlerce kitap yazılacak, sel olup akacaktı. Aradaki 40 yıllık süre zarfındaysa sadece ve sadece Alvin Plantinga vardı.” Kelly James Clark Tanrı’nın veya tanrıların varlığı sorusu felsefenin ezeli sorularından biri olagelmişse de Nietzsche’nin Tanrı’nın ölümünü ilan ettiği günden bu yana onu doğrularcasına yaşanan acılar, savaşlar, kötülükler bu konudaki tartışmaların sesini uzun süre bastırdı. Ama (...) özellikle yüzyılın ikinci yarısından sonra palazlanan analitik felsefede meydana gelen “metafiziğe dönüş”, dine yakınlık duyan, en azından dinle ilgilenen filozofların tekrar Yahudi-Hıristiyan ve İslam geleneklerinde anlaşıldığı şekliyle Tanrı’nın varlığına duyulan inancın gerekçelerini yeniden değerlendirmelerine, konuya yeni bir bakış ve araçlarla bakmalarına vesile oldu. Alvin Plantinga’nın bu kitabı, yayımlandığı tarihten itibaren “analitik din felsefesi” alanının da en önemli ve sarsıcı eserlerinden biri hâline geldi ve Tanrı’nın ölmediğini ilan etti. Anselmus’tan Hume’a, Kant ve pozitivistlerden John Mackie gibi modern ateologlara kadar felsefe geleneğiyle hesaplaşan Plantinga, bu abidevi çalışmasında ontolojik, kozmolojik ve teleolojik tanrı kanıtlamalarının eski ve yeni biçimlerinin çıkmazlarını, meziyetlerini ve sunduğu imkânları değerlendiriyor. Tanrı’nın varlığına duyulan inanç ile diğer insanların varlığına ve zihinlerine duyulan inanç arasındaki şaşırtıcı ve sarsıcı bağlantıyı ortaya koyuyor. (shrink)

Tarihte herhalde çok az soru Tanrı’nın varlığı sorusu kadar sık sorulmuş, çok yanıtlanmış ve verilen birbirinden farklı onca yanıta rağmen kesin bir sonuca ulaştırılamayıp tartışılmaya devam etmiştir. Yine de geçmişe dönüp baktığımızda bu soruya verilen farklı yanıtların farklı uygarlıkların inşa edilmesine, bazılarının yıkılmasına, acımasız çatışmalara ve her şeye rağmen kucaklaşmalara da vesile olduğunu görüyoruz. Tanrı var mı? Varsa onu nasıl bilebiliriz? Tanrı yoksa her şey mubah mı? İnsan aklı ilahi olanı kavrayabilir mi? Tanrı’nın varlığı ahlaklı olmanın şartı mı? Evren akıllı (...) bir tasarımcının imzasını taşıyor mu? Bu kitapta felsefeci William David Beck, bu sorulara tarihte verilen yanıtları ve bu konudaki tartışmaları ele alarak meselenin genel ve tarihsel bir tablosunu bize sunuyor. Platon, Aristoteles, Marcus Aurelius gibi Eski Yunan ve Roma düşünürlerinden Anselmus, Thomas Aquinas, Augustinus ve Yahudi-Hıristiyan geleneğine, Doğu’nun bilgelerine, İbni Rüşd, Fârâbî ve Gazzâlî gibi İslam düşünürlerinden Alvin Plantinga, Graham Oppy, Sam Harris, Richard Dawkins, Max Tegmark gibi Batılı modern ilahiyatçılara, bilim insanlarına ve Yeni Ateizm hareketine kadar uzanan bir çizgide “Tanrı var mı?” sorusuna verilen çeşitli yanıtları ve bu yanıtlara sunulan akılcı gerekçeleri ortaya koyarak soruya felsefece bir yanıt vermenin nasıl bir iş olduğunu da gösteriyor. (shrink)

Gökhan Murteza, “Ahlak, İktisat ve Bilim: Adam Smith Felsefesine Giriş” isimli eserinde genellikle İktisat disiplininin birçok farklı konusunu felsefi açıdan tartışmaya açmıştır. Murteza’nın bu eseri, devleti ve toplumu ilgilendiren bu araştırma alanının, A. Smith ile birlikte bir bilim dalı olarak görülmeye başlanmasının sonucunda, gerçekten ahlaki olanı içerip içermediği problemi üzerinde durmaktadır.

Alvin Plantinga, analitik felsefe düşüncesi içerisinde yetişmiş ve bu gelenek içinde teistik din felsefesinin oluşumuna katkıda bulunmuş bir filozoftur. Ayrıca teizmin savunusu için yaptığı çalışmalarla, çeşitli üniversitelerden aldığı onur ödülleri ve 2017 yılında kazandığı Templeton Prize ödülüyle, haklı bir üne kavuşmuş bir şahsiyettir. Bu çalışmayı yapmamızdaki en önemli amaç, Plantinga’nın dini epistemoloji üzerine yaptığı çalışmaları analiz edip bu düşüncelerinin ardalanına dair bir tespitte bulunmaktır. Bu çalışmada yararlandığımız öncelikli kaynaklar, Plantinga’nın Nicholas Wolterstorff ile birlikte kaleme aldığı “Faith and Rationality” adlı eser (...) ile birlikte son dönem epistemik fikirlerinin çerçevesini belirleyen üç ciltlik “Warrant and Proper Function”, “Warrant: The Current Debate”, “Warranted: Christian Belief” isimli eserler olmuştur. Plantinga’nın ilk dönem epistemoloji çalışmalarının gayesini bir tür olumsuzlama diyebileceğimiz klasik temelciliğin ve evidentializmin eleştirisi oluştururken, ikinci döneminde bu eleştirilerden yola çıkarak Tanrı inancının haklı bir temelde ve güvenceye sahip olduğunu gösterme amacına yönelmiştir. Plantinga’nın teolojik fikirlerini oluşturan Kalvinci ekol, onun dini epistemolojisinin de özünü oluşturmaktadır. Plantinga’nın dini epistemolojisini iki boyutlu olarak değerlendirdiğimizde, içe dönük olarak Hristiyan inancıyla ilgilense de çalışmalarının dışsal yönünü daha genel olarak teizmin Tanrı’sı ve onun rasyonelliği oluşturmaktadır. Açıkçası Plantinga’nın epistemolojik külliyatı bir tür kavram zenginliğini de beraberinde getirmektedir. Çalışmamız içerisinde ele aldığımız kadarıyla uygun işlevsellik, tasarım planı, güvence (warrant) gibi kavramlar onun Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymak için ne derece kararlı olduğunu göstermektedir. Netice itibariyle Tanrı inancının ve onun bilgisinin rasyonel olabileceğini ifade eden Plantinga, her ne kadar Hristiyan inancının belli bir koluna mensup olsa da diğer mezhepleri dışlamaz. Ayrıca Plantinga, birçok çalışmasında belirttiği üzere projesinin Yahudilik, İslam gibi diğer teistik dinlere yönelik olduğunu da belirtmektedir. (shrink)

Mehdiyev’in Bir Bilme Teorisi adını verdiği eser, içerisinde birçok kavram ve problemi barındırması açısından oldukça zengin ve ufuk açıcı bir teoridir. Onun, bilgi söz konusu olduğunda medeniyet, bilim, teoloji ve sanat gibi sosyal epistemoloji içerisindeki kavramlara atıfla karşılaştırmalar yapması ve inanç, kanı gibi kavramlar üzerinden değerlendirmelerde bulunması; mevcut literatür içindeki kavramlara dair gerek olumlu gerekse olumsuz yeni bakış açılarını bize sağlarken, ayrıca mevcut problemleri, hem çağdaş hem de klasik teoriler içinde ele alması, bize ufuk açıcı yorumlar da kazandırmaktadır.

Bir şey, Tanrı onu emrettiği için mi iyidir ya da kötüdür? sorusunu merkeze alarak oluşturulan ve yakın dönem içerisinde gerek din felsefesi ve gerekse ahlak felsefesi içerisinde tartışılan konulardan biriside “İlahi Buyruk Teorisi”dir. Bu teori kısaca, ahlaki değerlerin kaynağının, Tanrı’nın buyruklarında, yani onun emir ve yasaklarında belirlendiğini açıklamaya çalışmaktadır. Eylemlerimizin iyi ya da kötü olarak nitelendirilmesinin Tanrı’nın buyruklarıyla mı, yoksa onların Tanrı’dan bağımsız, yani, kendi doğalarından mı kaynaklandığı tartışması, ilk olarak ahlak felsefesi içerisinde Platon’un “Euthyphro” diyaloğunda kendisine yer bulmuştur. Bununla (...) beraber Hristiyan teolojisi içerisinde Aziz Augustinus, Duns Scotus ve Thomas Aquinas isimler; İslam düşüncesi içerisinde ise, “Hüsün ve Kubuh” meselesi adı altında Mu’tezile, Eş’ariyye ve Matüridiyye gibi ekoller konuya dair yaklaşımlarını ortaya koymaya çalışmıştır. Son olarak daha yakın dönemde din felsefesi içerisinde Philip L. Quinn, Robert M. Adams ve Janine Marie Idziak gibi birçok isim bu teoriye yönelik kapsamlı çalışmalar ve argümanlar geliştirmiştir. (shrink)

The recent revival of Confucianism in the PRC raises questions regarding the legitimacy of cultivating Confucian virtues such as ren, li and xiao in an educational context. This article is based on the assumptions that education is an ideologically laden practice and that moral virtues have the potential of functioning to sustain hegemony and other forms of social control. By focusing on the Xiao Jing, a lesser known Confucian classic, it offers the Confucian account of filial piety a charitable reading (...) which then proceeds to examine the ideological dimension of filial piety. By employing concepts such as naturalisation and the public–private distinction in my analysis, I argue that filial piety should be understood through a critical lens. While the question ‘Is filial piety a virtue?’ cannot be answered in a simple, straightforward manner, the discussion on filial piety presented in this article has the potential to shed light on the relationship between politics and moral education. (shrink)

Bu [makalede], nihai olarak kesin bir sonucu olduğunu iddia etmemekle birlikte, ateizm için geliştirebileceğim en iyi argümanı öne sürmeye çalışacağım ve ortaya koyacağım şeyin, Tanrı’nın varlığına dair yürütülen tartışmaların herhangi bir kısmındaki, en iyi argüman olduğunu iddia edeceğim.

Based on a reading of chapter 38 of the Daodejing, this article examines the relationship between the virtues and moral motivation. Laozi puts forward a view which might be termed a "paradox of virtue"--the phenomenon that a conscious pursuit of virtue can lead to a diminishing of virtue. It aims to show that Laozi's criticisms on the focus on the virtues and characters of agents, and his overall view on morality, pose challenges to a way of moral thinking that is (...) common in modern moral philosophy, including virtue ethics. (shrink)

Anton Bruckner, the Austrian composer famous for his monumental and sophisticated symphonies, has never been among the most popular composers in the English-speaking world. However, the fact that his works became the favourites of the Nazis before and during WWII has been the subject of an ongoing scholarly debate since the 1990's. Not only did Hitler show personal approval of the symphonist, the National Socialist Party used the orchestral music of Bruckner to accompany a number of important party events. For (...) example, in the 1939 video footage of Hitler's 50th birthday celebration, we hear the final climax of the Fifth Symphony accompanying images of the F??hrer. After the German radio announced the death of Hitler on 1st May 1945, the Adagio of the Seventh Symphony was played, perhaps as a kind of funeral music for the Nazi dictator. (shrink)

Ateistlerin teizmi reddetme gerekçeleri, genellikle kötülük sorununun teizme karşı en güçlü argüman olduğunu iddia etmelerinde yatmaktadır. Nitekim ateizme göre teizm, bu soruna başarılı bir şekilde cevap verememektedir. Bununla birlikte kötülük sorununun sadece teistler için bir problem olmadığı iddia edilebilir. Bizde bu makale içerisinde bu savdan yola çıkarak, yakın dönemde Yujin Nagasawa’nın geliştirdiği “sistematik kötülüğün varoluşsal sorunu” açısından bu iddiayı ele almaya çalıştık. Bu sorun, başlangıçta, yalnızca dünyadaki belirli olayların veya belirli olay türlerinin kötü olduğunu değil, aynı zamanda insan varoluşunun dayandığı (...) tüm biyolojik sistemlerin kötü olduğunu göstererek, teizm için bir meydan okuma yaratmaktadır. Ancak hem teistlerin hem de ateistlerin tipik olarak dünyanın genel olarak iyi olduğunu ve içinde yaşamaktan mutlu ve minnettar olmamız gerektiğini onaylayan varoluşsal iyimserliği benimsedikleri düşünüldüğünde, kötülüğün bu versiyonu, teizm için olduğu kadar, ateizm içinde bir problem olmaktadır. Makale içerisinde sorunun bu versiyonuna yanıt verirken ateizmin teizme kıyasla önemli bir dezavantajla karşı karşıya kalması nedeniyle, bunun ateizme karşı güçlü bir argüman olabileceğini iddia ediyoruz. (shrink)

This paper takes a reflective look at the notions of identity, ‘race’ and ethnicity using a few ancient and modern Chinese ‘texts’. It begins with an examination of the reforms known as ‘adopting the costume of barbarian/foreign people and practicing mounted archery [hufuqishe]’ carried out by King Wuling 武靈王 in 307 BCE as described in the Zhan Guo Ce 戰國策 and the Shiji 史記 by Sima Qian 司馬遷. Its cultural and educational significance is then discussed in order to show how (...) the issues faced by King Wuling are still relevant to the educational scene in the contemporary world. Some recent materials from Hong Kong school textbooks relating to the issues on identity and ‘race’ are then used to contrast and compare with the approach taken by King Wuling. This study argues that the inability to take a critical stance toward categories such as ‘race’ risks perpetuating dated and ethically questionable mentalities. In addition, the importance of taking into consideration issues pertaining to purpose and evaluation in the context of education is highlighted. (shrink)

… the capacity to see depends on having a rich conception of the surface, a rich conception of what it is to be a living thing and therefore how to describe what it does and what it suffers.In 2005, a Guardian news article appeared with the heading "Scientists say lobsters feel no pain."1 It was a report about findings from a group of Norwegian scientists who claimed that there is no evidence to suggest that invertebrates, including crustaceans and insects, feel (...) pain. While the author of the news article suggested that this research might somehow dispel the ethical qualms regarding the usual way humans cook and eat lobsters and crabs, it is not entirely clear as to how a new empirical discovery can help to settle... (shrink)

This paper takes a conceptual look at cosmopolitanism and the related issue of what it means to be human in order to arrive at an alternative conceptual framework which is free from empiricist assumptions. With reference to a discussion on Homer’s Iliad , the author develops a ‘humanist’ model of discerning humanity. This model is then compared and contrasted with Martha Nussbaum’s version of cosmopolitanism. The notion of ‘aspect-seeing’ discussed by Wittgenstein in the second part of the Philosophical Investigations is (...) also examined in order to shed light on what it involves to discern humanity. Finally, racism is discussed from the philosophical perspective elaborated in order to highlight its distinctive conceptual features. It is hoped that this paper can refocus our attention on important issues concerning the basis of what it means to see human beings as human beings. (shrink)

In his 1980 book Against Empiricism: On Education, Epistemology and Value, British philosopher R. F. Holland exposes the inadequacies of a philosophy of education originating from an empiricist worldview. By following Plato’s view that the issue of what qualifies as knowledge has to be understood with reference to whether it is teachable, Holland’s critique of empiricism highlights the social and communal dimensions of education. The primary objective of this paper is to offer a reassessment of Holland’s thoughts on education and (...) value. To do so, I first discuss Holland’s use of Plato’s ideas in his article ‘Epistemology and Education’ to demonstrate that Holland’s position can offer us a fruitful way to diagnose common, prevalent educational practices. I then turn to look at Holland’s views on value and morality. To illustrate how his thoughts on education can be seen to be relevant to the contemporary world, I explore and criticize some implicit presuppositions on knowledge in the 20... (shrink)

Using the Epicurean position on death as a starting point, this article re-examines the basic assumptions of philosophers regarding their views on whether death should be seen as a bad. It questions the positions of philosophers such as Thomas Nagel and Derek Parfit by applying Wittgenstein’s notion of grammar as developed by G. P. Baker and P. M. S. Hacker. While philosophers may characterize questions such as ‘What is the nature of death?’ and ‘Is death a bad?’ as metaphysical, I (...) propose that such questions can be better characterized as grammatical. The failure to understand the grammatical character of such questions creates the illusion that questions concerning the nature of death can be adequately tackled with reference to empirical or metaphysical ‘facts’. If the arguments in this article are substantiated, some philosophical puzzles about death can be dissolved. (shrink)

The emerging field known as experimental philosophy has expanded into moral philosophy: by presenting experimental subjects with vignettes describing scenarios with moral implications, data about people's moral intuitions are gathered and analyzed. This paper examines the adequacy of applying the common methodology of experimental philosophy to the study of moral thought. By employing Raimond Gaita's notion of moral seriousness and his distinction between form and content, it argues that the kind of empirical research on moral intuitions conducted by experimental philosophers (...) fails to take into consideration some fundamental characteristics of moral thinking. (shrink)

P. M. S. Hacker's tetralogy on human nature (2007–2021) is a recent contribution to philosophical anthropology. In this work, the expression ‘form of representation’ appears at crucial points of discussion. This paper begins with an exposition and analysis of this notion, followed by a look at how it is utilised in the discussion of knowledge, the mind, and other emotive and moral concepts. It then turns to a comparison of ‘forms of representation’ with two important concepts, namely, analogy and metaphor. (...) To offer an evaluation of ‘forms of representation’ as a critical tool, this paper examines the increasingly common tendency for humans to identify with their brains. (shrink)

In the seminiferous tubule of the mammalian testis, one type A1 spermatogonium (diploid, 2n) divides and differentiates into 256 spermatozoa (haploid, n) during spermatogenesis. To complete spermatogenesis and produce ∼150 × 106 spermatozoa each day in a healthy man, germ cells must migrate progressively across the seminiferous epithelium yet remain attach to the nourishing Sertoli cells. This active cell migration process involves precisely controlled restructuring events at the tight (TJ) and anchoring junctions at the cell–cell interface. While the hormonal events (...) that regulate spermatogenesis by follicle‐stimulating hormone and testosterone from the pituitary gland and Leydig cells, respectively, are known, less is known about the mechanism(s) that regulates junction restructuring during germ cell movement in the seminiferous epithelium. The relative position of tight (TJs) and anchoring junctions in the testis is of interest. Sertoli cell TJs that constitute the blood–testis barrier (BTB) are present side by side with anchoring junctions and are adjacent to the basement membrane. This intimate physical association with the TJs, the anchoring junctions and the basement membrane (a modified form of extracellular matrix, ECM) suggests a role for the ECM in the junction dynamics of the testis. Indeed, evidence is accumulating that ECM proteins are crucial to Sertoli cell TJ dynamics. In this review, we discuss the pivotal role of tumor necrosis factor α (TNFα) on BTB dynamics via its effects on the homeostasis of ECM proteins. In addition, discussion will also be focused on the novel findings regarding the role of non‐basement‐membrane‐associated ECM proteins and components of focal adhesion (a cell–matrix anchoring junction type) in the regulation of junction dynamics in the testis. BioEssays 26:978–992, 2004. © 2004 Wiley Periodicals, Inc. (shrink)

Richard Nisbett's The Geography of Thought is one of several recent works that have highlighted purported differences in thinking patterns between East Asians and Westerners on the basis of empirical research. This has implications for teaching and for other issues such as cultural integration. Based on a framework consisting of three distinct notions of rationality, this paper argues that some of the differences alleged by Nisbett are either not real or exaggerated, and that his geography of thought fails to provide (...) an adequate account of thinking styles across cultures. The paper concludes with a discussion of the implications for teaching and learning critical thinking that can be drawn from the framework developed. (shrink)

This chapter contains sections titled: A Naturalistic Account of Human Rationality Geography of Thought: A Tale of Two Versions Nisbett on Logic and Contradiction How Radical are East‐West Differences in Thinking Style? Some Implications for the Education of Critical Thinking Acknowledgements Notes References.

This paper develops and tests a new conceptual model incorporating the indirect impact of two ethical ideologies (idealism and relativism) on Chinese consumers’ ethical judgments under four ethically problematic consumption situations (active benefit, passive benefit, deceptive practice, and no/indirect harm) through two cultural values (integration and moral discipline). Data from a large-scale online consumer survey in five major Chinese cities (_N_ = 1046) support most hypotheses. The findings are consistent with the postulated global impact of ethical ideology on forming an (...) individual’s beliefs and values and highlight the importance of a thorough understanding of the significant determinants of consumer ethics to promote ethically responsible consumption behaviors. This study also uses an emic approach to conceptualize and measure Chinese cultural values by using cultural constructs and measures that are designed explicitly in the Chinese context. (shrink)

Richard Nisbett's The Geography of Thought is one of several recent works that have highlighted purported differences in thinking patterns between East Asians and Westerners on the basis of empirical research. This has implications for teaching and for other issues such as cultural integration. Based on a framework consisting of three distinct notions of rationality, this paper argues that some of the differences alleged by Nisbett are either not real or exaggerated, and that his geography of thought fails to provide (...) an adequate account of thinking styles across cultures. The paper concludes with a discussion of the implications for teaching and learning critical thinking that can be drawn from the framework developed. (shrink)

The COVID-19 pandemic has both exposed and created deep rifts in society. It has thrust us into deep ethical thinking to help justify the difficult decisions many will be called upon to make and to protect from decisions that lack ethical underpinnings. This paper aims to highlight ethical issues in six different areas of life highlighting the enormity of the task we are faced with globally. In the context of COVID-19, we consider health inequity, dilemmas in triage and allocation of (...) scarce resources, ethical issues associated with research, ethical considerations relating to tracing apps, and exit strategies such as immunity passports and COVID-19 vaccines. Finally, we consider environmental issues in light of COVID-19. The paper also offers some ethical reflection on these areas as many parts of the world contemplate the recovery phase. (shrink)

Düşünce tarihi, geçmişten gelen birikimin katkısıyla ilerlemektedir. Bu bakımdan, ardıl olan düşünürlerin, geçmişteki filozoflarla olan hesaplaşmalarını incelerken titiz davranmak gerekmektedir. Düşünürlerin öncelleriyle olan bağı dikkatli biçimde irdelendiğinde, aralarında bütünüyle bir uyuşmazlık olmadığı görülecektir. Bu konuya örnek olarak Rousseau ve Nietzsche’nin düşüncelerini gösterebiliriz. Nietzsche’ye baktığımızda, onun bazı eserlerinde Rousseau’nun düşüncelerini sert bir dille eleştirmiş olduğunu görürüz. Bununla birlikte, Nietzsche’nin felsefesi bütünlüklü olarak incelendiğinde, her iki filozofun düşüncelerinin örtüştüğü pek çok nokta bulunmaktadır. Örneğin, Rousseau’nun varsaydığı biçimiyle doğa durumundaki insan, güçlü ve kendi (...) kendine yeterlidir; her türlü kötülük toplumsallıktan, ya da daha yerinde bir ifadeyle, toplumsallığın getirdiği eşitsizlikten doğar. Nietzsche’nin düşüncelerine baktığımızda, yine doğanın olumlandığını görürüz; ancak doğa – ve dolayısıyla doğal haliyle insan- dehşetengiz bir çehreye de sahiptir. Bu konu, her iki filozofun görüşlerinde birbirleriyle olan uyumlarına bir örnek oluşturur. Çalışmamızdaki temel çabamız, söz konusu iki düşünürün insan doğası merkezinde gelişen görüşlerinde özellikle birbirleriyle örtüşen noktalara dikkat çekmektir. Burada, Nietzsche ve Rousseau arasında birtakım bağdaşma noktalarının gösterilmesi, insanın doğası gereği iyicil bir varlık olduğuna ilişkin olumlu çıkarımların naif bulunarak hafife alınmasına yönelik bir karşı çıkış da barındırmaktadır. Çünkü toplumsal yaşamda süregelen adaletsizliklerin sona erdirilmesi için mücadele edilmesinde, insanın kendi türdeşlerini doğası gereği iyi varlıklar olarak kavraması önemli bir etkendir. (shrink)

Empathy is sharing and understanding others’ emotions. Recently, researchers identified a culture–sex interaction effect in empathy. This phenomenon has been largely ignored by previous researchers. In this study, the culture–sex interaction effect was explored with a cohort of 129 participants (61 Australian Caucasians and 68 Chinese Hans) using both self-report questionnaires (i.e., Empathy Quotient and Interpersonal Reactivity Index) and computer-based empathy tasks. In line with the previous findings, the culture–sex interaction effect was observed for both trait empathy (i.e., the generalized (...) characteristics of empathy, as examined by the self-report questionnaires) and state empathy (i.e., the on-spot reaction of empathy for a specific stimulus, as evaluated by the computer-based tasks). Moreover, in terms of state empathy, the culture–sex interaction effect further interacted with stimulus traits (i.e., stimulus ethnicity, stimulus sex, or stimulus emotion) and resulted in three- and four-way interactions. Follow-up analyses of these higher-order interactions suggested that the phenomena of ethnic group bias and sex group favor in empathy varied among the four culture–sex participant groups (i.e., Australian female, Australian male, Chinese female, and Chinese male). The current findings highlighted the dynamic nature of empathy (i.e., its sensitivity toward both participant traits and stimulus features). Furthermore, the newly identified interaction effects in empathy deserve more investigation and need to be verified with other Western and Asian populations. (shrink)

IntroductionNew nurses struggled with time management, which was a prominent theme in safety care for patients. However, the transition training of time management for new nurses was complicated and ignored by clinical managers. The purpose of this study was to understand the level of new nurses’ TMD from a nationwide perspective and detect the influencing factors of the TMD.Materials and methodsA cross-sectional study design with a stratified sampling method was sampled in China. Six hundred and seventy new nurses within the (...) first year of employment were recruited. New nurses’ time management disposition, job stressors, self-efficacy, clinical communication competence, and safety behavior were measured by corresponding scales.ResultsNew nurses showed the best sense of time’s value, followed by the sense of time efficacy and time monitoring view for time management disposition. The related factors of time management disposition were communication skills, safety behavior, job stressors, and being without a preceptor. New nurses’ time management disposition was at a moderate level and they performed worse in time allocation. The highest education, with or without a preceptor, the experience of part-time jobs, and class cadre were significantly influencing the time management disposition of new nurses.ConclusionNursing managers should pay attention to new nurses’ time management disposition. Reducing the job stressors, improving communication ability, and safe behavior were important measures to improve the time management disposition. (shrink)

Multiple goals balancing is an important but not yet fully validated dimension of complex problem solving (CPS). The present study used process data to explore how solvers clarify goals, set priorities, and balance conflicting goals. We extracted behavioral indicators of goal pursuit from the log data of 3,201 students on the third subtask of the “Ticket” task in the PISA 2012 CPS test. Cluster analysis was used to identify 10 groups that varied in goal pursuit behavior. Logistics and least-squares regression (...) analysis were used to explore how goal pursuit affected task scores and CPS proficiency. The results showed that competent solvers clarified goals and weighed priorities more effectively. They also made trade-offs between conflicting goals. The importance of theoretically-driven log data analysis and coping strategies in the face of multiple goals conflict scenarios was discussed. (shrink)

The category \(\mathbb {DRDL}{'}\), whose objects are c-differential residuated distributive lattices satisfying the condition \(\textbf{CK}\), is the image of the category \(\mathbb {RDL}\), whose objects are residuated distributive lattices, under the categorical equivalence \(\textbf{K}\) that is constructed in Castiglioni et al. (Stud Log 90:93–124, 2008). In this paper, we introduce weak monadic residuated lattices and study some of their subvarieties. In particular, we use the functor \(\textbf{K}\) to relate the category \(\mathbb {WMRDL}\), whose objects are weak monadic residuated distributive lattices, (...) and the category \(\mathbb {WMDRDL}{'}\), whose objects are pairs formed by an object of \(\mathbb {DRDL}{'}\) and a center weak universal quantifier. (shrink)

The fuzzy clustering algorithm has been widely used in the research area and production and life. However, the conventional fuzzy algorithms have a disadvantage of high computational complexity. This article proposes an improved fuzzy C-means algorithm based on K-means and principle of granularity. This algorithm is aiming at solving the problems of optimal number of clusters and sensitivity to the data initialization in the conventional FCM methods. The initialization stage of the K-medoid cluster, which is different from others, has a (...) strong representation and is capable of detecting data with different sizes. Meanwhile, through the combination of the granular computing and FCM, the optimal number of clusters is obtained by choosing accurate validity functions. Finally, the detailed clustering process of the proposed algorithm is presented, and its performance is validated by simulation tests. The test results show that the proposed improved FCM algorithm has enhanced clustering performance in the computational complexity, running time, cluster effectiveness compared with the existing FCM algorithms. (shrink)