This paper examines how middle managers in the long term care sector use the discourse of professionalism to create ‘appropriate’ work conduct of care workers. Using Watson’s concept of professional talk, we study how managers in their daily work talk about professionalism of vocationally skilled care workers. Based on observations and recordings of mundane conversations by middle managers, we found four different professional talks that co-exist: appropriate looks and conduct, reflectivity about personal values and ‘good’ care, methodical work methods, competencies. (...) Jointly, these professional talks constitute an important discursive resource for middle managers to facilitate change on the work floor. Change involves the reconfiguration of care work and different managerial-worker relations. Middle managers use professional talks in both enabling and disenabling ways vis-à-vis care workers. Based on these findings, we suggest a more nuanced portrayal of the relationship between managers and professionals. Rather than being based on an intrinsic opposition, i.e. ‘managers versus professionals’, this relationship is flexibly reconstructed via professional talk. (shrink)

We examine the spiral structure of the thinking and the work of Marshall McLuhan, which we believe will provide a new way of viewing McLuhan’s work. In particular, we believe that the way he reversed figure and ground, reversed content and medium, reversed cause and effect, and the relationship he established between the content of a new medium and the older media it obsolesced all contain a spiral structure going back and forth in time. Finally, the time structure of his (...) Laws of Media in which a new medium obsolesced an older medium, while retrieving an even older medium and then when pushed far enough flipped into a still newer medium has the feeling of a spiral. We will also examine the spiral structure of the thinking and work of those thinkers and artists that most influenced McLuhan such as Vico, Hegel, Marx, Freud, Joyce, TS Eliot, Wyndham Lewis and the Vorticism movement. (shrink)

Because wicked problems are beyond the scope of normal, industrial-age engineering science, sustainability problems will require reform of current engineering science and technology practices. We assert that, while pluralism concerning use of the term sustainability is likely to persist, universities should continue to cultivate research and education programs specifically devoted to sustainable engineering science, an enterprise that is formally demarcated from business-as-usual and systems optimization approaches. Advancing sustainable engineering science requires a shift in orientation away from reductionism and intellectual specialization (...) towards integrative approaches to science, education, and technology that: draw upon an ethical awareness that extends beyond the usual bounds of professional ethics or responsible conduct of research to include macroethics, adopt anticipatory and adaptive approaches to unintended consequences resulting from technological innovation that result in more resilient systems, and cultivate interactional expertise to facilitate cross-disciplinary exchange. Unfortunately, existing education and research training programs are ill-equipped to prepare scientists and engineers to operate effectively in a wicked problems milieu. Therefore, it is essential to create new programs of graduate education that will train scientists and engineers to become sustainable engineering science experts equipped to recognize and grapple with the macro-ethical, adaptive, and cross-disciplinary challenges embedded in their technical research and development programs. Content Type Journal Article Category Articles Pages 1-18 DOI 10.1007/s10806-011-9342-2 Authors Thomas Seager, School of Sustainability and The Built Environment, Arizona State University, Phoenix Metropolitan Area, AZ, USA Evan Selinger, Department of Philosophy, Rochester Institute of Technology, Henrietta, NY, USA Arnim Wiek, School of Sustainability, Arizona State University, Phoenix Metropolitan Area, AZ, USA Journal Journal of Agricultural and Environmental Ethics Online ISSN 1573-322X Print ISSN 1187-7863. (shrink)

The emerging field of synthetic biology, the designing and construction of biological parts, devices and systems for useful purposes, may simultaneously resolve some issues and raise others. In order to develop applications robustly and in the public interest, it is important to organize reflexive strategies of assessment and engagement in early stages of development. Against this backdrop, initiatives related to the concept of Responsible Research and Innovation have also appeared. This paper describes such an initiative: the construction of future scenarios (...) to explore the plausibility and desirability of potential synthetic biology innovations. We guided teams of synthetic biology students who participated in the large international Genetically Engineered Machines competition, in constructing scenarios aimed at exploring the plausibility and desirability of potential synthetic biology innovations. In this paper we aim to examine to what extent, and how, constructing such future scenarios contributes to RRI. In order to do so, we conducted observations and interviews to understand what kind of learning and reflection was promoted by constructing the scenarios in terms of four dimensions, which are discussed prominently in the literature on RRI: anticipation, inclusion, reflexivity and responsiveness. While we focus on how constructing future scenarios can contribute to strengthening RRI at a project level, we also consider how far our experiment may foster RRI in the iGEM competition in general, and perhaps even inspire constructive collaboration between ‘social scientists’ and ‘natural scientists’ in the context of larger scientific research programmes. (shrink)

Technological innovation in general, and nanotechnology development in particular, happens often disconnected from people and places where these technologies eventually play out. Over the last decade, a diversity of approaches have been proposed and developed to engage people in the innovation process of nanotechnology much earlier than in their conventional role as consumers. Such “upstream” engagements are conducted at stages when nanotechnology products and services are still amenable to reframing and modification. These engagement efforts have enhanced technological literacy among stakeholders (...) and the general public. Yet, there is still potential for other types of impacts by leveraging links between nanotechnology and people’s everyday experiences. The present study explores a novel approach for participatory nanotechnology assessment and design, called Collaborative On-site Technology Exploration. The approach allows nanoscale scientists and engineers to explore nanotechnologies where they matter to people and places. We conducted a series of COTEs in the Gateway district in Phoenix addressing community challenges of renewable energy supply, water contamination, and public health issues. COTEs are proposed as a step toward bringing together nanoscale scientists and engineers and community stakeholders in need for solutions to urban challenges. (shrink)

While recent science and technology studies literature focuses on “projectification” and its felt tensions for researchers, a surprising scarcity of empirical work addresses experiences at the “other end,” such as funding bodies often held “responsible” for tensions encountered by researchers. Actors in funding bodies experience similar tensions, however. While projectification necessitates predictability and individual project objectives, research funding is also increasingly organized in networks promoting local experimentation. Moreover, funding bodies are part of a system of accountability in which investments are (...) legitimized politically in often reductionist ways. We argue for the salience of more detailed empirical investigations into the work of funding bodies as they navigate these tensions. We apply a dramaturgical perspective to investigate the “staging work” of program committees responsible for the management of funded programs, identifying three forms of staging work: setting the scene, temporal narration, and signifying success. All come with discursive, material, and symbolic dimensions. We develop the notion “adaptive coherence” to show how the program committee sought to maintain the coherence of the overall program despite continuous risks of fragmentation due to projectification, local experimentation, and divergence in interests. “Adaptive coherence” proves productive in incorporating the temporal and spatial dimensions of staging work in networked contexts. (shrink)

The aim of this research was to gain insight into the experiences and perspectives of individual members of a Medical Research Ethics Committee regarding their individual roles and possible tensions within and between these roles. We conducted a qualitative interview study among members of a large MREC, supplemented by a focus group meeting. Respondents distinguish five roles: protector, facilitator, educator, advisor and assessor. Central to the role of protector is securing valid informed consent and a proper risk-benefit analysis. The role (...) of facilitator implies that respondents want to think along with and assist researchers in order to help medical science progress. As educators, the respondents want to raise ethical and methodological awareness of researchers. The role of advisor implies that respondents bring in their own expertise. The role of assessor points to contributing to the overall evaluation of the research proposal. Various tensions were identified within and between roles. Within the role of protector, a tension is experienced between paternalism and autonomy. Between the role of protector and facilitator tensions occur when the value of a study is questioned while risks and burdens for the subjects are negligible. Within the role of assessor, a tension is felt between the implicit nature of judgments and the need for more explicit formulations. Awareness of various roles and responsibilities may prevent one-sided views on MREC work, not only by members themselves, but also by researchers. Tensions within and between the roles require reflection by MREC members. (shrink)

The aim of this research was to gain insight into the experiences and perspectives of individual members of a Medical Research Ethics Committee regarding their individual roles and possible tensions within and between these roles. We conducted a qualitative interview study among members of a large MREC, supplemented by a focus group meeting. Respondents distinguish five roles: protector, facilitator, educator, advisor and assessor. Central to the role of protector is securing valid informed consent and a proper risk-benefit analysis. The role (...) of facilitator implies that respondents want to think along with and assist researchers in order to help medical science progress. As educators, the respondents want to raise ethical and methodological awareness of researchers. The role of advisor implies that respondents bring in their own expertise. The role of assessor points to contributing to the overall evaluation of the research proposal. Various tensions were identified within and between roles. Within the role of protector, a tension is experienced between paternalism and autonomy. Between the role of protector and facilitator tensions occur when the value of a study is questioned while risks and burdens for the subjects are negligible. Within the role of assessor, a tension is felt between the implicit nature of judgments and the need for more explicit formulations. Awareness of various roles and responsibilities may prevent one-sided views on MREC work, not only by members themselves, but also by researchers. Tensions within and between the roles require reflection by MREC members. (shrink)

Depletion of mitochondrial endo/exonuclease G‐like (EXOG) in cultured neonatal cardiomyocytes stimulates mitochondrial oxygen consumption rate (OCR) and induces hypertrophy via reactive oxygen species (ROS). Here, we show that neurohormonal stress triggers cell death in endo/exonuclease G‐like‐depleted cells, and this is marked by a decrease in mitochondrial reserve capacity. Neurohormonal stimulation with phenylephrine (PE) did not have an additive effect on the hypertrophic response induced by endo/exonuclease G‐like depletion. Interestingly, PE‐induced atrial natriuretic peptide (ANP) gene expression was completely abolished in endo/exonuclease (...) G‐like‐depleted cells, suggesting a reverse signaling function of endo/exonuclease G‐like. Endo/exonuclease G‐like depletion initially resulted in increased mitochondrial OCR, but this declined upon PE stimulation. In particular, the reserve capacity of the mitochondrial respiratory chain and maximal respiration were the first indicators of perturbations in mitochondrial respiration, and these marked the subsequent decline in mitochondrial function. Although pathological stimulation accelerated these processes, prolonged EXOG depletion also resulted in a decline in mitochondrial function. At early stages of endo/exonuclease G‐like depletion, mitochondrial ROS production was increased, but this did not affect mitochondrial DNA (mtDNA) integrity. After prolonged depletion, ROS levels returned to control values, despite hyperpolarization of the mitochondrial membrane. The mitochondrial dysfunction finally resulted in cell death, which appears to be mainly a form of necrosis. In conclusion, endo/exonuclease G‐like plays an essential role in cardiomyocyte physiology. Loss of endo/exonuclease G‐like results in diminished adaptation to pathological stress. The decline in maximal respiration and reserve capacity is the first sign of mitochondrial dysfunction that determines subsequent cell death. (shrink)

Prenatal expectations about what children will be like after birth may provide a context for how parents perceive their infant's actual temperament. We examined how these expectations and perceptions are associated and together predict early parenting behavior, with parenting behavior in turn predicting changes in temperament. Reports of 125 families about their expectations of their unborn child's temperament, their infant's temperament at 4 and 12 months post-partum, and their hostile, responsive, warm, and overprotective parenting were included. We also included data (...) from an independent sample of 168 mothers, with the same measures, except that mothers reported on Big Five personality traits at T1. Results indicated that in both samples, parents' expectations were positively associated with perceptions of infant temperament. Prenatal expectations and newborn temperament independently predicted parenting behavior, and maternal and paternal parenting in turn predicted infant temperament at T3, controlling for infant temperament at T2. Although overall findings indicated associations between a more difficult temperament and more negative/less positive parenting, significant combinations of specific traits and parenting behaviors were sample-specific—indicating that more research is necessary to draw a conclusion about specific links. Both maternal and paternal expectations about their unborn child's temperament appear to carry over into the postpartum reality and provide a context for shaping early interactions between caregivers and their children, which may further shape the developing temperament of the child. (shrink)

Background: Patient participation in clinical ethics support services has been marked as an important issue. There seems to be a wide variety of practices globally, but extensive theoretical or empirical studies on the matter are missing. Scarce publications indicate that, in Europe, patient participation in CESS varies from region to region, and per type of support. Practices vary from being non-existent, to patients being a full conversation partner. This contrasts with North America, where PP seems more or less standard. While (...) PP seems to be on the rise in Europe, there is no data to confirm this. This study sought a deep understanding of both habits and the attitudes towards PP in the Netherlands, including respondents’ practical and normative perspectives on the matter. Methods and Results: We developed a national survey on PP for Dutch CESS staff. Our survey comprised a total of 25 open and close-ended questions, focused on four topics related to PP goals of CESS, status quo of PP, ideas and ideals concerning PP, and obstacles for PP. Discussion: The four most important findings were that: Patient participation in Dutch CESS is far from standard. Views on patient participation are very much intertwined with the goals of ethics support. Hesitations, fears and perceived obstacles for PP were not on principle and Most respondents see PP as a positive opportunity, yet requiring additional training, practical guidance and experience. Conclusions: Various normative reasons require PP. However, PP seems far from standard and somewhat rare in Dutch CESS settings. Our respondents did not raise many principled objections to PP. Instead, reasons for the lack of PP are intertwined with viewpoints on the goals of CESS, which seemingly focus on supporting health care professionals. Training and practical guidance was thought to be helpful for gaining experience for both CESS staff and HCPs. (shrink)

cz. 2. Demokryt, Sokrates, Platon, Arystoteles.

Article Zofia A. Brzozowska / Mirosław J. Leszka / Kirił Marinow/ Teresa Wolińska (eds.). Widmo Mahometa, cień Samuela. Cesarstwo bizantyńskie w relacji zprzedstawicielami innych religii i kultur (VII–XV wiek) was published on February 1, 2021 in the journal Byzantinische Zeitschrift (volume 114, issue 1).

According to the new Eurostat’s and Gus’s research, in Poland and in the other European countries the population’s aging process is proceeding. In the researchers’ opinion, the growth of the number of the old causes the constant rise in the demand of health services. Because of that, from among different goods, the health is the most precious to humans. As Kazimierz Szewczyk has correctly established, the health value is high, because it belongs to limited resources. Not all of the medical (...) services are guaranteed by healthcare system, therefore the need of implementing economical rules in the process of allocation of limited health values important. In the opinion of numerous doctors, psychologists and ethics, e.g. Jarosław Derejczyk, Barbara Bień, Janina Kokoszka-Paszkot and Joanna Szczygieł patients who are old belong to disadvantaged group. The patients are not given the priority in access to health benefits, and they are also discrimanated. In this article I am going to enumerate and describe the medical methods, that are used in economical distribution of health care benefits. Later I’ll explain, why during distribution of benefits, the quality of life of old people, and not only their register age, should be taken into consideration. (shrink)

Attitudes towards elder people in society depend on the pace of its technological and economical development. Fast changes not only encourage discrimination on the ground of age but also blur the perception of both individual and collective benefits from the extension of life length. This article emphasizes the necessity of finding new ideas of elders’ active social participation. Furthermore it points out the conceptions of creating city areas that favor development and integration of all age groups. It underlines the significance (...) of older generations in process of sustaining cultural continuity in information and knowledge societies by contrasting those ideas with the wisdom society project. ** Ocena obecności ludzi starych w społeczeństwie zależy od tempa rozwoju technologicznego i gospodarczego. Szybkie zmiany sprzyjaj¸a} dyskryminacji ze wzglȩdu na wiek oraz przyczyniaj¸a} siȩ do niedostrzegania jednostkowych i zbiorowych korzyści płyn¸a}cych ze wzrostu długości życia ludzkiego. Artykuł zwraca uwagȩ na niezbȩdność poszukiwania pomysłów aktywnego uczestnictwa seniorów w życiu społecznym, jak też przybliża koncepcjȩ kreowania przestrzeni miejskich sprzyjaj¸a}cych rozwojowi i integracji wszystkich grup wiekowych. Praca podkreśla znaczenie starszego pokolenia w procesie utrzymania ci¸agłości kulturowej w społeczeństwach informacyjnych i społeczeństwach wiedzy poprzez przeciwstawienie tych idei projektowi społeczeństwa m¸adrości. (shrink)

Proces starzenia się społeczeństw stanowi istotne wyzwanie dla krajów Unii Europejskiej. W napływie emigrantów z młodszych regionów świata - głównie Azji i Afryki - dostrzega się sposobu na uzupełnienie malejących zasobów pracy, co prowadzi do wzrostu obaw w zakresie możliwości ich integracji w wymiarze międzypokoleniowym ze społecznościami przyjmującymi. Jednocześnie upatruje się korzyści z migracji seniorów oraz możliwości kształtowania gospodarek regionalnych i lokalnych tak by sprzyjały zaspokajaniu ich potrzeb. Celem opracowania jest przybliżenie koncepcji ageizmu (dyskryminacji ze względu na wiek) w formie (...) zwielokrotnionej, zarządzania różnorodnością, polityki kreatywności oraz związków wielokulturowości z konstruowaniem srebrnych gospodarek. Podsumowanie zawiera potencjalne kierunki dalszych badań nad wielokulturowymi aspektami srebrnej gospodarki. ** Process of ageing is important challenge for European Union countries. Influx of immigrants from younger regions of the world - mainly in Asia and Africa - is considered to be a way of supplementing dwindling labour resources, which leads to an increase in concern for their possible inclusion in the intergenerational dimension of the host communities. At the same time sees the benefits of migration and seniors opportunities to develop regional economies and encourage local authorities in order to meet their needs. Aim of this paper is to present concepts of multiple age discrimination, diversity management, creativity policy and relationships of multicultural society with construction of silver economies. Summary contains potential directions for further research on multicultural aspects of silver economy. (shrink)

Wiek XVII zaznaczył się w filozofii europejskiej wydarzeniami, które doprowadziły do trwałych zmian w intelektualnym obliczu starego kontynentu. Na owe wydarzenia składają się nie tylko prace Kartezjusza, otwierające przestrzeń do badań nad filozofią świadomości, lecz także procesy związane z powstaniem nowożytnego przyrodoznawstwa. Zostały one zapoczątkowane przez odkrycia Galileusza i znalazły swoje zwieńczenie w dziele Izaaka Newtona: Philosophiae naturalis principia mathematica. Cechą charakterystyczną wspomnianego stulecia jest żywa wymiana myśli naukowej poprzez zakładanie towarzystw naukowych, jak również przez korespondencji prowadzoną pomiędzy przedstawicielami różnych (...) dziedzin nauki, filozofii i sztuki. O rozmiarach tej działalności świadczy chociażby zbiór 15 tysięcy listów zgromadzonych w Bibliotece Królewskiej w Hanowerze, które składają się na korespondencji niemieckiego filozofa Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Spuścizna korespondencyjna zgromadzona w bibliotekach i rozsiana po różnych archiwach jest cennym źródłem materiałów do badań nad filozofią XVII wieku. (shrink)

Wiek XVII zaznaczył się w filozofii europejskiej wydarzeniami, które doprowadziły do trwałych zmian w intelektualnym obliczu starego kontynentu. Na owe wydarzenia składają się nie tylko prace Kartezjusza, otwierające przestrzeń do badań nad filozofią świadomości, lecz także procesy związane z powstaniem nowożytnego przyrodoznawstwa. Zostały one zapoczątkowane przez odkrycia Galileusza i znalazły swoje zwieńczenie w dziele Izaaka Newtona: Philosophiae naturalis principia mathematica. Cechą charakterystyczną wspomnianego stulecia jest żywa wymiana myśli naukowej poprzez zakładanie towarzystw naukowych, jak również przez korespondencji prowadzoną pomiędzy przedstawicielami różnych (...) dziedzin nauki, filozofii i sztuki. O rozmiarach tej działalności świadczy chociażby zbiór 15 tysięcy listów zgromadzonych w Bibliotece Królewskiej w Hanowerze, które składają się na korespondencji niemieckiego filozofa Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Spuścizna korespondencyjna zgromadzona w bibliotekach i rozsiana po różnych archiwach jest cennym źródłem materiałów do badań nad filozofią XVII wieku. (shrink)

Wiek osiemnasty – wiek rozumności, wyzwalania umysłu z błędów, doskonalenia i rozwoju ludzkości – często uważa się także za szczególnie istotny czas postępowej dyskusji o kobiecie, jej roli społecznej, czas torujący drogę do jej instytucjonalnej edukacji i w konsekwencji emancypacji. Analizując treści prac znaczących myślicieli Oświecenia, należy jednak dojść do wniosku, że Kantowskie słowa wskazujące jako ideę przewodnią Oświecenia: „Odważ się posługiwać własnym rozumem!”, nie odnoszą się do kobiety. Podmiotem myślenia filozoficznego pozostaje mężczyzna, choć używany w dziełach filozoficznych tego okresu (...) z upodobaniem i konsekwencją termin „człowiek” może pozornie wskazywać na ogólne zainteresowanie obiema płciami i równe traktowanie mężczyzn i kobiet. Kobiety nadal postrzega się jako istoty niższe pod względem umysłowym. Umieszcza się je w pułapce małżeństwa rozumianego jako związek tworzący „jedną osobę moralną”, czy też „jedną osobę duchową”. Zmiany w edukacji kobiet, choć w dobie Oświecenia się dokonały, nadal polegają na kontroli wiedzy im przekazywanej, a nadto wiedzy ukierunkowanej na uformowanie określonych cech związanych z rolą żony i matki. Wskazane zagadnienia w artykule są rozważane na przykładzie trzech myślicieli Oświecenia: J.-J. Rousseau, I. Kanta oraz H. Kołłątaja. (shrink)

Recenzja książki: Richard Holmes, Wiek cudów. Jak odkrywano piękno i grozę nauki, tłum. Ewa Morycińska-Dzius, Seria: Wiedza i Życie – Orbity Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 2010, ss. 656.

Poniższe opracowanie obejmuje zasadniczo wiek XX. Nawiązuje jednak do pewnych dokumentów i faktów z XIX w., które miały znaczny wpływ na kształt filozofii jezuitów w XX w. Chodzi zwłaszcza o nową wersję dawnej Ratio studiorum z 1832 r. oraz o encyklikę Aeterni Patris z 1879 r. Badając dzieje filozofii jezuitów w Polsce, można wyróżnić: 1) filozofia związana z nauczaniem, głównie w Wydziale Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego w Krakowie, oraz 2) filozofia pozaszkolna, a więc nie związana ścisłej z nauczaniem.

Poniższe opracowanie obejmuje zasadniczo wiek XX. Nawiązuje jednak do pewnych dokumentów i faktów z XIX w., które miały znaczny wpływ na kształt filozofii jezuitów w XX w. Chodzi zwłaszcza o nową wersję dawnej Ratio studiorum z 1832 r. oraz o encyklikę Aeterni Patris z 1879 r. Badając dzieje filozofii jezuitów w Polsce, można wyróżnić: 1) filozofia związana z nauczaniem, głównie w Wydziale Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego w Krakowie, oraz 2) filozofia pozaszkolna, a więc nie związana ścisłej z nauczaniem.

Praca zawiera pogłębioną analizę dwóch ważnych, powiązanych ze sobą doktryn – utylitaryzmu i liberalizmu. Ich powstanie i rozwój zbiega się z historią uprzemysłowionego świata Zachodu. XIX wiek to bez wątpienia okres pełnego rozkwitu liberalizmu w jego klasycznej postaci. John Stuart Mill (1806–1873) jest kluczową postacią w historii obydwu doktryn. Jego dialog z utylitaryzmem ma w tle współczesne dylematy i takież interpretacje.

Przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Zbigniew Nerczuk Zarysy Pyrrońskie – traktat w trzech księgach będący dziełem sceptyka Sekstusa Empiryka (II/III wiek n.e.), należy do kanonu tekstów filozoficznych, będąc jednym z niewielu zachowanych okruchów wielkiej tradycji krytycznej i sceptycznej, swymi źródłami sięgającej presokratyków, sofistyki i Sokratesa, rozwiniętej przez Pyrrona, a zwieńczonej wielkim dziełem Sekstusa Empiryka. Tradycja ta przez stulecia lekceważona i marginalizowana wskutek założonej przez kulturę europejską dominacji myśli Platona i Arystotelesa, odkryta i rozpowszechniona w XVI wieku, wyznaczyła kierunek rozwoju dalszej (...) myśli filozoficznej, zwracając ją w stronę rozważań dotyczących problemów poznawczych. Jedyne dotychczas opublikowane w języku polskim tłumaczenie Zarysów sporządzone przez Adama Krokiewicza ukazało się w 1931 roku i mimo jego niewątpliwej wnikliwości, niepowtarzalnego stylu, a także wielkiej roli, jaką odegrało w upowszechnianiu wiedzy o antycznym sceptycyzmie w Polsce, tak jak każdy przekład z biegiem czasu i ono powinno zostać skonfrontowane z nowszą wersją. Prezentując nowe tłumaczenie, jego Autor może mieć tylko nadzieję, że będzie ono stanowiło wartościową alternatywę dla niezwykłego dzieła Adama Krokiewicza. (shrink)

Rozważania o moralności i etyczności uczonych oraz wiedzy będącej efektem ich prac, sugerują, że twórcy i ich dzieła powinni być obdarzeni jakimiś wyjątkowymi predyspozycjami moralnymi, poznawczymi oraz intelektualnymi, a zatem muszą funkcjonować jakieś pożądane i akceptowane wzorce „cnót”, którymi powinien szczycić się uczony, a także sama nauka. Pojawia się pytanie, jakie miałyby one być? Powyższa kwestia jest interesująca w kontekście dyskursu kształtującego oblicze nauki nowożytnej, dyskursu, w którym formułowano oczekiwania, co do etyczności, moralności nauki i uczonych. Można byłoby powiedzieć, że (...) te oczekiwania mają znaczenie także i dzisiaj, mimo że zmieniła się nauka, społeczeństwa i ustroje oraz wymagania ludzi wobec nauki. Uprawianie nauki wymagało (i nadal wymaga) swobody twórczej. Jednakże instytucjonalizacja środowiska akademickiego zakładała podległość wobec władz, podległość, która generowała (i generuje) napięcie między potrzebą niezależności naukowej, a wymaganiami „sponsorów”. Także relacje między nauką, a polityką były przedmiotem rozważań wielu uczonych i filozofów, szczególnie gdy uwzględnimy aspekt moralności nauki i moralnej odpowiedzialności uczonych. Rozważania na ten temat są efektem lektury książki Richarda Holmesa Wiek cudów. Jak odkrywano piękno i grozę nauki, w której autor – opisując życiorysy uczonych, ale przede wszystkim ich dokonania oraz przeciwności, na jakie natrafiali – nieustannie podkreśla moralne i etyczne aspekty związane z osobowością uczonych i ich działalnością. (shrink)

Marcel Gauchet to mało znany w Polsce historyk i filozof francuski. Żadna z jego książek nie została do tej pory przetłumaczona na język polski. Dostępny w tym języku jest jeden z esejów pochodzący z La démocratie contre elle-même (Demokracja przeciwko sobie samej), opublikowany w kwartalniku „Res Publica Nowa” w grudniu 2002 r. pt. Nowy wiek osobowości. Próba psychologii współczesnej, przełożony i opracowany przez Wiktora Dłuskiego. W tekście tym Gauchet stawia tezę o mającej miejsce we współczesnym świecie rewolucji antropologicznej, polegającej na (...) zmianie roli rodziny ze wspólnoty ustanawiającej i podtrzymującej więzi społeczne na grupę społeczną niemającą wpływu na kształt życia społecznego. Przybliżenie sylwetki Gaucheta wydaje się niezbędne, albowiem jego myśl stanowi ważki i godny uwagi głos w dyskusji nad stanem współczesnej polityki oraz świata. -/- W niniejszym artykule skupię się na dwóch poruszonych przez Gaucheta zagadnieniach. Pierwsze z nich to ideologiczne konsekwencje ostatniego kryzysu gospodarczego, m. in. pokonanie lewicowej frakcji politycznej przez prawicową czy kryzys demokracji objawiający się dominacją interesów jednostkowych nad wspólnotowymi. Drugą kwestię stanowi kryzys liberalizmu polegający na występowaniu dwóch sprzecznych trendów na scenie politycznej, mianowicie,dominacji idei państwa interwencjonistycznego, dążącego do zbudowania dobrze funkcjonującego państwa opiekuńczego oraz rosnącego w siłę domagania się praw jednostki, co odbywa się, zdaniem Gaucheta, kosztem państwa. -/- Źródła będące podstawą niniejszego tekstu to przede wszystkim wywiad Macieja Nowickiego z Marcelem Gauchetem pt. Nie ma już lewicy, prawica zwyciężyła na zawsze opublikowany w miesięczniku „Europa. Magazyn Idei Newsweeka” w 2009 r. oraz wydane w 2007 r. I i II tom L’Avènement de la démocratie (Nadejście demokracji) Gaucheta. (shrink)

cz. 1. Starożytność -- cz. 2. Średniowiecze -- cz. 3. Odrodzenie -- cz. 4. Wiek XVII -- cz. 5. Oświecenie -- cz. 6. Wiek XIX i pocz. XX -- cz. 7. Ważniejsze prądy i koncepcje wychowawcze w pedagogice 1.p. XX w. -- cz. 8. Szkolnictwo w Polsce 1918-1945.

"Kapitał społeczny ludzi starych na przykładzie mieszkańców miasta Białystok" to książka oparta na analizach teoretycznych i empirycznych, która przedstawia problem diagnozowania i używania kapitału społecznego ludzi starych w procesach rozwoju lokalnego i regionalnego. Kwestia ta jest istotna ze względu na zagrożenia i wyzwania związane z procesem szybkiego starzenia się społeczeństwa polskiego na początku XXI wieku. Opracowanie stanowi próbę sformułowania odpowiedzi na pytania: jaki jest stan kapitału społecznego ludzi starych mieszkających w Białymstoku, jakim ulega przemianom i jakie jest jego zróżnicowanie? Ludzie (...) starzy są tu postrzegani jako kategoria społeczna, czyli zbiór osób podobnych do siebie pod względem społecznie istotnych cech (takich jak wiek, posiadane role społeczne i świadomość korzystania ze świadczeń społecznych), którzy są świadomi tego podobieństwa i swojej odrębności od innych. Przyjmuje się ponadto, iż osoby takie przekroczyły 60. rok życia. Zakłada się też, że w zasobach ludzkich skumulowany jest kapitał ludzki, społeczny i kulturowy. Kapitał społeczny jest tu ujmowany szeroko jako potencjał współdziałania osadzony w powiązaniach międzyludzkich i normach społecznych, który może przynosić korzyści osobom, grupom i społeczeństwom. W części teoretycznej przedstawiono informacje o starości jako etapie w życiu jednostki, wyjaśniono pojęcie ludzi starych, omówiono społeczne teorie starzenia się, historyczne czynniki oddziaływające na położenie kategorii społecznej ludzi starych, zmiany ich miejsca w społeczeństwie polskim w trakcie transformacji ustrojowej i na początku XXI wieku, możliwe konsekwencje wzrostu długości życia w warunkach demokracji i kapitalizmu oraz charakterystykę problemu starzenia się ludności Białegostoku jako miasta pogranicza. Zaprezentowano też różnorodne koncepcje kapitału społecznego, sfery jego oddziaływania na rozwój społeczno-gospodarczy, jego stan w Polsce oraz wytyczne do strategicznego budowania jego zasobów. Przybliżono również wybrane informacje o aktywności ludzi starych w życiu publicznym, społecznym i gospodarczym jako kluczowych cechach ich kapitału społecznego. Porządkując różne stanowiska teoretyczne, wyniki badań i dane statystyczne, dążono do powiązania wielu rozproszonych źródeł w przekonaniu, iż jest to istotne w celu określenia i zagospodarowania zasobów kapitału społecznego seniorów, jak również niwelacji opóźnienia polskiej socjologii w zakresie badań nad ludźmi starymi. Pomimo, iż za podstawową perspektywę teoretyczną publikacji uznana została koncepcja kapitału P. Bourdieu, autor bierze również pod uwagę propozycje badawcze J.S. Colemana, R.D. Putnama, F. Fukuyamy, A. Giddensa, P. Sztompki i A. Sadowskiego. Drugi rozdział zawiera określenie ram metodologicznych badań przeprowadzonych na potrzeby tej publikacji. Omówiono przyjęte założenia badawcze oraz przybliżono sposób i przebieg realizacji badań. Przede wszystkim zdecydowano się na korzystanie z metody jakościowej i zastosowanie techniki wywiadu swobodnego ukierunkowanego. Uznano, iż podmiotowy kontakt z ludźmi starymi umożliwi dokładniejsze rozpoznanie kontekstu, w którym znajdują się zasoby ich kapitału społecznego. Jest to ważne, gdyż przenoszenie na rodzimy grunt opracowanych za granicą interpretacji działań ludzi starych i rozwiązań aktywizujących, może okazać się nieskuteczne lub wywołać negatywne efekty zewnętrzne. Ponadto w literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na niedostatek badań gerontologicznych zgodnych z paradygmatem interpretatywnym. Badaniu poddano 26 respondentów w wieku od 60 do 89 lat żyjących w mieście Białystok związanych z jedną z dwóch różnych instytucji: Domem Pomocy Społecznej i Uniwersytetem Trzeciego Wieku. Poprzez porównywanie osób znajdujących się na dwóch biegunach aktywności społecznej możliwe było dostrzeżenie podobieństw i różnic w ich wyposażeniu kapitałowym, a zarazem w osiągniętych w ciągu życia pozycjach w strukturze klasowej i zasobach służących pomyślnej starości6. W trzecim rozdziale przedstawiona została część wyników analiz empirycznych. Przybliżono tu sposób, w jaki ludzie starzy myślą o podobnych sobie przodkach i osobach współczesnych, a także czynniki, w zależności od których zmienia się ich pozycja społeczna w mieście oraz problemy społeczne, jakie uznają za najważniejsze dla ludzi starych. Analizie poddano opinie o ich czasie wolnym, szansach i barierach aktywności ekonomicznej. Wyróżniono typy kapitału społecznego ludzi starych w zależności od instytucji, z którymi są związani oraz podejścia do postrzegania i wykorzystywania zróżnicowania wewnętrznego seniorów. Omówiono wizerunek seniorów w środkach masowego przekazu. Publikacja nie zawiera ścisłego zakończenia. W ostatnim rozdziale wskazano jedynie na główne wnioski płynące z badań oraz na potencjalne dalsze kierunki analiz. Uzupełnienie tego podejścia stanowią zamieszczone w aneksie zestawienia oddolnych technik budowania kapitału społecznego oraz podstawowych cech Miast Przyjaznych Starszemu Wiekowi. Z opracowania tego z pewnością będą mogli skorzystać nie tylko naukowcy zajmujący się tematyką ludzi starych, ale i pracownicy socjalni, politycy, pracodawcy, przedstawiciele mediów i organizacji pozarządowych oraz obywatele Białegostoku i innych miast. ** "Social Capital of Old People on the Example of Bialystok Residents" is a book based on theoretical and empirical study, which presents an issue of diagnosing and using of old people social capital in the local and regional development processes. This issue is significant because of the threats and challenges associated with process of rapid ageing of Polish society at the beginning of 21st century. Publication, in particular, is an attempt to give answers to the following questions: what is the state of old people social capital in Bialystok, what transformations it undergoes and how is it differentiated? In this study old people are viewed as a social category, which is a set of people similar to each other in terms of socially significant features (such as age, possessed social roles and awareness of received social benefits), who are aware of these similarities and differences between each other. Moreover, it is assumed, that such persons exceeded the 60 years of age. It is also assumed that human, social and cultural capital is accumulated in the human resources. Social capital is recognized here broadly as a potential for collaboration embedded in interpersonal relationships and social norms that may benefit individuals, groups and societies. The book consists of three chapters. The first, which is the theoretical part of work, includes information about: old age as a stage of individual life and explanation of the old people notion. It discusses social theories of ageing, historical factors affecting on the social position of old people category, changes in their place in Polish society during the system transformation and in the early 21st century. It describes the possible consequences of increased life expectancy for democracy and capitalism - including the concepts of society for all ages, silver economy. It also features ageing population issue, as well as social policy towards the elderly and old age in Bialystok as the borderland city. A variety of social capital concepts were presented; the spheres of its influence on socio-economic development, its status in Poland and guidelines for strategic building of its resources. Selected information on the activity of old people in public, social and economic life as key features of their social capital was brought closer. Putting various theoretical positions, results of research and statistical data in order was aimed to link many dispersed sources considering that it is relevant to identify and develop seniors' social capital resources, as well as leveling the delay of Polish sociology research on the elderly. Fundamental theoretical perspective of publication is the concept of capital according to P. Bourdieu. However, the proposals of J.S. Coleman, R.D. Putnam, F. Fukuyama, A. Giddens, P. Sztompka and A. Sadowski were also used. The second chapter contains a methodological framework for the purposes of study. Research assumptions, method and course of implementation of studies were discussed. The study is based on the qualitative method and the application of in-depth interview techniques. It was considered that the personal contact with old people will be more accurate than other research techniques to identify the context in which they social capital resources can be found. It is important because the transfer of developed abroad activating solutions and interpretations of old people actions may be ineffective or have negative external effects in the Polish context. Moreover, in the Polish science literature attention is paid to scarcity of gerontological research in accordance with the interpretive paradigm. Study involved 26 respondents aged 60 to 89 years living in Bialystok associated with one of two different institutions: nursing home for the elderly and University of the Third Age. By comparing the persons on two extremes of social activity it was possible to see similarities and differences in their capital equipment, and also in achievements of the life positions in the class structure and resources aimed at successful ageing. The third chapter presents the empirical analysis of the research results. This part outlines the way in which old people think about their ancestors and contemporary people. It also shows factors according to changes in their social position in the city, social issues which they consider most important for old people, their opinions about leisure time, opportunities and barriers of economic activity and types of old people social capital depending on the institution with which they are associated. Approach to the perception and use of internal disparities of seniors were also discussed. The analysis additionally contains the evaluation of senior citizens image in the polish mass media. This publication does not contain a strict ending. It only identifies the main conclusions of the research and potential directions of future analysis. Above all, older people could improve their position not by demanding increases in social benefits from which major parts are often taken away by their family members, but by highlighting their human, social and cultural capital. It is necessary to create favorable conditions for social and professional life of old people and their cooperation with members of local communities. Important role in this regard is played by institutions implementing three tasks: stimulating senior citizens' desire to satisfy previously unrealized needs; creating relationships between them so that they can solve their own problems and work for the others; and providing legal, social and vocational guidance. Stimulating cooperation between existing public, commercial and non-governmental sector organizations may serve to achieve these goals. The dissemination of bottom-up techniques of social capital building and checklist of essential features of Age-friendly Cities may also be important. -/- . (shrink)

Autorka artykułu, opierając się na metodologii badań biograficznych, analizuje dwa nieznane listy Elizy Orzeszkowej adresowane do Amelii Jeleńskiej. Są one częścią niewielkiego zbioru korespondencji znajdującego się w archiwum wileńskiej pisarki Emmy Jeleńskiej-Dmochowskiej, prywatnie córki Amelii Jeleńskiej. Analiza listów pozwala pogłębić wiedzę na temat życia towarzyskiego i spraw prywatnych Elizy Orzeszkowej oraz przybliżyć mało znaną postać Amelii Jeleńskiej. W artykule został także podkreślony walor edytorski odnalezionej korespondencji. Do chwili obecnej uznawano ją za zaginioną. Archium Elizy Orzeszkowej nie zawiera bowiem żadnego listu (...) do Amelii. Listy do niej wprowadzają tym samym jeszcze jednego adresata do grona stu kilkudziesięciu występujących w opublikowanych dotąd edycjach korespondencji Elizy Orzeszkowej. Odnalezione listy Elizy Orzeszkowej do Amelii Jeleńskiej w jakimś stopniu niuansują naszą wiedzę na temat biografii Orzeszkowej, szczególnie w odniesieniu do życia osobistego. Pokazują bowiem pisarkę u schyłku życia, zaledwie trzy lata przed śmiercią, jako osobę z jednej strony bardzo cierpiącą z powodu nękających ją chorób, z drugiej poszukującą serdecznej i bliskiej relacji. Z Amelią Jeleńską połączyło ją wiele: wiek, pochodzenie, status ekonomiczny, zaangażowanie w działalność charytatywną i życiowe doświadczenia, jak konieczność sprzedaży majątku czy też wdowieństwo. Więź, która wytworzyła się między nimi, wydaje się obustronna, choć historia w tej sprawie nie oddała głosu Amelii. (shrink)

Civic non-participation in public life is one of the most important problems in contemporary Poland. This phenomenon makes all generations equal and it requires breaking of the barriers in intergenerational integration. Presented study shows that the aspiration for coherence and stability of the system may be based on the taking advantage by using benefits of age difference in society. Article indicates dimensions and levels in seeking quality solutions for the integration in conditions of shaping social dispersion space order. It also (...) contains types of different approaches to the integration barriers related with process of aging society and discrimination based on age phenomenon. ** Obywatelskie nieuczestnictwo w życiu publicznym należy do najważniejszych problemów współczesnej Polski. Zjawisko to czyni wszystkie pokolenia równymi a przeciwstawienie się mu wymaga przełamania barier integracji międzypokoleniowej. Niniejsze opracowanie wskazuje, iż dążenie do spójności i stabilności systemu może opierać się na wykorzystaniu korzyści z różnicy wieku członków społeczeństwa. Wskazane zostały wymiary i poziomy poszukiwania rozwiązań jakościowych na rzecz integracji w warunkach kształtowania się w przestrzeni społecznej ładu rozproszonego oraz typy barier integracji międzypokoleniowej związane z procesem starzenia się społeczeństw i zjawiskiem dyskryminacji ze względu na wiek. -/- . (shrink)

Mówiąc o historii frazeologii języka niemieckiego, należy wyróżnić dwie zasadnicze fazy. Pierwsza z nich to odległy okres sięgający jeszcze XVII w., kiedy to w centrum zainteresowania badaczy stały paremia. Na tym etapie określanie zainteresowania frazeologizmami terminem dyscyplina byłoby nieco na wyrost. Autorzy tego okresu ograniczali się bowiem do inwentaryzacji funkcjonujących w języku przysłów. W tym miejscu należy wspomnieć takie nazwiska, jak Peters czy Schottel, których prace ze względu na jakość zasługują na szczególne uznanie. Do wieku XIX nie doszło do przełomu (...) w badaniach nad frazeologizmami. Jedynym godnym uwagi jest fakt, że pojawia się termin idiomatyczność, jedna z głównych cech związków frazeologicznych, wprowadzony przez Paula. Zaowocowało to pracami, których autorzy starali się w oparciu o to kryterium dokonywać podziału zespołów wyrazowych Jednak ich zainteresowanie dalekie było jeszcze od szczegółowej analizy, a skupiało się wyłącznie na inwentaryzacji. Dopiero wiek XX za sprawą pracy Traité de stilistique franęaise Bally’ego przyniósł przełom w badaniach frazeologizmów i stworzył fundamenty, na których powstała nowa dziedzina językoznawstwa. Choć początkowo praca nie spotkała się z większym zainteresowaniem, to w latach trzydziestych i czterdziestych minionego wieku znalazła uznanie radzieckich badaczy. To dzięki takim językoznawcom, jak Vinogradov czy Černyševa nastąpił istny renesans badań związków frazeologicznych, który ostatecznie doprowadził tam do wykrystalizowania się w latach czterdziestych XX w. frazeologii jako uznanej dyscypliny językoznawstwa. Osiągnięcia radzieckiej frazeologii przeniosła na grunt niemieckiej lingwistyki Ruth Klappenbach pod koniec lat sześćdziesiątych XX w. W roku 1970 Irina Černyševa opublikowała szczegółową pracę, poświęconą niemieckiej frazeologii. Powstałe później publikacje takich autorów, jak Koller, Pilz, Burger czy Fleischer, stały się żelaznym kanonem frazeologii języka niemieckiego i na stałe ugruntowały pozycję nowej dyscypliny. Kolejne publikacje autorów z całego świata, mające często charakter interdyscyplinarny, ukazują wciąż nowe kierunki badań frazeologizmów. Tym samym stanowią one nieoceniony wkład w dalszy rozwój niemieckiej frazeologii. (shrink)

W pracy przeanalizowano motyw melancholii jako elementu wpisanego w życie młodopolskich bohaterów literackich zmagających się z gruźlicą. Tematem dociekań jest zależność między chorobą i ograniczonością ciała a nadnaturalnie szybkim rozwojem duchowym. Niezmienność otoczenia, izolację oraz obserwację kondycji fizycznej człowieka, postrzegane przez pryzmat dyskursu maladycznego, uznano w pracy za źródło głębokiej melancholicznej autorefleksji oraz przemyśleń o zmieniającym się świecie, z którego chory jest wykluczony.

Book review: Frans de Waal, _Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości_, tłum. Ł. Lamża, Copernicus Center Press, Kraków 2019, ss. 380.

Po Kartezjuszu wątpienie w istnienie Boga staje się zwolna elementem systematycznego myślenia. Wiek XVII to wyjście z ostatniego po średniowieczu stulecia, „które chce wierzyć” (Lucien Febvre), początek rewolucji naukowej i wyzwolenia od chrześcijańskich dogmatów. Taka wizja zdaje się przekonująca, potwierdzają ją pełne religijnych odniesień przednowoczesne teksty – czy jednak trzymanie się ich litery i rozwijanie na ich podstawie historii mentalności nie jest pochopne? Czy myślenie bez odwołania do Boga to specyficzne osiągnięcie nowoczesności? Polskie ujęcie filozofii wczesnonowożytnej spod znaku Leszka Kołakowskiego, (...) Stefana Swieżawskiego czy Krzysztofa Pomiana nie pozostawia wątpliwości: w epoce przednowoczesnej nie dało się myśleć o świecie, podmiocie czy wspólnocie bez Boga. Tymczasem należy wskazać na panujące przed XVII wiekiem stosunki władzy, uwarunkowania materialne (zwłaszcza wynalazek druku), sytuację wiedzy – a dalej na możliwe „sztuki działania” wbrew narzucanym schematom, w tym na zalążki pisemnego wyrażania nonkonformistycznych, groźnych dla samego autora refleksji. Każdą bowiem, nawet najszczelniej zamkniętą strukturę przebijają jej własne „linie ujścia”, każda ulega ciągłej autodekonstrukcji. Dzieje się to za pośrednictwem jednostek – dla omawianego okresu warto przyjrzeć się Mikołajowi z Kuzy, Pietro Pomponazziemu, Giordanowi Bruno i Michelowi de Montaigne. Nie dostrzegając w przednowoczesności takich jednostkowych możliwości myślenia bez Boga, a więc totalizując ją i ujednoznaczniając, reakcyjnie domagamy się jednolitości dla dzisiejszego świata. A przecież współczesność, jak i to, co ma dopiero nadejść, to zawsze różnorodność i wielość. Historia myślenia może i musi pomóc nam to rozumieć, byśmy nie popadali w – jakże nowoczesny – autorytaryzm. (shrink)

Integracja wiekowa - termin stosowany w gerontologii społecznej w przynajmniej dwóch znaczeniach. W ujȩciu w¸a}skim - przyjȩtym głównie w literaturze anglojȩzycznej - integracja wiekowa odnosi siȩ do takiej struktury ról społecznych w różnorodnych instytucjach, która umożliwia istnienie różnic, ale nie s¸a} one zależne ściśle od struktury wieku, tj. tego czy ktoś jest osob¸a} młod¸a}, w wieku środkowym, czy też w wieku starszym. Chodzi tutaj w szczególności o instytucje edukacyjne, ekonomiczne, polityczne, religijne i czasu wolnego w których osoby z odmiennych grup (...) wieku i generacji odgrywaj¸a rozmaite role i zajmuj¸a różne pozycje. Integracja wiekowa opiera siȩ na założeniu, że dostȩp do instytucji, możliwości wyjścia z niej i dostȩp do produktów ; zrealizowanych w rzeczywistości usług i wypłaconych świadczeń oraz rezultatów ; efektów zrealizowanych usług i świadczeń np. zmniejszenie ubóstwa, poprawa stanu zdrowia, działalności tych instytucji jest równy dla wszystkich bez wzglȩdu na wiek. ** Age integration - a term used in social gerontology in at least two senses. In a narrow perspective - adopted mainly in English-language literature - age integration refers to such a structure of social roles in various institutions that allows for differences, but they do not depend strictly on the age structure, i.e. whether someone is a middle-aged adult or in an older age. This is particularly about educational, economic, political, religious and leisure institutions in which people from different age groups and generations play different roles and occupy different positions. Age integration is based on the assumption that access to the institution, the possibility of exiting it and access to products ; services implemented in reality and benefits and outcomes paid out; the effects of implemented services and services, eg reduction of poverty, improvement of health, activities of these institutions is equal for all regardless of age. (shrink)

Praca stanowi przyczynek do badań nad życiem i twórczością Ignacego Dąbrowskiego – pisarza przełomu wieków XIX i XX. Jego rękopisy, zachowane przeważnie w znakomitym stanie, zgromadziła Aniela Skórska, siostrzenica literata. Dziś przechowywane są one w zbiorach Biblioteki Narodowej. Cyzelowane i wielokrotnie poprawiane utwory stanowią świadectwo złożonego procesu twórczego, jaki towarzyszył prozaikowi w pracy nad kolejnymi dziełami. Analiza zachowanych brulionów i manuskryptów pozwala na głębsze poznanie literackiej osobowości Dąbrowskiego – postaci skrytej i introwertycznej, a uporządkowanie materiałów rękopiśmiennych pomocne będzie w odtworzeniu (...) oraz weryfikacji faktów z jego życia. (shrink)

Archiwa zbierające dziedzictwo Henryka Sienkiewicza rozproszone są po całej Polsce. Znajdują się w nich zbiory materialne (wizytówki, przedmioty osobiste, książki, ubrania), jak i rękopisy pisarza. Autorka omawia zasób zbioru Ossolińskiego, który można podzielić na dwie części: rękopisy i bruliony zgromadzone w połowie XX wieku oraz nowe zbiory, pozyskane przez Ossolineum w 2018 roku. To nowe Archiwum Henryka Sienkiewicza zmienia nieco profil przechowywanych pamiątek. Nie są to już tylko rękopisy i listy, ale również zdjęcia, przedmioty związane z zawodem pisarza oraz pamiątki (...) po osobach bliskich Sienkiewiczowi. Nowe zbiory zgromadzone w Ossolineum pozwalają na rozszerzenie badań naukowych, które w tej chwili mogą już być prowadzone nie tylko w kierunku filologicznym (analizowanie rękopisów), ale też szerokich badań nad spuścizną materialną (np. artefakty codzienności). (shrink)

Osiemnastu autorów, uczestniczących w tym przedsięwzięciu, zamierzało zaprezentować panoramę intelektualną epok, główne osiągnięcia, ale także dylematy znacznie wykraczające poza omawiany okres, posiadające odniesienia jak najbardziej aktualne.