Vijf bijdragen over de visie van de Duitse filosoof (1889-1976) op de verhouding van het dier tot de wereld.

The current debate about the moral status of animals is strongly determined by a misunderstanding of the role of moral intuitions. It is often assumed that our moral intuitions contain an implicit understanding of something that could ideally always be made explicit in terms of a consistent set of general principles. I have argued that this assumption is certainly wrong with respect to our moral intuitions about how we should behave towards animals. The meaning of these intuitions will always be (...) intimately tied up with deeply ingrained attitudes which precede the endorsement of any explicit moral view. While it cannot be excluded that these attitudes might radically change, it is wrong to suppose that such a transformation could result from abstract reasoning. (shrink)

Aan de hand van recente ontdekkingen op het gebied van neurowetenschappen, biologische evolutie, paleontologie, evolutionaire psychologie en evolutionaire dynamicamodellen, leggen Dirk Van Duppen en Johan Hoebeke uit hoe pro-sociale gedragingen en altruïsme het succes van de ‘homo sapiens’ evolutionair hebben bepaald. Vermits de mens als meest kwetsbaar en meest prematuur dier op de wereld is gekomen, was zijn enige manier om te overleven een biologisch-culturele co-evolutie waarbij zijn intelligente vermogens zich enkel konden ontwikkelen door zijn ingeslepen drang om zich (...) sociaal te gedragen. Dit wetenschappelijk gegrond beeld van de ‘homo sapiens’ staat volledig haaks op dit van de neoliberale ‘homo economicus’ die enkel op individuele winstmaximalisatie gericht is en op de competitiedrang, die als enige drijfkracht voor de vooruitgang wordt beschouwd. De discrepantie tussen de biologisch-culturele fundamenten van onze soort en de actuele overheersende ideologie waaraan wij continu onderworpen worden, zou het stijgend ongenoegen en het ‘mal vivre’ in onze maatschappijen kunnen verklaren. Zoals José Saramago het uitte: ‘Als de omstandigheden zo bepalend zijn voor de mens, laat ons dan die omstandigheden meer menselijk maken.’. (shrink)

Can sentence comprehension impairments in aphasia be explained by difficulties arising from dependency completion processes in parsing? Two distinct models of dependency completion difficulty are investigated, the Lewis and Vasishth (2005) activation-based model and the direct-access model (DA; McElree, 2000). These models' predictive performance is compared using data from individuals with aphasia (IWAs) and control participants. The data are from a self-paced listening task involving subject and object relative clauses. The relative predictive performance of the models is evaluated using k-fold (...) cross-validation. For both IWAs and controls, the activation-based model furnishes a somewhat better quantitative fit to the data than the DA. Model comparisons using Bayes factors show that, assuming an activation-based model, intermittent deficiencies may be the best explanation for the cause of impairments in IWAs, although slowed syntax and lexical delayed access may also play a role. This is the first computational evaluation of different models of dependency completion using data from impaired and unimpaired individuals. This evaluation develops a systematic approach that can be used to quantitatively compare the predictions of competing models of language processing. (shrink)

In his early Jena System Drafts, Hegel elaborates a conception of time which is no longer thematized in later works such as the Encychpaedia. Hegel's early philosophy of nature bears not only on time insofar as it constitutes — together with space — the basic framework of the sciences, but also on the interiorization of time which occurs in the animal. This interiorization marks a decisive moment in the transition from nature to human consciousness, for it is here, in Hegel's (...) view, that time begins to enact itself as pure form of intuition. In this article I reconstruct Hegel's conception of this transition by sketching out the movement in which the pure concept unfolds itself in the element of exteriority and, within the limits imposed by that element, increasingly overcomes its self-externalization. According to Hegel's Jena texts, the concept initially determines itself as ether, space and time, reaches its turning point in the interiorization of time that occurs in the animal, and culminates in the distinction between the pure I and time which allows human consciousness to increasingly overcome its dependence on impressions caused by outward objects. I argue that this construction of the genesis of human consciousness sheds new light on Hegel's understanding of the relation between the pure concept and time, and hence on his philosophy as such. (shrink)

This paperback edition is fully updated with new chapters on the livestoick crisis, fishing and BSE and a layman's guide introduction to philosophical concepts, ...

Het denken van de Nederlandse filosoof Leo Polak (1880-1941) heeft nog altijd niet aan actualiteit ingeboet. Hij bepleitte hartstochtelijk de autonomie van de menselijke rede, worstelde met de grondslag van onze ethiek en wierp zich in een tijd van politieke massabewegingen en toenemende verzuiling op als kampioen van het vrije denken. Zelfs tijdens de Duitse bezetting hield hij vast aan zijn zelfstandig oordeel – een houding die hij eind 1941 met de dood in een concentratiekamp moest bekopen. Al die jaren (...) hield hij een dagboek bij, voor hem een essentieel middel om greep te krijgen op zijn leven. Op basis hiervan worden in deze bundel nieuwe aspecten van Polaks leven en werk belicht: zijn denken over schuld en vergelding, zijn verhouding tot grote filosofen als Spinoza en Heymans en zijn houding tegenover het nationaalsocialisme, maar ook zijn familieleven, zijn boekenverzameling en zijn geestelijke nalatenschap. (shrink)

Pleidooi voor de beleving als kennis-instrument.

Beschouwing vanuit een orthodox-christelijk perspectief.

Handboek over de rol van betekenisgeving in organisaties en sociale relaties.

In 'Signs of the Invisible', art philosopher Antoon Van den Braembussche penetrates deeper into the mystical dimension of art. In essays on Rumi, Paul Klee, Anish Kapoor and Paul Celan, he offers multifaceted reflections on the ineffable in art. More than ever, he breaks through the established boundaries between art and mysticism, tradition and innovation, religion and atheism, between Western and Eastern philosophy. In an age where the secular has taken over, art appears more than ever to respond to the (...) inner need for a deeper, existential and spiritual exploration. That makes 'Signs of the Invisible' an extremely topical book. It also embodies a new paradigm in art philosophy, in which the systematic connection between art and mysticism is central. (shrink)

Both Jean-François Lyotard and Jean-Luc Nancy have tried to understand the law within the heterogeneity of society by means of Kant's notion of 'as if'. Kant introduced this notion in order to respect the gap between reason and intuition; Lyotard and Nancy took it up to explain the lack of unity in society. In the margins of their work — footnotes and postscripts — they have discussed this theme and searched for the presuppositions and risks of each others position, as (...) a result of which the 'as if' is considered from different perspectives and the philosophies of Lyotard and Nancy are illuminated inopposition to each other. Although this discussion commenced in the seventies, this theme is currently more topical than ever as is clear from the development of the Europeanand Iraqi constitutions. An analysis of the complex discussion between Lyotard and Nancy is given to provide insight into the principles that constitute the law. Both Lyotardand Nancy are trying to solve the problem of how to judge without a given rule. Lyotardis mainly concerned with understanding the 'as if' as an attempt to respect heterogeneity, while Nancy criticizes Lyotard for ignoring the constitution of this heterogeneity.Nancy uses the notion of 'dislocation' to understand both every case as an accident andthe neglect of this aspect by the jurisdiction. At the same time, we will elaborate on the reception of the Kantian thinking in French philosophy. Although the importance of well-known notions such as the sublime have been emphasized many times, the relevance of the 'as if' has not been thoroughly investigated. It will be shown that the notion ofthe 'as if' can be fruitful for understanding the creative element of jurisdiction, that is, for judging without rules. (shrink)

Uitgave ter gelegenheid van de vierhonderdste geboortedag van de Nederlandse jurist, diplomaat en schrijver Hugo de Groot (1583-1645).

Vergelijkend onderzoek naar de theologie van Rosenzweig (1886-1929) en Miskotte (1894-1976).

Dit boek is gewijd aan een nadere reflectie van deze actuele kruisbestuivingen. Naast het sublieme en het sacrale in het beeld en de architectuur, het belang van de stilte in de muziek, wordt de mystieke ervaring onder meer bij Meister Eckhart en de Japanse zenmeester Dogen geëxploreerd. De auteur bekijkt ook waar de westerse mystiek en zen elkaar raken. Met 'De stilte en het onuitsprekelijke' heeft Antoon Van den Braembussche een actueel en levensnoodzakelijk boek geschreven, een boek dat bovendien de (...) belichaming is van een nieuw paradigma in de filosofie waarin de non-dualiteit centraal staat. (shrink)

Fundamentele filosofische studie over hermeneutiek, opgevat als het stem geven aan degene die niet (meer) zelf kan spreken, met beschouwingen over het betreffende gedachtegoed van enkele vooraanstaande denkers zoals Plato en Heidegger.

In deze tijd van secularisering is het begrijpelijk dat men de filosofie van de religie vaak wil beperken tot een kritiek van de religie en tot de kritische bespreking van de bekende godsbewijzen. 0Dit handboek kiest voor een andere aanpak. De filosofie van de religie is geen monolithische discipline. Filosofie van de religie is soms een binnen-religieuze aangelegenheid waarin de filosofie wordt ingezet als een hulpwetenschap voor de theologie, soms gaat het om een zuiver rationele aangelegenheid, soms domineert een naturalistische (...) blik en soms poogt men vooral de betekenis van het religieuze te verhelderen. Al deze modellen van filosofie van de religie komen hieraan bod en worden in hun historische ontwikkeling besproken. Daarom vertrekt dit handboek niet van de 'gedachte God' van metafysici en wetenschappers ('des philosophes et des savants', Pascal), maar veeleer van de geleefde religie ('la religion vécue', 'lived religion') om na te gaan hoe het religieuze in de praktijk functioneert en wat de betekenis ervan is: "Wat betekent het religieus te zijn?" is een belangrijker vraag dan "Is religie waar?". (shrink)

Intellectuelen hebben veel politieke schade aangericht. In hun studeerkamer bedachten zij wereldvreemde theorieën die geheel voorbijgingen aan de weerbarstige werkelijkheid. Gelukkig zijn er ook steeds politieke denkers geweest die het vaandel van het gezond verstand hooghielden. Gezond verstand bevat 24 helder geschreven portretten van zulke denkers en een analyse van hun belangrijkste intellectuele bijdrage aan de ontwikkeling van een vrije samenleving. Een eerbetoon aan wijze, dappere filosofen met inspirerende denkbeelden.

Studie over het werk van de Nederlandse filosoof Herman Dooyeweerd (1894- 1977).