Çifte manastırlar, genellikle bir başrahibe tarafından yönetilen ve keşiş-lerle rahibelerin ortak kurallara bağlı olarak yaşadıkları dinî mekanlardır. Bu manastırlarda keşiş ve rahibeler evharistiya ve günlük ibadetler gibi ayinlerde bir araya gelmekte, ancak günün geri kalan zamanlarında kendi bölümlerinde yaşamaktadır. Hıristiyanlığın erken dönemlerinde özellikle Mısır’da ortaya çıkan bu manastırlar, 6. ve 9. yüzyıllar arasında İngiltere, İrlanda ve Fransa’da yaygınlaşmıştır. Bu manastırlar erkek ve kadınların bir arada yaşamaları nedeniyle farklı konsillerle yasaklansa da Ortaçağ’ın geç dönemlerine kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir. Konsil kararları ve istilalar (...) nedeniyle artık örneklerine rastlanmasa da İngiltere’de Ortodoks Kilisesine bağlı bir çifte manastır bulunmaktadır. Diğer taraftan günümüzde Hıristiyanlıkta çifte manastırlarda tarihte yaşanan ortak yaşamdan örnekler verilerek yeni bir cinsiyet paradigması oluşturma çalışmaları görülmektedir. Dolayısıyla çifte manastırlar Kilise, kadın ve otorite gibi konuları kapsamı bakımından önemli bir konudur. Çalışmada bu manastırların yapıları, etkileri, problemleri ve tarihsel süreci ele alınmıştır. Makalenin Kilise, kadın, manastır hayatı ve Hıristiyan mistisizmi gibi çalışmalara kaynaklık teşkil etmesi beklenmektedir. (shrink)

Mezhepler, İslam düşünce tarihinin -tenkid edilse dahi- bir parçasıdırlar. Bu oluşumların sâlikleri arasında onaylanması zor bazı olayların vuku bulduğu tarihi bir hakikattir. Bununla beraber mezkûr teşekküllerin İslam düşünce dünyasının oluşumuna büyük katkı sağladıkları da su götürmez bir gerçektir. Zira her farklılık beraberinde yeni tezleri doğurmuş ve her tez de peşinden anti-tezler geliştirmiştir. Fikri hareketlilikler de İslam düşüncesini başka bir medeniyete nasip olmayacak bir kültürel zenginlikle taçlandırmıştır. Bu meyanda Hâricîler, İslam düşünce tarihinin ilk ortaya çıkan oluşumudur. Hâricîler tarihi süreçte çeşitli etkenlerle (...) önce kendi içinde gruplara ayrılmış ve daha sonra bu gruplardan sadece İbâzîler günümüze kadar varlıklarını devam ettirmişlerdir. Teşekkül dönemlerinden itibaren Hâricîler entelektüel bir birikimden daha çok kılıç-kalkanla meşhur olmuşlardır. Bu durum onların ilmî faaliyetlere yeterince zaman ayırmalarını da engellemiştir. Bu sebeple tarihi süreçte oluşmuş olan Hâricî literatür diğer teşekküllere göre son derece azdır. Ancak Hâricîlerle aralarında bazı fikri yakınlıklar bulunsa da bu mevzuda İbâzîleri ayrı değerlendirmek daha sağlıklı sonuçlar elde etmenin yolunu açacaktır. Zira kaynaklarda Hâricî kategorisinde zikredilen eserlerin neredeyse tamamı İbâzîlere aittir. Ayrıca İbâzîler çoğunlukla Hâricîlerle beraber ele alınıp bir ayırıma gitmeden değerlendirilerek ilmi literatürlerinin az olduğu ifade edilmektedir. Hâlbuki nüfuslarıyla kıyaslandığında ortaya koydukları eserlerin azımsanmayacak miktarlarda olduğunu ifade etmek mümkündür. Yapılan taramalarda -son zamanlarda sınırlı miktarda bazı araştırmalar yapılmış olsa da- İbâzîler hakkında yapılan çalışmaların ülkemizde yeterli miktarda olmadığı akademik camiada malum olan bir vakıadır. Binaenaleyh bu araştırma, gerek İbâzî tefsir alanında çalışmalar yapacak araştırmacılara bir katkı sağlamak gerekse İslam toplumunun bir parçası olan İbâzîlerle ilgili ülkemizde eksikliği hissedilen araştırmalara bir yenisini eklemek gayesiyle yapılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada Hâricî ve İbâzî grupların tarihi süreçte bugüne kadar oluşturdukları tefsir literatürlerinin ele alınıp tanıtılması hedeflenmiştir. (shrink)

Artikkelen tar utgangspunkt i den norske idrettsmodellen der topp og bredde hører sammen, og der toppidrettsutøvere uvegerlig blir rollemodeller for barn og unge. Den moderne toppidretten er i økende grad preget av egoistiske holdninger der det dreier seg hele tiden om å skaffe seg fordeler. I denne artikkelen tar jeg opp egoisme, rettferdighet og sjenerøsitet som tre grunnleggende holdninger i idrettskonkurranser og drøfter hvorvidt man med inspirasjon fra sjenerøsitetsidealer og praktiske eksempler kan tenke seg en toppidrett som i større grad (...) bygger på sjenerøsitet. Artikkelen starter med en kort presentasjon av den norske idrettsmodellen og jeg skisserer deretter tre kriterier som alle idrettskonkurranser må oppfylle: 1) spille for å vinne, 2) klare regler som følges, og 3) respekt for konkurrenter. Deretter presenterer jeg egoisme, fairness og sjenerøsitet som tre mulige grunnholdninger, og de implikasjonene de har i en idrettslig sammenheng. Etter en gjennomgang av den grunnleggende egoismen i dagens toppidrett, som infiserer ikke bare utøveren, men også hele systemet rundt utøveren, diskuteres muligheten for å utvikle holdninger basert på sjenerøsitet. Det nevnes tre kilder til inspirasjon; engelsk overklassesport, Nietzsches tanker om den overlegne mester, og Arne Næss' sportspraksis og hans saklighetslære for gode diskusjoner. Deretter presenteres empiriske eksempler på sjenerøsitet og hva en spillteoretisk analyse av ulike holdninger gir som resultat. Jeg konkluderer med at en endring i retning av sjenerøsitet vil gi en rikere toppidrett og et bedre grunnlag for en helhetlig idrettsmodell.Nøkkelord: etikk, idrett, egoisme, rettferdighet, sjenerøsitetEnglish summary: From egoism to generosity – can elite sport be reformed?The Norwegian sport model can be visualized as a pyramid with mass sport at the base and elite sport at the top. This means that elite athletes become role models for children and young athletes. However, modern elite sport is increasingly characterized by egoistic attitudes where the goal is to acquire advantages that the other athletes do not have. The article discusses egoism, fairness and generosity as three fundamental attitudes in sporting competitions and discusses whether it is possible to develop an elite sport that is based on generosity to a greater extent than now. The article starts with a presentation of the Norwegian sport model and then sketches three criteria that every sporting competition must fulfill, 1) play to win, 2) clear rules that must be complied with, 3) respect for fellow competitors and opponents. Then there is a delineation of egoism, fairness and generosity as three possible attitudes and the implications they have in the context of sport. Egoism seems to be the basic attitude in elite sport today and it infuses not only the athletes but the whole system around them. The article then looks into the possibilities for generosity in elite sport and draws inspiration from three quite different sources; 1) British upper-class sport in the 19th century, 2) Nietzsche's views of the superior and brilliant masters, and 3) the philosopher Arne Næss' sport philosophy and his rules for good academic debates. This is followed by empirical examples of generosity and a game theoretical illustration of the consequences of egoism and generosity. The conclusion is that a change in the direction of generosity will lead to a richer and more meaningful elite sport and provide a better basis for an organic sport model. (shrink)

Balkan yarımadası Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine girdikten sonra orada yaşayan farklı milletler ile Osmanlılar arasında karşılıklı bir şekilde sosyo-kültürel, ekonomik, dinî vb. alanlarda bir etkileşim ve gelişim meydana gelmiştir. Bu etkileşim ve gelişimin nasıl olduğuna dair objektif ve sübjektif bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu hususla ilgili son araştırmalarda ortaya çıkan ortak kanaat, Osmanlıların fethettikleri yeni bölgelerdeki Gayri Müslimlere İslâm dinini telkin etmekle birlikte onların din, gelenek ve örflerini zorla değiştirme politikaları izlemedikleri gerçeğidir. Nitekim Osmanlılar Balkanlarda 5 asır hâkimiyet sürmekle birlikte 20. yüzyıla (...) gelindiğinde sadece Arnavutların ekseriyeti ve Boşnakların İslam’ı benimsedikleri görülmektedir. Arnavutların İslâm dinini benimsedikleri dönemlere bakıldığında Kripto Hıristiyan grupların değişik bölgelerde ve dönemlerde ortaya çıkmaları dikkatimizi çekmektedir. Kripto Hıristiyan vakaları Osmanlı’nın diğer Balkan bölgelerinde, Kıbrıs, Adalar, Trabzon vb. gibi yerlerde de görülmüştür. Bu makale günümüz Arnavutluk’un sınırları içerisinde meydana gelen Kripto Hıristiyan olaylarını incelemeyi amaçlar. Araştırmanın temel kaynaklarını o dönemin papaz raporları ve Osmanlı arşiv belgeleri oluşturmaktadır. Ayrıca bu konuyla ilgili yapılan yerli ve yabancı yeni çalışmalara da atıf yapılmıştır. (shrink)

İstihsânın tanımı ve meşrûiyeti problemi, fıkıh usûlünün önemli tartışma konularından biridir. Hanefî kurucu imamları ile İmâm Mâlik’in, hukukun katılığını gidermek için kullanmış olduğu bu yönteme, ilk dönemlerden itibaren çeşitli itirazlar yönelmiştir. Malikiler de istihsânı kullanmasına rağmen, istihsâna yönelik ağır eleştiriler Hanefîler üzerine yoğunlaşmıştır. İmam Şafiî’nin ağır eleştirisi sonrasında Hanefî usûlcüler, istihsânı hem tanımlamak hem de meşrû olduğunu kanıtlamak için çeşitli ilmî faaliyetlerde bulunmuşlardır. Özellikle Ebü’l-Hasen el-Kerhî ve Ebû Bekr el-Cessâs ile başlayan bu süreç, diğer mezhep usûlcülerinin de katkısıyla zengin bir (...) birikimi ortaya çıkarmıştır. Kerhî’nin istihsân tanımının, usûlcüler arasında şöhret bulduğu ve usûl eserlerinde istihsânın meşruiyetinin bu tanım üzerinden yapıldığı görülmektedir. Kerhî’nin istihsânın meşruiyetine yönelik değerlendirmeleri, öğrencisi Cessâs ile sonraki asırlarda Ebû Zeyd ed-Debûsî, Ebü’l-Usr el-Pezdevî ve Şemsüleimme es-Serahsî tarafından da devam ettirilmiştir. Cessâs’ın istihsânın meşruiyetine yönelik açıklamaları ise İmam Şâfiî’nin istihsân aleyhine yönelik sözlerinin eleştirisi ile başlar. O, istihsânı temelde iki alt başlığa ayırarak, meşruiyet delillendirmesi yapar. İstihsânı lafız ve mâna olmak üzere iki kısımda ele alan Cessâs, lafzî olarak istihsânın kullanılmasında herhangi bir ihtilafın bulunmadığını, bunu bütün müçtehitlerin kabul ettiğini, dahası istihsâna karşı olan İmam Şâfiî’nin bile bu anlamdaki istihsânı kullandığını söyler. Ona göre üzerinde tartışma olan istihsân türü ise ikinci kısımdaki; yani mana itibariyle olan istihsândır. Cessâs, bu kısmın da esasında kıyas ameliyesi olduğunu, İmam Muhammed eş-Şeybânî’nin eserlerine gönderme yaparak ispata çalışır. Gerçekten de İmam Muhammed’in eserlerinde, istihsânın kullanım alanlarına bakıldığında, pek çok yerde çatışan iki kıyasın varlığı görülmektedir. Dahası İmam Muhammed, bazen “istihsânın bu türü kıyasa dahildir.” diyerek açıkça istihsânın -en azından bazı türlerini- kıyas içerisinde değerlendirmiştir. Hanefî usûlcüler, istihsân tanım ve değerlendirmelerini, muarızlarının da kabul edebileceği şekilde yapmak suretiyle istihsâna yönelik olumsuz havayı kırmak istemişlerdir. İstihsânın “Daha güçlü delil sebebiyle benzerlerine verilen hükümden vazgeçmektir.” şeklindeki tanımı genel kabul görmüştür. Burada istihsân, kıyas ile ilişkilendirerek tanımlanmış; güçlü olan delile istihsân, zayıf olan delile ise kıyas denilmiştir. İstihsânın kıyas ile ilişkilendirilerek tanımlanması isabetli olmakla birlikte, yine bu tanımlarda istihsânın kıyastan daha güçlü olduğu tezi, İmam Muhammed’in istihsâna dair verdiği örneklerle birlikte değerlendirildiğinde, zaman zaman tanım ile tanımlanan arasında tezatlar oluşturmaktadır. Zira çoğu durumda kıyas ile istihsân çatıştığında, istihsân alınmakla birlikte, tam tersi durumun; yani kıyasın alındığı durumlar da olabilmektedir. Bunlardan başka İmam Muhammed’in eserlerinde, Kerhî’nin de tasnifini yaptığı istihsân çeşitlerine yönelik örnekler bulunmakla birlikte, bazen kıyasın istihsânen alınması gibi garip durumlar ile de karşılaşılmaktadır. Bu da zikri geçen tanımların “efrâdını câmî, ağyârını mâni” olmadığı anlamına gelir. İstihsâna yönelik menfi tutum, bir kısım Şâfiî çevrelerde devam etmiş, istihsânın meşrûiyetine yönelik eleştiriler fıkıh usûlü eserlerinde varlığını sürdürmüştür. İstihsân, Şâfiî çevrelerce “delilsiz hüküm verme” olarak tanımlandığından, şer‘î bir delil olan kıyasın şer‘î olmayan -Gazzâlî’nin deyimi ile mevhum- bir delil olan istihsân sebebiyle terkedilmesini kabul etmemişlerdir. Zâhirîlerden İbn Hazm ise istihsânın keyfiliğe kapı araladığını, istihsânı kullananların verdiği örnekler üzerinden iddia eder. Ona göre, Hanefîlerin istihsân olarak kabul ettiği bir durumu, Mâlikîler istikbah olarak kabul edebilmektedir. Bu da apaçık bir çelişkiyi doğurmaktadır. İbn Hazm’ın bu değerlendirmesinin haklılık tarafı yok değildir. Zira İmam Muhammed’in el-Hücce alâ ehli’l-Medîne isimli eserinde, Mâlikîlerin istihsânının eleştirildiği görülürken, Mâlikîlerden el-Bâcî’nin eserlerinde Hanefîlerin istihsânının eleştirildiği görülmektedir. İstihsân eleştirisi, Ebû İshâk eş-Şîrâzî, İmâmü’l-Harameyn el-Cüveynî ve Gazzâlî gibi Şâfiîler tarafından da devam ettirilmiştir. Cüveynî, istihsânı istinbâta değil, nefsin şehvetine dayanan bir yöntem olarak görürken, Gazzâlî, istihsanı indî yorum olarak görür. İstihsâna karşı olumsuz tavrın temel sebebi, kanaatimizce, tanımlar üzerinden yürütülmüş, içerik çoğu zaman ihmal edilmiştir. Oysa İmam Muhammed’in eserlerine bakıldığında, istihsânın sanılanın aksine bir aslının bulunduğu, bu aslın bazen bir eser, bazen bir zaruret, bazen başka bir kıyas, bazen de örf olduğu görülür. In legal methodology, the problem of the defining istiḥsān and the legitimacy of its definition is among the critical discussion topics. To overcome the rigorism of law, istiḥsān was used by the founder scholars of Ḥanafī school of law and Malik b. Anas - however this use received various objections. Although the Mālikī scholars also used istiḥsān strong criticisms of istiḥsān have been directed on the Ḥanafīs. After the severe criticism of Muḥammad b. Idrīs al-Shāfiʿī, the Ḥanafī scholars carried out various intellectual activities to define istiḥsān and to prove that it is legitimate. This process -which started especially with Abū’l-Ḥasan al-Karkhī and Abū Bakr al-Jaṣṣāṣ, revealed a rich accumulation with the contribution of the legal theorists in other school of laws. It is known that al-Karkhī's definition of istiḥsān has become widespread among the legal theorists, and the legitimacy of istiḥsān in the works of legal theory was based on his definition. Al-Karkhī's considerations on the legaliticamy of using istiḥsān can be traced in his student al-Jaṣṣāṣ, in the following centuries, Abū Zayd al-Dabūsī, Abū l-‘Usr al-Bazdawī and al-Sarakhsī’s works. Al-Jaṣṣāṣ' explanations on the legitimacy of istiḥsān begin with the criticism of Imam al-Shāfiʿī's against istiḥsān. He provides the proof of legitimacy for istiḥsān in divided two sub-headings. Al-Jaṣṣāṣ, who deals with istiḥsān in two parts as word and meaning, argues that there is no disagreement about the use of istiḥsān and that all mujtahids accept istiḥsān, and even al-Shāfiʿī, who opposes to the use of istiḥsān, employs istiḥsān in this sense. The type of istiḥsān on which there is a deabte is the istiḥsān used in relation to its meaning. Al-Jaṣṣāṣ states that this use is a qiyas operation; he justifies his point of view by referring to the works of Muḥammad b. Hasan al-Shaybānī. Indeed, when we look at how al-Shaybānī explained the istiḥsān’s examples in his works, it is seen that there are two conflicting juristic analogy made in many examples. Moreover, al-Shaybānī openly considered some types of istiḥsān part of qiyas by stating that some examples “can be included in this type of istiḥsān” Ḥanafī scholars wanted to break the hostile atmosphere toward istiḥsān by defining and evaluating the istiḥsān in a way that their opponents could accept. The definition of Istiḥsān “to abandon the judgment given to similar ones due to stronger evidence.” has been generally accepted. In this definition, istiḥsān is defined by associating with qiyas, and referred to an istihsan that is presented as the more substantial evidence, and qiyas is the weaker evidence. Although it is appropriate to define istiḥsān in relation to qiyas, the claim that in the definition istiḥsān is put in stronger place than qiyas might casuse to some the contradictions- in particular when the example’s of al-Shaybānī are taken into consideration. Because in most cases, when qiyas conflicts with istiḥsān, istiḥsān is taken. But in an opposite case, qiyas might be taken. Apart from these, there are examples of the types of istiḥsān that al-Karkhī has classified in the works of al-Shaybānī, but sometimes there are also strange situations such as taking the qiyas by istiḥsān. This also means that the term is not sufficiently defined. The negative attitude towards istiḥsān in some Shāfiʿī circles and the criticisms against the legitimacy of istiḥsān continued in the works of the fiqh method. Istiḥsān is defined as making a judgment without evidence by Shāfiʿī circles. Therefore, they did not accept the abandonment of qiyas, which is a sharī proof, because of istiḥsān, which is a non-sharī notable proof. Based on the examples given by the users of istiḥsān, Ibn Ḥazm, one of the Ẓāhirītes, claims that istiḥsān opens the door to arbitrariness. According to him, a situation that is accepted as istiḥsān according to Ḥanafīs can be taken as istiḥsān according to Mālikīs. This creates an apparent contradiction. There are some valid points in the assessment of Ibn Ḥazm. Because while it is seen that the istiḥsān of Mālikīs is criticized in al-Shaybānī's book named al-Ḥujjah, it can be also found that the istiḥsān of Ḥanafīs is charged in the works of Abū’l-Walīd al-Bājī, one of the Mālikīs. The criticism toward istiḥsān was continued by Shāfiʿīs such as Abū Isḥāq al-Shīrāzī, Imam al-Haramayn al-Juwaynī and Abū Ḥāmid al-Ghazālī. While al-Juwaynī sees istiḥsān as a method based on the lust of the soul, not istinbat/legal deduction, al-Ghazālī understands istiḥsān as a personal comment. The main reason for the negative attitude towards istiḥsān is that the content based on the definitions, has been neglected most of the time. However, when we look at the works of al-Shaybānī, it can be seen that there is a proof of istiḥsān contrary to what is believed-and that this can be sometimes a work, sometimes a necessity, sometimes another comparison, or sometimes a custom. (shrink)

Osmanlı Devleti’nde Meşîhat bünyesinde yer alan Fetvâhâne kurumu yüzyıllar boyunca Hanefî mezhebini ve bu mezhebin de müftâ-bih olan görüşlerini merkeze alarak kendisine yöneltilen sorulara cevaplar vermiştir. Bu soru ve cevaplar da usûlüne uygun bir şekilde kayda geçirilmiştir. Bu çalışmada kurumun vermiş olduğu cevapları ihtiva eden defterlerden İstanbul Müftülüğü Meşîhat Arşivi’nde 378 numarayla kayıtlı olan Fetvâḫâne-i ʿÂlî Ecvibe-i Şerʿiyye Defteri esas alınarak Osmanlı’nın son dönemindeki fetvâ faaliyetinin kapsamı ve nüfuz alanına dair bir tasavvur oluşturulmaya çalışılmıştır. Buna göre Fetvâhâne devletin son on (...) üç yıllık zaman diliminde şahıslardan, devlet ve özel kurum müdürlerinden, cemiyetlerden, bakanlıklardan ve Sadâretten gelen sorulara muhatap olmuştur. Bu soruların bir kısmı Osmanlı sınırları içindeki vilâyetlerden ya da Osmanlı ile bir şekilde idârî bir bağı olan ülkelerden gelmekte iken bir kısmı da kaybedilen topraklardan ya da sadece hilâfet merkezinin resmî fetvâ organı olması hasebiyle diğer devletlerin Müslümanları tarafından Fetvâhâneye tevdî edilmekteydi. Defterde Osmanlı tebasından olup da başka memleketlerde ikâmet eden Müslümanlardan gelen soruların da kaydı bulunmaktadır. Konulara bakıldığında ise en çok vakıflar hakkında soru sorulduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında Banka tesisi ya da bankaya para yatırarak faizini almanın cevâzı, yeni usul mekteplerin ihdâsı ve bu mekteplere kaynak oluşturmak için bulunan yolların mübah olup olmadığı, Latin harfleriyle tedrîsin mümkün olup olmadığı, hayat sigortasının hükmü, kolerayla mücadelede temizliğin önemi, camilerde ortaya çıkan bidʻatlerle mücâdele, mefkûdun karısının hâkim tarafından tefrik edilip edilemeyeceği gibi konulardan usûl-i muhâkemâta dâir imzâ-yı kazânın tetimme-i kazâdan sayılıp sayılamayacağı meselelerine kadar farklı konularda soruların Fetvâhâneye tevcîh edildiği görülmektedir. Defterde yer alan bazı fetva kayıtlarında da geçtiği üzere Osmanlı Devleti’nde fetvâ ve kazâda Hanefî mezhebinin en sahih ve tercih edilen görüşü ile karar vermek mecburidir. Yukarıda zikredilen son iki fetvâ sorusu bu yazıda ele alınan müftâ-bih görüşle amelden devlet başkanı iradesiyle vazgeçilmesinin örnekleri olarak ele alınmıştır. Müftâ-bih olanın dışında bir görüş ile ya da mezhep dışından bir görüş ile karar verebilmek ancak devlet başkanının irâdesiyle mümkündür. İlk örneğe göre başka devletlerin Müslüman tebasından olup ticâret vb. sebeplerle Osmanlı ülkesine gelip Müslüman kadınlarla evlenip sonra da onları terk edip gidenlerin arkada bıraktığı kadın ve çocuklar mağdur olmaktaydı. Bu durum savaşlara gidip de dönmeyen erkeklerin eşleri için de geçerliydi. Hanefî mezhebinin müftâ-bih görüşü olan mefkûdun doksan, yüz, yüz yirmi yaşına gelinceye kadar ya da yaşıtları vefat edinceye kadar beklenmesi gerektiği yönündeki hükümlerinin ortaya çıkardığı mahzurlar başka mezheplerden nâib tayin edilmek suretiyle çözülme yoluna gidilmişse de bu uygulamada da süreklilik sağlanamamış ya da diğer mezheplerden yetkin kişiler bulmak her zaman mümkün olmamıştır. Bu sebeple Şeyhülislâm Hayri Efendi zamanında bir değişiklik lâyihası hazırlatılarak sultanın irâdesine sunulmuştur. Devlet başkanının irâdesine başvurulan diğer konu olan imzâ-yı kazânın tetimme-i kazâdan sayılıp sayılamayacağı meselesinde ise defterde müftâ-bih görüşten vazgeçilmesinin aşamaları çok daha net bir şekilde takip edilebilmektedir. Devletin bilhassa uzak vilâyetlerinde kısâs davalarında hükmün infazından evvel hâkimin azli veya görev süresinin bitmesi durumunda mezhebin müftâ-bih olan ve istihsâna dayandırılan görüşüne göre kısâs davalarının en baştan görülmesi davaların kapanmasının uzun yıllar sürmesine sebep oluyordu. Gelen şikâyetlerin artması sebebiyle insanların maslahatına ve asrın gerekliliklerine en uygun olan görüş olması hasebiyle müftâ-bih olmamasına rağmen kıyas yoluyla ulaşılan hükmün hazırlanan muhâkeme usulüne dair lâyihaya eklenen bir maddeyle sultânın iradesine sunulduğu görülmektedir. Devlet başkanının onayından geçtiği zamandan itibaren geçerli olmak üzere artık yargılamanın tamamlanmış olması için hükmün infâz edilmiş olması şart olmaktan çıkarılmıştır. Bu meselelerdeki hüküm değişiklikleri de göstermektedir ki her ne kadar Hanefî mezhebinin müftâ-bih olan görüşüne riayet Osmanlı Devleti için önemliyse de -önceki şeyhülislamların maʻrûzât türündeki fetvâlarında olduğu üzere- müslümanların maslahatını gözetmek daha zarûrî görülmüş ve farklı görüşler de kanunlaştırılarak uygulamaya konulmuştur. (shrink)

Artikkelen vurderer hvorvidt ID-kravet, som begrenser asylsøkeres anledning til å søke arbeid, er etisk velbegrunnet innenfor rammene av en liberal rettskultur. Videre anlegges et konsekvensetisk perspektiv fordi ID-kravet er konsekvensetisk begrunnet, og det kan da foretas en immanent kritikk. Det vises at ID-kravet innebærer en begrensning av asylsøkeres negative og positive frihet, og at forsvarere av ID-kravet dermed må bevise at kravet har så gode konsekvenser at det legitimerer en slik begrensning av asylsøkeres frihet. Både generelle overveielser av ID-kravets fordeler (...) og ulemper og konkrete data tilsier at bevisbyrden ikke er oppfylt. Følgelig må det enten frembringes empiri som tilsier at ID-kravet likevel har bedre konsekvenser, eller det bør gis en annen type begrunnelse enn den konsekvensetiske for ID-kravet, eller ID-kravet bør avskaffes.Nøkkelord: asylsøkere, arbeid, liberalt demokrati, konsekvensialismeEnglish summary: Undocumented migrants' right to apply for work. A consequentialist assessmentThe article evaluates whether the Norwegian ID-demand, which limits asylum seekers' opportunity for work, is ethically well founded within the limits of a liberal, legal culture. The argument operates within a consequentialist normative theory because the ID-demand is justified in terms of its consequences, and an immanent critique of the demand can therefore be carried out. It is argued that the ID-demand imposes restrictions on the negative and positive liberty of asylum seekers, and defenders of the ID-demand will then have a burden of proof to show that the demand has such good consequences that it will legitimise these restrictions. Both general considerations and specific data clearly indicate that this burden of proof is not satisfied. Hence, one must either provide new data that indicate that the ID-demand after all has better consequences, defend the ID-demand in terms of something other than its consequences or reject the ID-demand. (shrink)

Utviklingen innenfor informasjons- og kommunikasjonsteknologi har gitt opphav til en type etisk-politisk utfordring som gjerne kalles digital ulikhet. Tradisjonelt har det dreid seg om sosiale ulikheter i tilgangen til IKT på individnivå. Nyere forskning på området er mer opptatt av bruk og dermed av tilbudet av aktiviteter og tjenester gjennom Internett. I denne artikkelen ser vi på hvordan det kan oppstå geografisk digital ulikhet som følge av at norske kommuner tilbyr digitale tjenester – herunder informasjon og ressurser for lokalpolitisk deltakelse (...) – i svært forskjellig omfang. Det betyr at kommunene står overfor etisk-politiske utfordringer knyttet til digital ulikhet som følge av deres strategier for bruk av hjemmesider, og for digital utvikling av kommunen mer generelt. Selv om det er få kommuner som tilbyr særlig mye når det gjelder lokalpolitisk deltakelse, er ulikhetene i tilbudet av informasjon og digitale tjenester betydelige. I tillegg bidrar velutviklede hjemmesider til å gjøre kommunen mer gjennomsiktig og lettere tilgjengelig, noe vi antar er en fordel for innbyggerne. Analysen er basert på en kvantitativt orientert innholdsanalyse av hjemmesidene til alle norske kommuner og en kvalitativ innholdsanalyse av hjemmesidene til ti norske kommuner.Nøkkelord: digital ulikhet, etisk-politiske utfordringer, kommuner, hjemmesider, digitale tjenesterEnglish summary: Norwegian local governments electronically out of step? From social to geographical digital dividesThe development of information and communication technologies has raised a kind of ethical–political challenge usually referred to as a digital divide. Traditionally, this has fomented concerns about social inequalities with respect to individual access to ICT. More recent scholarship argues the need to be more focused on use rather than access; accordingly, also on the supply of activities and services through internet. In this article, we study how geographical digital divides may appear as a consequence of the fact that Norwegian local governments supply digital services – including information and resources for local political participation – to quite a different extent. This means that local governments face ethical–political challenges related to digital divides as a consequence of their strategies for the development of home pages and for digital development of local government services more generally. Even though only a few local governments offer much with regard to local political participation, the inequalities with respect to the supply of information and digital services are considerable. In addition, apparently, well–developed home pages make the local government more transparent and more accessible. We believe this to be of advantage to local citizens. The analysis is based on a quantitative content analysis of all Norwegian local governments and a qualitative content analysis of the home pages of 10 local governments. (shrink)

Sosyo-ekonomik yaşam, kültürler ve inançlar açısında farklılık gösterebilmektedir. Sosyo-ekonomik yaşamın günümüzde hızlı bir şekilde gelişen dijitalleşmeden etkilenmemesinin mümkün olmadığı görülmektedir. Dijitalleşme, sosyal hayatın çoğu alanında hükümranlığını ilan ederken özelikle de ekonomik alanda etkisinin daha farklı olduğu düşünülmektedir. Buna sebep olarak da dijital gelişimin temelinde ekonomik gelişmenin olmasıdır. Enformasyonel, küresel ve ağ örgütlemesine dayalı olan dijital ekonomik modellerden kaynaklı olarak insanlar, geleneksel topluma nazaran daha fazla insanla etkileşime geçmektedir. Böylece insanlar daha kapsamlı ve eşitlikçi bir zeminde iktisadi süreçlere katılarak reel bir (...) rekabet ortamının oluşmasına katkıda bulunmaktadır. Teknolojik iletişim araçlarıyla, e-postalarla, network ağları ve inovatif yazılımlarla desteklenen ekonomik modeller, her geçen gün daha da güçlenmekte ve toplumsal yaşamın çoğu alanına sirayet etmektedir. Dijitalleşmenin ekonomik alana etkisi özelikle de din ve iktisadi hayat ilişkisinde de önemli tartışmalara zemin hazırlamaktadır. Dijital gelişmeler sonucu ortaya çıkan e-ticaret ve kripto para gibi yeni alış-veriş biçimleri, dinin ekonomik yeniliğe yaklaşımı ile de yakından ilgilidir. Dijitalleşme ortamında gelişen yeni ekonomik modeller ve kripto para karşısında din ya da dindarlar bir tavır içinde olmalı mıdır? Dijitalleşmeyle birlikte dinin sosyo-ekonomik yaşamdaki sosyolojik rolü değişmiş midir? Sosyo-ekonomik yaşam ve din ilişkisinde kripto paranın işlevsel boyutu nedir? gibi soruların cevapları merak konusudur. Bu çalışmada, cevapları merak konusu olan problemler çerçevesinde araştırma yoluna gidilecektir. Bu çalışmadaki temel amaç, dijitalleşmenin hızla geliştiği bir ortamda yeni ekonomik modellerden kripto paranın sosyal hayattaki karşılığı ve bunun beşeri ve sosyal sermaye olan din ile ilişkisini ortaya koymaktır. Bu çalışmada yöntem olarak literatür tarama, saha araştırması ve kripto para kullanan kişilerle mülakat yöntemi tercih edilmiştir. Bulgulara göre insanlar kripto parayı kullanırken dini endişelere maruz kaldıkları görülmüştür. Kripto paralarda yaşanan zararların dini hassasiyetlerin göz ardı edilmesiyle de bağlantılı olduğunu düşünenler bile olmuştur. Sonuç olarak kripto paranın yeni dünya düzeninde varlığını gün geçtikçe daha çok hissettireceğini ve bunun dini sosyolojik boyutunun temelleri atılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Yeni nesil para olarak ortaya çıkan ve birçok çeşidi bulunan kripto paraların genel ekonomik modeller doğrultusunda değerlendirilerek dindarların da bu bağlamda endişelerini giderilecek şekilde geliştirilmesi yararlı olacağı görülmektedir. (shrink)

According to familiar accounts, Rousseau held that humans are actuated by two distinct kinds of self love: amour de soi, a benign concern for one's self-preservation and well-being; and amour-propre, a malign concern to stand above other people, delighting in their despite. I argue that although amour-propre can (and often does) assume this malign form, this is not intrinsic to its character. The first and best rank among men that amour-propre directs us to claim for ourselves is that of occupying (...) 'man's estate'. This does not require, indeed it precludes, subjection of others. Amour-propre does not need suppression or circumscription if we are to live good lives; it rather requires direction to its proper end, not a delusive one. (shrink)

In his book on Karl Barth Professor T. F. Torrance spoke at one point of ‘the great watershed of modern theology’. ‘There are,’ he wrote, 1 ‘two basic issues here. On the one hand, it is the very substance of the Christian faith that is at stake, and on the other hand, it is the fundamental nature of scientific method, in its critical and methodological renunciation of prior understanding, that is at stake. This is the great watershed of modern theology: (...) either we take the one way or the other – there is no third alter native… one must go either in the direction taken by Barth or in the direction taken by Bultmann.’. (shrink)

In recent years the writings of Ludwig Wittgenstein have received much attention from philosophers in general and especially from philosophers interested in religion; and there is no doubt that Wittgenstein's legacy of thought is both highly suggestive and highly problematical. It seems likely, however, that the vogue which Wittgenstein now enjoys owes not a little to his peculiar place in the development of modern philosophy and, in particular, of that empiricist tradition in philosophy which stems from what has been called (...) the revolution in philosophy in the early decades of the present century. (shrink)

Ḥmēdān al-Shwēʿir. Arabian Satire: Poetry from 18th-Century Najd. Edited and translated by Marcel Kurpershoek. Library of Arabic Literature. New York: New York University Press, 2017. Pp. l + 198. $35. ʿAbdallāh Ibn Sbayyil. Arabian Romantic: Poems on Bedouin Life and Love. Edited and translated by Marcel Kurpershoek. Library of Arabic Literature. New York: New York University Press, 2018. Pp. li + 311. $35.

This study examines the relationship between salespeople's moral judgment and their job performance. Results indicate a positive relationship between moral judgment and job performance when certain characteristics are present. Implications for sales managers and sales researchers are provided. Additionally, directions for future research are given.

The Greenberger-Horne-Zeilinger state is the most famous example of a state with multiparticle entanglement. In this article we describe a group theoretic framework we have been developing for understanding the entanglement in general states of two or more quantum particles. As far as entanglement is concerned, two states of n spin-1/2 particles are equivalent if they are on the same orbit of the group of local rotations (U(2)n). We consider both pure and mixed states and calculate the number of independent (...) parameters needed to describe such states up to this equivalence. We describe how the entanglement of states in a given equivalence class may be characterized by the stability group of the action of the group of local rotations on any of the states in the class. We also show how to calculate invariants under the group of local actions for both pure and mixed states. In the case of mixed states we are able to explicitly exhibit sets of invariants which allow one to determine whether two generic mixed states are equivalent up to local unitary transformations. (shrink)

1. Ḥāshīyat al-Ṣabbān ʻalá al-Sharḥ al-Ṣaghīr lil-Mullawī ʻalá al-Sullam al-murawnaq -- 2. Taqrīrāt Ḥasan ibn Riḍwān al-Ḥusaynī.

The Greenberger-Horne-Zeilinger state is the most famous example of a state with multiparticle entanglement. In this article we describe a group theoretic framework we have been developing for understanding the entanglement in general states of two or more quantum particles. As far as entanglement is concerned, two states of n spin-1/2 particles are equivalent if they are on the same orbit of the group of local rotations n). We consider both pure and mixed states and calculate the number of independent (...) parameters needed to describe such states up to this equivalence. We describe how the entanglement of states in a given equivalence class may be characterized by the stability group of the action of the group of local rotations on any of the states in the class. We also show how to calculate invariants under the group of local actions for both pure and mixed states. In the case of mixed states we are able to explicitly exhibit sets of invariants which allow one to determine whether two generic mixed states are equivalent up to local unitary transformations. (shrink)

In the same year, 1961, Peter D. Mitchell and Robert R.J.P. Williams both put forward hypotheses for the mechanism of oxidative phosphorylation in mitochondria and photophosphorylation in chloroplasts. Mitchell's proposal was ultimately adopted and became known as the chemiosmotic theory. Both hypotheses were based on protons and differed markedly from the then prevailing chemical theory originally proposed by E.C. Slater in 1953, which by 1961 was failing to account for a number of experimental observations. Immediately following the publication of Williams's (...) hypothesis and before his own was published, Mitchell initiated a correspondence. Examination of the letters shows the development of a dispute based on the validity of the proposals, who should have priority and particularly whether Mitchell had drawn on Williams's work without acknowledgement. We have concluded that Mitchell's proposals were original although it is evident that prior to the correspondence Williams had considered and rejected a proposition similar to Mitchell's theory. However, a major cause of the dispute was the difference in disciplinary backgrounds of Mitchell, a microbial biochemist and Williams, a chemist. (shrink)

In the same year, 1961, Peter D. Mitchell and Robert R.J.P. Williams both put forward hypotheses for the mechanism of oxidative phosphorylation in mitochondria and photophosphorylation in chloroplasts. Mitchell's proposal was ultimately adopted and became known as the chemiosmotic theory. Both hypotheses were based on protons and differed markedly from the then prevailing chemical theory originally proposed by E.C. Slater in 1953, which by 1961 was failing to account for a number of experimental observations. Immediately following the publication of Williams (...) 's hypothesis and before his own was published, Mitchell initiated a correspondence. Examination of the letters shows the development of a dispute based on the validity of the proposals, who should have priority and particularly whether Mitchell had drawn on Williams 's work without acknowledgement. We have concluded that Mitchell's proposals were original although it is evident that prior to the correspondence Williams had considered and rejected a proposition similar to Mitchell's theory. However, a major cause of the dispute was the difference in disciplinary backgrounds of Mitchell, a microbial biochemist and Williams, a chemist. (shrink)

al-juzʼ 1. Uṣūl al-Naẓar al-iʼtimānī -- al-juzʼ 2. al-Taḥadīyāt ak-akhlāqīyah li-thawrat al-iʻlām wa-al-ittiṣāl.