Duygular; insanın epistemik, etik ve estetik yönleriyle doğrudan ilişkili varoluşsal özniteliklerdir. İnsan anlam-lı, değerli ve güzel bir hayat kurarken akılla birlikte duygulardan motivasyon almaktadır. Duygular, çok fonk-siyonlu yapısıyla insanın niyet, tutum, tavır ve eylemlerini belirleme, harekete geçirme, yönlendirme, etkile-me, dönüştürme, frenleme ve bazen de manipüle etme araçlarıdır. Bu nedenle ahlak başta olmak üzere insan eylemlerini problem edinen her araştırma, duyguları ele almak durumun¬dadır. İnsanı tam anlamıyla tanıma-nın yolu, pratik yaşantısı içerisinde ortaya çıkan duygusallığını anlamaktan geçer. Dolayısıyla teorik olanın durağanlığı ile (...) hayatın akışkanlığı arasındaki uçurumda duygular, felsefi bir soruşturmanın konusu olmakta-dır. Duygunun dinamik yapısını ve sınır çizilemeyen doğasını dilin sınırları içerisinde ifade etmek kolay değildir. Bu-nunla birlikte insan için duygular, kendini, evreni, doğayı, maddeyi, bireyleri, toplumları, iyiyi, kötüyü, değerli olanı ve olmayanı anladığı, olgu ve olaylarla başa çıktığı, pratik hayatını yönettiği, karar verme süreçlerinde, niyetlerinde, yönelimlerinde ve seçimlerinde etkin, tüm bu süreçlere içkin, dinamik, fonksiyonel ve bilişsel öznitelikler olarak öne çıkmaktadır. İnsan, günlük yaşamı içinde çok çeşitli duygu durumlarını tecrübe etmek-tedir. Böylece o, tecrübe ettiği bu duygu durumları ile sürekli değişen ruh hallerine sahip olmaktadır. Bu tec-rübeler, dış etkenlere bağlı olabildiği gibi insanın içsel dinamiklerinin etkisiyle de ortaya çıkabil¬mektedir. Sosyal yaşantısı itibariyle insan, duygusal tepkiler veren ve duygusal etkiler alan dinamik bir ahlak yaşantısı-na sahiptir. Bu bağlamda duygular, insanın kendi benliği ile yaşadığı toplumun benliği arasında denge kurma-sını sağlamakta ve insanın temel yönelimlerini belirlemektedir. Duygular, insana eylem motivasyonu kazan-dıran, onun tasavvurlarına, geçmiş, şimdi ve gelecekle ilgili değerlendirmelerine yön veren, harekete geçirici yetilerdir. Pişmanlık, bizzat benliğe yönelen ve onun ahlâkîliğini içsel olarak düzenleyip inşa eden ahlâkî bir özdenetim duygusudur. Bu duygu gerek bireysel ve gerekse sosyal yaşamda insanı etkileyen doğasıyla özel-likle ahlâkî değer dünyasında merkezi bir rol oynamaktadır. Pişmanlık, en yalın haliyle insanın geçmişteki eylemine ya da eylemsizliğine dönük olumsuz yargısını içeren acı bir his biçiminde ortaya çıkmakta ve keşke ifadesiyle dile gelmektedir. Pişmanlık duygusu insanda içsel tesirlerin etkisiyle oluşmaktadır. Çoğu ahlak duygusu gibi pişmanlık da hem fenomenolojik bir duyuş hem de bilişsel bir yargı içermektedir. Psikolojik ve kavramsal açıdan karmaşık bir duygu olan pişmanlık; üzüntü, hayal kırıklığı, özlem, nostalji ve bazen bir şey-den pişmanlık duymamanın verdiği rahatlama gibi bir dizi duyguyu ortaya çıkarmaktadır. Pişmanlık aynı zamanda güçlü, motive edici bir üzüntü ve işlerin istendiği gibi gitmediğine dair tutkulu bir şikâyet olarak da kendini gösterebilmektedir. O, bugünümüzü ve geleceğimizi şekillendiren genellikle geçmişe dönük bir acı deneyimidir. Pişmanlık, genellikle kişinin yaptığı şeyi onaylamadığını, farklı şekilde olmasını arzuladığını, üzüldüğünü, utandığını veya suçlu olduğunu ifade eden ve farkındalıkla ortaya çıkan bir duygudur. Pişmanlık, insanı geçmişteki ve şimdiki hatalarından ders çıkarmaya ve gelecekteki davranışlarını düzeltmeye teşvik eden, insanın özdenetim yeteneğinin bir parçasıdır. Bu duygu, kişinin kendi eylemleriyle ilgili içsel muhasebe-sinin bir sonucu olarak ortaya çıkan düzeltici ve iyileştirici ahlaki bir özdenetim duygusudur. Pişmanlık, insa-nın ahlaki doğasının zorunlu bir sonucudur. Bu duygu onun seçim yapabilen bir varlık olmasından, yani ahlaki özgürlüğünden kaynaklanmaktadır. Pişmanlığın oluşabilmesi için ahlaki eylemin en az iki seçenek arasından yapılacak bir seçim sonucunda gerçekleşmiş olması gerekir. Bu nedenle, pişmanlığın ön koşulu özgürlüktür. Akıl ve duygunun düşüncelerimiz ve eylemlerimiz üzerindeki karşılıklı rolleri, özellikle pişmanlık olgusunda belirgindir. Dolayısıyla ister pratik ister teorik alanda olsun pişmanlık, sadece insanın duygusal yanıyla değil, bilişsel yanıyla da ilgili bir duygudur. Pişmanlığın, geçmişte yaşanmış veya bugün etkisi devam eden bir olgu üzerinde kişinin hatasını fark etmesiyle oluşan bir üzüntü hali olması, onun bir değerlendirme duygusu oldu-ğunu gösterir. Duyguların harekete geçirici yönü pişmanlıkta geriye doğru işlevsiz olacağından, bu teşvik edici yön gelecekte pişmanlık yaratan durumun tekrarını önleme yönünde kendini göstermektedir. Böylece geç-mişte yaşanan üzücü bir durum, olumsuzdan olumluya, yıkıcıdan yapıcıya doğru ahlaki bir evrime zemin hazırlayacaktır. Bu makalede duygu etiğinin ilkeleri, kavramsal ve kuramsal çerçevesi göz önünde bulundurulmak suretiyle pişmanlık duygusunun mahiyeti, değeri ve fonksiyonelliği felsefî açıdan analiz edilip yorumlanacaktır. Emotions are human attributes that are directly related to the epistemic, ethical, and aesthetic aspects of human beings. While man builds a meaningful, valuable, and beautiful life, gets motivation from emotions along with the mind. Emotions, with their multifunctional aspect, are means for determining, activating, directing, influencing, transforming, restraining, and sometimes manipulating human intentions, attitudes, and actions. For this reason, any research that treats human actions, especially morality, has to deal with emotions. The way to know the human being is to understand his emotions in his practical life. Therefore, in the gap between the stability of the theoretical and the dynamism of life, emotions become the subject of philosophical research. It is not easy to express the dynamic aspect and unbounded nature of emotion with-in the limits of language. However, for human beings, emotions are effective in their decision-making pro-cesses, intentions, orientations, and choices, in which they understand themselves, the universe, nature, matter, individuals, societies, goodness, evil, valuable and non-valued things, cope with facts and events, manage their practical life, stands out as dynamic, functional and cognitive attributes inherent in all these processes. Man experiences a wide variety of emotional states in his daily life. Thus, he has constantly changed moods with these emotional states he experiences. These experiences can be caused by external factors as well as by the influence of the internal dynamics of the human being. In terms of his social life, man has a dynamic moral life that gives emotional reactions and receives emotional effects. In this context, emotions enable man to establish a balance between himself and the self of the society in which he lives and determine his basic orientations. Emotions are motivating faculties that motivate a man to act and guide his imaginations, and evaluations of the past, present, and future. Regret is an emotion of moral self-control that addresses the self and internally organizes and constructs its morality. This emotion plays a central role, especially in the field of moral values, with its nature that affects man both in individual and social life. Re-gret, in its simplest form, appears in the form of a bitter feeling that includes the negative judgment of man's past action or inaction and is expressed with the expression of a wish. The emotion of regret is formed by the effect of internal influences in humans. Like most moral emotions, regret includes both a phenomenological sense and a cognitive judgment. Regret which is a psychologically and conceptually com-plex emotion, reveals a series of emotions such as sadness, disappointment, longing, nostalgia, and some-times the relief of not regretting something. Regret can also manifest itself as a strong, motivating sadness and a passionate complaint that things are not going as planned. It is an experience of pain, often retrospec-tive, that shapes our present and future. Regret is an emotion that arises with awareness, usually expressing disapproval of what the person did, wishing it to be different, upset, ashamed, or guilty. Regret is part of human self-control, which encourages man to learn from past and present mistakes and to correct future behavior. This emotion is a corrective and healing sense of moral self-control that arises as a result of one's internal accounting for one's actions. Regret is a necessary consequence of man's moral nature. This emo-tion stems from the fact that he is a being that can choose, that is, his moral freedom. For regret to occur, the moral action must have taken place as a result of a choice to be made among at least two alternatives. Therefore, the prerequisite for repentance is freedom. The reciprocal roles of reason and emotion on our thoughts and actions are particularly evident in the phenomenon of regret. For that reason, regret, whether in the practical or theoretical field, is an emotion related not only to the emotional side of human but also to the cognitive side. The fact that regret is a state of sadness that occurs when a person realizes his mistake on a phenomenon that has been experienced in the past or whose effect continues today, shows that it is an emotion of evaluation. Since the activating aspect of the emotions will be backward dysfunctional in regret, this incentive aspect manifests itself in the direction of preventing the repetition of the regretful situation in the future. Thus, a sad situation in the past will pave the way for a moral evolution from negative to posi-tive, from destructive to constructive. In this article, the nature, value, and functionality of the regret will be analyzed and interpreted from a philosophical point of view, taking into account the principles of emotion ethics, and its conceptual and theoretical framework. (shrink)

Kur’ân-Kerîm, Arap Yarımadası’nda cahiliye geleneklerinin hâkim olduğu Cahiliye döneminde nazil olmaya başlamıştır. Zayıf ile güçsüz insanların ezildiği, dışlandığı, sömürüldüğü, küçük düşürüldüğü ve çeşitli eziyetlere maruz kaldığı bu dönemde haklı olmak yeterli değildi. Hakkını alabilecek güç ve kuvvete sahip olmak da gerekliydi. Güçlünün genellikle haklı sayıldığı böyle bir dönemde Kur’ân, Allah’ın yarattığı her bireyi değerli bir varlık olarak görmektedir. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de bireyler arasında kardeşlik hislerini pekiştiren, sosyal dokuyu sağlamlaştıran ve toplumdaki güveni artıran birçok temel ilke bulunmaktadır. Bu temel ilkelerinden biri (...) kişinin nesebine, ırkına, cinsiyetine ve statüsüne bakmadan her güçsüzün hakkını savunmaktır. Bu bağlamda çalışmamızda öncelikle fâkir kelimesinin Kur’ân semantiğindeki anlam alanının tahliline, Hz. Peygamber’in fakîrlik ile zenginliğe karşı tutumuna kısaca temas edilmiştir. Ardından fâkir ile miskîn kavramlarının anlam farkı hakkında bilgi verilmiştir. Yetimlerin korunup gözetilmesi ve erdemli bir hayat yaşamaları için gerekli temel ilkeleri ile ezilen köle ve müstazʻafların durumu da ele alınmıştır. (shrink)

Bu Araştırma, esas olarak İngiltere, Fransa ve Almanya'da yetişen Avrupa'nın erken aydınlanmasının dini ve felsefi düşüncelerinin doğasının bir araştırmasını yapmayı amaçlamaktadır. 17. yüzyılın sonu ve 18. yüzyılın başlangıcında İngiltere'de başlayan deistik düşünce hareketi, Matthew Tindal örnek alınarak özel olarak incelenmiştir. Tindal tarafından yapılmış orijinal eserler ve onun hakkında ikincil yazılar olan birincil kaynaklar, Tindal'ın Şanlı Devrim sonrası siyaset kurumunun bir destekçisi ve devrim öncesi sosyal, dini ve siyasi düzenin özellikle Katolik Hıristiyanlığın eleştirmeni olduğu sonucuna varmamıza yol açabilir. O Zamanın felsefi (...) ve dini sorularının çoğu için kendi deist yorumunu yaptı. Bu, esas olarak, Yaratılış Kadar Eski Hristiyanlık: Doğal Dinin Yeniden Yayınlanmasının İncili adlı ana çalışmasında gözlemlendi; burada akıl ve doğa yasaları, Hristiyanlığın temel öğretilerini eleştirmek ve reddetmek için kendi başlarına kullanılır. Bu, genel olarak İngiliz deistlerinin ve özellikle Matthew Tindal'ın akıl ve doğal dinin veya doğa yasalarının bizi ateistlerin şüpheciliğini ve nihilizmini veya kendilerini Hristiyan deist olarak adlandıran protestanları veya İslam'ınki gibi başka bir dini örtbas etmeye yönlendirdiğini ima eder. (shrink)

İnsan “kendini bil”melidir. Çünkü insanın kendini bilmemesi yani eksikliğinin, aldatılırlığının ya da yanılabilirliğinin farkında olmaması onun temelde kendi benliğini, toplumsal rollerini, ahlaki ve siyasal varlık oluşunu yitirmesine sebep olacaktır. İnsan aklıyla ayakları yere basan ama kibriyle başını arşa kaldıran bir varlıktır. Eğer aklı onun kibirli başını eğdirmeyi başaramazsa kaçınılmaz olarak kibirli söz ve üslup, kibirli bakış ve görüş ortaya çıkacaktır. Kibir ile ortaya konulmuş her düşünce en temelde ahlaki sorunlar ortaya çıkaracağı gibi bir de, eksikliklerini kabul etmeyen dogmatik bir tutum (...) sergileyecektir. Kibir insana her yaptığının en doğru, en güzel, en kudretli olduğunu fısıldar durur. Bu fısıltı kişinin durup düşünmesine, aklın devreye girmesine izin vermedikçe de, hata yapılmaya devam edilir. Tüm bunlardan hareketle bu çalışmamızda günümüz felsefesinin temel bir sorunu olan, bir alanda uzmanlaşmış olma özgüveniyle birlikte kâinatın bilgisine bütünüyle sahip olunduğuna ilişkin bir düşünce geliştirmenin entelektüel dünyaya büyük bir darbe vuracağı, Yunus Emre’nin Risalet’ün Nushiye eserinin “Kibir Destanı” bölümünden hareketle ele alınacaktır. (shrink)

We argue that the so-called "property-dualist" theory of consciousness is consistent both with current neurobiological data and with modern theories of physics. The hypothesis that phenomenal properties are global properties that are irreducible to microphysical properties, whose role is to integrate information across large portions of the brain, is consistent with current neurobiological knowledge. These properties can exercise their integration function through action on microscopic structures in the neuron without violating the laws of quantum mechanics. Although we offer no positive (...) argument for the existence of irreducibly global properties, the conclusion is that this view is a scientifically respectable hypothesis that deserves to be investigated. (shrink)

As corporate scandals proliferate, organizational researchers and practitioners have made calls for research providing guidance for those wishing to influence positive moral decision-making and behavior in the workplace. This study incorporates social cognitive theory and a vignette-based cognitive measure for moral imagination to examine (a) moral attentiveness and employee creativity as important antecedents of moral imagination and (b) creativity as a moderator of the positive relationship between moral attentiveness and moral imagination. Based on the results from supervisor–subordinate dyadic data (N (...) = 162) obtained from employed students, hypotheses were largely supported as expected. Implications are discussed. (shrink)

Current evolutionary and cognitive theories of religion posit that supernatural agent concepts emerge from cognitive systems such as theory of mind and social cognition. Some argue that these concepts evolved to maintain social order by minimizing antisocial behavior. If these theories are correct, then people should process information about supernatural agents’ socially strategic knowledge more quickly than non-strategic knowledge. Furthermore, agents’ knowledge of immoral and uncooperative social behaviors should be especially accessible to people. To examine these hypotheses, we measured response-times (...) to questions about the knowledge attributed to four different agents—God, Santa Claus, a fictional surveillance government, and omniscient but non-interfering aliens—that vary in their omniscience, moral concern, ability to punish, and how supernatural they are. As anticipated, participants respond more quickly to questions about agents’ socially strategic knowledge than non-strategic knowledge, but only when agents are able to punish. (shrink)

But a body of rigorous mathematical theory has also gradually developed, and this is the first book to present that theory.

In his book on Karl Barth Professor T. F. Torrance spoke at one point of ‘the great watershed of modern theology’. ‘There are,’ he wrote, 1 ‘two basic issues here. On the one hand, it is the very substance of the Christian faith that is at stake, and on the other hand, it is the fundamental nature of scientific method, in its critical and methodological renunciation of prior understanding, that is at stake. This is the great watershed of modern theology: (...) either we take the one way or the other – there is no third alter native… one must go either in the direction taken by Barth or in the direction taken by Bultmann.’. (shrink)

In recent years the writings of Ludwig Wittgenstein have received much attention from philosophers in general and especially from philosophers interested in religion; and there is no doubt that Wittgenstein's legacy of thought is both highly suggestive and highly problematical. It seems likely, however, that the vogue which Wittgenstein now enjoys owes not a little to his peculiar place in the development of modern philosophy and, in particular, of that empiricist tradition in philosophy which stems from what has been called (...) the revolution in philosophy in the early decades of the present century. (shrink)

Background: computer software is widely used to support literacy learning. There are few randomised trials to support its effectiveness. Therefore, there is an urgent need to rigorously evaluate computer software that supports literacy learning.Methods: we undertook a pragmatic randomised controlled trial among pupils aged 11–12 within a single state comprehensive school in the North of England. The pupils were randomised to receive 10 hours of literacy learning delivered via laptop computers or to act as controls. Both groups received normal literacy (...) learning. A pre‐test and two post‐tests were given in spelling and literacy. The main pre‐defined outcome was improvements in spelling scores.Results: 155 pupils were randomly allocated, 77 to the ICT group and 78 to control. Four pupils left the school before post‐testing and 25 pupils did not have both pre‐ and post‐test data. Therefore, 63 and 67 pupils were included in the main analysis for the ICT and control groups respectively. After adjusting for pre‐test scores there was a slight increase in spelling scores, associated with the ICT intervention, but this was not statistically significant – 1.83 to 3.74, p = 0.50). For reading scores there was a statistically significant decrease associated with the ICT intervention .Conclusions: we found no evidence of a statistically significant benefit on spelling outcomes using a computer program for literacy learning. For reading there seemed to be a reduction in reading scores associated with the use of the program. All new literacy software needs to be tested in a rigorous trial before it is used routinely in schools. (shrink)

Under the sway of the postulate of determinism, sociologists (with some exceptions) have given little direct attention to sheerly fortuitous events. Such events are analytically distinguishable from those which are considered the results of chance only because we currently lack knowledge of their causation. Exemplifications of pure chance abound in the various arts and sciences, including sociology (especially in work by symbolic interactionists). Direct, explicit consideration of random, accidental, or chance phenomena requires approaches that emphasize both the processes of behavior (...) and interaction and the case-study method of investigation. (shrink)

It is a curious fact that the much maligned ontological argument to prove the existence of God has in recent times enjoyed a revival of interest to which even Karl Barth, the arch-enemy of natural theology has contributed; but since the revival of interest has appared in a wide diversity of intellectual contexts, both philosophical and theological, the revival is itself almost as problematic as the argument itself.

In his article ‘Professor Bartley's Theory of Rationality and Religious Belief’ Mr W. D. Hudson has brought considerable clarification to the rather confused situation occasioned by Professor W. W. Bartley's book The Retreat to Commitment and its subsequent discussion; but the process can, I think, be carried still further.

This paper describes the escape/intervention concept as it is used in the agent growing environment framework. The Escape and Intervention is used in many multi-disciplinary areas, including agent research, artificial intelligence, groupware and workflow, process support, software engineering, and social sciences. Based on an ontological perspective, this paper explains how an interaction-oriented agent architecture and language (used for modelling, simulation, and development) makes use of an interaction pattern that is inspired from social contexts seen as multi-agent systems.

A recent study using a crossmodal matching task showed that the identity of a talker could be recognized even when the auditory and visual stimuli that were being matched were different sentences spoken by the talker. This finding implies that general temporal features of a person's speech are shared across the auditory and visual modalities.