resumo : Este artigo tem por objetivo explorar as possíveis relações estabelecidas entre ciência e a tecnologia a partir de três modelos teóricos distintos. O primeiro modelo teórico é chamado de hierárquico e pressupõe uma relação de subordinação entre ciência e a tecnologia. O segundo modelo é denominado de não hierárquico e sustenta que ciência e a tecnologia se encontram fundidas de tal modo que não faz mais sentido tentar entendê-las separadamente. Por fim, o terceiro modelo teórico designado de emancipatório (...) explora alguns elementos que permitem compreender a ciência e a tecnologia ainda como atividades distintas, embora possam trabalhar conjuntamente algumas vezes.: This paper aims to understand the possible relations between science and technology from three different theoretical models. The first theoretical model is called hierarchical and implies a subordinate relationship between science and technology. The second model is called non-hierarchical and argues that science and technology are fused so that it makes more sense to try to understand them separately. Finally, the third theoretical model is called emancipatory and explores some elements that allow us to understand science and technology as separate activities, although they may sometimes work together. (shrink)

O texto expressa uma investigação filosófica sobre a pandemia provocada pelo coronavírus. Primeiramente, realizamos a caracterização e a contextualização da crise tecnocientífica. Em seguida, verificamos que muitos dos problemas teóricos problemas enfrentados pelos pesquisadores que lidam com questões associadas à pandemia já foram identificados e abordados por diferentes filósofos da ciência, demonstrando que a filosofia também pode ajudar na compreensão adequada da pandemia. Depois disso, o texto apresenta uma reflexão sobre a pandemia a partir da filosofia da tecnologia, demonstrando as (...) valiosas contribuições que essa área pode oferecer para a resolução dos problemas complexos das mais variadas naturezas. Em síntese, trata-se de um ensaio filosófico em defesa da ciência e da tecnologia. (shrink)

O presente texto tem como propósito identificar as características elementares da explicação tecnológica. Assim, num primeiro momento procuramos justificar a importância de estabelecermos uma investigação filosófica sobre a explicação tecnológica, contextualizando a temática, demonstrando a multiplicidade de elementos que podem ser contemplados por ela e salientando suas especificidades. Em síntese, a primeira parte do trabalho será dedicada às perguntas e aos tipos de questionamentos que a explicação tecnológica pode responder. No segundo momento, esclareceremos que ela contempla necessariamente dois elementos dos (...) artefatos técnicos, a saber, o estrutural e o funcional. Em síntese, a explicação tecnológica precisa elucidar os componentes físicos e materiais constituintes dos artefatos técnicos que, por sua vez, são portadores de uma determinada função. Além disso, faz-se necessário ilustrar como é possível atribuir e/ou implementar uma função em determinado artefato. Por fim, busca-se apresentar os desafios e os problemas em aberto que ainda perpassam a explicação tecnológica. (shrink)

The interwar decades in Poland (1918–1939) were characterized by plurality and diversity. The purpose of the paper Polish Universalism in the Interwar Period is to show the foundations of the socio-philosophical trend, which is universalism. In modern philosophy universalism was in permanent conflict with individualism, but in the interwar period the reality became more complicated. It was “collectivism”—the trend based on the cult of the State, nation, race, and class—that started to aspire to be called universalism. The author does not (...) classify these trends as universalist, and universalism itself criticized them. Different varieties of universalism can be found in the interwar period. The author indicates the literary-philosophical universalism of J.N. Miller, and the socio-conservative universalism of W.L. Jaworski, but she focuses on J. Braun’s conception of the universal subject and the idea of absolute union, and on Christian universalism,showing the importance of the emerging Polish personalism for universalist philosophy. In these proposals the author sees the germs of the later (2nd half of the 20th c.) conception of ecumenism, dialogue, and the primacy of person over things. (shrink)

Book review: Frans de Waal, _Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości_, tłum. Ł. Lamża, Copernicus Center Press, Kraków 2019, ss. 380.

This article is a review of Frans de Waal's book Mama's Lust Hugs. Animal Emotions and what They Tell Us about Ourselves, which was released in Polnad in 2019. The book deals with the problem of animal emotionality. One of the conclusions reached by the author and which was emphasized in the review is the thesis that there is no such thing as unique human emotions that animals would not have. Emotions are universal; they are shared both by humans and (...) animals. The review noted that although the book is interesting, it is not new in terms of content, because it deals with issues that de Waal wrote about many times in his earlier publications. On the other hand, thanks to the collection and inclusion in one book of the issues related to emotionality in animals, the publication can be a good starting point for reflection not only on animals, but also on humans and their place in the world. It puts the reader in facing the question of human nature. For this reason, what has been tried to show in the review, Frans de Waal's book is a good example of how scientific issues lead to philosophical reflections. (shrink)

Im Artikel beantworte ich die folgende Frage: Ist die Verbindung der Literatur und des Filmes in der schulischen Didaktik möglich? Ich erkläre das Volglich: Die traditionele Kultur könnte dem Lehrer im Filmschprachenunterricht helfen. Die Kenntnis von literarischen Ausdrucksmitteln sollte in diesem Fall den Beziehungspunkt für die Gespräche über manche Kulturtexte ausmachen.

Die Autorin schildert eine allgemein gehaltene Darstellung des Poetikbegriffs und stellt prüfende Erwägungen über künstlerische Vollkommenheit des poetischen Filmes an. Es wird auch von ihr das Phänomen des poetischen Kinos charakterisiert, das man in der Filmtheorie mit künstlerischer Verlautbarung, Subjektivierung und dem „Glauben an Bild” assoziiert. Die im Artikel angestellte theoretische Reflexion wird durch die Wahl der Konzeptionen in bezug auf das poetische Kino von angesehenen polnischen Filmforschern erhellt.

Die im Artikel gefassten Erwägungen nehmen als Ausgangspunkt neue Erscheinungen auf. Sie beziehen sich sowohl auf die traditionelle Kultur als auch auf die riesige Entwicklung der Kommunikationsmittel. Dieses Phänomen soll man in Sicht der in Massenmedien bestehenden Stilistik untersuchen und bei Betrachtung des kommunikativen Erfolgs aufiassen wie folgt: Erwerb der Zuschauer, klare Ansprache, attraktive Übermittlung – der Empfänger darf nicht vom kommunikativen Prozess ausgeschlossen sein. Die grösste Aufmerksamkeit widmet man dem Fernsehen, in erster Linie aber dem Zureden durch Vermittlungsmittel im (...) Fernsehen. Diese Präsentation ist jedoch systemlos, nicht ganzheitlich und unzureichend. Es stellt sich die Erscheinung des Zuredens im polnischen Fernsehen ein, die die Konkurenz der Fernsehender cinbeziehl. Die Stationen kämpfen um den Empfänger im allgemeiner, aber auch streben nach dem Gewinn der Zuschauer, betreffs des gegebenen Fernsehsenders. Das Phänomen wird auf die typischen Einzelfälle beschränkt. Es geht vor allem um Eindringlichkeit der Werbung oder den persnasiv unterhaltenden Charakter der Programme z.B. Relity shov, Femschquiz, sitcom. (shrink)

Kategoria integralności może być różnie rozumiana. Autorzy tekstów zamieszczonych w tomie opierają się na koncepcji Kena Wilbera AQAL. Głównymi jej składowymi są koncepcja Czterech Ćwiartek, ujmująca w sposób systemowy rzeczywistość i pozwalająca analizować związki między różnymi jej fenomenami, oraz Dynamika Spiralna, dotycząca rozwoju kulturowego, systemów i świadomości człowieka. Perspektywa integralna znalazła wyraz w ich publikacjach począwszy od 2005 roku, wcześniej – w praktyce akademickiej, a zwieńczeniem tego wstępnego etapu poszukiwań wilberowskich była konferencja naukowa „Ciało – Edukacja – Umysł” (2008) i (...) monografia pod tym samym tytułem (2010). Koncepcja Wilbera wzbudziła zainteresowanie w środowisku pedagogicznym akademickim i wśród praktyków. Między innymi Marzanna Bogumiła Kielar w monografii Integralna wizja Kena Wilbera i jej zastosowanie w edukacji (2012) dokonała rekonstrukcji koncepcji Wilbera, Zbigniew Kwieciński nawiązał do niej w wystąpieniu otwierającym VIII Zjazd Pedagogiczny w 2013 roku. Na UMK odbyły się też studia podyplomowe „Dyrektor jako lider oświaty”, których treści zostały skonstruowane na podwalinach koncepcji AQAL Wilbera. Do tej pory ukazały się następujące nasze monografie, w których AQAL zastosowano jako narzędzie opisu i wyjaśniania: P. Błajet, Ciało w kulturze współczesnej (2006), B. Przyborowska, P. Błajet, Szkice o wychowaniu agonistycznym (2008), P. Błajet, Miłość. Rozwój. Wychowanie (2010), P. Błajet, Od edukacji sportowej do olimpijskiej (2012), B. Przyborowska, Pedagogika innowacyjności: między teorią a praktyką (2013), P. Błajet, (Nie)przypadkowa edukacja (2016). „Kategoria integralności w edukacji” stanowi pokłosie licznych spotkań i dyskusji z myśleniem Wilbera w tle lub jako wątkiem wiodącym, stanowi rozszerzenie i pogłębienie, autorski wkład, a czasami krytyczną analizę myśli tego autora. (shrink)