Abstract

Celem artykułu jest próba analizy cnoty sprawiedliwości jako cnoty intelektualnej (dianoetycznej). Przyjmując Arystotelesowy pogląd o proporcji jako istocie sprawiedliwości zwracam uwagę na zasadnicze znaczenie sprawiedliwości rozumianej nie tylko jako umiejętność oddania każdemu tego, co mu się słusznie należy, ale też jako miary przykładanej do wygłaszanych opinii i stanowisk. W tym sensie proporcja ta oznacza w istocie umiejętność wyjścia poza własne stanowisko i zważenia racji niezależnie od emocji. W ten zaś sposób sprawiedliwość okazuje się być cnotą umożliwiającą ukonstytuowanie się fundamentalnej nie tylko w myśli Arystotelesa cnoty roztropności (phronesis). Choć zatem Stagiryta przedkłada przyjaźń nad sprawiedliwość, to ta ostatnia okazuje się mieć charakter fundamentalny nie tylko dla życia społecznego, ale też dla właściwego uformowania charakteru jednostki, umożliwiając jej nie tylko porozumienie z innymi, ale też wspomagając samorozumienie.