Poëzie in het uur der waarheid. Over de Moabiter Sonnette van Albrecht Haushofer
Nexus 53 (
2009)
Copy
BIBTEX
Abstract
Hoezeer de poëzie een plaats inneemt tussen uiteenlopende waarheden, toont Maarten Asscher in zijn bespreking van een aantal van de gedichten die de Duitse schrijver Albrecht Haushofer in gevangenschap schreef, vlak voor hij gedood werd door een SS-commando. Deze Moabiter Sonnette, genoemd naar het Berlijnse cellencomplex waar Haushofer ze schreef, zijn de weerslag van een worsteling met verschillende waarheden: de waarheid van Haushofer als niet-Arische kwartjood die zich tegen het naziregime verzette, en tegelijkertijd de waarheid van de zoon van een van de architecten van de nazistische buitenlandpolitiek, Karl Haushofer, die dankzij zijn vader de bescherming had genoten van Rudolf Hess en die als ambtenaar van Ribbentrop met het regime collaboreerde. In de sonnetten die hij schreef in het uur van de waarheid, in de nabijheid van de dood, legt Haushofer op indrukwekkende wijze rekenschap af van zijn worstelingen met moraal, schuld en politiek. Tegelijkertijd slaagt hij erin de vier muren van zijn cel te ontstijgen en de beperkingen van zijn eigen lot te boven te gaan.