Some changes in the environment, when attended to, result in cognitive response which may be called thinking with change. Thinking with change is similar to the “algorithm of sense detection” of metaphors. In fact, the interpretation of any kind of metaphor is framed by the general human mechanism of dealing with a change. Therefore an interpreted (meaningful) change is here called metaphorical. The first part clarifies the concepts of change and metaphor. The second part provides the characteristics of metaphorical changes. (...) Finally, we try to answer the question if metaphorical thinking with change is rational. Metaforyczne zmiany poznawcze: na krawędzi racjonalności Rozważania podjęte w niniejszym artykule wyrastają ze spostrzeżenia, że: (1) niektóre zmiany w otoczeniu, kiedy zostały zauważone, wzbudzają pewną odpowiedź kognitywną, którą nazwać można myśleniem zmianą i (2) owo myślenie zmianą odbywa się na wzór myślenia metaforycznego. Zatem znalezienie sensu zmiany przebiega podobnie jak znalezienie sensu nowej, świeżej metafory. W rzeczywistości jednak to interpretowanie metafory odbywa się zgodnie z kanonem myślenia inicjowanego zmianą. Najpierw przedstawiona zostanie bardzo skrótowo pewna teoria metafory. Zmiana, która uzyskała sens nazywana będzie dalej zmianą metaforyczną. Pierwsza część zawiera wyjaśnienia sposobu rozumienia obu kluczowych terminów: zmiany oraz metafory. Druga ma na celu ukazanie, jakie zmiany w otoczeniu są metaforyczne oraz zarysowanie koncepcji, w ramach której można opisać zmiany metaforyczne jako proces poznawczy. W końcu, postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy myślenie zmianą jest racjonalne. (shrink)

Individuals usually go to art museums to enjoy artworks. Generally, in order to appreciate the art in museums, a brief summary of certain information is provided as a caption. Viewers usually read these descriptions to aid their understanding. To provide broader technical support for this activity, several researchers have proposed a protocol for art appreciation. For instance, Leder et al. proposed a stage model for aesthetic processing, which combines aspects of understanding and cognitive mastering with affective and emotional processing. We (...) have also conducted several experiments in order to determine the effect of information during art appreciation. For instance, we conducted an experiment where information about a piece of art was offered gradually and incrementally. In the experiment, the participants seemed to be able to gradually understand the artwork according to the obtained information. Our observations indicate that they tried to create stories for the artworks in order to explain the obtained information. In addition, for the abstract artworks, if they saw the title, they understood the artworks within their own explanation in the context of the title. Our research framework suggests that we can consider this observed framework as a process of abduction, where the incremental presentation of details about art helps a user form a hypothesis about the piece of art. In this paper, we will analyze artwork appreciation and understanding with this framework from the viewpoint of abduction. (shrink)